Tíminn - 01.05.1990, Blaðsíða 4

4 Tíminn
Þriðjudagur 1. maí 1990
FRÉTTAYFIRLIT
DAMASKUS - Islömsk
samtök hliðholl írönum, létu í
gær lausan úr haldi bandarísk-
an gísl, Frank Reed. Hann er
57 ára gamall skólastjóri sem
hefur verið í gíslingu í fjögurár.
MOSKVA - Óánægðir
Úkraínubúar í Kænugarði hafa
ákveðið að stofna ókommún-
ístískan flokk. Stefna hans á
að vera að stuðla að aðskilnaði
frá Sovétríkjunum.
BONN - Leiðtogar þýsku
ríkjanna sögðust báðir trúa því
að hægt væri að semja við
Sovétmenn um hernaðarstöðu
sameinaðs Þýskalands en
Sovétmenn hafa krafist þess
að það verði hlutlaust. Sér-
fræðingar bandamanna úr
seinna stríði og fulltrúar þýsku
ríkjanna ræða nú hernaðar-
stöðu sameinaðs Þýskalands í
Austur-Berlín en það er liður í
undirbúningi fundar stórveld-
anna á laugardag.
WASHINGTON - Forset-
ar Bandaríkjanna og Panama
hittust í gær en sem kunnugt
er studdu Bandaríkjamenn
núverandi ríkisstjórn Panama
til valda. Bush hefur viljað
styðja Panamabúa efnahags-
lega og sagðist vera leiður yfir
þeirri töf sem hefði orðið á því
að Bandaríkjaþing afgreiddi
það mál.
NÝJA DELHI - Forsætis-
ráðherra Japana, Toshiki Kai-
fu, hefur heitið því að láta 20%
af efnahagsaðstoð Japana
renna til ríkja Suður-Asíu.
Hann sagði ennfremur að Jap-
an vildi nota ef nahagsmátt sinn
til að stuðla að framþróun og
stöðugleika í þessum heims-
hluta.
KAÍRÓ - Hosni Mubarak,
forseti Egypta, hefur ákveðið
að heimsækja Damaskus á
miðvikudag. Hann verður fyrsti
leiðtogi Egypta til að fara til
Sýrlands síðan ósætti kom upp
á milli þjóðanna vegna mis-
munandi afstöðu þeirra til Isra-
els fyrir 13 árum.
SEOUL - Meir en 2000
lögreglumenn réðust inn í hús
ríkisútvarþsins í Suður-Kóreu
í þeim tilgangi að binda enda
á verkfall starfsmanna sem
staðið hefur í 17 daga. Starfs-
mennirnir kröfðust þess að yfir-
maður þeirra, skipaðuraf ríkis-
stjórninni, yrði rekinn.
Hersýning á Rauða torginu í Moskvu á 1. maí. Slíkar hersýningar hafa tíðkast um áratugaskeið og verið skilaboð til verkalýðs út um heim um óbil-
andi styrk kommúnismans á Alþjóðadegi verkalýðsins. Alþjóðasamband ffjálsra verkalýðsfélaga segir í ávarpi sínu í dag að hrun kommúnismans
marki kaflaskipti í sögu verkalýsðhreyfingarinnar, framundan sé nýtt upphaf réttlætis og frelsis.
Alþjóðasambands frjálsra verkalýðsfélaga 1. maí 1990:
Hmn kommúnismans
markar nýjan kafla
Hér á eftir fer ávarp Alþjóða-
sambands frjálsra verkalýðs-
félaga á 1. maí, en að því sam-
bandi er ASÍ m.a. aðili:
Nýir
landvinningar
frelsisins
I. maí markar tímamót. Barátta
verkalýðsins fyrir félagslegu réttlæti
og sjálfsvirðingu er aldargömul. Sið-
asta ár hafa áunnist stórir sigrar og
glæstar vonir vaknað hjá frjálsri
verkalýðshreyfíngu. Fyrir ári síðan
var baráttudagurinn víða haldinn
undir þrúgandi oki kúgunar. Fyrir að-
eins einu ári voru Ceaucescu, Honec-
ker, Jivkov og Pinochet enn við völd.
Við eigum þó að gera meira en að
staldra við og líta yfir farinn veg. I
dag eigum við að leggja drög að
framtíðaráformum. Við þurfum að
tryggja að frjáls verkalýðshreyfing
eigi verðskuldaða hlutdeild í endur-
uppbyggingunni. Pólitísk umbrot í
Austur- og Mið-Evrópu, einn Evr-
ópumarkaður árið 1993 og þróunin í
þriðja heiminum kalla á tillögur. Þó
þarf meira en tillögumar einar. Við
þurfum að hafa hönd í bagga við end-
uruppbygginguna. Framtiðin verður
hvorki mótuð gegn okkur né án okk-
ar. Hún verður mótuð með beinni
þátttöku samstíga verkalýðshreyf-
ingar, undir merkjum lýðræðis og
sjálfstæðis.
Upphafið
Hrun kommúnismans táknar ekki
sögulok fyrir samband frjálsra verka-
lýðsfélaga. Nýr kafli í baráttu hreyf-
ingarinnar er að hefjast. Við verðum
að nýta tækifærið til að byggja rétt-
læti og frelsi á rústum alræðis og
kúgunar. Sumir óttast áð óheftur, her-
skár kapítalismi leysi kommúnis-
mann af hólmi. Til að koma í veg fyr-
ir það verður við að hjálpa til við að
koma á heilbrigðu lýðræði. Sú þróun
verður að taka mið af þeim atriðum
sem við höfum að leiðarljósi; réttlæti
jöfnuði, frelsi og friði. Aðstoðin við
Austur-Evrópu má ekki ganga gegn
þessum gildum. Við höfnum útlend-
ingahatri og ofuráherslu á þjóðemis-
hyggju, en viljum félagslega þróun
og nýsköpun í efnahagslífi.
Afvopnun
í þágu þróunar
Breyttar aðstæður færa okkur ein-
stakt tækifæri. Þíða í samskiptum
risaveldanna veitir svigrúm til af-
vopnunar og lýðræðisþróunar. Al-
þjóðleg verkalýðshreyfing má þó
ekki gleyma öðmm mikilvægum
verkefnum. Við verðum að efla sam-
stöðu með þróunarlöndum, þar sem
efnahagskreppa, erlendar skuldir, fé-
lagsleg cinangmn og uppreisnir ógna
lýðræðinu. Það er æ erfiðara að draga
fram lífið og mannslífið er lítils met-
ið. I þessum löndum hafa frjáls
verkalýðsfélög mikilvægu hlutverki
að gegna. Lýðræði getur ekki þróast
án efnahagsþróunar. An lýðræðis og
frelsis verður engin þróun. Viðskiln-
aður gömlu kommúnistaforingjanna,
herforingjastjómanna í rómönsku
Ameríku og síðustu vígi nýlendu-
stefnu og kynþáttaaðskilnaðar bera
þessu glöggt vitni.
Alls staðar þar sem harðstjóm er við
lýði munu ftjáls verkalýðsfélög stór-
efla baráttuna. Þau munu gefa gaum
að vonum og væntingum þeirra sem
verst verða úti vegna félagslegs rang-
lætis, efnahagskreppu og kúgunar.
Fyrir okkur er ekkcrt til sem heitir
góð harðstjóm. Það er aldrei réttlæt-
anlegt að neita fólki um frelsi.
Jöröin er fyrir
okkur öll
Baráttan fýrir vemd umhverfisins er
hluti af hinu nýja hugtaki alþjóðleg
samstaða. Mengunarslys í Austur-
Evrópu, rányrkja í þriðja heiminum
og vaxandi mengunarhætta setja Al-
þjóðasambandi frjálsra verkalýðsfé-
laga ný landvinningamarkmið.
Verkamenn verða fyrstir fyrir barð-
inu á umhverfisslysum og óheilnæm-
um vinnuskilyrðum. Slíkt kemur þó
öllum við. Umhverfismál snerta alla
jarðarbúa. Þess vegna krefjumst við
fyrirhyggju í umhverfismálum, alls
staðar í heiminum.
Fyrir hundrað ámm börðust verka-
menn I Chicago íyrir átta stunda
vinnudegi, sjálfsvirðingu og íyrir
réttinum til að vinna. Heimurinn
þarfnast þess í dag, meira en nokkm
sinni, að við fetum í fótspor þeirra.
Samband ftjálsra verkalýðsfélaga
mun beita öllum kröftum sínum til að
einkunnarorð sambandsins, brauð,
ffiður og frelsi verði að vemleika í
öllum heimsálfum. Við munum beij-
ast fyrir því að nýfengnu frelsi í
heiminum fylgi jöfnuður og bræðra-
lag.
NJÓSNARAR
AFHJÚPAMR
Upplýsingar frá fyrrverandi
starfsmönnum austur-þýsku leyni-
þjónustunnar hafa þegar leitt til
þess að komist hefur upp um mörg
hundruð njósnara í Vestur-Þýska-
landi. Talsmenn vestur-þýsku
leyniþjónustunnar í Bonn áætla að
útsendarar austur-þýsku leyni-
þjónustunnar, Stasi, hafi verið um
5000 og þeir segja að reynt verði að
handtaka þá alla.
Við sameiningu Þýskalands
verður öllum njósnumm líklega
veitt sakaruppgjöf en þó hyggjast
vestur-þýsk stjórnvöld rétta í máli
sem flestra. Þeir njósnarar sem
gefa sig fram sjálfir fá þó mildari
meðferð. Vestur-Þjóðverjar vilja
afhjúpa sem flesta njósnara m.a. af
ótta við að margir þeirra hafi þegar
skipt um vinnuveitendur og tekið
að njósna fyrir Sovétríkin.