Tíminn - 01.05.1983, Side 16
16 SUNNUDAGUR 1. MAÍ1983
DAGBÆKUR
HITLERS
hrapa niður í Heidenholz skóginn í nágrenni
þorpsins. Vélin hafði sneytt toppanna af trjánum
og einn af þremur hreyflum hennar rifnað af. Um
leið og flugvélin hrapaði sprakk hún í loft upp.
Richard Elbe bóndi, hafði verið með vinnuflokk
skipaðan rússneskum og frönskum föngum í
grennd við slysstaðinn og þeir urðu fyrstir á
staðinn. Þegar þeir komu að vélinni var hún orðin
að logandi víti og þeir heyrðu óp fólksins sem var
læst inni í logunum.
„Flugvélin lá á hvolfi," sagði Elbe Heidemann.
„Framhliðin var rifin af og fólkið var lokað inni sem
í gildru væri. Sköthljóð kváðu við úr klefa
skotliðanna, - sennilega sprungu þar allar skot
færabirgðirnar.“ Síðan lýsti Elbe því er þeir sáu
Westermeier brjótast út og hrópa: „Komið hingað
huglausu hundar. Komið hingað.
Þið eruð alltof hræddir til þess.“
En hitinn og reykurinn frá logandi vélinni héldu
björgunarmönnunum frá flakinu. Elbe skýrði frá
því að þegar Eduard Grimme, landbúnaðarverka
maður, dró líkin síðan út úr flakinu hafi þau ekki
lengur líkst fólki. „Handleggirnir voru horfnir og
fótleggirnir ásamt öllu öðru var sviðiö."
Líkin voru síðan rannsökuð í líkhúsi þorpsins.
Á einu þeirra fannst sígarettuveski sem á voru
letraðir einkennisstafir Lufthansa-flugfélagsins en
það var eign Gundlfingers, heiðurslaun fyrir að
hafa flogið 500.000 kílómetra. Hvorki tangur né
tetur fannst af öðrum heiðurslaunum hans, hinum
gullna krossi þýska hersins.
Hinn 17. apríl 1945, fjórum dögum fyrir andlát
sitt hafði Gundlfinger skrifað konu sinni bréf í því
skyni að reyna hugga hana. Annar sona þeirra
hafði fallið við rússnesku víglínuna og hins var
saknað. „Ég vildi að ég gæti þrýst hönd þína
umfaðmað þig og rekið burtu sársaukann“, skrif-
aði hann. Lengi vel hélt hún að maður sinn hefði
flúið til Suður-Ameríku með Martin Bormann.
Hún frétti lát hans ekki fyrr en þremur árum síðar.
En þrátt fyrir allar þessar átakanlegu sögur um
mannleg örlög var Heidemann áfjáðari í sögur um
örlög farangurs Junker-vélarinnar. Sjónarvottar
skýrðu Heidemann frá því að skömmu eftir hrap
vélarinnar hefðu þýskir hermenn og SS-menn
komið og flutt hann á brott. Ervwin Goebel sonur
þáverandi bæjarstjóra sagði Heidemann að fjölda
fólks hefði tekist að komast yfir hluti úr vélinni og
orðið ríkari fyrir , hermönnum sem og öðrum.
Hann sagði einnig að um borð í vélinni hefðu
verið skjöl og gull og er vélin sprakk hefði innihald
hennar dreifst út um allar jarðir. Faðir hans hafði
meðal annarra fundið einhverja hluti og skjöl.
„Hvar eru þau núna?“ spurði Heidemann og fékk
þau svör að þegar Rússarnir komu skipuðu þeir
föður hans að skila öllum skjölum og „öllu var
brennt'1.
Þorpsbúar hirtu
ýmislegt úr flakinu
Richard Elbe, sá er fyrstur var á vettvang,
staðfesti þá sögu að sumir þorpsbúa hefðu stolið
gulli úr flakinu, „en þeir eru allir löngu látnir.“
Sjálfur sagðist hann einungis hafa tekið tvo af
gluggum flugvélarinnar og byggt þá inn í kofa-
ræksni.
Heidemann hélt áfram að ganga á þorpsbúa og
hlaut enn frekari upplýsingar að launum fyrir
þtautseigju sína. Honum varskýrt frá þvf á meðal
dótsins úr flugvélinni hefðu verið tvær orður fyrir
vasklega framgöngu á vígvellinum, handskrifað
uppkast að skipulagi nasistaflokksins,teikningar
Hitlers af foreldrum hans og Evu Braun og miði
frá 1909 (sennilega frá Hitler) sem á stóð: „Kæri
prófessor, má ég senda tíu af teikningum
mínum?" Þar var einnig að finna Járnkross Hitlers
úr fyrri heimsstyrjöldinni, tvö bréf til óþekktrar
konu með beiðni um stefnumót, og olíumálverk
undirritað af Hitler 1934 sem sýnir þýska hermenn
að verki, þeirra á meðal Hitler sjálfan, auðþekkt-
an á skegginu, að kasta handsprengju.
Og síðast en ekki síst frétti hann að í flakinu
hefði fundist málmbox en í því hefðu verið
stílabækur sem flestar hefðu verið merktar svo:
„Eign Foringjans“...
Það sem gerðist næst er enn leyndarmál Heide-
manns. Hann er ófáanlegur til að skýra frá leiðinni
sem lá frá Börnersdorf til þess er hann fann
dagbækurnar og heldur því fram að með því að
upplýsa málið gæti hann komið fólki sem enn býr
að baki Járntjaldsins í mikla hættu.
Það eina sem hann vill segja er það að er hann
yfirgaf þorpið hafi hann verið fremur vantrúaður
■ í dagbókum Hitlers er nánast ekkert fjallað um útrýmingabúðimar sem Gyðingar voru geymdir í, og
þar er heldur ekkert sem sýnir að Hitler hali beinlínis skipulagt víðtæk morðáGyðingum eða vitað um
glæpi sem framdir voru gegn þeim. Þetta sannar þó út af fyrir sig ekki að Hitler hafi ekki vitað neitt um
glæpina gegn Gyðingum - hann hlaut að vita um þá - og hafa ber í huga að Hitler ætlaði dagbækurnar
komandi kynslóðum. Hins vegar er því ekki að leyna að þessi vöntun er undarlcg, og vekur upp efasemdir
um áreiðanleik bókanna. Hún kveikir líka þá spurningu hvort bækurnar eigi nú - á hálfrar aldar afmæli
valdatöku hans - að þvo af honum blóðblettiGyðingamorðanna, þær séu m.ö.o. falsaðar til að rétta hlut
hans.
■ Hinn kunni herforingi nasista, Himmler ásamt Hitler. Foringinn vantreysti honum mjög ef marka
má dagbækurnar.
■ Foringinn ásamt samstarfsmanni sínum Rudolf Hess. Hess er enn á lífi í Spandau-fangelsi í
Vestur-Þýskalandi. Hann gæti hugsanlega skorið úr um hvort dagbækur Hitlers eru falsaðar eða ekta,
en telja verður ólíklegt að hann fáist til þess cða honum yrði það leyft það.
á söguna um dagbækurnar, en hann hafi á hinn
bóginn verið staðráðinn í því að rannsaka allar
vísbendingar sem hann hefði fengið um þá sem
mögulega hefðu undir höndum einhver af þeim
skjölum sem voru um borð í flugvél Gundlfingers.
Hann segir slóðina hafa legið til Austurríkis,
Sviss, Spánar og Suður-Ameríku þar sem hann
hitti að máli útlæga nasista, þ.á.m. Klaus Altmann
öðru nafni Barbie hinn nafntogaða „slátrara frá
Lyon“, í Bólivíu. Smám saman skýrðist málið og
honum var sagt að um a.m.k. fimmtíu bækur væri
að ræða, í glósubókastærð, og væru flestar þeirra
innsiglaðar með þýska erninum og hakakrossi
nasistanna.
Heidemann vill ekkert segja um það hvaðan
allar þessar upplýsingar eru komnar. En sambönd
hans við nasistana eiga sér langan aðdraganda.
Þeim náði hann ekki einungis vegna áhuga síns á
skjölum nasista heldur og vegna áhuga síns á því
að komast yfir eignir gömlu nasistanna, þ.á.m.
snekkju Görings.
Snekkja Görings
Umrædda snekkju, Carin II, hafði Göring
þegið að gjöf frá þýska vélaiðnaðinum árið 1937,
en á meðan á stríðinu stóð lá hún fyrir akkeri á
afmörkuðu svæði og var gætt af þremur her-
mönnum. Eftir stríðið komst hún í hendur Breta
og var síðar notuð af og til af meðlimum konungs-
fjölskyldunnar, m.a. drottningunni og Philip prinsi.
Júlíana Hollandsdrottning mun einnig hafa gist
snekkjuna svo og Belgíukóngur og vestur-þýski
kanslarinn Konrad Adenauer.
Bretar skiluðu ekkju Görings, Emmy, svo
snekkjunni árið 1960, en hún seldi hana strax.
Gerd Heidemann keypti snekkjuna árið 1973 af
prentara i Bonn fyrir hátt á þriðju milljón
íslenskra króna. Hann hófst þegar handa um að
gera við hana og hugðist síðan selja hana Banda-
ríkjamanni sem safnar menjum nasista. En hann
varð þess fljótt áskynja að fleiri höfðu hug á
snekkjunni.
Þeirra á meðal var Karl Wolff, herforingi úr
SS-sveitunum, sem árum saman var aðstoðarfor-
ingi Himmlers, og SS flokksforinginn Wilhelm
Mohnke síðasti yfirforingi neðanjarðarbyrgis
Hitlers í Berlín. Aðrir mögulegir kaupendur
snekkjunnar voru yfirmaður sovésks njósnahrings
sem starfaði í Evrópu á stríðsárunum og fyrrum
yfirmaður Spandau fangelsisins í Berlín, þar sem
Rudolfi Hess er enn haldið föngnum.
í samræðum við þessa fyrrverandi nasísku
viðskiptavini sína varð Heidemann fyrst ljóst
mikilvægi Seraglio-aðgerðarinnar og flutninga á
eignum nasista til Bavaríu árið 1945.
Það var reyndar Mohnke sem fyrstur sagði
Heidemann frá því að ein af flugvélunum tíu sem
fluttu skjöl Hitlers hefði horfið á leiðinni suður
eftir.
Reyndar var þetta ekki alveg ný frétt: árið 1956
gaf Hans Baur herforingi og einkaflugmaður
Hitlers, út æviminningar sínar, en í þeim kom
fram að hann hefði sjálfur fært Hitler þær fréttir
að ein flugvélanna væri horfin. Þar lýsti hann
einnig angistarfullum viðbrögðum Hitlers við
fréttunum.
En sú afhjúpun var grafin í bók Baurs og fáum
var ljóst mikilvægi hennar. Það var ekki fyrr en
eftir samræðurnar við hina mögulegu nasísku
viðskiptavini sem Hcidemann áttaði sig á þeim
mögleikum sem fólust í dagbókum Hitlers. Og frá
þeim punkti hóf hann fyrir alvöru leit sína að
flugvél hins ógæfusama Gundlfingers.
Dagbækurnar faldar
uppi á hlöðulofti
En hvað sem öllu líður þá frétti Heidemann af
manninum sem komið hafði bókunum undan -
liðsforingja hjá Wehrmacht (upplýsingaþjónust-
unni um afdrif þýskra hermanna) sem hafði falið
þær upp á hlöðulofti árum saman.
Árið 1981 komst Heidemann loks í tæri við
hann og gat fengið hann til þess að láta fra' sér
fjársjóð sinn fyrir væna summu af seðlum, en ekki
er vitað nákvæmlega hversu háa. En hluti samn-
ingsins felur í sér að skjölunum verði endanlega
komið fyrir á þýska skjalasafninu í Koblenz.
Að lokum er hér smáviðbót við söguna: „Þegar
Hitler barst það til eyrna í apríl 1945 að flugvélin
sem flutti persónuleg skjöl hans væri horfin
skipaði hann Julíusi Schaub aðstoðarforingja
sínum, að eyðileggja það sem eftir væri í
peningaskápunum hans fimm. Það var þegar gert.
Þegar Schaub stóð frammi fyrir dómurum sínum
við réttarhöld yfir nasistum í Múnchen eftir
stríðið, sagði hann að þarafleiðandi „er ekkert
eftir af persónulegum eignum Hitlers." Og nú á
eftir að koma í ljós hvort hann hafði rétt fyrir sér
eða ekki.
Þýtt úr The Sunday Times
24. aprQ s.l.
- SBJ