Tíminn - 27.09.1987, Blaðsíða 12

12 Tíminn
Sunnudagur 27. september 1987
í Sjálfstæðisflokknum?
ÉR er sagt aö
okkur þingmönn-
umsé ekki stættá
aö neita blaða-
mönnum um viðtöl, svarar
Halldór Blöndal þegar ég hringi
í hann og falast eftir þingmanna-
viðtali. En það gekk ekki átaka-
laust fyrir sig að finna tíma, því
Halldór er önnum kafinn maður
og hefur nóg að gera við að sinna
sínu kjördæmi; Norðurlands-
kjördæmi eystra. Að lokum
komum við okkur niður á stund
í hádeginu einn gráan mánudag
á heimili Halldórs á Seltjarnar-
nesinu.
Halldór Blöndal
íþingmannaviðtali
„Nei, ég er ekki að norðan
heldur Reykvíkingur," svarar hann
þegar ég spyr hann um ætt og
uppruna. Auðvitað; maðurinn er
af þeirri frægu Engeyjarætt, sem
víða hefur látið að sér kveða.
„Ég er fæddur í Reykjavík og
ólst upp á Laugavegi 66, í húsi sem
reyndar stendur ekki enn. Faðir
minn Lárus Blöndal var landsbóka-
vörður og móðir mín Kristjana
systir Bjarna heitins Benediktsson-
ar forsætisráðherra. Skýringin á
því að margir halda að ég sé að
norðan er að ég var sendur þangað
í menntaskóla fyrir þá sök að ég
stóð mig satt að segja mjög illa í
menntaskólanum hér fyrir sunnan.
Þess vegna þótti ráðlegt að senda
mig norður til Þórarins Björnsson-
ar skólameistara. Amma mín hafði
tröllatrú á Þórarni og taldi að hann
gæti haft á mig góð áhrif svo ég
kæmist nú til manna.
Afi minn Benedikt Sveinsson
var af Víkingavatnsætt eins og
Þórarinn. Benedikt afi var þing-
maður Norður Þingeyinga eins og
ég er nú og finnst mér það merkileg
tilviljun að hann var fæddur 2.
desember, ég kom fyrst inn á þing
varaþingmaður sama dag 1971, og
kjörinn þingmaður 2. desember
1979. Allt tengist þetta þessari
dagsetningu á tilviljunarkenndan
hátt, svo annar desember er
kannski heilagur dagur í mínum
huga.
Eg varð stúdent frá Mennta-
skólanum á Akureyri 1959 og þar
hafði verið skólasystir mín Renata
Kristjánsdóttir frá Akureyri. Við
giftum okkur eftir stúdentspróf og
bjuggum á Akureyri þar sem ég fór
að kenna, jafnframt því sem ég var
erindreki fyrir Sjálfstæðisflokkinn
fyrir norðan og fékkst við blaða-
mennsku. Við vorum með annan
fótinn fyrir sunnan, bjuggum eigin-
lega á báðum stöðunum.
Við Renata eignuðumst tvær
dætur, Ragnhildi sem nú er tuttugu
og sjö ára og Kristjönu tuttugu og
tveggja sem nemur uppeldisfræði
við Háskólann. Við Renata skild-
um fyrir tuttugu árum og skömmu
seinna kynntist ég núverandi konu
minni, Kristrúnu sem er kennari
við Verslunarskólann. Það er nú
kannski ekki rétt að segja að ég
hafi ekki þekkt hana áður því við
höfðum vitað hvort af öðru og
líklega sá ég hana fyrst á Laugavegi
11. Við eigum saman son, Pétur
sem var að hefja nám við Verslun-
arskólann nú í haust.“
Við snúum talinu frá eiginkon-
unum að uppeldinu á Laugavegin-
um og hvort Halldór hafi frá æsku
verið mjög pólitískur.
„Já, ég var mjög pólitískur frá
barnæsku og man að ég táraðist
þegar Þorsteinn Dalasýsluntaður
féll í kosningum á sínum tíma og
komst ekki inn á þing. Það hafði
heldur ekki lítil áhrif að ég var í
barnaskóla í bekk með Ragnari
Amalds, Styrmi Gunnarssyni,
Magnúsi Jónssyni og Jóni Baldvin
Hannibalssyni. Við vorum allir
mjög pólitískir og ræddum mikið
stjórnmál. Ekki vorum við nú sam-
mála og skeggræddum mikið í
frímínútum. Þegar við vorum á
fermingaraldri stofnuðum við
málfundafélag sem hét Sókrates og
hafði aðsetur uppi á hanabjálka
hjá Ragnari. Þar héldum við form-
lega málfundi og það þurfti að
takmarka ræðutímann, því annars
hefðu þeir fundir aldrei tekið enda.
Seinna þegar ég var kominn í
Gagnfræðaskóla Austurbæjar þá
var ekki minna um pólitískan
áhuga og ég man að við vorum
alltaf að leita að framsóknarmanni
í skólanum en fundum engan og
þótti okkur ekki undarlegt, raunar
ofur eðlilegt. En á þessum árum
voru mikil átök í Þjóðvarnar-
flokknum sem olli því að eldri
bræður okkar Ragnars fengu okkur
til að ganga í flokkinn. Ég var nú
ekki sáttur við Þjóðvarnarflokkinn
eins og gefur að skilja þar sem
hann var stofnaður til höfuðs
hernum. En við Ragnar og Magnús
sátum fyrsta landsfund flokksins
og ég man að við fluttum þar
tillögu um að Þjóðvarnarflokkur-
inn beitti sér fyrir að áfengt öl yrði
leyft á íslandi. Því var nú þunglega
tekið og meðan málið var afgreitt
vorum við Ragnar settir dyraverðir
á fundinum sem haldin var á Röðli,
meðan verið var að svæfa tillöguna.
Síðan var ekki meira úr flokks-
starfi hjá Þjóðvarnarflokknum hjá
mér, því ég var og er gallharður
NATO-sinni, ef ég sleppi þarna
nokkrum dögum úr æfi minni.
í Sjálfstæðisflokkinn gekk ég
skömmu seinna og var það vegna
þess að þá voru mikil átök um
formannskjör í Heimdalli. Þá stóð
til að kjósa Þorvald Garðar Kris-
tjánsson formann en Páll Ásgeir
Tryggvason var einnig í kjöri. Ég
gekk því í Heimdall til að styðja
Pál, sem reyndar tapaði þeirri
kosningu.“
Síðan liggur leiðin til Akureyrar,
þú hefur væntanlega haldið áfram
afskiptum af pólitík þar?
„Ég kom nú lítið við sögu innan
Félags ungra sjálfstæðismanna á
Akureyri, en beitti mér hins vegar
aðallega á málfundum innan
skólans. í MA var þá Jósef Þor-
geirsson glæsilegur leiðtogi okkar
hægri manna, en það var ekki
mikið um pólitísk átök innan skól-
ans í fyrstu. Þegar ég var í sjötta
bekk vorum við sjálfstæðismenn
mjög sterkir og okkar helstu pólit-
ísku andstæðingar voru Már Pét-
ursson sýslumaður bróðir Páls á
Höllustöðum og Jón Sigurðsson
viðskiptaráðherra. Oft var heitt í
kolunum og á ég margar skemmti-
legar minningar frá þessum árum. “
Við Halldór höldum áfram að
ræða um dvölina á Akureyri og
það sem hann hefur verið þekktur
fyrir, kveðskapurinn, ber á góma.
Hann segist halda sig muna rétt að
hafa verið fyrsta manninn sem ort
hafi lausavísur í skólablaðið Mun-
inn og gert það í þrjá vetur.
„Þar voru birtar margar ágætis
vísur eftir ýmsa. Séra Heimir
Steinsson á Þingvöllum var nú
mesta skáldið ásamt Jóni Sigurðs-
syni, Hirti Pálssyni og séra Jóni
Einarssyni á Saurbæ, svo einhverjir
séu nefndir. Þegar ég var að fletta
þessum gömlu blöðum mínum um
daginn rakst ég á tvær vísur sem ég
hafði ort á þessum árum og finnst
býsna góðar satt að segja“.
Ég þarf ekki að suða í honum að
fara með vísumar fyrir mig og
Halldór kveður:
Ungri sætu ef ég mæti
út á stræti
og ástin bregður fyrir fæti
fyndi ég mér eftirlæti.
Mér er orðin mikil þörf
á minni þíðu
verst er að þurfa að
standa í stríðu
við stúlkurnar um þeirra blíðu.
Ég spyr Halldór hvort hann hafi
verið mikill kvennamaður, vísurn-
ar beri þess vitni.
„Nei, það var ég ekki, þetta varð
bara til, og við vorum býsna fljótir
að yrkja á þessum árum.“
Ég táraðist þegar
Þorsteinn
Daiasýsiuniaður
íéil í kosninguni
Ekki eru þetta þínar fyrstu vísur,
varstu ekki farinn að yrkja strax í
æsku? Jú, Halldór segist muna
þegar hann orti sínu fyrstu vfsu
þegar hann hafi verið í sveit í
Breiðumýri og hafi verið að fara
með mat á gamla Jarp niður í Flóa.
Þá sá hann kjóann vera að elta
kríuna og orti þessa vísu:
Sækir oní hreiðrið björg
í hafið er langt að fara
fyrir kjaftinn kjóans mörg
kræsing fuglsins snara.
Við hverfum frá kveðskapnum í
bili og snúum okkur að hvalnum
sem Halldór þekkir af eigin raun,
dauðum að vísu, þar sem hann
vann í mörg sumur við hvalskurð í
Hvalfirði.
»Ég var alls fimmtán vertíðir í
hvalnum, byrjaði fimmtán ára
gamall, var síðast í hvalnum eftir
að ég féll í kosningum 1974 til að
hressa mig eftir ósigurinn. Ég hef
unnið þar öll störf, var alltaf á