Tíminn - 22.12.1988, Qupperneq 2

2 T'ímihn
Fimmtudagur 22. desember 1988
Slæmt ástand í ræktunarmálum íslenska hundsins; stofninn lítill og mikil ásókn erlendis frá:
Islendingar hrifnari
af útlenskum hundum
jslenski hundurinn virðist ekki eiga upp á pallborðið hjá
íslendingum. í landinu eru nú aðeins til á bilinu 100-200 dýr. Vegna
smæðar íslenska stofnsins hefur ræktun verið erfið og takmörkuð en
nýlega var veitt leyfi til inntlutnings á þremur íslenskum hvolpum
frá Danmörku til undaneldis. Hvolparnir eru nú í einangrun en
verða lausir úr henni í febrúar n.k.
íslenski hundurinn hefur lengi
verið í útrýmingarhættu, jafnvel í
dag virðist lítil breyting hafa orðið á
hvað varðar skilning íslendinga á
því hve mikil gersemi íslenski hund-
urinn er. Útlendingar aftur á móti
eru tilbúnir að greiða gull og græna
skóga fyrir hreinræktaðan íslenskan
hvolp. Frá því ræktunin hófst hafa
rétt um 140 skráðir og hreinræktaðir
hundar verið seldir úr landi.
Tíminn hafði samband við Guð-
rúnu R. Guðjohnsen, en hún hefur
lengi unnið að ræktun íslenska
hundsins og er jafnframt formaður
Hundaræktarfélags íslands. Guðrún
var spurð að því hvort ástæða væri
til að hafa áhyggjur af þeirri stöðu
sem nú er varðandi íslenska
hundinn, þá vegna hættu á útrým-
ingu eða úrkynjun.
„Við höfum miklar áhyggjur af
þessu ástandi. Ræktun er ekki mikil
vegna þess að stofninn er ekki stór
og annað atriði er að mikil ásókn er
í íslenska hundinn erlendis frá. Það
er vel þess virði að við förum að
athuga okkar gang og látum ekki
hundana okkar úr landi.
Þessir þrír hvolpar sem við feng-
um að flytja inn eru undan hundi og
tík sem við seldum til Danmerkur
fyrir þremur til fjórum árum til að
bæta ræktunina þar, með því skilyrði
að við fengjum til baka hvolpa
seinna meir. Þetta voru það góðir
ræktunarhundar að það hefði verið
stóráfall fyrir okkur að missa þá
alveg út úr ræktuninni hér heima.“
Deild íslenska fjárhundsins í
Hundaræktarfélaginu hefur yfirum-
sjón með svo til allri ræktun hér á
landi og sér um að velja saman
hunda og tíkur til undaneldjs.
Komið hefur fram að á bilinu 30
til 40 íslenskir hvolpar fæðast hér á
landi á hverju ári en afföllin eru
mikil. Varðandi þetta atriði sagði
Guðrún: „Afföllin eru kannski ekki
svo stórkostleg í dag en hér áður fyrr
voru afföllin geigvænleg vegna þess
að ekki var passað eins vel upp á
hundana og gert er nú til dags.“
Hér á landi fer fram skyldleika-
ræktun á íslenska hundinum og þess
má geta að ein tík er formóðir mikils
hluta stofnsins. Skyldleikaræktunin
er þó ekki það háskaleg að fram hafi
komið erfðagallar. „Þetta er mjög
heilbrigður og góður stofn í dag,
málið er bara að halda honum
þannig," sagði Guðrún.
Sala á íslenskum hundum til ann-
arra landa hefur verið töluverð. Það
fólk sem sækist eftir að eiga íslensk-
an hund er að miklum hluta yfirstétt-
arfólk og í tísku er að eiga íslenskan
hest, íslenskan hund og kóróna svo
allt með því að vera í íslenskri
lopapeysu.
Varðandi þetta sagði Guðrún:
„Það má segja að það rigni bókstaf-
lega yfir okkur pöntunum frá fjöl-
mörgum löndum. Það er jafnt frá
Bandaríkjunum, Sviss, Norður-
löndunum, Þýskalandi og Kanada.
Við gerum varla annað en að senda
fólki neitanir."
Hreinræktaður íslenskur hvolpur
kostar 30 þúsund krónur. Varðandi
verðið sem útlendingar eru tilbúnir
að greiða fyrir hvolpana sagði
Guðrún: „Fólk er tilbúið að greiða
svo til livað sem er fyrir það að
eignast íslenskan hvolp. Dæmi er
Þó útlendingar sækist mjög eftir
því að eiga íslenskan hund þá virðist
íslenski hundurinn njóta lítilla vin-
sælda hér á landi.
„Það hefur verið vandamál í gegn-
um árin hversu lítil eftirspurnin
hefur verið hér innanlands. Hún er
að vísu að aukast en við höfum
staðið í því að reyna að koma
hundunum fyrir á góðum stöðum,
þetta gerir málið enn erfiðara
viðfangs. Við setjum okkar stolt í að
hundurinn sé sem bestur og falleg-
astur hvar sem hann er. íslendingar
mega gjarnan fara að hugsa sinn
gang og halda utan um ræktunarmál-
in.“
Guðrún sagðist ekki vera svartsýn
á að það tækist að koma upp góðum
og stærri stofni af íslenska hundin-
um. „Ég vil samt að íslendingar hafi
meira þjóðarstolt og varðveiti sinn
hund, það er okkar skylda. Almennt
held ég að íslendingar geri sér alls
enga grein fyrir því hvernig staða
þessara mála er.“
Guðrún sagði ástæður þess að
íslendingar væru ekki hrifnari af
íslenska hundinum en raun ber vitni,
vera helst þær að hér áður fyrr hafi
íslenski hundurinn haft það orð á sér
að hann væri geltinn. Vissulega lægi
það í eðli hans að gelta, hann vinni
þannig. En hins vegar eigi að vera
hægt að halda því í skefjum þannig
að hundurinn noti það á eðlilegan
máta. „Ég held að ástæðan fyrir því
að hundurinn hefur fengið þetta orð
á sig hafi verið sú hve mikið var af
skosk-íslenskum blendingum, og allt
voru þetta kallaðir íslenskir
hundar.“ SSH
Þrír fallegir alíslenskir hundar.
um fólk sem hefur boðið mér að
nefna hvaða fjárhæð sem er. Ég
náttúrlega sinnti þessu tilboði ekki.
Verðið er ekki aðalatriðið, það sem
skiptir mestu er að koma hundinum
fyrir á góðum stað. Nefna má að það
er fullt af fólki erlendis sem stundar
ræktun á íslenska hundinum og við
höfum viljað aðstoða ábyrgt fólk í
þessu efni.“
Yfirvöld hafa ekki séð ástæðu til
að setja reglur varðandi útflutning á
hundum. En þeir aðilar sem að
ræktuninni standa telja að full
ástæða sé til þess. Geta má þess að
síðastliðinn vetur reyndi Hunda-
ræktarfélagið að stöðva útflutning á
hundi en tókst það ekki þar sem
engar reglur um þetta eru til.
Bókasala meö ágætum fyrir þessi jól:
„Ein á forsetavakt“
metsölubókin í ár?
Könnun sem Tíminn gerði í gær
og fyrradag á sölu bóka á landinu
öllu leiddi í ljós vissar breytingar
hvað snertir söluhæstu bækumar.
Ein bók, Ein á forsetavakt, virðist
þó eiga áberandi vinsældum að
fagna og skipar áfram efsta sætið á
listanum yfir söluhæstu bækurnar.
Afgreiðslufólk sem Tíminn ræddi
við í bókaverslunum víða um land
sagði greinilegt að átta til tíu
bækur væru vinsælastar, cn daga-
niunur væri á sölu.
Haft var samband við bókaversl-
anir á Akureyri, Egilsstöðum,
Keflavík, Borgarnesi, ísafirði,
Selfossi, Vestmannaeyjum og
Reykjavík, og virðast sömu bækur
vinsælastar á öllum stöðum. Bók-
salar voru einnig spurðir hvort
viðskiptavinir hugsuðu meira út í
gæði bókanna en áður, þ.e. hvort
þær væru límdar eða saumaðar.
Þeim bar flcstum saman um að svo
væri.
Samkvæmt þeim upplýsingum
er fengust frá starfsfólki bókaversl-
ana eru eftirfarandi bækur mest
seldar:
Endurminningar og annar fróð-
leikur:
1. Ein á forsetavakt
2. Býr ísiendingur hér?
3. Og þá flaug hrafninn
4. Bryndís
5. Bækurnar íslenskir nasistar og
Á miðjum vegi t' mannsaldur
eru á svipuðu róli.
6. Sigurbjörn biskup, æviog starf
Aðrar bækur:
Forsetavélinni rænt, eftir Alistair
Maclean, virðist vinsælust af
spcnnusögunum. Bók Isabel Al-
lende, Ást og skuggar er með þeim
söluhæstu á Akureyri. Þá má nefna
Öldina okkar, sem selst hefur vcl.
og Stelpnafræðarann.
Eins og sjá má eru töluverðar
sveiflur á „Topplistunum", og eru
eflaust margar skýringar á því,
m.a. sú að margar bókanna eru
nýkomnar á markaðinn, og margt
bcndir til þess aö listarnir eigi eftir
aö breytast enn frekar.
„Almennt finnst mér fólk fara
eftir því hvað fjölmiðlar segja um
bækurnar. Topplistarnir myndast
þar, og mér finnst fólk oft mjög
ósjálfstætt í vali á bókum. Það er
mikið um góðar bækur sem seljast
dræmt, vegna lítillar umfjöllunar",
sagði einn verslunarstjóri bóka-
verslunar í samtali við Tímann.
Hjá öðrum fengust þær upplýs-
ingar, að mjög lítil sala væri í
reyfurum fyrir þessi jól.
Að sögn IngibjargarGuðmunds-
dóttur, verslunarstjóra bókadeild-
ar Kaupfélags Árnesinga, er fólk
farið að snúa sér nieira að kiljum
en áöur.
Hæstiréttur:
Þyngri dómar í
manndrápsmálum
Hæstiréttur hefur þyngt refsingu
frá því sem undirréttur hafði ákveðið
um tvö ár, í tveim manndrápsmál-
um.
Einar Sigurjónsson, sem er 24 ára
gamall, var dæmdur til 14 ára fang-
elsisvistar fyrir að hafa orðið Ingólfi
Ómari Þorsteinssyni, 26 ára
gömlum, að bana af ásettu ráði í
verbúð f Innri-Njarðvík þann 29.
ágúst 1987. Einar vareinnigákærður
og sakfelldur fyrir nokkur auðgunar-
brot. í sakadómi Njarðvíkur hafði
hann verið dæmdur í 12 ára fangelsi.
Verjandi hafði krafist vægustu refs-
ingar sem lög leyfa en ákæruvaldið
áfrýjaði til þyngingar.
Hæstiréttur dæmdi sama dag Svan
Elí Elíasson, 29 ára gamlan, til 12
ára fangelsisvistar fyrir að hafa orðið
Jóhannesi Haildóri Péturssyni, 41
árs gömlum, að bana af ásettu ráði á
heimili Svans í Skipholti, þann 7.
nóvember 1987. Sakadómur
Reykjavíkur hafði dæmt hann til 10
ára fangelsisvistar. Verjandi manns-
ins krafðist sýknu af kröfum ákæru-
valdsins en ákæruvaldið krafðist
þyngingar refsingar.
Gæsluvarðhald dæmdu kemur til
frádráttar refsingunni.
Dómarar í málunum báðum voru
hæstaréttardómararnir Guðmundur
Jónsson, Benedikt Blöndal, Bjarni
K. Bjarnason og Guðmundur
Skaftason og Haraldur Henrýsson
settur hæstaréttardómari. - ABÓ
Látin eftir
umferðarslys
Litla stúlkan, sem varð fyrir
bifreið á Skeiðarvogi á þriðjudag
í síðustu viku, lést á Borgarspítal-
anum á mánudagskvöld.
Hún hét Hera Björg Emilsdótt-
ir, til heimilis að Réttarholtsvegi
61 í Reykjavík. Hera Björg var
fædd 29. desember 1984.
-ABÓ