Tíminn - 15.10.1982, Blaðsíða 5

FÖSTUDAGUR 15. OKTÓBER 1982
5
erlent yfirlit
Mikilvægar vidrædur
Husseins og Arafats
Reynt að koma til móts við Reagan
■ Arafat og Hussein.
■ ÞAÐ hefur þótt sögulegur atburður,
að á laugardaginn var kom Yasser
Arafat, leiðtogi Frelsishreyfingar Pal-
estínumanna, PLO til Amman, höfuð-
borgar Jórdaníu, í boði Husseins kon-
ungs.
Koma Arafats til Amman vakti í
fyrsta lagi athygli vegna þess, að lítil
vinátta hefur verið milli hans og
Husseins síðan Hussein rak skæruliða
Palestínumanna úr landi fyrir meira en
áratug eftir blóðug átök milli þeirra og
Jórdaníuhers.
Fyrstu árin á cftir höfðu flestir
leiðtogar Araba horn í síðu Husseins og
töldu hann undirlægju Bandaríkjanna
og ísraels.
Þetta hefur hins vegar breytzt á síðari
árum og þó einkum eftir að viðræðurnar
hófust, sem kenndar eru við Camp
David. Hussein átti þcss kost, að
Jórda’nía yrði aðili að þeim, en hann
hafnaði því og mæltist það vel fyrir
meðal Araba.
Þrátt fyrir þessa synjun hefur Hussein
haldið áfram vissri samvinnu við
Bandaríkin og stundum flutt boð milli
Bandaríkjastjórnar og stjórna Araba-
ríkjanna.
Viðræðurnar, sem kenndar cru við
Camp David, mega nú heita strandaðar.
Þær áttu að vera í tveimur áföngum. I
fyrra áfanganum átti að semja um
Sinaiskagann og friðarsamninga milli
ísraels og Egyptalands. Þeint áfanga
hefur verið náð. í síðari áfanganum átti
að semja um sjálfstjórn Araba á
vesturbakkanum svonefnda og Gaza-
svæðinu. Um þetta efni hefur ckkert
samkomulag náðst milli ísraels og
Egyptalands, þrátt fyrir mikla milli-
göngu Bandaríkjanna. Viðræður hafa
legið niðri um talsvert skeið og engar
líkur til þess að þan' verði teknar upp
aftur.
FV'RIR nokkrum vikum reyndi Reag-
an forseti að höggva á þennan hnút. í
ræðu, sem hann flutti um málefni
Austurlanda nær, lagði hann m.a. til að
vesturbakkinn yrði í stjórnarfarslegum
tengslum við Jórdaníu og ísraelsmcnn
létu þá yfirráð sín þar af hendi. Þá yrði
strax hætt öllu landnámi Gyðinga á
vesturbakkanum.
Reagan reyndi hér að þræða eins
konar miliileið. Hann gekk til móts við
ísrael að því leyti, að vesturbakkinn
yrði ekki sjálfstætt ríki, eins og Arabar
vilja. Hins vegar gekk hann til móts við
Araba á þann hátt, að vesturbakkinn
yrði leystur undan yfirráðum ísraels.
Tillaga Reagans var að því leyti ekki
ócðlileg, að eftir skiptingu Palestínu
1948 heyrði vesturbakkinn undir Jórd-
aníu og hélzt það til 1967, þcgar
ísraelsmenn hertóku hann.
■ Assad.
fsraelsmenn hafa oft látið í Ijós, að
þeir gætu frekar fallizt á, að vesturbakk-
inn sameinaðist Jórdaníu aftur en að þar
yrði stofnað sérstakt ríki. Meðal Araba
hcfur þeirri stefnu hins vegar vaxið fylgi,
að vesturbakkinn verði sjálfstætt ríki.
Af þeint ástæðum lctu þeir vel af þeirri
ákvörðun Husseins aö taka ekki þátt í
Camp David-viðræðunum.
Nokkru eftir, að Reagan forseti
varpaði fram áðurgreindri hugmynd um
tcngsli Jórdaníu og vesturbakkans,
komu leiðtogar Arabaríkjanna saman til
fundar í Fez í Marökkó.
A fundinum í Fez náðist algert
samkomulag um ályktun, sem var í átta
liðum. Þrennt er talið þýðingarmest í
ályktuninni.
í fyrsta lagi er lagt til, að vesturbakk-
inn og Gazasvæðið verði sjálfstætt ríki.
í öðru lagi er lagt til, að ísraelsmenn
láti af hendi öll landsvæði, scm þeir
hcrtóku 1967, en þctta þykir athvglisvert
vegna þess, að ekki er krafizt að ísrael
láti nieira land af hendi. í þessu þykir
felast viss viðurkenning á ísrael.
f þriðja lagi er lagt til, að Samcinuðu
þjóðirnar ábyrgistfrið milli alllra ríkja í
þessum hluta heims. í þessu orðalagi,
sem ekki er talið mjög ljóst, þykir felast
viðurkenning á sjálfstæði fsraels, en því
hafa Arabaríkin ekki lýst yfir áður.
KOMA Arafats til Ammans og
viðræður hans og Husseins hafa vakið
heimsathygli vegna þess, að það þykir
víst, að þeir séu að ræða um tillögur
Reagans og Fez fundarins og séu að
reyna að ná samkomulagi um hvernig
bregðast skuli við þcim.
Ef það tækist gæti Jórdanía orðið eins
konar fulltrúi Palestínumanna í alþjóð-
legum viðræðum um þessi mál, eða
a.m.k. í viðræðum við Bandaríkja-
stjórn, en Hussein mun brátt fara til
Washington til viðræðna við Reagan.
Að sinni vill JLeagan ekki ræða beint við
PLO. Scnnilegt þykir, að Husscin
leggi áherzlu á aö Jórdanía og vestur-
bakkinn veröi sambarídsríki undir yfir-
sjjórn Jórdaníu. Arafat mun hins vegar
geta hugsað sér, að vesturbakkinn og
Jórdanía verði sambandsríki, en fyrst
verði vesturbakkinn að hljóta sjálfstæði
og sameiningin að koma síðar til
sögunnar.
Þá mun Hussein leggja áherzlu á að
aðeins sé krafizt, að fsrael láti þau
landsvæði af hendi sem voru hertekin
1967. í þessu felst viss viðurkenning á
fsrael. Fyrir Arafat getur ekki sízt verið
örðugt að fallast á þetta, því að hingað
til hafa Palestínumenn ekki viljað
viðurkenna ísrael á neinn hátt.
Það þykir sýna, að Arafat hefur tekið
þessar viðræður mjög alvarlcga, því að
cftir að þær hófust, kvaddi hann ýmsa
helztu leiðtoga PLO til Amman svo að
þeir gætu orðið honum til ráðuneytis.
Samningsstaða Arafats er erfið. Rót-
tækustu fylgismenn hans sætta sig ekki
viðnema ýtrustu kröfur. Arafat er hins
vegar Ijóst, að hann verður að slaka
eitthvað til og mikilvægt er að tillögum
Reagans verði ekki alveg hafnað. Miklu
skiptir t.d. fyrir Palestínumenn, að geta
stöðvað landnám Gyöinga á vcsturbakk-
anum.
Það þykir benda til, að eitthvert
samkomulag geti náðst í Amman, að
Assad forseti Sýrlands’ hefur deilt á
Arafat og varað hann við allri undanláts-
semi.
Þórarinn Þórarinsson,
ritstjóri, skrifar
Við köllum hann
TINDASTÓLINN
Hann er framleiddur úr stáli og er með stillanlegu sæti og baki.
Þegar hann er ekki í notkun, þá geymirðu hann samanbrotinn.
Tilvalinn á verkstæðlð, teiknistofuna og hvar sem þú þarft að
tylla þér. Sendum í póstkröfu.
XB ■ HL&l VELÁVERSLUN
Ármúli 8, 105 Reykjavík. S: 8-5840

Vinningsnúmer
í Happdrætti Búnaðarsambands
A-Skaftfellinga:
Upplýsingar í síma 97-8721.
L 2688 318 1860 4338 5635 7625 9633
Z 2411 342 1880 4352 5872 7626 9686
3. 2482 346 1934 4394 5991 7742 9755
L 1445 347 1936 4465 6144 7796 9827
5. 4769 387 1960 4470 6255 7856 nr.173
6-22 9110 440 1970 4500 6272 7978 1005
7500 447 1973 4515 6300 8077 174-180
8645 450 1981 4677 6311 8192 2420
9355 456 2053 4696 6337 8248 2597
3288 494 2211 4709 6352 8251 3291
7550 573 2212 4723 6353 8381 5442
3089 743 2233 4741 6475 8421 6800
485 749 2308 4780 6491 8488 7300
7266 750 2470 4788 6565 8576 8530
9581 751 2643 4800 6701 8590
6850 807 2926 4885 7064 8621
5624 868 3067 4899 7078 8690
3138 950 3068 4937 7079 8803
953 971 3072 4988 7080 8885
952 1004 3157 5090 7081 8903
5121 1030 3158 5230 7082 8967
951 1143 3389 5236 7114 9045
23.172 110 1236 3532 5256 7123 9084
128 1423 3771 5423 7206 9274
153 1424 3956 5441 7218 9317
165 1453 4001 5484 7258 9340
258 1475 4111 5494 7325 9429
260 1833 4171 5623 7499 9613
Kjarnaborun
Tökum úr steyptum veggjum fyrir hurðir, loftræstingu, glugga,
og ýmisskonar lagnir, 2", 3", 4", 5", 6" og 7" borar.
HLJOÐLÁTT OG RYKLAUST. Fjarlægum múrbrotið, önnumst
ísetningar hurða og glugga ef óskað er. Hvert á land sem er.
Skjót og góð þjónusta.
Kjarnborun sf.
Símar 38203-33882
Raflagnir
Fyrsta flokks
þjónusta
Ef þú þarft að endurnýja, gera við, bæta við
eða breyta raflögnum, minnir Samvirki
á þjónustu sína með harðsnúnu liði rafvirkja,
sem ávallt eru tilbúnir til hjálpar.
samvirki =U
SKEMMUVEGI 30 - KÓPAVOGI - SÍMI 441566