Tíminn - 21.11.1986, Blaðsíða 4
4 Tíminn
Föstudagur 21. nóvember 1986
Framleiöslurétturinn utan dagskrár:
Reglugerðin um framleiðslu
sauðfjárafurða gagnrýnd
Fimmtán þingmenn tóku til máls
Harðar umræður voru utan
dagskrár um reglugerð þá sem land-
búnaðarráðherra gaf út í lok síðasta
mánaðar um sauðfjárafurðir.
Ólafur Þ. Þórðarson hóf um-
ræðuna og harmaði hversu reglugerð
um saufjárafurðir fyrir næsta fram-
leiðsluár væri seint fram komin og
taldi slík vinnubrögð ámælisverð. Þá
gagnrýndi Ólafur skiptingu landsins
í búmarkssvæði og benti á að af
Vestfjörðum, þ.e. Vestur-Barða-
strandarsýslu hefði orðið veruleg
skerðing framleiðsluréttar og enn-
fremur að Strandasýsla hefði komið
afar illa út.
Vildi Ólafur fá að vita mat land-
búnaðarráðherra á stöðu sauðfjár-
búskapar í Strandasýslu eftir útgáfu
reglugerðarinnar og sagði byggð í
sýslunni ekki þola nein stóráföll.
Nauðsynlegt væri að nýtingin á
landinu væri höfð til hliðsjónar við
ákvörðun sauðfjárframleiðslu. Þá
spurði þingmaðurinn ráðherra hvort
frekari skerðingar væri að vænta
næstu árin, því brýnt væri fyrir
bændur að vita það, vegna þess að í
mörgum tilfellum væri ekki
skynsamlegt að bíða með ákvarð-
anatöku um að bregða búi ef fyrir-
sjáanlegt væri að framleiðsluréttur-
inn minnkaði.
Jón Helgason landbúnaðarráð-
hcrra sagði að samningar fyrir verð-
lagsárið hefðu fyrst legið fyrir í
september og því takmarkaður tími.
Reglugerðin byggði á tillögum Stétt-
arsambands bænda og ætti það og
við skiptingu í búmarkssvæði. Við
úthlutun hefði verið miðað við fram-.
leiðsluna 1984-1985, og þá betra
árið. Þá hefði öll framleiðsla verið
skert um 4,5%.
Þá sagði landbúnaðarráðherra að
undanfarin ár hefði sauðfjárbúskap-
ur þróast í samræmi við landgæöi.
Þau 3% sem einstök búnaðarsam-
bönd hel'ðu fcngið til útdeilingar
innan síns svæðis væri lágmarks-
trygging til hvers bónda.
Grundvallarsjónarmiðið væri að
þeir sent héldu áfrant búskap þyrftu
sem minnst að draga saman. Stefndi
í að þriðjungur samdráttar yrði hjá
bændum með riöuveikt fé, auk þess
sem aðrir hættu vegna búskaparerf-
iðleika og búháttarbreytinga.
„Reglugcrðin er blóðtaka fyrir
bændur" sagði Páll Pétursson
(F.N.v.). Þriðjungur framleiðslunn-
ar kemur frá 2/3 búanna og hag
þessara framleiðenda mætti ekki
gleyma, |tví fólk flytti af búum ef
ekki er unnt að halda áfram hefð-
bundnum búskap. Stórbændurnir fá
minnstu skerðingu og þeim þarf að
hjálpa til að minnka við sig. Þing-
maðurinn vildi fresta lramkvæmd
reglugerðarinnar og fá nýja reglu-
gerð í vor þar sem miðað væri við
framleiðslu áranna frá 1980.
Steingrímur J. Sigfússon (Abl.
N.e.) gagnrýndi einkum tímasetn-
ingu reglugerðarinnar, slátrun ný-
lokið og ásetningur ákveðinn fyrir
talsverðu.
Fyrrvcrandi landbúnaðarráðherra
Pálmi Jónsson (N.v.) sagði tveggja
ára viðmiðið vera út í hött og
stórbændum væri hyglað.
Kristín Halldórsdóttir (Kvl.Rn.)
talaði um að úthlutun búmarks hafi
farið úr böndum og gagnrýndi að
ekki væri tekið tillit til hlunninda við
úthlutun.
Siggeir Björnsson (S.Su.) óttaðist
að tilboðin leiddu til skipulagslausr-
ar grisjunar í byggð landsins. Það
þyrfti að stjórna allri kjötfram-
leiðslu, ekki bara framleiðslu kinda-
kjöts.
Stefán Valgeirsson (F.N.e.)
minnti á að Pálma Jónssyni hefði
ekki tekist að draga úr offramleiðslu
landbúnaðarins sem skyldi þegar
hann var landbúnaðarráðhcrra og
bæri því ekki síður ábyrgð á núver-
andi ástandi mála.
í síðari ræðu sinni sagði málshefj-
andi, Ólafur Þ. Þórðarson, að tíma-
setning reglugerðarinnar svipti
bændur getu til eðlilegrar hagstjórn-
ar á búum sínum. Uppkaup fullvirð-
isréttar væri rétt aðferð ef öðrum
búgreinum væri komið við.
Landbúnaðarráðherra sagði að
kjötmagn umfram samninga yrði
aðeins 100 tonn. Efaðist hann um að
hér væri um gífurlej>a blóðtöku að
ræða fyrir bændur. Uthlutun byggð-
ist á framleiðslu betra ársins af
árunum 1984-1985 og þar fengju
margir bændur betri úthlutun en
verra árið hjá þeim segði til um.
Minnti Jón Helgason á að um
lágmarksréttindi væri að ræða varð-
andi 3% magnið til búnaðarsam-
bandanna og reynslan sýndi að
nokkur viðbót kæmi þar til.
Lög um viðskipti
með greiðslufresti
Davíð Aðalstcinsson flytur ásair.t
sex öðrum þingmönnum þingsálykt-
unartillögu urn að ríkisstjórnin láti
þegar undirbúa löggjöf um viðskipti
mcð greiðslufresti.
Flutningsmenn gera ráð fyrir aö
sett veröi sérstök lög um viðskipti
með greiðslufrcsti, meðal annars
meö hliðsjón af notkun víxla,
skuldabréfa, greiðslukorta og reikn-
ingsviðskipta, en síðast cn ekki síst
verða slík lög að taka til samninga
með eignarréttarfyrirvara.
Markmið og tilgangur slíkrar lög-
gjafar yrði tvímælalaust að drttga
sem skýrastar markalínur um réttar-
stöðu kaupanda og seljanda hvors
gagnvart öörum sem yrði um leið
ntikilvægt spor í átt til aukinnar
neytendarverndar.
Þá segir í greinagcrð að Neytenda-
samtökin hal'i sýnt þessu máli mikinn
áhuga og margsinnis bent á Itversu
brýnt væri að setja lög á þessu sviöi.
Bent er á að í öðrum löndum, s.s.
Danmörku. Svíþjóð og Norcgi, sé
sterk tilhneiging til að styrkja stöðu
neytenda á ýmsum sviðum, cn þar
höfuni við verið eftirbátar, ekki
aðeins vegna þess að lagakróka hafi
Vandi Utvegsbankans:
Tillögur framsóknarmanna
Ráðherranefnd skipuð til að finna lausn á málinu
Þingtlokkur Framsóknarflokks-
ins bíður nú átekta eftir viöbrögö-
urn Sjálfstæðisflokksins og þá sér-
staklega Matthíasar Bjarnasonar
bankamálaráðherra við tillögunum
og er svars að vænta á næstu
dögum.
Sett liefur verið á fót ráðherra-
nefnd til að leita lausnar á málinu.
I henni sitja Steingrímur Her-'
mannsson. Halldór Ásgrímsson,
Þorsteinn Pálsson og Matthías
Bjarnason.
Tillögur Framsóknarflokksins til
lausnar á vandamálum Útvegs-
bankans eru
eftirfarandi:
1. Búnaðarbanki yfirtaki starf-
semi Útvegsbankans á cftirgreind-
an hátt:
1.1. Búnaðarbankinn yfirtaki
allar skuldbindingar Útvegsbank-
ans nema þær, sem um semst við
Landsbankann að sá banki taki, og
erlend endurlán (sjá lið 1.3.).
1.2. Eiginfjárstaða bankans
verði ekki undir 9 af hundraði.
1.3. Erlcnd endurlán Útvegs-
bankans verði flutt til Fram-
kvæmdasjóðs. Það dregur úr þörf
fyrir ciginfjárframlag um u.þ.b.
300 milljónir króna eða 1,5 af
hundraöi.
1.4. Skattahagnaður af tapi Út-
vegsbankans verði metinn á móti
skuldbindingu ríkissjóðs vegna líf-
eyrissjóðs og/eða til aukningar á
eiginfé.
1.5. Eignir verði seldar eins og
fært er og þannig leitast við að bæta
lausafjárstöðu og/eöa eignarfjár-
stöðu.
1.6. Það sem á vantar til þess að
eigiö fé veröi 9 af hundraði vcrði
tryggt með víkjandi láni úr Seöla-
banka.
1.7. Fullt tillit veröi tekið til
hagsmuna starfsliðs Útvcgsbank-
ans við yfirtöku Búnaðarbankans á
starfsemi og þvt' tryggö áframhald-
andi vinna cins og frekast er
kostur. Jaínvægi í starfsmanna-
fjölda veröi fyrst og fremst náð
mcð eðlilcgri hreyfingu starfsliðs
og fækkun. Áunnin eftirlaunarétt-
indi starfsmanna verði tryggð.
2. Rætt verði við alla einkabank-
ana og samtök sparisjóða um hugs-
anlega sameiningu þeirra og aðstoð
i því skyni. -I*ÆÓ
vantað heldur og ekki síður vcgna
þess að við höfum ckki stuðlað aö
nógu sterkum neytendasamtökum.
Hér á landi hafi það farið mjög eftir
fyrirtækjum og starfsmönnum þeirra
hverra réttinda neytandinn hefur
notið.
Dómsmál á þessu sviöi séu allt of
mörg og því ber nauðsyn til að það
þing, sem nú situr, samþykki lög um
viðskipti með greiðslufresti. 1>ÆÓ
Páll Pétursson:
Burt með
tóbakið
- af samkundum ríkisins
Páll Pétursson (F.N.v.) telur óvið-
eigandi að ríki eða ríkisstofnanir
veiti tóbak á fundurn eða í sam-
kvæmum.
Því hefur Páll lagt fram tillögu til
þingsályktunar þess efnis að ríkis-
stjórninni verði falið að afnema
tóbaksveitingar á vegum ríkisins og
opinberra stofnana.
í greinagerð segir að 17. maí 1984
hafi Alþingi samþykkt lög um
tóbaksvarnir. Lagasetning þessi haft
vcrið mikið nýmæli, en lögunum
hafi veriö vel tekið og þau skilað
góðum árangri. Dregið hafi rnjög úr
reykingum á almannafæri auk þess
sent færri unglingar reykja nú cn
áður.
Það stendur því upp á ríkisvaldið
að mati þingmannsins að sýna for-
dæmi í þessum málum varðandi
eigin samkomur, þó hann leggi ekki
til algjört reykingabann í þessu
sambandi. -ÞÆÓ
FRÉTTAYFIRLIT
WASHINGTON - Reagan
Bandaríkjaforseti sagðist á
blaðamannafundi taka á sig
fulla ábyrgð vegna leynilegra
samskipta stjórnar sinnar við
klerkastjórnina í íran. Hann
sagði að haetf yrði að senda
vopn til írans en haldið áfram
að leita betri samskipta við
stjórnvöld í Teheran.
MANILA — Tugþúsundir Fil-
ippseyinga tóku þátt í göngu til
heiðurs Ronaldo Olalia, verka-
lýðsleiðtoganum sem myrtur
var í síðustu viku. Herinn var
fenginn til að standa vörð um
forsetahöllina en skæruliðar
kommúnista hafa hótað að
hætta að taka þátt í vopnahlés-
viðræðum nema Corazon Aq-
uino forseti sýni að hún hafi
fulla stjórn á hernum.
BASEL, Sviss-Mikinnfnyk
lagði af gasskýi sem kom frá
verksmiðju í grennd við Basel.
Þetta var þriðja eiturefnaslysið
á þessu svæði á jafnmörgum
vikum.
BERN — Svissnesk stjórn-
völd sögðust hafa meinað
Ferdinand Marcos fyrrum förs-
eta Filippseyja og aðstoðarm-
önnum hans að koma til lands-
ins þar sem talið er að hann
geymi mestan hluta auðæfa
sinna.
VESTUR-BERLÍN
Samkvæmt vitnisburði mun
sýrlenska sendiráðið í Austur-
Berlín hafa boðið Þýsk-ara-
bíska félaginu peninga en
stöðvar þess voru sprengdar í
loft upp nokkrum vikum síðar.
Þrýstingur er nú á vestur-þýsk-
um yfirvöldum um að slíta
stjórnmálasambandi við Sýr-
landsstjórn fari svo að hún
tengist sprengjuárás þessari.
PORTADOWN - Um þrjú
þúsund harðlínusinnar úr hópi
mótmælenda virtu
lögreglubann að vettugi og
tóku þátt í mótmælagöngu í
bænum Portadown sem skipu-
lögð var af hinum nýja „Borg-
araher" landsins undir stjórn
prestsins lans Paisley. Margir
göngumanna voru klæddir her-
búningum.
ISLAMABAD - Friðarvið-
ræður á vegum Sameinuðu
þjóðanna um málefni Afganist-
an hófust að nýju og verður
reynt að komast að samkomu-
lagi um umdeilt mál sem eru
tímasetningar á brottflutningi
sovéskra herja frá landinu.