Tíminn - 09.02.1988, Blaðsíða 5

Þriðjudagur 9. febrúar 1988
Tíminn 5
Halldór Ásgrímsson, sjávarútvegsráðherra, um fund sinn og C. William Verityjr., viðskiptaráðherra:
MIKILVÆGARIFUNDUR
EN ÉG GAT SÉD FYRIR
Halldór Ásgrímsson, sjávarút-
vegsráðherra og föruneytl hans,
áttu í gær fund með C. William
Verity jr., viðskiptaráðherra
Bandaríkjanna, og kom fram á
fundinum, að afstaða hins nýja
viðskiptaráðherra til vísindaveiða
fslendinga, er mjög frábrugðin af-
stöðu forvera hans í starfí. Veríty
lagði á það áherslu að vísindanefnd
Alþjóðahvalveiðiráðsins ynni á
grundvelli vísindalegra rannsókna,
en byggi ekki á tilfínningalegum
grunni, og studdi þar með málstað
Islendinga.
„Fundurinn stóð í rúman
klukkutíma og hann var mjög vin-
samlegur. Við teljum að hann hafi
verið ýkja gagnlegur og sagði við-
skiptaráðherrann eftir að honum
var lokið, að hann skildi málið
miklu betur. Þá gaf hann sínum
mönnum fyrirmæli um að þeir
legðu allt sitt af mörkum til að
endurskipuleggja störf vísinda-
nefndarinnar, þannig að það mætti
verða til þess að koma í veg fyrir
árekstra á milli okkar í þessu máli,
Halldór Ásgrímsson
en það taldi hann mjög mikilvægt,"
sagði Halldór Ásgrímsson, sjávar-
útvegsráðherra í samtali við Tím-
ann í gær, en hann er nú staddur (
Washington og fundaði í gær með
C. William Verity jr., viðskipta-
ráðherra Bandaríkjanna.
Fundurinn er tilkominn vegna
samkomulags sem gert var í Ott-
awa á síðasta ári, en í því sam-
komulagi kemur fram að íslending-
ar fallast á að fylgja vísindalegri
ráðgjöf vísindanefndar Alþjóða-
hvalveiðiráðsins. í samkomulaginu
er einnig tekið fram að unnið skuli
að því að endurskipuleggja störf
nefndarinnar, þannig að traust ríki
milli þjóðanna, en vinnubrögð
nefndarinnar hafa verið mikið
gagnrýnd, og hefur endurskipu-
lagningin verið eitt af aðalbaráttu-
málum íslendinga innan Alþjóða-
hvalveiðiráðsins. Ef marka má við-
brögð Veritys, styðja Bandaríkja-
menn nú hugmyndir Islendinga í
þeim efnum.
„Ég er mjög ánægður með þenn-
an fund og tel að Verity hafi sýnt
mikinn skilning á okkar málum.
Eftir á að hyggja, var þessi fundur
mikilvægari en ég gat séð fyrir. Og
ég tel það mikilvægt að við gátum
komið okkar sjónarmiðum á fram-
færi við hann milliliðalaust," sagði
Halldór.
Þá var Ijóst að Verity hafði
undirbúið sig vel undir þennan
fund, því ekkert í málinu kom
honum á óvart, og sagði Halidór
að Verity hefði lagt á það áherslu,
að fundin yrði skynsamleg lcið til
lausnar þessu máli og að hann væri
eindregið þeirrar skoðunar, að
nýta ætti allar sjávarauðlindir, um
leið og tryggt væri að eðlilegt
jafnvægi héldist.
Verity var einnig þeirrar skoðun-
ar að nauðsynlegt væri að byggja
ekki afstöðuna á tilfinningalegum
rökum, heldur á vísindalegum.
„Við vorum alveg sammála um
það,“ sagði Halldór.
Tillaga sem liggur fyrir á Banda-
ríkjaþingi þess efnis að beita ís-
lendinga og Japana efnahagsþving-
unum vegna hvalveiða þeirra var
ekki rædd á þessum fundi, og sagði
Halldór að ekki hefði verið talin
ástæða tii þess að ræða það mál á
þessum fundi, enda væri málið á
könnu utanríkisráðuneytisins.
I för með Halidóri, eru þeir
Hermann Sveinbjörnsson, aðstoð-
armaður sjávarútvegsráðherra,
Kjartan S. Júlíusson, deildarstjóri,
Helgi Ágústsson, skrifstofustjóri,
Guðmundur Eiríksson, þjóðrétt-
arfræðingur og Jóhann Sigurjóns-
son, sjávarlíffræðingur.
Föruneyti ráðherranna tveggja
funduðu síðan aftur t viðskipta-
ráðuneytinu í Washington í gær-
kveldi, en þegar síðast fréttist, var
ekki búið að taka ákvörðun um
hvort Halldór og Verity myndu
hittast aftur í dag. -SÓL
Framleiðslustiórnun í eggja- og kjúklingaframleiðslu utan daqskrár:
HARDAR UMRÆDUR OG
DEILDAR MEININGAR
Karl Steinar Guðnason (A.Rn.)
réðst harkalega gegn reglugerð
þeirri sem landbúnaðarráðherra hef-
ur gefið út og felur í sér framleið-
slustýringu á eggja- og kjúklingafr-
amleiðslu. En þessi reglugerð var
gefin út að ósk framleiðenda, sem
hafa samkvæmt búvörulögum fullan
rétt til slíkrar stýringar.
Karl Steinar var stórorður og
sagði að hér væri um að ræða aðför
að neytendum. Verðákvörðun 6
manna nefndarinnar væri gerræði og
nú skiptu framleiðendur með sér
framleiðslunni þannig að nýir fram-
leiðendur kæmust ekki að í grein-
inni. Fullyrti hann að óánægðir fram-
leiðendur hefðu verið kúgaðir til
hlýðni við beiðnina um reglugerð
um framleiðslustýringu, m.a. með
hótun um að misbeita opinberum
sjóðum í þvf skyni. Skoraði hann á
landbúnaðarráðherra að draga
reglugerðina til baka, sérstaklega
vegna viðkvæmrar stöðu ( kjara-
samningum. Enda væri hér um að
ræða brot á samþykktum ríkisstjórn-
arinnar. Þá spurði hann hvort ríkis-
stjórnin áformaði að greiða niður
þessar landbúnaðarafurðir.
Jón Helgason landbúnaðarráð-
herra furðaði sig á því að þarna
talaði þingmaður flokks sem legði
áherslu á nauðsyn samdráttar í land-
búnaðarframleiðslu, en vildi nú að
eggja- og kjúklingaframleiðsla væri
frjáls. Hér væri hins vegar um það
að ræða að framleiðendur þessara
vara hefðu nýtt sér rétt sinn sam-
kvæmt búvörulögunum frá 1985 og
óskað eftir framleiðslustýringu.
Sagðist landbúnaðarráðherra ekki
skilja að það væri hagur neytenda að
ríkissjóður greiddi niður þá vöru,
sem neytandinn vildi ekki kaupa.
Það hlyti að vera eðlilegast að niður-
greiðslur beindust að þeim vörum
sem neytandinn vildi kaupa. Minnti
ráðherra á að þrátt fyrir reglugerðina
þá gilti nú það verð á eggjum og
kjúklingum, sem frjálsa samkeppnin
skóp. Varpaði ráðherra fram þeirri
spurningu af hverju kaupmenn
þyrftu að fá meira fyrir að selja
Jón Helgason á Alþingi í gær
innlenda vöru en innflutta vöru,
mætti ekki bara lækka álagninguna.
Geir H. Haarde (S.Rvk.) sagði
það afturför að framleiðendur skuli
í raun óska eftir kvótakerfi. Frjáls
verðmyndun væri beggja hagur þeg-
ar til lengri tíma væri litið. En nú
væri leitað sömu verndar f krafti
búvörulaganna og í hefðbundnum
landbúnaði. Tilgangur heimildar-
greinarinnar í búvörulögum væri
greinilega að koma í veg fyrir að
menn komist inn í greinina.
Friðrik Sóphusson iðnaðarráð-
herra sem svaraði fyrir Þorstein
Pálsson forsætisráðherra sagði að
reglugerðin hefði verið kynnt í ríkis-
stjórninni. Forsætisráðherra hefði
ekkert úrskurðarvald í þessu máli,
heldur væri þetta alfarið í höndum
landbúnaðarráðherra. Friðrik sagð-
ist vona að hægt yrði að leita mark-
aðslægari leiða til að leysa þessi
vandamál. Núverandi búvörusamn-
ingur væri hins vegar eðlilegur við
ríkjandi aðstæður.
Danfríður Skarphéðinsdóttir
(Kvl.VI.) sagði nauðsynlegt að beita
tfmabundinni framleiðslustýringu,
bændur hefðu fjárfest í fuglabúum
sem færu á hausinn ef egg og kjúkl-
ingar yrðu fluttir inn. Minnti hún á
að það vantaði heilbrigðiseftirlit
með innfluttum vörum, en hættan
væri þar mikil, t.d. væri salmonella
mun útbreiddari í öðrum löndum en
hér. Kvótakerfi væri víðar harðara
en hér á landi og nefndi Kanada sem
dæmi.
Níels Árni Lund (F.Rn.) sagði að
spurningin snerist um það hvort
íslendingar ætluðu að framleiða sín-
ar eigin landbúnaðarvörur eða flytja
þær inn. Rakti Níels Árni síðan
dæmi um hvernig kaupmenn nýttu
sér þessar aðstæður til að hækka
álagningarhlutfall sitt.
Guðmundur G. Þórarinsson
(F.Rvk.) sagðist vera algerlega and-
vígur framleiðslustýringu í eggja- og
kjúklingaframleiðslu, þó hún væri
skiljanleg í hefðbundinni fram-
leiðslu.
Steingrímur J. Sigfússon
(Ab.N.e.) efaðist eins og Guðmund-
ur um að sömu rök giltu um fram-
leiðslustýringu í þessari grein og í
hefðbundnum landbúnaðargrein-
um. Sagðist hann algerlega andvígur
innflutningi á þessum vörum og taldi
eðlilegast að heimildarákvæðinu í
búvörulögunum yrði breytt.
Stefán Valgeirsson (SJF.N.e.)
sagði að landbúnaðarráðherra hefði
ekkert getað annað gert samkvæmt
lögum en að gefa út reglugerð.
Heimildarákvæðið í lögunum væri
þar að yfirlögðu ráði, því frjáls
framleiðsla gengi ekki upp vegna
sveiflna milli skorts og offramboðs.
Pálmi Jónsson (S.N.v.) hvatti
þingmenn til að halda ró sinni, þar
sem einungis hefði það gerst að
framleiðendur hefðu nýtt lagaheim-
ild um framleiðslustjórnun. Rétta
leiðin væri að breyta lögunum.
Karl Steinar Guðnason sagði að
málið hefði ekki verið borið upp í
ríkisstjórninni. Þetta væri árás á
neytendur og brigður við verkalýðs-
hreyfinguna.
Landbúnaðarráðherra sagði (s(n-
um lokaorðum að þessi reglugerð
væri ekki brigður við verkalýðs-
hreyfinguna þar sem kjarasamning-
ar, sem loforð fyrri ríkisstjórnar
væru bundnir við, væru úr gildi
fallnir. Endurgreiðsla væri sam-
kvæmt lögum og færi eftir því tilefni
sem framleiðslan gæfi til. Hvað yrði
með verðþróun yrði að bíða ákvörð-
un sex manna nefndarinnar og jafn-
framt svokallaðrar fimm manna
nefndar, sem ákvarðar heildverslun.
Vitnaði hann til bréfs félags baka-
rameistara þar sem fram kemur að
erlendir aðilar líta á markaðinn á
íslandi sem eins konar ruslmarkað,
sem fara má inn án allrar ábyrgðar
og sækja sér skjótfenginn ágóða.
ÞÆÓ
Kjúklingar, egg og kartöflur:
Sexmanna-
nefnd
ákvarðar
verd
Verðlagsnefnd búvara, hin
svokallaða sexmannanefnd, hef-
ur ákveðið að verða við bón
bænda um verðlagningu á
eggjum, kjúklingum og og kart-
öflum. Þrír neytendafulltrúar í
nefndinni, Baldur Óskarsson,
Gissur Pétursson og Margrét S.
Einarsdóttir lögðu fram bókun á
fundi sexmannanefndar sl. föstu-
dag, þar sem þeir harma að
bændur hafi óskað eftir því við
sexmannanefnd að hún ákvarði
verðið. Neytendafulltrúarnir
segja þó í bókun sinni að sam-
kvæmt 8. grein búvörulaga beri
nefndinni að verða við ósk bænda
um verðákvörðun á þessum
vörum. óþh
Ástráöur hjá Loðnunefnd:
Loðnan óróleg
„Það er eitthvað rjátl á henni
núna, hún er óróleg eftir bræluna
í nótt, en þetta lagast (kvöld. Það
verður góð gusa, ef það verður
veður,“ sagði Ástráður Ingvars-
son, hjá Loðnunefnd í samtali
við Tímann í gær.
Lítil loðnuveiði hefur verið um
helgina. Á föstudag veiddust 250
tonn, ekkert veiddist á laugardag
og á sunnudag veiddu sex bátar
rúm 3.000 tonn. I gær voru svo
rúmlega 30 bátar á miðunum,
undan Hvalbaksgrunni, og stóð
loðnan þá mjög misdjúpt. Einn
báturinn fyllti sig t.d. af Ioðnu
sem hann fékk á 20 faðma dýpi,
en báturinn við hliðina fann enga
loðnu fyrr en á 60 föðmum.
Veðurhorfur eru ágætar á mið-
unum fyrir austan, og því má
búast við að þeir fari að moka
‘henni inn aftur hvað úr hverju,
ekki síst þegar að Ástráður held-
ur sér í loðnuskyrtunni. -SÓL