Tíminn - 13.07.1990, Blaðsíða 5

Föstudagur13. júlí 1990
Tíminn 5
Níels með einn 15. punda úr Flókadalsá.
Góð veiði í Flókadalsá
Góð veiði hefiir verið í sumar í
Flókadalsá í Fljótum og Hópsvatni.
Það sem af er sumri hefur veiðst mik-
ið af stórum og fallegum laxi sem er
á bilinu 12-18 pund.
Veiðiréttarhafar hafa á undanföm-
um árum sleppt töluvert af laxaseið-
um og í vor var sleppt töluvert af nið-
urgönguseiðum. Að sögn Níelsar
Hermannssonar,
sem er einn af leigutökum vatna-
svæðisins, hefur eingöngu verið
sleppt seiðum og hrygnum sem tekn-
ar hafa verið úr Flókadalsá. Slepp-
ingamar virðast hafa tekist vel og
laxinn er nú að skila sér á vatnasvæð-
ið. Flókadalsá hefúr gefið um 200
laxa á ári en allt bendir til að um tölu-
verða aukningu verði að ræða í ár.
-hs.
Krossanesverksmiðjan:
ÁKVÖRÐUNAR AÐ
VÆNTA í DAG
í dag er gert ráð fyrir að mál
Krossanesverksmiðjunnar skýrist.
Annars vegar verður haldinn stjóm-
arfúndur þar sem möguleikar á að-
ild Síldarverksmiðju ríkisins að
verksmiðjunni verða ræddir. En
boð það er forsvarsmenn Krossa-
nesverksmiðjunnar gerðu Síldar-
verksmiðjunni þótti of hátt og var
því hafhað. Síldarverksmiðjumar
gerðu síðan annað tilboð sem verð-
ur rætt á fúndinum. Hins vegar
verður haldinn fúndur í Bæjarstjóm
Akureyrar þar sem búist er við að
tekin verði afstaða til málsins. Til
stóð að fúndurinn yrði haldinn í gær
en honum var ffestað.
Komið hefúr í ljós við endurskoð-
un fjárhagsáætlunar vegna endur-
byggingar verksmiðjunnar að
kostnaður yrði töluvert meiri en
upphaflega var búist við ef endur-
byggingunni yrði haldið til streitu.
Undanfama daga hafa því aðilar
unnið að hugsanlegum lausnum og
sem fyrr sagði er búist við þeim í
dag.
jkb
Deilur um bandarískan fornleifafræðing:
Fornleifaf ræöira gar deila um
hvort íslensk menningar-
saga sé ei inkanv il íslendinga
Bandarískum fomleifafræöingi hefur veríð neitað um leyfi til þess að
grafa upp bein á Ströndum. Þjóðminjaráð tók þessa ákvörðun á þeirri
forsendu að fomleifaffæðingurinn þurfi að kunna skil á íslenskrí menn-
ingarsögu. Deilur hafa risið um þessa ákvörðun Þjóðminjaráðs og ekki
em allir á eitt sáttir. Þeir sem em fylgjandi þessarí ákvörðun benda á
að hvergi í nágrannalöndum okkar tíðkist það að útlendingar geti vals-
að án eftiriits um fomminjar. Hinir benda á, að íslensk menningarsaga
sé ekki einkamál fslendinga.
Fomleifafræðmgurinn sem slíkum
titringi veldur heitir Thomas McGo-
vem og er ffá Bandaríkjunum. Hann
hefúr verið hér meira og minna síðan
1980. Hann hefúr bæði unnið við sjálf-
stæðan fomleifagröft eða tekið þátt í
rannsóknum. Þá hefúr hann nýtt sér
rannsóknir sem hafa verið undir stjóm
Islendinga. Hann sótti nú nýverið um
leyfi til að stunda beinarannsóknir á
Ströndum en sjálfúr er hann beinasér-
ffæðingur.
McGovem sótti um til Vísindaráðs
sem vísaði umsókninni til Fomleifa-
nefndar eins og lög gera ráð fyrir. Þar
var umsóknin tekin fyrir og samþykkt
með atkvæðum Guðmundar Olafsson-
ar, Þórs Magnússonar og Margrétar
Hallgrimsdóttur. Á móti vom Svein-
bjöm Rafnsson, sem er formaður
nefndarinnar og Inga Lára Baldvins-
dóttir, en þau eiga bæði sæti í Þjóð-
minjaráði sem eryfirstjóm minjavörslu
í landinu.
Sveinbjöm Rafhsson skaut ákvörðun
Fomleifanefndar um að veita McGo-
vem rannsóknaleyfi til Þjóðminjaráðs.
Þar var málið tekið fyrir og samþykkt
umsókn McGovems synjað. Jafhftamt
var samin ályktun, með atkvæðum
þeirra Gunnlaugar, Ingu Lám og
Sveinbjöms. Ályktunin felur í sér
grundvallarafstöðu gegn rannsóknum
erlendra fomleifaffæðinga hér á landi.
Kristinn Magnússon, fúlltrúi deildar-
stjóra Þjóðminjasafhsins, hefúr talið að
meirihluti Fomleifanefndar ætti að
ráða í þessu máli og óeðlilegt væri að
skjóta málinu til Þjóðminjaráðs. Taldi
Kristinn að Sveinbimi og Ingu Lám
bæri alla vega að víkja af fundi meðan
málið yrði afgreitt. Þvi neitaði Gunn-
laugur Haraldsson formaður Þjóð-
minjaráðs og taldi það mjög óeðlilegt.
,d>að er þannig að þau eiga fyllsta at-
kvæðisrétt í þessu ráði. Sveinbjöm er
t.d. skipaður af menntamálaráðherra í
það,“ sagði Gunnlaugur í samtali við
Tímann.
Kristinn gekk þá sjálfúr af fúndi og sat
ekki við þessa afgreiðslu. Magnús Þor-
kelsson, varamaður Kristins, sat hjá, en
lagði ffam bókun. Þar sagðist hann
vera efhislega sammála ályktuninni, en
treysti sér ekki til að taka afstöðu til
þessa máls, þar sem að hann væri ný-
kominn inn sem varamaður.
Stjóm Félags íslenskra ffæða hefúr
mótmælt þessum vinnubrögðum og
bendir á að samkvæmt nýlegum lögum
um fomleifarannsóknir er það í verka-
hring Fomleifanefndar að afgreiða
slíkar umsóknir. í ályktun sem stjómin
sendi ffá sér í gær, er bent á að ef þessi
ákvörðun Þjóðminjaráðs á að vera
„prinsipp- samþykkt" um afskipti er-
lendra manna af íslenskum ffæðum,
séu næg verkefni ffamundan. Þá mót-
mælir stjómin harðlega þeim viðhorf-
um sem hafa komið fram hjá Þjóð-
minjaráði í þessu máli. „Það er sjálf-
sagt mál að slíkar rannsóknir séu háðar
leyfi Islendinga og fari ffam undir eftir-
liti þeirra til þess að tryggja að menn
spilli ekki fomminjum eða fari með
þær úr landi án vitundar yfirvalda.
Slíkar öryggiskröfúr er auðvelt að upp-
fylla. Við ættum hins vegar að taka feg-
ins hendi við þeim sem vilja hjálpa
okkur að rannsaka íslenska menningar-
sögu jafht með aðferðum fomleifa-
fiæði sem og í öðrum greinum, í stað
þess að mæta þeim með tortryggni"
segir ennffemur í ályktuninni.
„Við höfúm ekkert á móti þvi að út-
lendingar starfi hér með íslendingum að
fomleifarannsóknum og við þurfúm
endilega að nýta okkur sem kostur er
hæfni útlendinga," sagði Gunnlaugur.
Hann benti á að rannsóknir verða að
verða undir stjóm og forræði íslendinga.
,d>að hefúr farið mikið magn af fomleif-
um úr landi með útlendingum sem við
vitum ekkert um. Slíkt er lögbrot."
Gunnlaugm- sagði að hvergi í ná-
grannalöndum okkar tíðkist að útlend-
ingar fái leyfi til fomleifarannsókna
með þessum hætti. „Þessum sama
manni, McGovem, var stjakað til að
mynda frá Grænlandi. Hann er búinn
að vera að leita fyrir sér víðar en hér
þannig að þetta kemur honum ekkert á
óvart“ sagði Gunnlaugur að lokum.
-hs, -GS.
Eldur í
skóla
Á áttunda tímanum í gærkvöldi
kom upp eldur í Breiðagerðis-
skóla í Reykjavík. Töluvert bál
var í húsinu þegar slökkviliðið
kom á staðinn. Eldurinn olli all-
miklum skemmdum á húsinu en
einnig urðu skemmdir af völdum
reyks og vatns. Eldsupptök em
ókunn en Rannsóknarlögregla rík-
isins rannsakar málið. -EÓ