Tíminn - 24.05.1990, Qupperneq 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 24. maí 1990
FRÉTTAYFIRLIT
JERÚSALEM - (srales-
stjórn sakaði stjórn Banda-
ríkjanna um að auka ofbeldi
á hersetnu landsvæðunum
með því að segja með
óbeinum hætti að óbilgirni
ísraels ( friðarumleitunum
stæði í vegi friðar. Georg
Bush forseti Bandaríkjanna
tengdi á þriðjudag saman
skort á friðarumleitunum og
átökin að undanförnu.
A.m.k. 21 Palestínumaður
og einn Gyðingur hafa látið
lífið síðustu daga.
MOSKVA - Þing Lithauga-
lands hefur boðist til að
fresta gildistöku allra laga
sem sett hafa verið eftir að
landið lýsti yfir sjálfstæði
sínu. Þetta vill þingið gera ef
Sovétmenn fást til samn-
ingaviðræðna um sjálfstæði
landsins.
NIKÓSÍA - (ranskur þing-
maður, Mehdi Karrubi sagði
í gær að leiötogar Araba,
sem ætla að hittast í Bagdad
í næstu viku, ætli að stöðva
olíuútflutning til vesturlanda
og styðja með því við bakið
á Palestínumönnum.
BRUSSEL - Bandaríkja-
menn sögðu frá því að sum
kjarnorkuskeyti þeirra í V-
Þýskalandi hefðu ekki reynst
uppfylla kröfur um öryggi.
Varnarmálaráðherra BNA
Dich Cheney sagði eftir fund
með varnarmálaráðherrum
NATO að V-þýskum stjórn-
völdum hefði verið sagt frá
þessu og að búið væri að
gera við skeytin, svo engin
hætta væri lengur á spreng-
ingum. NATO-ráðherrarnir
hvöttu Sovétmenn til samn-
inga um fækkun hefðbund-
inna vopna og hófu viðræður
um nýja stefnu NATO [ Ijósi
bættrar sambúðar austurs
og vesturs.
PEKING - Lögregla hefur
handtekið að nýju einn af
forsvarsmönnum stúdenta.
Með þessu virðist reynt að
koma í veg fyrir að stúdentar
minnist mótmælanna á ár-
safmæli þeirra í byrjun júni.
AUSTUR-BERLÍN - Vest-
ræn ríki hafa ákveðið að
leyfa innflutning á hvers
kyns hátæknibúnaöi til Aust-
ur- Þýskalands.
MOSKVA - Háttsettur sov-
éskur embættismaður sagði
að ríkisstjórnin ætlaði að
efna til þjóðaratkvæða-
greiðslu um róttækar um-
bætur í efnahagsmálum.
Hann varaði við þeim hörm-
ungum, sem yrðu ef umbæt-
urnar næðu ekki fram að
ganga, en sagði að umbót-
unum yrði ekki komið á,
gegn vilja landsmanna.
bað pólska járnbrautar-
starfsmenn um að hætta i
verkfalli. Hann sagði að kröf-
ur þeirra og verkföll stefndu í
hættu lýðræði og efnahag
landsins.
KWANGJU, S-KÓREU -
Þúsundir róttækra stúdenta í
Suður-Kóreu fóru í jarðarför
stúdents sem dó í kröfu-
göngu gegn ríkisstjórninni.
Gorbatsjof vill ekki verkföll:
Gorbatsjof segir verk-
fallsmönnum að hætta
Rússneskir verkamenn i Eistlandi
aflýstu í gær verkfollum sínum. Þeir
hafa verið verkfalli í þrjá daga til að
mótmæla sjálfstæðisyfirlýsingum
eistneska þingsins og hafa viljað
styðja með því Gorbatsjof. Gorbat-
sjof bað þá hins vegar í gær að hætta
verkföllum, til að skaða ekki frekar
efnahag landsins og því hlýddu þeir.
Verkföllin höfðu stöðvað alla um-
ferð um aðalhöfn lýðveldisins,' trufl-
að samgöngur og orðið til að stórum
verksmiðjum var lokað. Talsmaður
verkfallsmanna sagðist i gær hafa
fengið skilaboð frá Gorbatsjof um að
hann styddi og hefði samúð með bar-
áttu þeirra en vegna þess hve efna-
hagsástandið væri slæmt, vildi hann
að þeir hættu verkföllum.
Mikahaíl Gorbatsjof kemur enn á
óvart
Nýtt hótel
á Grænlandi
anshaab gefst líka kostur á að leigja þar
aðstöðu til samkomuhalds. Margir íbúar
Qiristianshaab eiga hlut í hótelinu og
binda miklar vonir við rekstur þess. Þeir
hafa boðið gestum annars staðar af
Grænlandi og frá Danmörku að vera við-
staddir opnunina en hótelið er nútíma-
legasta hótelið á Grænlandi.
Ferðamenn geta á sumrum virt íýrir sér
miðætursólina en staðurinn er 300 km
norðar en heimskautsbaugurinn. Ferða-
mönnum verður boðið upp á siglingar á
seglbátum og að veiða fisk og á vetrum
geta þeir kynnst akstri á hundasnjósleð-
um eða farið á skíði.
Grænlendingar opna á laugardag nýtt
hótel í Christianshaab við Diskóflóa.
Mikil Jxirfhefur verið fyrir hótel á þess-
um stað sem er mjög áhugaverður fyrir
ferðamenn.
Hótelið er með 15 stórum, velbúnum
svefnherbergjum, borðsal, dansstað og
kaffihúsi. Skortur hefur verið á gistiað-
stöðu fyrir ferðamenn, en íbúum Christi-
Visindamenn finna aðferð
til að framleiða ofurleiðara:
Langur ofurleiðari
Amerískir vísindamenn segjast hafa
fundið aðferð til að framleiða not-
hæfa ofurleiðara og vonast menn til
að það styttist í að þeir geti nýtt ofur-
leiðni til að framleiða hraðvirkari
tölvur, lestir, sem svífa á segulsviði
og til að flytja orlcu, án nokkurs orku-
taps, langar vegalengdir.
Frá því snemma á öldinni hafa menn
vitað að málmar geta leitt rafmagn
viðstöðulaust án nokkurs viðnáms ef
þeir eru kældir niður að alkuli. Vegna
þess hve það var dýrt hafa menn ekki
getað nýtt sér þá möguleika sem slík
ofurleiðni býður upp á. T.a.m. væru
engin takmörk fyrir því hve sterka
raffnagnsegla mætti útbúa með slík-
um leiðurum. Fyrir fjórum árum
komust vísindamenn að því að ker-
amísk efni verða ofurleiðandi við
langtum hærra hitastig (156 gráðu
ffost) sem auðvelt er að ná t.a.m. með
ís úr köfhunarefhi. Hingað til hefur
enginn getað sýnt hvemig mætti
framleiða leiðslu úr þessum efnum
sem eru mjög brothætt. I síðasta hefti
Nature, sem kom út á þriðjudag, segja
Paul Chu og félagar hans við háskól-
ann í Houston að þeim hafi tekist að
búa til fimm sentimetra langa stöng úr
ofurleiðandi keramikefni og finna að-
ferð sem ffæðilega getur gert ofur-
leiðara eins langa og verkast vill. Þar
með er miklum áfanga náð í leitinni
að nothæfum ofurleiðurum sem beðið
er með eftirvæntingu um alian heim.
Bush hringdi í Mubarak:
IBNA?
Bush forseti Bandaríkjanna
hringdi í leiðtoga Egypta Hosni
Mubarak í gær og sagði að Banda-
ríkjamenn ætluðu að leyfa sovésk-
um gyðingum að flytja til Banda-
ríkjanna.
Sovéskir gyðingar hafa ffcmur
kosið að flytja til Bandarikjímna en
til ísraels en Bandaríkjamenn hafa
aðeins leyft litlum fjölda þeirra að
setjast þar að. Arabar eru æfír yfír
ráðagerðum ísraelsstjórnar um að
láta mikinn fjölda sovéskra gyðínga
sctjast að á hertcknum landsvæðum
og í næstu viku halda þeir neyðar-
fund í Bagdad til að ræða það mál.
Egyptar, sem eru miklir vinir
Bandaríkjamanna, hafa verið meðal
þeirra þjóða sem látið hafa ófrið-
lega. Á þriðjudag sagði Mubarak að
flutningur gyðinga til herteknu
svæðanna gætí komið af stað stríðí.
Átök undanfarandi daga milli mót-
mælenda og ísraelshers hafa ekki
orðið til að auka friðarhorfur.
Bandaríkjamenn hafa lýst áhyggj-
um yfír því hve margir menn hafa
látið lífíð og þeir hafa sagt að
óánægja Palestínumanna sé skiljan-
Ieg meðan ekki sé unnið að neinum
marktækum áætlunum um ffið. Að
sögn Monhcim, upplýsingafulltrúa
egypska forsætisráðherrans, sagði
Bush í símtali sínu við Mubarak að
hann harmaði atburði þá sem orðið
hafa á herteknu svæðunum síðan á
sunnudag. Hann sagði að Banda-
ríkjamenn vildu þrýsta á að viðræð-
ur um frið færu fram og sagði að
það væri eina lciðin til að binda
cndi a ofbeldið.
Fjármálaráðherra Vestur-Þjóðverja:
Sameinumst strax
meðan það er unnt
Theo Waigel, Ijármálaráðherra
V- Þýskalands, hvatti I gær Þjóð-
veija til að grípa það tækifærí
sem þeim gæfist nú til að sam-
eina þýsku ríkin og sagði að ann-
að eins tækifæri kynni þeim aldrei
að gefast aftur.
Ætlast er til að þing þýsku ríkjanna
samþykki í næsta mánuði samning
um sameiningu sem undirritaður var
í síðustu viku og eru umræður um
hann þegar haffiar. Waigel hvatti til
að sameiningin yrði ekki dregin á
langinn og sagði meðal annars að
pólitískt andrúmsloft í Austur-Þýska-
landi væri óstöðugt, að enginn vissi
hvort haldið yrði áffam umbótum í
Austur- Evrópu og enginn vissi með
neinni vissu hvort og hve lengi hinn
nýi hugsunarháttur Gorbatsjofs entist
í Sovétríkjunum. „Sögulegt tækifæri
eins og þetta, verða stjómmálamenn
að grípa vegna þess að enginn veit
hvort það gefst nokkum tíma aftur“.
í þeirri deild þýska þingsins þar sem
flokkur Helmuts Kohls og samstarfs-
flokkur hans hafa meirihluta er búist
við að samningurinn verði sam-
þykktur en í effi deild, „Bundesrat,"
hafa kratar beðið um breytingar á
honum sem draga eiga úr gjaldþrot-
um og atvinnuleysi í Austur-Þýska-
landi. Atvinnuleysi og hærra verðlag
mun gera sameininguna erfiða fyrir
marga Austur-Þjóðveija. Waigel
sagðist vilja fullvissa Austur-Þjóð-
veija um að félagsmálakerfi land-
anna yrði nógu traust til að geta
hjálpað þeim við aðlögun að vest-
rænu þjóðfélagi en þeir yrðu líka að
bretta upp ermamar og vinna hörðum
höndum að því að rétta við efnahag-
inn. Þeir yrðu að lokum sjálfir að
skapa næga atvinnu, velmegun og fé-
lagslegt öryggi.
Prófessorum
í Marx-Len-
ínisma
sagtupp
Hin nýja ríkisstjóm í Austur-
Þýskalandi hefur sagt upp störfum
550 prófessorum í Marx-Lenín-
isma. Nám í þeim ffæðum er ekki
lengur skyldunám í Austur-
Þýskalandi. Skólastjórar i nærri
6700 gagnffæðaskólum em líka
að missa vinnuna. Þegar komm-
únistar fóm með völd urðu skóla-
stjórar að vera félagar í kommún-
istaflokknum. Þetta er liður í þvt
að koma á lýðræðisbreytingum í
menntakerfínu sagði talsmaður
menntamálaráðuneytisins í gær.