Tíminn - 29.01.1984, Blaðsíða 6

6
SUNNUDAGUR 29. JANÚAR 1983
ör sem 'esa
USr ír-
vona.
drottmng P nntir i
PeÍr.b,ðmáSu» eftir
hverium m „yjum
nyrri »»raU n</iurn ást-
ævintýrum, "VI lug,
arsögum. ftuna^áenda-
þúsunda svarar
b'éia a ar |a undir:
r«°! muau bleki- 1
yidaríWunum.^f.
sí&srt*
a ari. Bæ,v% ♦nngumaV.
maIf' endemis rusl
sem en hókmennt-
sorpbab8ar sem hvorKi
finnist^rumleg hugsun
hennarmase&i ,
a aá Þ*r hö«a td
Vitio, a0 unf|ahóps um
stórs Vese Barbara
attan tjelUV ve\. Hún
CartVand y ð einka-
heturumsig á setrl
ritara og Þí° ld Par
sínu v.ð Hatne
kVæðist hu j satín
söguhetv3 . uf a irióti
og siVfur. slaginu
bVaðamonnum &ður
16.20 dagVega-
þeim upp a te.
Drottning rauðu ástarsögunnar - Barbara Cartland:
í Rússlandi á keisaratímanum og svo frv.
í hvert sinn gætir hún þess, að söguleg
atriði séu rétt. „Ég er sagnfræðingur-',
segir hún. „En ég flétta saman ást og
mannkynssögu", bætir hún við.
Barbara Cartland á það sameiginlegt
með söguhetjum sínum, að hún naut
hvorki frægðar né auðs sem ung stúlka.
Hún var dóttir auðugs kaupsýslumanns
í Birmingham, sem tapaði aleigunni í
viðskiptum en móðir hennar var af
gömlum aðalsættum, einni af elstu fjöl-
skyldum á Englandi. Barbara var blaða-
maður um tvítugt og gekk síðar að eiga
ungan mann af einni ríkustu ætt Skota,
McCorquodalættinni - alveg eins og
gerist í skáldsögum hennar. En sögulok-
in urðu önnur en hún er vön að búa
söguhetjum sínum að leikslokum. Ör-
lögin tóku í taumana áður en framtíðin
blasti við ungu hjónunum.
í stríðinu missti hún báða bræður sína
og hún skildi við Skotann unga, varð
jafnfátæk og hún hafði áður verið. En
hún missti ekki móðinn. „Hún setti á
stofn fyrirtæki, sem tók að sér sjúkra-
flutninga og kom á fót kjólaleigu, þar
sem brúðir gátu leigt sér hvítu kjólana á
niðursettu verði. Þar að auki kom hún
því inn hjá yfirmönnum hersins, að allar
stúlkur, sem störfuðu hjá hernum, ættu
að ganga í silfurslegnum vestum. Þá
beitti hún sér fyrir því að Sígaunar, sem
þurftu að flytja sig úr stað eftir 48 stunda
dvöl, fengju fasta dvalarstaði. Of langt
mál yrði að rekja allt það, sem Barbara
Cartland tók sér fyrir hendur á þessum
tíma. En hvenær sló hún í gegn sem
rithöfundur?
Undrið gerðist í USA
Það var í Ameríku, sem úndrið
gerðist. Árið 1974 hafði varla nokkur
maður í Bandaríkjunum heyrt hennar
getið. En þá stóð klámaldan sem hæst og
Bertam Books útgefandinn tók þá
ákvörðun að gefa út eina „rauða ástar-
sögu" á hverri viku. Upplagið var hálf
milljón eintaka. Eftir tvo mánuði var
hún komin á toppinn. Síðan hefur
Bandaríkjamarkaður verið henni sann-
kölluð mjólkurkýr. Um það bil helming-
ur af því sem selst af bókum hennar í
heiminum, er selt þar. Þaðan fær hún
mikið af lesendabréfum. Lesendur vilja
ráð. Tíu þúsund bréf á ári. Vitanlega
kann Barbara svar við öllu. Hún leggur
það á sig að skrifa undir öll svarbréfin -
vitanlega með rauðu bleki.
Til að skýra þennan eínstæða frægð-
arferil notar Barbara oft orð Walt Disn-
eys: „í hvert sinn sem þeir senda frá sér
„Konur eiga að stjórna heiminnm
af koddanum - eins og áðnr fyrr”
Hún býr eins og drottningu sæmir í
sloti um 35 kílómetra norðan Lundúna.
Þegar blaðamenn sækja hana heim,
bíður hvíti Rollsinn við brautarstöðina í
Hatfield og ekur þeim heim á landar-
eignina. Tuttugu mínutum síðar eru þeir
komnir til hennar: Drottningar rauðu
ástarsögunnar Barböru Cartland.
Barbara Cartland er ekki svo mjög
þekkt sjálf. Ekki neitt í líkingu við landa
hennar sálugu Agöthu Christie, sem var
þekkt um allar jarðir. Kannski er það
vegna þess, að rauðu skáldsögurnar
þykja ekki jafn virðuleg bókmennta-
grein og sakamálasögur Agöthu. Hún er
t.d. fremur lítt þekkt í Frakklandi, þar
sem verk hennar seljast þó í um þremur
milljónum eintaka. Hún er sannarlega
söluhæst allra höfunda, seni fást við
þessa tegund bókmennta-ástarsöguna.
Hún hefur þegar skrifað 350 bækur, sem
þýddar hafa verið á sautján tungumál,
seldar í meira en 300 milljónum eintaka.
Aðeins Stalín og landi hennar Agatha
Christie slá henni við í fjölda seldra
eintaka á þessari öld. En hún hefur ekki
ritað sitt síðasta orð. Þriðja árið í röð frá
því 1976 hefur hún nú jafnað metið
síðasta árið með því að skrifa alls 24
bækur á árinu. Hvort sem þið trúið því
eða ekki, þá þýðir þetta, að hún skrifar
að meðaltali eina bók á hálfsmánaðar
fresti.
Og hún lætur sér þetta ekki nægja,
komin á níræðisaldur, gamla konan.
Hún fylgist enn með ilmvötnunum, sem
nefnd eru eftir frægustu bókunum
hennar. Hún gefur út myndablöð og
selur smámyndasögur í um fimmtíu
dagblöð, hefur yfirumsjón með mánað-
arriti, sem gefið er út í hundrað þúsund
eintökum; fylgist með sölu vítamína og
„náttúruefna" og á hlut í ferðaskrifstofu,
sem sérhæfir sig í ferðum með brúðhjón
á vit ásta og rómantíkur.
Barbara Cartland kemur til dyra eins
og sniðin út úr einni skáldsögu sinni.
Glæsilega klædd, í lillabláum kjól, það
glitrar á silfursaum í vestinu, andlitið er
vel málað svo minnir á brúðu og yfir
þessu öllu geislar af skjannahvítu hárinu.
Hún skartar perlufesti af fínustu gerð
auk þess sem hún ber hringa og
armbönd; hvílík dýrð!
Fimm einkaritarar
Þannig tekur hún á móti blaða-
mönnum - alltaf á sama tíma dags
nákvæmlega kl. 16.20. Þeir eða þau fá
þá að drekka með henni te að enskum
sið. Áður en að tedrykkju kemur hjá
Barböru á daginn, liggur hún venjulega
í rósrauðum dívan í bókaherberginu og
les einni af fimm einkariturum sínum
fyrir nýjasta kaflann í skáldsögunni, sem
hún er að skrifa þá stundina. Frá hálf tvö
til fjögur einbeitir hún sér að skáldsög-
unni og ritarinn nær venjulega að festa á
blað milli 6000 og 7000 orð í næstu
ástarsögu Cartland.
Það er alltaf sama sagan. Ung og
óreynd stúlka af fátæku fólki komin,
verður ástfangin af eldri manni, venju-
lega aðalsmanni, sem misst hefur
aleiguna. Hann er skapofsamaður, jafn-
vel dálítið sadískur í eðli sínu, en um
leið viðkvæmur, hvernig sem þessi
blanda gengur nú upp! Hin unga aðlað-
andi stúlka er ýmsum eiginleikum gædd,
en hún er þó fyrst og fremst trú ást sinni
á hinum óheppna lostariddara. Vitan-
lega skilja aðstæðurnar þau að. Magn-
þrungnir atburðir gerast, ævintýri verða
til. Allt virðist vonlaust. En þá gerist hið
ótrúlega. í síðasta kaflanum, á allra
síðustu stundu falla elskendur í faðma,
þau ganga að eiga hvort annað og blóm
í haga bíða þeirra. „Það er ákveðin regla
í bókum mínum," segir Barbara
Cartland. „Söguhetjan má fyrir enga
muni fara í rekkju með elskhuga sínum,
fyrr en hann hefur dregið henni hring á
fingur".
Ást og mannkynssaga
Stíll Barböru einkennist af stuttum
setningum, einföldum orðum, mikið er
um samtöl og aldrei er mjög langt milli
greinaskila. Bækurnar eru þannig, að
hver sem er getur lesið þær, sé sá hinn
sami læs á annað borð og þær er hægt að
lesa á mettíma. Fátt breytist í sögunum
annað en, að hin hreina mey heitir
Vernita, Romara eða Camara og sögu-
sviðið er að sjálfsögðu ekki það sama.
Þar kann Barbara að velja úr af smekk-
vísi, því hún hefur mikinn áhuga á
mannkynssögu. Sögur hennar gerast
sumar á tíma Viktoríu drottningar, aðrar
klámmynd, þá bæti ég við einu ástar-
ævintýri". Og hún gerir lítið til að dylja
andúð sína á lostalífi samtímamannsins.
Árið 1977 skrifaði hún í „Times" og
hvatti konur til að standa vörð um
„meydóminn". En hugmyndir hennar
eiga ekki upp á pallboðið hjá rauðsokk-
um og kvennabaráttukonum. Hún gerir
bara grín að þeim. Hún er íhaldssöm og
er stolt af þvi. „Afdrifaríkustu mistök,
sem konur hafa gert er að vilja verða
sjálfstæðar", segir hún. „Þær hefðu átt
að láta sér nægja að stjórpa heiminum á
koddanum eins og áður fyrr“, bætir hún
við.
Bækur hennar eru eins konar eiturlyf,
þægilegur draumur frammi fyrir ómann-
eskjulegum heimi. Kannski bjóða þær
upp á handhæga leið til að losna frá
óþægilegum staðreyndum í kringum
okkur. Barbara Cartland virðist jafnvel
taka undir þetta sjónarmið þegar hún
segir: „f hvert sinn sem ég horfi á
fréttirnar, fyllist ég dapurleika. Þá tek ég
eina af gömlu bókunum mínum, les
hana í gegn og sofna vært. Hamingju-
söm“.
Þ/stytt/L’Express