Tíminn - 27.03.1984, Side 7

ÞRIÐJUDAGUR 27. MARS 1984
!l !l j. 1 !l !l .111 ?
liggur alveg á mörkunum.
Eg hef flutt þetta verk í
Gautaborg og nú stendur
fyrir dyrum uppfærsla með
mér í Helsinki með finnsk-
um hljómsveitarstjóra, Esa
Pekka Salonen síðan stend-
ur til uppfærsla í Osló og
Stokkhólmi með Útvarps-
hljómsveitinni, sú uppfærsla
verður gerð fyrir sjónvarp.
Annars hefur þetta verk
notið mikilla vinsæida á
meginlandinu og verið sett
þar upp a.m.k. 60 sinnum
alls, í Pýskalandi, Frakk-
landi, Hollandi og auðvitað
í Austurríki."
Yfirskrift þessara tón-
leika verður annars „Tónlist
á tyllidögum“ og leikin
verður skemmtihljómlist af
ýmsu tagi, nýtt verk eftir
Pál P. Pálsson sem heitir
einmitt Tónlist á tyllidögum
og í verkinu minnist tón-
skáldið alþýðutónlistarinn-
ar í sínu gamla heimalandi,
Austurríki, þar sem hvert
þorp og sýsla átti sér blásara
og trumbuberjara sem spil-
uðu á tyllidögum, tónlist
sem á sér aldalanga hefð í
þessu tónlistarinnar landi.
Frumflutt verður verk eftir
ungan Reykvíking, Atla
Ingólfsson, sem stundað
hefur tónsmíðanám að
undanförnu í Tónlistarskól-
anum í Reykjavík og loks
verða leiknir dansar frá Vín-
arborg eftir Stromayer, Jo-
hann og Josef Schrammel,
sem skópu hefðir í skemmti-
og hressingarskálatónlist í
Vínarborg á síðustu öld.
Rúsínan í pylsuendanum
verður svo Keisarakonsert
Johans Strauss yngri, í út-
setningu Arnolds Schön-
bergs, forvitnileg tónlist því
að varla er hægt að hugsa
sér ólíkari tónskáld en þessa
tvo síðastnefndu. JGK
■ Stund milli stríða hjá Hart og Mondale
Hart og Mondale berjast
hart um hylli Gyðinga
Prófkjörið í New York getur orðið örlagaríkt
■ ÝMSIR fréttaskýrendur
hafa kveðið svo að orði, að nú sé
framundan örlagaríkasta vikan í
keppni þeirra Harts og Mondales
um framboð fyrir demókrata í
forsetakosningunum í haust.
Næsta þriðjudag fer fram próf-
kjör í New York ríki.
Gangi Mondale með sigur af
hólmi í New York hefur staða
hans verulega styrkzt. Að sama
skapi yrði ósigur Harts þar mikið
áfall fyrir hann.
Mondale hefur að ýmsu leyti
sigurvænlegri stöðu þar, einkum
eftir að hann sigraði í Illinois.
Það kom í Ijós þar, að það var
mikilvægt fyrir hann að hafa
bæði stuðning verkalýðsfélag-
anna og helztu flokkssamtak-
anna. Kosningaþátttaka varð
því meiri en áður eru dæmi til í
prófkosningum í lllinois.
Hlutur Harts var þó engan
veginn slæmur, en hann fékk
35% greiddra atkvæða. en
Mondale 41%. Sá, sem kom
mest á óvart, var Jesse Jackson,
sem fékk 21%.
Það styrkti Mondale í Illinois,
að hann hafði tveimur dögum
áður unnið í Michigan. Þeim
sigri hans-hafði að vísu verið
spáð, sökum þess, að verkalýðs-
hreyfingin er hvergi öflugri í
Bandaríkjunum. Hannvarðhins
vegar meiri en spáð hafði verið.
Það réði vafalaust allmiklu um
þessi úrslit, að Mondale var
búinn að setja á sig stríðshanzka,
eins og hann sjálfur komst að
orði. Hann hafði snúið vörn í
sókn í glímunni við Hart. Hann
tók sér fyrir hendur að kryfja til
mergjar hina nýju stefnu, sem
Hart var að boða, og tókst að
gera heldur lítið úr. Jafnframt
fór hann að rifja upp afstöðu
Harts til ýmissa þingmála og
fannst þar gæta ósamræmis orða
og efnda.
Hér var að ýmsu leyti kominn
nýr Mondale til sögunnar,
vígreifari og hressilegri en áður.
Þetta virtist falla fólki vel í geð.
Hart var tæpast viðbúinn að
mæta þessu. Sumt reyndist einn-
ig misheppnað hjá honum. Hann
sagði, að Mondale hefði deilt á
sig fyrir að hann hafði stytt nafn
sitt og sagt sig um skeið einu ári
yngri en hann var. Mondale
henti þetta fljótt á lofti, því að
hann hafði aldrei minnzt á þetta.
Enn verra var, þegar birt var
sjónvarpsauglýsing frá Hart, er
■ Jackson sækist bæði eftir fylgi hvítra og svartra.
gaf til kynna að Mondale væri
verkfæri umdeilds leiðtoga hjá
gömlu demókrataklíkunni, scm
hafði um langt skeið ráðið lögum
og lofum í Chicago. Þetta varð
til þess að gamla flokksvélin,
sem hafði verið að mestu hlut-
laus, snerist gegn Hart af hörku
og ekkert dugði, þótt hann lýsti
yfir því, að augiýsingin hafði
verið birt af misgáningi og án
þess að vera borin undir hann.
í KOSNINGASLAGNUM í
New York reynir Hart að forðast
slík mistök. Miklu skiptir fyrir
hann, að liðsmenn Mondales fái
ekki svipaðan höggstað á honum
aftur.
Baráttan milli þeirra Harts og
Mondales í New York snýst ekki
sízt um það að ná fylgi Gyðinga.
Gyðingar eru mjög fjölmennir
í New York og standa oftast vel
saman. Þeirhafalíka veriðörlát-
ir á framlög í kosningasjóði. Það
getur ráðið úrslitum hvar þeir
standa. Yfirleitt hefur vcrulegur
meirihluti þeirra fylgt demó-
krötum.
Núverandi borgarstjóri í New
York, Ed Koch, er Gyðingur og
hefur lýst stuðningi við Mondale.
Sama hefur einnig ríkisstjórinn,
Mario Cuomo, gert og Maynihan
öldungadeildarmaður. Sá fyrr-
nefndi er Itali, en síðarnefndi
Iri, en Italiroglrareru fjölmenn-
ir í New York og hafa oft haft
mikil áhrif á kosningaúrslit í
borginni.
Stuðningur þessara þremenn-
inga er mikilvægur fyrir
Mondale. Hart verður að byggja
sigurvonir sínar á því, að kjós-
endur vilji fá eitthvað nýtt og að
hann sé maðurinn, sem hafi slíkt
fram að færa. Þess vegna leggja
andstæðingar hans nú allt kapp
á að klæða hann úr nýju föt-
unum.
Auk Gyðinga, ítala og íra eru
blökkumenn mjög fjölmennir í
New York. Yfirleitt hallast þeir
meira að Mondale en Hart. Hart
verður hér að treysta á, að
Jackson nái atkvæðum þeirra.
Deilt hefur verið á Hart fyrir
það að vera ekki nógu mikill
stuðningsmaður ísraels. Þá hafi
hann haft talsverð samskipti við
Araba og var það nefnt sem
dæmi að hann hefði aðallega
fengið kosningalán hjá First
American Bank í Washington,
en hann er sagður eign Araba.
Hart hefur sagt, að þetta stafaði
af hreinni tilviljun, en til vonar
og vara, hefur hann nú flutt
bankaviðskipti sín þaðan og fær
nú lán frá Women’s National
Bank og National Bank of
Washington.
Hart reynir nú að lýsa sig enn
meiri vin Gyðinga en Mondale.
Hann segist ckki muni láta kon-
ung Jordans eða konung Saudi-
Arabíu hafa áhrif á afstöðu sína,
ef hann nær kosningu sem
forseti. Þá ntuni hann iíka flytja
sendiráð Bandaríkjanna til
Jerúsalem. eins og stjórn Israels
hefuróskaðeftir,en Bandaríkja-
stjórn hafnað hingað til vegna
andstöðu Araba við að Jerúsal-
em fái viðurkenningu sem höfuð-
borg Israels.
í DAG mun fara fram prófkjör
hjá demókrötum í Connectieut,
nágrannafylki New York. Þar er
Hart spáð auðveldum sigri, eins
og í öðrum Nýja-Englands-
fylkjum. Mondale hefur líttsinnt
kosningabaráttunni þar, heldur
snúið sér nær eingöngu að New
York.
Síðan kosið var í Illinois á
þriðjudaginn var, hafa farið fram *
kjörfundir, en ekki prófkjör, í
Nevada. Kansas og Virginia.
Hart varð hlutskarpari í Nevada,
en Mondale í hinum tveimur.
Republikanir láta vel yfir
glímunni milli þeirra Harts og
Mondale og hafa talið ávinning
fyrir sig, að þeir reyni sem mest
að lítillækka hvor annan.
Það er þó engan veginn víst,
að þetta verði þeim þeirra, sem
ber sigur úr býtum, til óhags.
Þeir fá mjög mikla kynningu í
sambandi við þessi átök, og hafi
t.d. sá, sem sigrar, staðið sig
sæmilega, getur það orðið hon-
um ávinningur. T.d. hefur Mon-
dale tvímælalaust grætt á því, að
hann er röskari og hressilegri í
málflutningi en áður.
Þórarinn
Þorarinsson,
ritstjóri, skrifar