Tíminn - 10.06.1988, Blaðsíða 10

10 Tíminn ,
Föstudagur 10. júní 1988
Níels Árni Lund, varaþingmaður Framsóknarflokksins:
Á ENN AÐ HÆKKA
MATARSKATTINN?
Við söluskattsbreytinguna um síðustu áramót, sem hafði í för
með sér matarskattinn svo nefnda var ákveðið að sá söluskattur
sem lagður yrði á landbúnaðarvörur, yrði endurgreiddur að hluta
til neytenda. Þessi ákvörðun var tekin í Ijósi þess að kjöt og mjólk
eru hvað stærsti liður í matarkaupum fjölskyldnanna og þótti ekki
forsvaranlegt að þcssar vörur myndu hækka um 25%.
Þingflokkur framsóknarmanna stóð einhuga að þessari ákvörð-
un og var hún í raun önnur af tveimur forsendum þingflokksins
fyrir stuðningi við söluskattsbreytinguna.
Hin forsendan var sú að betu’.
tækist að innheimta söluskattinn ef
hann væri lagður jafnt á allar
vörutegundir, eftirlit með sölu-
skattsskilum yrði betra.
Alþýðuflokkurin féllst á þessi
rök og samþykkti að innheimtur
söluskattur af landbúnaðarvörum
yrði endurgreiddur til neytenda.
Þetta þýddi í raun að kindakjöt
hækkaði ekkert og flestar aðrar
landbúnaðarvörur aðeins um 12%.
Alþýðuflokkurinn vill
hækkun matarskattsins
Við verðákvörðun búvöruverðs
1. janúar 1988 var í samræmi við
þetta söluskatturinn endurgreidd-
ur. Nú gerðist það hins vegar við
verðákvöðrun 1. mars s.l., og I.
júní s.l. að Alþýðuflokkurinn með
fjármálaráðherrann í fararbroddi,
neitar að endurgreiða söluskattinn
og vill þar með hækka þessar
nauðsynjavörur langt umfram það
sem samið var um. Ætla hefði mátt
að forystumenn flokksins stæðu
betur við orð sín og gerðir, og vart
verður því trúað að þeir aðilar
innan flokksins sem vilja kenna sig
alþýðu styðji einhuga hækkanir á
matarskattinum.
Rangtúlkanir
Þá er það kapítuli út af fyrir sig
hvernig þessi mál eru túlkuð af
fjármálaráðherra. Hann lætur sem
hér sé um vanda landbúnaðarins
að ræða og má helst af orðum hans
ráða að þessar endurgreiðslur
renni beint í vasa bænda. Þetta er
hin mesta fjarstæða og má færa
fyrir því mörg rök eð minnstur
hluti endurgreiðslnanna fari til
þeirra, þó ekki nema af þeirri
einföldu ástæðu að þeir eru aðeins
lítið brot neytenda.
Hér má benda á að gert er ráð
fyrir á fjárlögum að söluskattur ef
fiski verði endurgreiddur um 160
milljónir. Engum heilvita manni
dettur til hugar að halda að þær
renni til sjómanna. Þær koma neyt-
endum til góða á sama hátt og
endurgreiðsla söluskatts á búvör-
um.
Tekjur umfram gjöld
Það skal enn ítrekað að hér er
Níels Ámi Lund.
ríkissjóður ekki að greiða útgjöld
sem ekki koma tekjur á móti,
heldur í raun þvert á móti. Á þessu
ári er áætlað að tekjur ríkissjóðs
vegna hins nýja söluskatts af bú-
vörum nemi um 3,5 milljörðum
króna. Af þessari upphæð er ein-
ungis áætlað að endurgreiða 1,3
milljarða króna, þannig að hreinar
tekjur ríkissjóðs vegna söluskatts
af búvörum eru áætlaðar um 2,2
milljarðar.
Nú hefur sala á búvörum aukist
og við það munu þessir liðir hækka,
en það breytirekki þeirri staðreynd
að tekjur ríkissjóðs af söluskattin-
um verða mun meiri en sem nemur
endurgreiðslunni.
Vissulega er það sjónarmið út af
fyrir sig að ríkissjóður skuli rekinn
hallalaust og hefur fjármálaráð-
herrann haft til þess fullan stuðning
framsóknarmanna. Það verður
hins vegar að gerast án þess að enn
sé bætt á matarsktt heimilanna í
landinu.
Nokkrar spurningar
I þessu sambandi er rétt að
spyrjast fyrir um hvernig innheimta
söluskattsins gangi. Hefur hún lag-
ast að því marki sem fjármálaráð-
herrann er ánægður með eða gerði
sér vonir um? Eða hefur hún e.t.v.
ekkert batnað og eru skattsvikin
kannski ennþá stórfelldari en áður
var, fyrir tíma skattbreytingarinn-
ar?
Og má ég bæta við einni til
viðbótar; hvernig gengur að inn-
leiða hinar nýju sjóðvélar sem
lofað var að yrðu komnar í verslan-
ir fyrir I. maí?
Fróðlegt væri fyrir almenning að
fá svör við þessum spurningum.

llllllllllllllllllllllll US'I'AIIÁTÍÐ í RHYKJAVÍK 1..<Q)(|||||||||||||||||||||||||||||| llllllllllllllllllllllllllllllllllll lllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
MARMARI
Mikið var klappað í lok leikritsins
Marmara eftir Guðmund Kamban
sem frumsýnt var í Þjóðleikhúsinu á
miðvikudagskvöld.
Leikritið sem flutt er í tilefni
aldarafmælis Kambans er í nýrri
leikgerð Helgu Bachmann leik-
stjóra. Aðalhlutverkið leikur Helgi
Skúlason. Með önnur helstu hlut-
verk fara: Rúrik Haraldsson, Sigríð-
ur Þorvaldsdóttir, Helga Vala
Helgadóttir, Gísli Halldórsson,
Herdís Þorvaldsdóttir, Árni
Tryggvason, Bryndís Pétursdóttir,
Edda Þórarinsdóttir, Bryndís Petra
Bragadóttir, Ellert A. Ingimundar-
son, Arnór Benónýsson, Róbert
Arnfinnsson og Erlingur Gíslason.
Leikurinn gerist í New York á
þriðja áratugnum og í nútímanum.
Hann fjallar um hugsjónamanninn
Robert Belford sem vill afnema allar
refsingar. Ódrengskapurinn er það
sem Belford telur saurga anda
mannsins, ekki glæpurinn og segir
m.a. í leikritinu: „Þér getið framið
morð og haft meiri sálgöfgi til að
bera og verið hættuminni fyrir þjóð-
félagið en allir þeir, sem hafa aldrei
gert sig seka í neinu lögbroti." Með
þessum orðum er leikritinu lýst í
hnotskurn. Um þetta snýst barátta
Robert Belfords og um hann fjallar
leikritið.
í Marmara eru samankomnir
margir af' bestu leikurum þessa
lands. Mest mæðir vitanlega á aðal-
leikaranum Helga Skúlasyni og fer
hann að mínu mati á kostum í
hlutverki sínu sem Robert Belford,
að öðrum leikurum ólöstuðum því
vissulega voru margir góðir.
Helgu Völu Helgadóttur hef ég
ekki séð á leiksviði áður og fannst
mér frammistaða hennar mjög
lofsverð.
Leikritið er í heild gott, þrátt fyrir
nokkra helst til of þunglamalega og
langdregna kafla.
Augnalokin voru til dæmis
ískyggilega farin að síga í varnar-
ræðu Robert Belfords og málssókn
lögdæmisfulltrúans. IDS
Tónleikar „Empire Brass Quintet"
í Háskólabíói kl. 17.00 á sunnudag:
Fimm snillingar
þeyta horn sín
Á sunnudaginn kl 17.00 heldur
„Empire Brass Quintet" tónleika í
Háskólabíói á vegum Listahátíðar
og er þetta viðburður sem enginn
ætti að láta fram hjá sér fara.
Það var Leonard Bernstein sem
átti frumkvæðið að stofnun kvart-
ettsins árið 1971 og hefur hann síðan
unnið sér geysilega frægð fyrir bráð-
fjöruga tónleika, þar sem tæknilegir
afburðir félaganna fylla hvern áheyr-
anda furðu og aðdáun. Þetta var
fyrsti málmblásarahópurinn sem
vann hin eftirsóttu Naumburg
kammermúsíkverðlaun og 1980
fengu þeir Harvard Association
verðlaunin. Þeir halda árlega náms-
keið í Tanglewood sumarskóla, sem
rekinn er í tengslum við Sinfóníu-
hljómsveitina í Boston. Efnisskrá
þeirra nær yfir alla tónlist frá reness-
ance til barokk og nútímaverka, sem
mörg hver hafa verið samin fyrir þá
sérstaklega. Á tónleikunum í Há-
skólabíói leika þeir tónlist eftir
Handel, Kreisler, Rossini, Albeniz,
Turina, Bach, Bozza og ótalmargt
annað.
Um kvintettinn hefur verið sagt:
„Leik Empire Brass kvintettsins
verður ekki til neins jafnað hvað
varðar fegurð, skírleika, nákvæmni,
jafnvægi og samspil. Leikur þeirra
er hrein upplifun frá upphafi til
enda.“
„Empire Brass Quintet.“ Að ofan frá vinstri: Martin Hackleman, franskt
horn, Rolf Smedvig, trompet, Jeffrey Cumow, trompet. Sitjandi eru: J.
Samuel Pilafian, túba og Scott A. Hartman, básúna.
Feðginin Helgi Skúlason og Helga
Vala Helgadóttir standa sig vel í
Marmara.
(dag
í kvöld verða tónleikar Svövu
Bernharðsdóttur lágfiðluleikara
og Önnu Guðnýjar Guðmunds-
dóttur píanóleikara á Kjarvals-
stöðum.
Á efnisskránni er eingöngu ís-
lensk tónlist eftir Þorkel Sigur-
björnsson, Áskel Másson, Jón
Þórarinsson, Mist Þorkelsdóttur,
Hilmar Þórðarson og Kjartan
Ólafsson.
f Þjóðleikhúsinu verða tvær
sýningar í kvöld, Marmari á stóra
sviðinu og hefst hún klukkan
20.00. Ef ég væri þú verður á
Litla sviðinu og hefst hún klukk-
an 20.30. IDS