Tíminn - 15.01.1984, Blaðsíða 17

StfrÍNdBAdOR 15 ÍaM\R Í984 '
a m
ii
GESTS
Breska
sendiráðiðviðLauíásveg
Sendiherra Norðmanna:
Gat eins verið stödd
í Norður- Noregi”
— segir Annemarie Lorentzen
■ Það sem mér kom fyrst í hug, þegar
ég steig á land hér var, að ég gat eins
verið stödd í Norður-Noregi. Kannski
minnti landið sérstaklega á Lofoten,
Tromsbyggð og strönd Finnmerkur. Þar
er fiskur og fiskiðnaður allt sem máli
skiptir fyrir samfélagið. Fólk talar og
hugsar meira eða minná um fiskinn. Að
auki á landið sameiginlegt rysjótt og
erfitt veðurfar, þannig að veðrið er sígilt
umræðuefni.'sem aldrei bregst.
Landbúnaður á íslandi og í Norður-
Noregi eiga við sömu erfiðu skilyrði að
etja, langa vetur og stutt sumur, sem
hafa mikil áhrif á alla framleiðslu og
afkomu í landbúnaði.
Hvemig líta útlendingar sem starf-
að hafa hér á landi í nánum samskipt-
um við íslendinga á land og þjóð? Hvaða
viðhorf mótuðu þeir sér í upphafi af íslensku
samfélagi og breytast viðhorf þeirra til lands-
ins þegar líður á dvöl þeirra hér? Hvað vilja þeir segja
um skaphöfn okkar, hugsunarhátt og þjóðareinkenni. Er
að einhverju marki afgerandi munur á hugsunarhætti íslend-
inga og annarra þjóða? Er eitthvað sérstaklega áhugavert eða slá-
andi í fari okkar eyjaskeggja, sem útlendingar taka eftir öðru fremur?
Við lögðum á dögunum einmitt þessar spurningar fyrir nokkra sendimenn
erlendra ríkja í Reykjavík. Einhver kynni að halda, að sendiherrar er-
lendra ríkja séu ekki réttu mennirnir til að lýsa þeirri þjóð er þeir
gista. Þeir gæti þess kannski um of að styggja okkur ekki með
gagnrýnum ummælum. Því voru viðmælendur okkar
beðnir að vera hreinskilnir og draga ekkert undan. Þeir,
sem svöruðu spurningum okkar, voru sendiherrar
Noregs, Finnlands, Stóra-Bretlands,
V-Þýskalands, Sovétríkjanna og sendi-
ráðunautur Frakklands á íslandi.
Fara svör þeirra hér á eftir. „
Umsjon; Þ.H.
Mikael Streltsov:
Lífsfesta
einkennir
Islendinga
■ Þrátt fyrir erfiöar loftslagsaðstæöur,
hafa íslendingar getað náð jákvæðum
árangri á sviði efnahags- og félagsmála.
Það er ekki hægt annað en taka eftir
fornum og ríkum hefðum menningararf-
leifðar yðar. Þegar fyrstu dvalardaga
mína hér, tók ég eftir því hversu mikla
umhyggjusemi íslendingar sýna varð-
veislu hinnar sérstæðu þjóðarmenningar
sinnar og tungu, hversu vel þeir eru
þarna á verði. .
Fyrstu áhrif mín af Íslendingum vitn-
uðu um það, að þeir væru fólk, sem hefði
lík heimssjónarmiö og við, væru traustir
viðskiptaaðilar, sem væri þægilegt að
ciga viðskipti við.
að það hefur verið staðfest á þeim tíma,
sem ég hef dvalið hér.
Það gleður mig, að mér skjátlaðist
ekki um ísland og íslendinga í fyrstu og
Ég tel, að íslendinga einkenni kostur,
sem hægt sé að skilgreina í stuttu máli
með hinu víðtæka orði „lífsfesta“. Það
er einmitt þessum kosti að þakka, sem
er svo vel lýst í skáldsögunni „Sjálfstætt
fólk“, eftir Ffalldór Laxness, að íslend-
ingar gátu um margra ára skeið staðið
gegn duttlungum náttúruaflanna og
skapað á eyju í miðju Norður-Atlants-
hafi ríki, sem var þróað í menningarlegu
og efnahagslegu tilliti.
Þrátt fyrir ólíka þróun landa okkar,
sem er háð sögulegum, landfræðilegum,
þjóðlegum og öðrum þáttum, er lífsfesta
einnig einkennandi fyrir sovésku þjóð-
ina. Það var lífsfestan, sem ásamt trúnni
á réttmæti gerða sinná, sei i gerði so-
vésku þjóðinni kleift að nalda út hina
Jörg R. Krieg, sendiherra V-Þjódverja:
Á íslandi er krökkt af
kraftaveriiamönnum
Það er enginn afgerandi munur á
hugsunarhætti Islendinga og fólki, sem
býr við strandlengju Noregs. Oft er
meiri munur á skapHöfn og hugsunar-
hætti stórbónda í Austur-Noregi og
Þrændalögum en milli fólks við sjávar-
síðuna þar og á íslandi.
íslendingar búa við mjöggóð lífskjör.
Án þess að geta kannski alveg staðið við
það, þá geri ég ráð fyrir að lífskjör séu
hér almennt betri en í Noregi. En
Islendingar vinna líka mikið til að halda
uppi þessunt lífskjörum. Að því leyti er
líka mikill muriur á þjóðum okkar, að
miklu fleiri konur vinna úti hér en heima
í Noregi. Samt sem áður lít ég svo á, að
á Islandi mun meira karlasamfélagen ég
er vön heima.
Annemarie Lorentzen hefur verið sendiherra á
íslandi frá þvi i apríl 1978. Áður gegndi hún
starfi ráðherra í Samgöngumálaráðuneyti Nor-
egs frá ’73-’76 og ráðherra i Neytenda- og
stjórnarráduneytinu var hún frá 1976-78. Þing-
maður fyrir Finnmörku frá 1969-1977
Ég get ekki annað sagt en að sú mynd,
scm ég fékk af íslendingum við fyrstu
kynni. hafi styrkst í huga mér eftir því
sem árin líða hér á landi.
■ Jörg R. Krieg, sendiherra V-
Þýskalands. Mynd. G.E.
almennt bjartsýnni menn, þrátt fyrir eða
jafnvel vegna hinnar óblíðu náttúru
landsins. En á hinn bóginn eru þeirekki
jafnuppteknir af ýmsum málefnum sam-
félagsins og við Þjóðverjar, sem kann að
stafa af allnokkrum hræringum í Vestur-
Þýskalandi á ýmsum skeiðum fyrr ognú.
Ég er þeirrar skoðunar, að íslenska
kraftaverkið sé lítið þekkt á erlendri
grund. En þetta kann einmitt að stafa af
því, að þið kunnið ykkur hóf og að ykkur
hefur tekist vel upp.
Dr. Jörg R. Krieg starfaði áður í Zagreb i
Júgóslavíu óður en hann var skipaður sendi-
herra á íslandi og kom hingað til lands í ágúst
1981.
■ Annemarie Lorentzen, sendi-
herra Noregs.
■ Það fyrsta sem ég tók eftir í fari
íslendinga var, að orðið sjálfstæði er
þeim í raun mikils virði. Þetta orð táknar
eins konar lífsstcfnu íslendinga og kcm-
ur fram í mun skarpari línum en með
sambærilegum þjóðum. Sjálfstæðið
þýðir, að þeir varðveita sjálfsímynd sína
á hverju sem gengur og ekki síður
menningu sína og tungu. Það sem fyrst
hrcif mig á íslandi var sá staðfasti vilji
íslendinga aö hleypa jafnvcl ekki er-
lendum orðum inn í tungumál sitt. Við
Þjóðverjar urðum að reyna hið gagn-
stæða og í hvert sinn seni ég fcrðast til
Þýskalands, vclti ég fyrir mér þessu
atriöi. Stundum finnst mér sem við
ættum að hluta til að minnsta kosti að
fara að dæmi íslendinga og uppgötva á
ný Ieynda dóma tungu okkar og þann
hugblæ, sem henni fylgir.
Sú niynd, sem ég fékk af íslandi í
upphafi hefur styrkst mcð tíð og tíma.
En ég uppgötvaði einnig, að á íslandi er
krökkt af kraftaverkamönnum. Slíkt er
í engu samræmi við fjölda íbúanna.
Lífsstcfna þeirra einkennist einnig af
miklum cldmóði hvarvetna í samfélag-
inu. Undarlega margt fólk má sjá á
götum Reykjavíkur og maður tekur eftir
hinni gífurlcga hröðu efnahagsþróun í
landinu.
Ég álít, að það sé í sjálfu sér krafta-
verk, að hafa hér landbúnað - þrátt fyrir
duttlunga náttúrunnar á norðurhjara.
Reykjavík og vöxtur borgarinnar er
annað kraftaverk.
í menningarmálum eigið þið meira en
auðugar fornar bókmenntir; hér er einn-
ig menntun á háu stigi og þið eigið kost
á mjög góðum fréttum frá umheiminum.
Þar að auki eigið þið háskóla, sem égálít
mesta kraftaverk hér á landi. í stjórn-
málum hefur orðið „Alþingi" orðið
þekkt um allan heim scm tákn fyrir rækt
við lýðræðislegar hcfðir.
Margt er líkt með íslendingum og
Þjóðverjum. En einnig ber ýmislegt á
milli. Ég met það svo, að íslendingar séu
■Mikael Streltsov, sendiherra So-
vétríkjanna.
hræðilegu reynslu heimsstyrjaldarinnar
síðari.
Þrátt fyrir að lönd okkar eru land-
fræðilega fjarlæg hvort öðru, hafa þau
komið á og eiga árangursríkt samstarf
sín á milli, sem er bæði íslensku þjóðinni
í hag og þeirri sovésku. Ég er viss um,
að þetta samstarf mun þróast enn frekar
í framtíðinni.
Mikael Streltsov hefur verið sendiherra Sovét-
ríkjanna á íslandi frá því í ágúst 1979, en áður
hafði hann starfað i sovéskri utanrikisþjónustu í
Svíþjóð og Finnlandi auk þess sem hann starfaði
i Moskvu um tíma áður en hann var skipaður
sendiherra á íslandi.