Tíminn - 08.08.1986, Blaðsíða 11

Tíminn 15
Föstudagur 8. ágúst 1986
flilll.. MINNING 3'!" ■:.;1llillll!li;i;;:. ..... ............ -.......... ...... ........... ........... ......... ............. ......... ..:i!
Valdimar Sigurjónsson
Fæddur 9. ágúst 1900.
Dáinn 31. júlí 1986.
Hinn 31. júlí sl., lést á hjúkrun-
arheimiiinu Ljósheimum Selfossi,
Valdimar Sigurjónsson fyrrum
bóndi í Hreiðri í Holtum. Valdimar
fæddist 9. ágúst árið 1900 í Hreiðri.
Hann var sonur hjónanna Sigurjóns
Jónssonar og Margrétar Árnadóttur.
Sigurjón var sonur Jóns í Hreiðri en
Margrét var frá Skammbeinsstöðum
í Holtum. Valdimar var því Rang-
æingur í ættir fram og hann unni
Rangárvallasýslu mjög. Pess sáust
ávallt glögg merki í hvert sinn er
farið var austur fyrir Þjórsá, þá
lyftist brúnin og Holtin tóku hug
hans allan og vel sást að hér átti hann
heima.
Hreiður í Holtum var að mörgu
leyti góð bújörð, landmikil og gras-
gefin, enda bjuggu foreldrar Valdi-
mars góðu búi. Þau eignuðust 12
börn, en 9 þeirra komust til fullorð-
insára, tvö eru á lífi, Kristinn bóndi
í Brautarhóli í Biskupstungum og
Guðrún búsett við Ægissíðu í
Reykjavík.
Það leiddi af sjálfu sér að börin
þurftu snemma að fara að heiman
og vinna fyrir sér. Eftir fermingu fer
Valdimar að Hjallanesi til Lýðs
móðurbróður síns, 18 ára ræðst
hann vinnumaður að Herru til Helga
Skúlasonar og er þar í nokkur ár.
Ræddi hann oft um veru sína á
þessum ágætu heimilum og mat
ávallt mikils vináttu fólksins er hann
var samvistum með.
Hann var vertíðarmaður á vetrum
á ýmsum stöðum, lengst af í Vest-
mannaeyjum. Þar taldi hann sig hafa
verið heppinn með vinnuveitanda,
sem var Gísli Johnsen.
Bóndinn átti hug hans allan og
árið 1928 ákveða Valdimar og Krist-
inn bróðir hans að kaupa Hreiðrið
og hefja búskap. Báðir voru þeir
ókvæntir og höfðu ráðskonur fyrstu
árin. Ein af þeim var Kristrún Sæ-
mundsdóttir úr Biskupstungum og
felldu þau Kristinn hugi saman og
giftust og hófu búskap á Brautarhóli
í Biskupstungum. Valdimar bjó þá
frá Hreiðri
einn í Hreiðri í nokkur ár, en þá
kom til hans ráðskona, Guðrún M.
Albertsdóttir frá Neðstabæ í
Norðurárdal, Húnavatnssýslu. Hún
var dóttir Alberts Björnssonar
bónda þar og konu hans Hólmfríðar
Guðjónsdóttur. Guðrún réði sig
sumarlangt þarna austur í sveitir, en
forlögin ætluðu henni annað. Þau
Valdimar giftust 21. september
1936. Þau eignuðust 5 börn, elstur er
Sigurjón bóndi á Glitstöðum, kvænt-
ur Auði Eiríksdóttur frá Glitstöðum
í Borgarfirði, Albert menntaskóla-
kennari í Hafnarfirði, kvæntur Ingi-
björgu Sigmundsdóttur, frá Hraun-
gerði í Hraungerðishreppi, Laufey
gift Hafsteini Kristinssyni, og búa
þau í Hveragerði, Jóna gift Hjalta
Sigurjónssyni og búa þau í Raftholti,
í Holtahreppi og Valgerður gift
Einari Orra Hrafnkelssyni og búa
þau á Egilsstöðum.
Valdimar og Guðrún bjuggu síðan
í Hreiðri til ársins 1964 er þau
ákveða að bregða búi og flytjast til
Hafnarfjarðar. Þar keyptu þau lítið
notalegt hús við Reykjavíkurveginn.
Þar rétt hjá bjuggu þá bræður Valdi-
mars, þeir Árni og Guðmundur og í
næsta húsi við þau bjó náfrændi
Valdimars, Kristmundur Guð-
mundsson. Þetta góða nábýli gerði
það að verkum að búferlaflutningur-
inn til Hafnarfjarðar varð ekki eins
þungbær eins og við mátti búast.
Valdimar fór strax að vinna hjá
Skipasmíðastöðinni Dröfn, en sfð-
ustu árin í Hafnarfirði vann hann hjá
fiskverkunarstöð Venusar, sem Vil-
hjálmur Árnason átti ásamt fleirum.
Þar fannst Valdimar gott að vera og
hann dáði Magnús Þórðarson, verk-
stjóra mjög. Þar fann hann aftur
sama andann og hjá Gísla Johnsen í
Vestmannaeyjum forðum, sem hann
kunni svo vel að meta. Þarna var
vinnusemi í fyrirrúmi og gerðar
kröfur til starfsfólks að það skilaði
sinni vinnu af trúmennsku, en héngi
ekki í vinnu sinni og hirti kaup fyrir
lítið. Vitnaði hann oft í stjórnsemi
hjá þeim Venusarmönnum þegar
hann sá fólk hanga í vinnu hjá
öðrum og gera lítið.
Valdimar missti konu sína árið
1970. Hann fluttist austur í Hvera-
gerði árið 1974 og bjó hjá okkur
Laufeyju þar til hann fékk heila-
blóðfali fyrir rúmum 2 árum og varð
eftir það að dveljast á sjúkrahúsum.
Hann lá nær alveg lamaður og gat
ekki mælt fram orð þessi ár, en
hugurinn var skýr. Þetta voru vafa-
laust mjög þungbær ár fyrir hann og
þegar svona er ástatt er dauðinn
líkn. En við sem eftir lifum eigum
góðar og ánægjulegar minningar um
liðnar samverustundir.
Þegar Valdimar kom á heimili
okkar í Hveragerði, þá voru börnin
ung, en þau hændust strax að honum
og afinn varð eðlilegur meðlimur
fjölskyldunnar, sem barnfóstra,
fræðari eða bara, sem félagi. Ágætur
heimilisvinur okkar sagði það einu
sinni við börnin. „Mikið eigið þið
gott að hafa afa á heimilinu, þið
skiljið það ef til vill ekki núna, en
þið munið skilja það betur seinnna.“
Valdimar var vel meðalmaður á
hæð, vel vaxinn og samsvaraði sér
vel. Hann hafði á yngri árum ótrú-
legt vinnuþrek og mjög góða líkam-
lega burði. Hann var mjög fylginn
sér við allt sem hann tók sér fyrir
hendur.
Til marks um þetta sagði Guð-
mundur Daníelsson frá Guttorms-
haga þá sögu um Valdimar að er þeir
voru eitt sinn í Eyjum, var þar
annálaður og frægur krafta maður,
sem óspart egnaði menn í glímu á
móti sér. Valdimar lét tilleiðast að
reyna við kappann þarna í verbúð-
inni og áflogin enduðu með því að
Valdimar var búinn að hálftroða
aflraunakappanum undir rúm. Guð-
mundur sagði að þarna hefði Valdi-
mar unnið á snerpunni og kappsem-
inni.
Valdimar var einyrki allan sinn
búskap. Þegar verkin hrönnuðust
upp, þá lagði hann einfaldlega meira
á sig og tvíefldist við verkefnin. Um
sláttinn fór hann oftast á fætur um
miðja nótt til að slá. Hann lagði
ávallt mikla áherslu á að eiga næg
hey að hausti, vissi sem var að undir
því átti bóndinn allt sitt. Hann bjó í
Hreiðri ákaflega snyrtilegu og nota-
legu búi. Valdimar náði því tak-
marki að verða vel efnahagslega
sjálfstæður. Hann vildi sjá sér og
sínum farboða af eigin rammleik og
dugnaði, og vera sem mest öðrum
óháður í lífinu. Leti og sjálfsauming-
jahátt mat hann ekki mikils og var
alla ævi trúr þeirri lífsskoðun sinni
að menn ættu að vinna störf sín af
samviskusemi og trúnaði.
í fjölda ára fór Valdimar á fjall og
smalaði þá Holta- og Landmannaaf-
rétt. Hann fór oftast í erfiðustu
leitirnar inn í Jökulgilið og þegar
hann sagði okkur sögur frá þessum
ferðum þá leyndi það sér ekki að
hann hefur haft unun af þessum
ferðum þó svo að æði oft hafi verið
slarksamt þarna sökum ófærðar og
veðurs. Að nokkru leyti má segja að
þessar ferðir væru hans sólarlanda-
ferðir.
Nú þegar við kveðjum Valdimar
þá eru í huga okkar hugljúfar
minningar um samveruna og við
erum þess fullviss að slíkir menn
sem Valdimar eiga sér góða heim-
komu. Ég bið algóðan Guð að blessa
minningu Valdimars frá Hreiðri.
Hafsteinn Kristinssun.
Fæddur 9. ágúst 1900.
Dáinn 31. júlí 1986.
Nú þegar elsku afi okkar er dáinn,
streyma upp í hugann ótal minningar
um góðar stundir og skemmtileg
atvik sem hann átti með okkur.
Við elstu systkinin munum eftir
mörgum dögum sem við eyddum í
Hafnarfirði hjá afa og ömmu. Það
var sérstök upplifun að fá að vera
hjá þeim, enda ýmislegt spennandi
þar, sem ekki fannst heima hjá
okkur. Litla húsið þeirra var fullt af
spennandi og dularfullum skotum
sem heilluðu ungar barnssálir á ótta-
blandinn hátt. Alltaf var afi óþreyt-
andi við það að slást við litla krakka
rollinga. Það voru heldur ekki ófáar
gönguferðirnar sem farnar voru nið-
ur að höfn, í Hellisgerði eða bara
rölt um bæinn. Þetta voru yndislegar
stundir sem aldrei gleymast.
^Þegar amma dó breyttist margt.
Faum árurn síðar fluttist afi alkom-
inn til okkar í Hveragerði. Þetta
hefur sjálfsagt verið erfiður tími
fyrir hann, en við börnin skynjuðum
það ekki, gleðin yfir því að afi skyldi
ætla að búa hjá okkur var mikil.
Hann varð strax vel kunnugur öllum
í okkar kunningjahópi og kunni vel
að meta ærslin og leikina í krökkun-
um. Við gleymum því seint þegar afi
var í eltingaleik við okkur úti á túni
og hljóp eins og unglingur, á harða-
spretti eftir okkur. Eða þegar honum
fannst ærslin orðin helst til mikil inni
við og tók hann þá oft í eyrun á
strákunum til að stilla til friðar, eða
hvolfdi úr okkur óþægðinni ef allt
annað brást.
Það var alltaf líflegt og gaman í
kringum afa og þolinmæði hans við
okkur einstök.
Alltaf var hann reiðubúinn til að
spila við okkur, ylja kaldar tær, lesa
eða segja okkur sögur af því þegar
hann var ungur.
í 10 ár var afi sjálfsagður hluti af
tilveru okkar. Við leituðum til hans
með stór og smá vandamál og alltaf
var hann til staðar, að hlusta og
ráðleggja.
Er afi veiktist var það okkur öllum
reiðarslag og líf okkar breyttist
mikið. En núna þjáist hann ekki
lengur og við vitum að honum líður
vel.
Við mælum fyrir hönd allra hinna
barnabarnanna er við þökkum þér
afi fyrir ógleymanlegar stundir og
allt það góða veganesti sem þú hefur
gefið okkur út í lífið.
Barnabörnin Hveragerði.
Sigurjón Árnason
Pétursey
í dag fer fram frá Skeiðflatar-
kirkju í Mýrdal jarðarför Sigurjóns
Árnasonar í Pétursey, en hann lést
29. f.m. Sigurjón var fæddur í Pét-
ursey 17. apríl 1891, sonur hjónanna
Árna Jónssonar og Þórunnar Sigurð-
ardóttur. Var hann næstelstur af 8
systkinum, sem komust upp og eru
þau nú öll látin. Á þessu fjölmenna
heimili elst Sigurjón upp og á þar
heimili fram undir þrítugsaldur.
Árið 1920 giftist Sigurjón Sigríði
Kristjánsdóttur frá Norður-Hvoli í
Mýrdal og eru þau búsett á Hvoli
næstu tvö árin, en flytja þá til
Vestmannaeyja. Þangað hafði Sig-
urjón fyrst lagt leið sína 17 ára
gamall á vertíð, eins og var hlutskipti
margra Sunnlendinga, bæði fyrr og
síðar. Vertfðarferðum hélt hann
áfram næstu árin, auk þess sem hann
lagði stund á smíðanám. Þetta hvort-
tveggja kom Sigurjóni að góðu haldi,
þegar hann byrjaði á útgerð í Vest-
mannaeyjum í félagi með öðrum og
vann sjálfur að smíði bátsins, sem
þeir gerðu út og var þá stærsta skipið
í fiota Vestmannaeyinga.
Eftir þriggja ára búsetu í Vest-
mannaeyjum hverfur Sigurjón aftur
heim að Pétursey, þar sem þau
hjónin taka við búi af foreldrum
Sigurjóns. Sigríður lést árið 1941, en
þau hjónin höfðu eignast þrjú börn,
Elínu, húsmóður í Steinum, gift
Sigurbergi Magnússyni, Þórarin, al-
þingismann í Laugardælum, giftur
Ólöfu Haraldsdóttur og Arna,
starfsmann Kaupfélags Skaftfellinga
í Vfk, giftur Ástu Hermannsdóttur.
Eftir lát Sigríðar býr Sigurjón áfram
með börnum sínum, árið 1947 giftist
hann síðari konu sinni, Steinunni
Eyjólfsdóttur frá Suður-Hvoli. Eign-
uðust þau tvo syni, Eyjólf, bónda í
Pétursey og Sigurð, bifreiðarstjóra
þar. Einnig ólst upp hjá þeim Bergur
Örn Eyjólfs, eldri sonur Steinunnar.
Sigurjón heldur áfram búskap fram
yfir áttræðisaldur, uns Eyjólfur, son-
ur hans, tekur við. Hjá honum og
konu hans, Öldu Ólafsdóttur, dvelj-
ast þau hjónin til æviloka, en Stein-
unn andaðist árið 1979.
Austurbærinn í Pétursey stendur
skammt frá þjóðveginum um Mýr-
dalinn og biasir við hið fallega bæjar-
stæði undir bröttum brekkum eyjar-
innar, þegar komið er austan að.
Þegar heim er litið, blasir líka við sá
myndarskapur og snyrtimennska,
sem einkennt hefur búskapinn þar.
Atorka og hagleikur Sigurjóns nýtt-
ist vel við búskapinn, engu síður en
við skipasmíðina og útgerðina þann
stutta tíma, sem hann var búsettur í
Vestmannaeyjum. En meðan ferða-
menn fóru hægar yfir landið en gert
er í dag, þá létu þeir sér ekki nægja
að horfa heim til bæjar, heldur lögðu
fjölmargir leið sína heim og þágu
þar góðan beina og þjónustu. Það
kom sér vel, að búskapurinn var
rekinn af alúð og snyrtimennsku og
aflað fanga, eins og kostur var. Á
fyrri búskaparárum sínum hélt Sig-
urjón m.a. áfram sjósókn og réri út
frá Jökulsá á Sólheintasandi á ára-
bátum þegar aðstæður leyfðu. Þó að
mikil vinna væri lögð i búrcksturinn,
var áhugi og athafnir Sigurjóns ekki
eingöngu bundnar við hann.
Snemma vaknaði áhugi hans á fé-
lagsmálum, þar sem honum var ljóst
hið mikla gildi samvinnu og
samstarfs. Hann var einn af stofn-
endum ungmennafélags sveitarinnar
og formaður þess, forma^ur Búnað-
arfélags Dyrhólahrepps, í hrepps-
nefnd Dyrhólahrepps í 32 ár og
kjörinn heiðursborgari Dyrhóla-
hrepps á níræðisafmæli sínu.
í stjórn Kaupfélags Skaftfellinga
var hann í rúm 40 ár og á þeim
vettvangi átti ég þess kost að starfa
með Sigurjóni um alilangt skeið. Þar
kom vel í Ijós einlægur áhugi Sigur-
jóns á að leggja öllum góðum málum
lið og vinna að framgangi þeirra,
eins og frekast var kostur. Það yrði
best gert með því að nýta samtaka-
máttinn og hvergi væri það eins
mikilvægt og í fámennu og strjálbýlu
héraði, þar sem aðstæður eru á
ýmsan hátt erfiðar. Samvinnumenn
þakka Sigurjóni giftudrjúg störf.
En minnistæðast verður samferða-
VARAHLUTIR f
INTERNATIONAL
ÁGÓÐU VERÐI
MwysmHF
Jámhálsi 2 Sími 83266 TIORvk.
Pósthólf 10180
mönnunum viðmót Sigurjóns og fas.
Góðvild hans og hlýja var svo aug-
ljós, að öllum hlaut að líða vel í
návist hans. Þess nutu að sjálfsögðu
rnest þeir fjölmörgu, sem dvöldu á
heimili Sigurjóns um lengri eða
skemmri tíma. En ntinning okkar,
sem fjær stóðum, um samverustund-
ir með Sigurjóni yljar okkur áfram
um hjartarætur, þótt hann sé nú
allur.
Jón Helgason.
coopei/
Síur í
flestar vélar
á góðu verði
¥ÉmiR&
wwysmHF
Jámhálsi 2 Sími 83266 TIORvk.
Pósthólf 10180