Tíminn - 03.05.1991, Blaðsíða 5

Föstudagur3. maí 1991
Tíminn 5
Fundi í Verðlagsráði, þar sem taka átti ákvörðun um olíuverð, frestað fram yfir mánaðamót:
Olíuverðið að lækka og
breyting á hlutaskiptum
Olíufélögin sendu um síðustu helgi beiðni til Verðlagsráðs um að
fá að lækka gasolíu og svartolíu á biiinu frá tæpum 12% upp í rúm
16%. Þrátt fyrir þá vinnureglu að verðbreytingar á þessari olíu mið-
ist við mánaðamót, hefur Verðlagsráð ekíd tekið þessa beiðni fyrir
enn og fyrirhuguðum fundi í ráðinu sl. þriðjudag var frestað þar til
í dag, föstudag. Georg Ólafsson verðlagsstjóri taldi líklegt að Iækk-
unarbeiðni olíufélaganna yrði tekin fyrir á fundi ráðsins í dag. Ekki
náðist í Atla Frey Guðmundsson, deildarstjóra í viðskiptaráðuneyt-
inu og formann Verðlagsráðs, í gær til að fá upplýsingar um hvers
vegna ráðuneytið óskaði eftir að fresta ákvörðun um olíulækkun.
Að sögn Kristjáns Ragnarssonar,
framkvæmdastjóra LÍÚ, hefur mik-
ið verið lagt upp úr því að verð-
breytingar á svartolíu og gasolíu
séu ákveðnar um mánaðamót, og
enda séu hlutaskipti ákveðin um
mánaðamót. Miðað við þá breyt-
ingu, sem olíufélögin hafa lagt til
nú, verður breyting á hlutaskiptum
og sérstök kostnaðarhlutdeild út-
gerðar minnkar vegna lægra olíu-
verðs. Eftir þessa breytingu munu
71% aflverðmætis koma til skipta í
stað 70% áður, þannig að hækkun-
in nemur einu prósenti.
Kristján Ragnarsson sagði að út-
gerðarmenn fögnuðu vitaskuld
þessum tillögum olíufélaganna, þó
hækkun dollars að undanförnu hafi
gert lækkunina minni en ella hefði
orðið. Aðspurður kvaðst Kristján
ekki kunna skýringu á því að verð-
ákvörðuninni var frestað, en taldi
að e.t.v. hafi ríkisstjórnarskiptin átt
þar hlut að máli. Hann taldi þó að
ekki yrðu vandkvæði með útreikn-
inga og útfærslu á hlutaskiptum,
þar sem birgðastaða lægi fyrir og
aðeins væri beðið ákvörðunar Verð-
lagsráðs, sem hann vonaði að kæmi
saman í dag, föstudag, og gæfi sam-
þykki sitt fyrir lækkuninni.
Að sögn Gunnars Karls Guð-
mundssonar hjá Skeljungi felur
beiðni olíufélaganna til Verðlags-
ráðs í sér lækkun á gasolíu um
11,8% eða úr 24,60 kr lítrinn í
21,70. Lækkunin á svartolíu er hins
vegar meiri, eða 16,1%, og á að
lækka úr 14.000 kr t. í 11.750 kr. t.
Ástæðan fyrir Iækkuninni er fyrst
og fremst sú að nýrri og ódýrari
birgðir af olíu hafa verið að berast
til landsins á undanförnum vikum
og mánuðum. Einnig skiptir það
máli að íslensku olíufélögin hafa
verið að missa viðskipti til útlanda
vegna þess hve olíuverðið hefur
verið hátt. Þannig hafa erlend fiski-
skip, t.d. frá Grænlandi, ekki tekið
hér olíu, eins og þau gerðu á síðasta
ári, og íslensk fiskiskip hafa eftir
því sem við hefur verið komið keypt
olíu erlendis á mun lægra verði en
hægt er að fá hana á hér heima.
í samtölum við Bjarna Bjarnason
hjá Esso og Gunnar Karl Guð-
mundsson hjá Skeljungi í gær kom
fram að félögin munu nokkuð
halda að sér höndum varðandi
verðákvarðanir á bensíni, en farm-
ur mun væntanlegur til landsins
síðar í þessum mánuði og mun
verðið á honum ráða um hvort
verðbreytingar verða á bensíni.
Borgarstjómarfundur í gær:
Kostnaður eykst
við kuldabóluna
Lions-, Lionessu- og Leofélagar munu nk. laugardag halda sinn árlega vímuvamardag. Þetta er 16. sinn
sem slíkur dagur er haldinn hér á landi á vegum Lions. f ár verður kjörorðið „Byrgjum brunninn". Lions-
fólk mun ganga í hús og selja sérræktaða íslenska túlípana, en allur ágóði af sölunni fer í að styrkja ung-
lingastarfsemi í landinu. Visa fsland er styrktaraðili vímuvamardagsins að þessu sinni og á myndinni má
sjá Gunnar Sigurjónsson og Einar S. Einarsson frá Visa Island, en á milli þeirra er Lionsmaðurinn Jón
Bjami Þorsteinsson. Tímamynd: Pjetur
Aðild að vísindaáætlunum EB getur verið hagstætt fyrir (slendinga:
FJÁRVEITINGAR GÆTU ORÐIÐ
MARGFALT HÆRRI EN FRAMLAG
Eitt af síðustu verkum fráfarandi rík-
isstjómar var að samþykkja, að tillögu
menntamálaráðherra, að ísiand gerð-
ist aðili að þeim samningi sem fyrir
liggur um þátttöku í STEP/EPOCH
vísindaáætlunum Evrópubandalags-
ins. Framlag íslendinga til þessara
áætlana gætu orðið brotabrot af því
sem síðan yrði úthlutað til íslenskra
aðila og gæti því verið eftir miklu að
slægjast
Á sl. ári fóru ftam viðræður milli
fulltrúa EFTA-ríkjanna og fulltrúa
EB um hugsanlega aðild EFTA-ríkj-
anna að STEP og EPOCH. Á þessum
vettvangi hafa verið, með þátttöku
fulltrúa ráðuneyta menntamála og ut-
anríkis, unnin drög að samningi um
aðild íslands að framangreindum vís-
indaáætlunum. Þessi samningsdrög
eru hliðstæð þeim samningsdrögum
sem Hggja fyrir um aðild annarra
EFTA ríkja.
STEP-áætlunin er rannsóknaráætlun
EB á sviði umhverfisvemdar og nær
yfir tímabilið 1989-1993. Fjárveiting
EB til STEP er 5.680 milljónir ís-
lenskra króna. Þessi upphæð skiptist á
níu svið: umhverfi og heilbrigði,
áhættumat við notkun efna, andrúms-
loft og loftgæði, vatnsgæði, vemdun
jarðvegs og grunnvatns, rannsóknir á
vistkerfum, vemdun og varðveisla evr-
ópskra menningarverðmæta, um-
hverfisvemdartækni og meiri háttar
tæknihættur og eldvamir. Hvert svið
fær úthlutað 5-20% af ráðstöfunarfé.
EPOCH-áætlunin er rannsóknar-
áætlun EB á sviði veðurfars og nátt-
úruhamfara og gildir fyrir sömu ár og
STEP. Fjárveiting, sem EB hefur út-
hlutað til EPOCH, er 3.030 milljónir
króna sem skiptist á Ijögur svið: veður-
far fyrrum og veðurfarsbreytingar,
veðurfarsferli og líkön, áhrif veðurfars
og hættur samfara veðri og jarð-
skjálftahættur og eldvirknihættur.
Beinn kostnaður við aðild íslands að
EPOCH- áætluninni er um 2,9 millj-
ónir króna.
Á vegum Norrænu eldfjallastöðvar-
innar er þegar farið að skipuleggja að-
ild að samstarfsverkefnum um um-
fangsmiklar eldfjallarannsóknir innan
EPOCH, en styrkveitingar til þeirra
verkefna gætu numið margfalt hærri
fjárhæðum en nemur framlagi íslands
til áætlunarinnar.
Að sögn Guðmundar Emis Sigvalda-
sonar, forstöðumanns Norrænu eld-
fjallastöðvarinnar, hefur þetta mikla
þýðingu fyrir íslenskar vísindarann-
sóknir. „Með þessari aðild megum við
íslenskir ríkisborgarar sækja um fram-
lag úr sjóðunum. Frumskilyrði er að
við séum í samstarfi við þjóðir í EB,
minnsta kosti eina og helst fleiri."
Guðmundur sagði að hann hefði
ásamt nokkrum eldfjallafræðingum í
Evrópu verið að leggja á ráðin um það
hvemig þeir gætu aukið fjárráðin til
rannsókna í eldfjallafræði á vegum vís-
indaráðs Evrópu. Ráðið vísaði því síð-
an til EB og bandalagið hefur gert ráð
fyrir rúmum milljarði króna til eld-
fjallarannsókna í Evrópu. Evrópuþing-
ið væri að vísu ekki búið að samþykkja
endanlega fjárveitingu til þessara
Á fundi borgarstjómar í gær
spunnust miklar umræður um út-
sýnishús Hitaveitunnar. Upplýst
var aö ráðgerður kostnaður við það
á þessu ári hefur hækkað um 50
milljónir frá því í febrúar. Það
munu vera um 25 milljónir á mán-
uði. Tólf sinnum 25 eru 300. Ef
fram heldur sem horfir, verður út-
sýnishúsið enginn verrungur ráð-
hússins. Það stefnir hraöbyri að
milljarði fram úr áætlun.
Við samþykkt fjárhagsáætlunar í
febrúar gerði borgarstjórn ráð fyrir
að eyða í útsýnishúsið 230 milljón-
um á þessu ári. Nú hefur verið upp-
lýst, við eftirgrennslanir Sigrúnar
Magnúsdóttur, að hann er ráðgerð-
ur 280 milljónir. Það stendur varla
lengi. í hvert skipti sem spurt er um
kostnaðinn eykst hann um tugi
milljóna.
Nú hefur veriö birt skýrsla Hita-
veitunnar um bilanirnar í vetur.
sjóða. „Þessi rannsóknaráætlun er
miðuð við sex evrópsk eldfjöll og
Krafla er eitt þeirra. Við erum núna að
safna saman tillögum um rannsóknir
við Kröflu og Norræna eldfjallastöðin
þjónar þama sem einskonar skipu-
lagsaðili. Við komum til með að senda
inn mjög stóra sameiginlega umsókn í
samvinnu við mjög mörg Evrópulönd
og ef allt fer sem horfir þá getum við,
þessir evrópsku eldfjallafræðingar,
vænst þess að fá 1,2 milljarða út úr
þessum sjóði og okkar hlutur héma
heima gæti oröið býsna álitlegur,"
sagði Guðmundur.
Aðspurður sagði Guðmundur að
margar og vel gerðar tillögur hefðu
komið frá íslenskum sérfræðingum,
m.a. frá Orkustofnun, Veðurstofunni
og Raunvísindastofnun háskólans.
„Þetta samstarf skiptir ekki bara máli
fyrir okkur, heldur getur öll vísinda-
starfssemi á íslandi fengið aðgang að
peningum sem hún hefur aldrei áður
látið sig dreyma um,“ sagði Guð-
mundur Emir Sigvaldason. —SE
Sigrún Magnúsdóttir borgarfulltrúi
hefur fengið því framgengt að hún
verður rædd í borgarráði í næstu
viku. Jafnframt hefur Sigrún lagt til
að Hitaveitan bæti skaða þeirra sem
verst urðu úti í bilununum. Hann er
mikill. Hleypur á hundruðum þús-
unda. Hitaveitunni ætti ekki að
verða skotaskuld úr því. Enn hefur
það ekki valdið henni vandræðum
þó útsýnishúsið hækki í verði ef að-
eins það er nefnt á nafn. -aá.
Var einn ekki nóg? Annar
svartur dagur nálgast í
sögu þjóðarinnan
Nína verður í
neðsta sæti
Annar svartur dagur í sögu ís-
lensku þjóðarinnar er í augsýn.
Fyrst var það skýrsla Ríkisend-
urskoðunar og nú er upplýst að
mangaramir frægu SSP á Bret-
landi, veðja á að Nína verði í
neðsta sæti i Söngvakeppni
sjónvarpsstöðva í Evrópu.
Það segir vitaskuld ekkert um
ágæti lagsins. En í spádómum
hinna spakvitru veðmangara
birtist í raun hið sanna eðli sam-
einaðrar Evrópu, Þeir segja
nefnilega að annar útkjálki, Nor-
egur, verði næstneðstur. Sví-
þjóð, sem þegar hefur ákveðið að
sækja um aððd að Evrópubanda-
laginu, verði í öðru sæti. Og
Lúxemborg, sjálft hjarta Evr-
ópu, vinni. -aá.
Beðið fyrir
stríðshrjáðum
Bænadagur íslensku þjóðkirkjunn-
ar er á sunnudaginn, fimmta sunnu-
degi eftir páska. „Það er von mín að
íslenska þjóðin, sem býr við frið og
öryggi, muni sameinast í bæn á
bænadegi fyrir fórnarlömbum
stríðsátaka og að við hugleiðum sér-
staklega hlutskipti Kúrdanna," segir
hr. Ólafur Skúlason í tilkynningu
vegna bænadagsins.