Tíminn - 12.07.1990, Side 4

4 Tíminn
Fimmtudagur 12. júlí 1990
FRÉTTAYFIRLIT
KEMEROVO, Sovétríkjun-
im - Tugir þúsunda námu-
manna í helstu kolanámum
Sovétríkjanna fóru í 24
klukkustunda verkfall og
kröfðust þess að valdaein-
okun kommúnistaflokksins
yrði afnumin. Gorbatsjov
Sovétleiðtogi haföi áður
skorað á þá að hætta við
verkfallið.
MONRÓVÍA - Uppreisnar-
menn í Afríkurikinu Líberíu
gerðu í gær árás á höfn höf-
uöborgarinnar og notuöu til
þess tvo hernumda strand-
gæslubáta. Þeir hörfuðu
undan þegar þeim var svar-
að með vélbyssuskothríð og
eldflaug var skotið að þeim. í
Freetown sögðust samn-
ingamenn vera vongóðir um
að uppreisnarmenn kæmu
brátt til friðarviðræðna.
HAVANA - Sjö Kúbumenn
til viðbótar sem vilja yfirgefa
land leituðu skjóls í sendi-
ráði Tékkóslóvakíu í gær. 14
Kúbumenn dvelja nú í sendi-
ráðinu.
MANAGVA - ( nótt börðust
stuðningsmenn og and-
stæðingar forsetans Violette
Chamorro á götum borgar-
innar. Stuðningsmenn sand-
ínista særðu að minnsta
kosti 12 menn að sögn
sjúkrahúsyfirvalda.
NAIRÓBÍ - Stjórn Kenýu
sagði að 20 menn hefðu dá-
ið á fjórum dögum í mótmæl-
um gegn einræði i landinu
en mótmælendur vilja koma
á fjölflokkalýðræði. Herinn
barði niður mótmælin í höf-
uöborginni en þau héldu
áfram í þremur borgum fyrir
norðan hana.
JERÚSALEM - Arabar í
Austur-Jerúsalem, sem syrgja
ungling sem lögregla drap,
hétu því að breyta borginni í
vígvöll.
MONTREAL - Grímu-
klæddir Mohíkana- indíánar,
sem vilja að landi forfeðra
þeirra verði ekki breytt í golf-
völl, drápu í gær lögreglu-
mann í áköfum skotbardaga
milli þeirra og lögreglu í Que-
bec.
ADDIS ABABA - Leiðtogar
Afríkuríkja, sem hvattir hafa
verið til að koma á breyting-
um í álfunni, hétu því að
koma á meira lýðræði í lönd-
um sínum á fundi „Samtaka
um afríska einingu" (OAU)
sem lauk í gær.
UTLOND
Kosið um harðlínumann og frambjóðanda Gorbatjovs:
UGATSJOV
í FRAMBOÐ
Harðlínumaðurínn Jegor Li-
gatsjov bauð sig fram í næst-
æðstu stöðu sovéska komm-
únistaflokksins í beinni and-
stöðu við vilja Gorbatsjovs
sem vill að stuðningsmaður
hans verði kosinn. Ligatsjov
sagðist vera fulltrúi „Marx-
Lenínismans" og í ávarpi tii
þingfulltrúa á 28. þingi flokks-
ins sagðist hann vilja sam-
eina iýðræðisleg öfl sem
styddu sósíalisma.
Ligatsjov bauð sig fram í embætti
aðstoðar flokksleiðtoga sem er
valdamikið embætti sem fer með
daglega stjóm flokksins. Hann nýt-
ur stuðnings yfirmanna í hemum og
sagði í ræðu að hann teldi yfirgnæf-
andi meirihluta enn styðja Marx-
Lenínisma í Sovétríkjunum. At-
kvæði vom greidd í gær en ekki átti
að birta úrslit fyrr en í dag. Þó sögð-
ust fréttastofur hafa fyrir því áreið-
anlegar heimildir að Vladimir Iv-
ashko frambjóðandi Gorbatsjovs
hefði borið sigurorð af Ligatsjov.
Gorbatsjov hefur í fimm ár forðast
átök við Ligatsjov sem hefur átt
sæti í stjómamefnd flokksins en
mun missa það vegna breytinga sem
gerðar hafa verið. Ligatsjov hefur
ekki viljað styðja áætlanir um að
koma á frjálsu markaðskerfi og
reyndi Gorbatsjov að fá ffamboð
hans dæmt ógilt. Hann vísaði í regl-
ur sem segja að frambjóðandi megi
ekki gefa kost á sér ef andmæli
væm samþykkt gegn honum og í at-
kvæðagreiðslu á flokksþinginu var
framboð Ligatsjovs afturkallað með
naumum meirihluta. Einn þingmað-
ur reis þá úr sæti og sagði að reglan
sem Gorbatsjov vitnaði til ætti ekki
við á flokksþingum og í nýrri at-
kvæðagreiðslu var samþykkt að Li-
gatsjov mætti bjóða sig fram.
Jegor Ligatsjov. Harðlínumaður
sem þykir Gorbatsjov of línur og
vill standa vörð um Marx-Lenín-
isma.
Vilja að gengið sé frá samningum á meðan
Bandamenn bera enn ábyrgð á Þýskalandi:
Pólverjar vilja
trygg landamæri
við Þýskaland
Pólverjar vilja tryggja sem best
að Þjóðverjar virði áfram landa-
mæri sin við Póliand. Það mál
vlrtist vera í höfn eftir að bæði
þýsku þingin samþykktu í síð-
asta mánuði yfirlýsingu þar sem
landamærin við Óder-Neise fljót
voru viðurkennd. Þá sögðu pólsk
stjórnvöld að þær samþykktir
væru fuilnægjandi en í gær
sögðu pólskir embættismenn að
V- Þjóðverjar vildu ekki ræða
cfní væntaniegs samnings um
iandamærin, sem stendur Ul að
nýtt þing sameinaðs Þýskalands
samþykki, og þess vegna hafl
þeir skipt um skoðun. í gær
báðu þeir sigurvegara stríösins
um að láta ekki af stjórn Þýska-
lands fyrr en samningur um
landamærin væri í höfn. V-
Þjóðverjar segja að ekki sé hægt
að semja samninginn fyrr en eft-
ir sameiningu þýsku rfkjanna en
fulltrúi utanrikisráðuneytls Pól-
lands sagði að „Póliand óttaöist
að spurningum um landamæra-
sáttmálann verði ekki svarað áð-
ur en af sameiningu verður“ og
þá óttast Pólverjar að þessu máli
verðí ýtt til hliðar. Pólverjar
vilja að þetta mál sé tekið fyrir í
svokölluðum 4 plús 2-viðrœðum
þar sem fjórir sigurvegarar
stríðsins og fulltrúar þýsku rikj-
anna ræöa saman.
Félagar í vináttufélagi Frakka og Albana segja að fréttir séu lognar:
E ■ II nn Ól rói
í A ii níi Lfl
Félagar í 700 manna vináttufélagi Frakklands og Albaníu sem ný-
komnir eru úr skemmtiferð frá Tirana segja að allt sé þar með kyrr-
um kjörum og segja að fregnir vestrænna flölmiðla um óróa í land-
inu séu ekki réttar. Einn þeirra sagði að nokkrír menn væru í'vest-
rænum sendiráðum og vildu yfirgefa landið en sagði að fréttir vest-
rænna flölmiðla væru mjög ýktar. Annar sagði: „Fregnir um að
nokkur þúsund hafist við í sendiráðum eru fáránlegar".
Tólf menn úr vináttufélaginu eru
nýkomnir til Parísar þar sem þeir töl-
uðu við fréttamann Reuters. Þeir
sögðust ekki hafa séð nein merki um
óróa í Tirana né í öðrum borgum sem
þeir heimsóttu og hlógu að fréttum
um að hermenn hefðu skotið að Al-
bönum sem reyndu að ryðjast inn í
sendiráð í síðustu viku. „Hermenn-
imir bera ekki einu sinni byssur,“
Ráðstefnu leiðtoga 7 helstu iðnríkja heims lauk í gær:
Fögur orð en
engin loforð
sagði kona í hópnum. Robert Escarp-
it, ritstjóri tímarits sem félagið gefúr
út, sagði í gær: „Albanskt þjóðfélag
er mjög jafnréttislegt. Þar er mjög lít-
ill launamunur og enginn er atvinnu-
laus en allir starfa af dugnaði". Hann
bætti við að Albanía væri alls ekki
lokað land því þar væri hægt að horfa
á ítalskt sjónvarp.
í öðrum fféttum Reuters frá París
sagði að vestræn sendiráð í Tirana
hefðu beðið stjómvöld um að stöðva
ffekara streymi flóttafólks í sendiráð
m.a. með því að sleginn yrði varð-
hringur kringum sendiráðshverfið.
Heilsuástand er slæmt í sendiráðun-
um vegna hinna mörgu flóttamanna
en sendiráðsmenn óttuðust að Alban-
ir leituðu stíff í sendiráðin þegar það
spyrðist að flóttamönnum hefði verið
leyft að fara úr landi. í gær var búist
við að um 5000 flóttamenn fæm í dag
með skipum tii Frakklands og V-
Þýskalands.
Leiðtogar sjö ríkustu iðnaðarþjóða
heims luku fyrstu ráðstefnu sinni að
loknu Kalda stríðinu í gær og lýstu
yfir samstöðu sinni og vilja til að
styðja Sovétríkin og minnka við-
skiptahömlur. í yfirlýsingu fundarins
er þó lítið um ákveðin fyrirheit um
aðgerðir í þeim málum tekist var á
um. í sextán blaðsíðna skjali sem birt
var í lok fundarins er sagt að leiðtog-
amir séu sammála um að rannsaka
skuli í sex mánuði hvemig best sé að
styðja sovéskan efnahag en ákvörð-
un um sameiginlegar aðgerðir ríkj-
anna var ffestað. I viðtali eftir fund-
inn sagði Bush Bandaríkjaforseti að í
yfirlýsingunni fælist engin skuld-
binding af hálfu Bandaríkjastjómar
um að styðja sovéskan efnahag.
Frakkar og V- Þjóðverjar hvöttu til
þess fyrir fundinn að leiðtogamir
veittu Sovétmönnum 16 milljarða
dala efnahagshjálp en í samþykkt
fundarins var sagt að einstökum ríkj-
um væri ffjálst að styðja Sovétmenn
ef þau vildu. Búist er við að V-Þjóð-
verjar verði fyrstir til þess, með
nokkurra milljarða dala fjárframlagi,
að styðja Gorbatsjov og greiða með
því fyrir þýskri sameiningu. Japanir
notuðu fundinn til að tilkynna um
5.6 milljarða dala efnahagsstuðning
við Kína en leiðtogar annarra ríkja
sögðust myndu bæta efnahagstengsl
sín við Kína ef mannréttindi yrðu
aukin.
I samþykkt fundarins var sagt að
leiðtogamir hefðu orðið sammála um
að minnka ætti ríkisstyrki til landbún-
aðar en engar ákveðnar tillögur um
slíkt vom samþykktar. Ágreiningur
var á fundinum um aðgerðir til að
draga úr mengun andrúmsloftsins og
vora Bandaríkjamenn einir um að
vilja ekki samþykkja ákveðnar tillög-
ur V- Þjóðveija um að draga úr henni.
Engu að síður lýstu leiðtogamir sig
sammála um að nauðsyn væri á að
draga úr koltvísýringsmengun og
skyldi ræða það mál á ráðstefnu í
Bandaríkjunum á næsta ári.
Frakkland:
Prófessor sekur um
endurskoðunarstefnu
Franskur háskólaprófessor var
sektaður í gær um 240.000 krónur
fyrir að hafa skrifað grein þar sem
sagði að gyðingar hefðu ekki ver-
ið teknir af lífi í gasklefum í
seinni heimsstyijöld. Dómsstóll í
París dæmdi Bemard Notin, hag-
ffæðiprófessor í Lyon til að borga
MRAP skaðabætur en það eru
samtök sem beijast gegn kyn-
þáttamisrétti. Samtökin höfðu
kært prófessorinn sem birti grein í
janúar þar sem hann studdi endur-
skoðunarstefnuna sem heldur því
ffarn að helforin hafi aldrei verið
farin.