Tíminn - 14.06.1991, Blaðsíða 5

Föstudagur 14. júní 1991
Tíminn 5
Ríkið hyggst hastta að greiða niður mjólkurduft:
Reiðarslag fyrir
sælgætisiðnaðinn
Stjórnvöld hyggjast nú hætta að niðurgreiða mjólkurduft til sæl-
gætisframleiðenda, en mjólkurduft er aðalhráefni til súkkulaðigerð-
ar. Nefnd er starfandi í málinu, en í henni eiga sæti fulltrúar ráðu-
neytanna og Félags íslenskra iðnrekenda.
Þurfi framleiðendur að greiða óniðurgreitt verð fyrir mjólkurduft-
ið, segja þeir það þýða dauðadóm yfir íslenskum sælgætisiðnaði, þar
sem greinin fær ekki að flytja inn mjólkurduft, en sælgætisfram-
leiðendur segjast geta flutt duftið inn á verði sem er undir 60 kr.
kflóið.
Ef niðurgreiðslurnar verða felldar
niður, þýðir það að mati sælgætis-
framleiðenda að þeir yrðu að greiða
591 kr. fyrir hvert kg, eða tífalt það
verð sem þeir greiða nú. „Þetta
myndi þýða að verð til neytenda
myndi hækka um 50-60%. Við gæt-
um ekki keppt við innflutt sælgæti á
þeim forsendum," segir fulltrúi
framleiðenda.
Mótmælum
kröftuglega
„Það á að keyra þetta í gegn og við
neitum að trúa því að menn ætli
virkilega að fara fram með þeim
hætti. Ég tel að samsetning nefnd-
arinnar sýni að það sé ekki fjarlægt
stjómvöldum," segir Ingvi Harðar-
son, fulltrúi iðnrekenda í nefnd iðn-
aðarráðuneytisins.
Ingvi segir að ástæðan fyrir niður-
greiðslu á nýmjólkurdufti og und-
anrennudufti sé sú að íslenskur
landbúnaður sé ekki samkeppnis-
fær, miðað við heimsmarkaðsverð.
Ingvi telur að ákvæði séu í samning-
um EFTA og EB, sem heimili jöfnun
samkeppnisskilyrða með því að lagt
sé á svonefnt jöfnunargjald á inn-
fluttu vöruna. Þetta jöfnunargjald
miðist við hráefniskostnað innlendu
vömnnar og má segja að því sé ætl-
að að vernda hana gegn þeirri er-
lendu.
Hann segir að heimsmarkaðsverð
sé stutt niðurgreiðslu á landbúnað-
arvörum, þar á meðal á mjólkur-
dufti. Ingvi segir þetta verð vera um
60 kr. í dag og að íslenskir framleið-
endur geti flutt mjólkurduftið inn á
þessu verði. Sælgætisiðnaðurinn
þurfi ekki neina vernd, hann sé sam-
keppnisfær á alþjóðavísu fái hann að
kaupa sín hráefni á heimsmarkaðs-
verði. Ingvi segir að verð á súkkulaði
myndi hækka verulega hér innan-
lands ef niðurgreiðslum yrði hætt.
Einnig telur hann að erlendir fram-
leiðendur gætu tekið á sig hækkun
vegna jöfnunargjaldsins og gætu því
undirboðið þá íslensku. Þá séu einn-
ig ýmsar smugur í tollskrá sem þeir
gætu hugsanlega nýtt sér.
Dauðadómur fyrir
okkur
„Við höfum fengið mjólkurduftið á
heimsmarkaðsverði og þessi hækk-
un myndi þýða dauðadóm fyrir okk-
ur,“ segir Edda Björgvinsdóttir,
framkvæmdastjóri Freyju. Hún seg-
ir erlenda framleiðendur myndu
lækka verð sitt sem þessu næmi og
því myndi innlent verð hækka geysi-
lega, en verð á erlendum sam-
keppnisvörum myndi standa í stað.
Hún segist ekki sjá ástæðu til að
ríkið sé að niðurgreiða hráefnið þeg-
ar íslenskir framleiðendur gætu
fengið það á lægra verði ef þeir flyttu
inn mjólkurduft sjálfir. Hins vegar
sé þeim nú bannaður slíkur inn-
flutningur. Edda segir að Freyja hafi
um 40% af íslenska markaðinum og
25-30% af hráefninu, sem fyrirtækið
noti, sé mjólkurduft. Að hennar áliti
myndi þessi breyting á hráefnis-
verði, sem um er rætt, þýða að verð
þyrfti að hækka um 50-60% frá því
sem það er í dag.
Þannig myndi verð á súkkulaði-
stykki, sem kostar um 130 kr. í dag,
kosta um og yfir 200 kr. ef af þessu
yrði. Edda segir það undrun sæta að
þær hundrað milljónir, sem ríkið
hugsanlega sparaði sér með því að
hætta niðurgreiðslum, væru ástæða
þess að hætta atvinnu nokkur
hundruð manns, sem störfuðu við
framleiðsluna, og þá ekki síður
þeirra sem ynnu að mjólkurdufts-
framleiðslu. „í dag þarf sælgætisiðn-
aðurinn að greiða 25% vörugjald og
virðisaukaskatt þar ofan á og hann
má alls ekki við meiru," sagði Edda.
Menn vinna sig fram
úr vandamálunum
„Fyrir tveimur árum var lagt svipað
jöfnunargjald og nú er rætt um, á
kökur um leið og hætt var að greiða
niður ýmis hráefni. Menn unnu sig
fram úr því og nú eru menn vel sátt-
ir við þetta," segir Baldur Pétursson,
fulltrúi i Iðnaðarráðuneytinu.
Hann segir fjórar ástæður valda þar
mestu. Sú fyrsta sé að svipað fyrir-
komulag hafi verið tekið upp í öðr-
um EB og EFTA-ríkjum fyrir all-
löngu. Önnur ástæða sé að þetta fyr-
irkomulag sé þegar fyrir hendi íöðr-
um iðngreinum, sem nota landbún-
aðarvörur sem hráefni. í þriðja lagi
verður þetta örugglega inni í nýjum
EB og EFTA-samningum. Fjórðu
ástæðuna segir Baldur þá að niður-
greiðslur séu óþarfar, því jöfnunar-
gjald komi í veg fyrir mismunun
landa eftir því hversu mikið sé nið-
urgreitt. Hann kallaði þetta jöfnun á
landamærum.
Baldur sagði einnig að innlendur
landbúnaður yrði að vera sam-
keppnisfær við landbúnað annars
staðar. Hann sagði að það væri því
um tvennt að ræða: Annars vegar að
leyfa innflutning, eða að innlendir
aðilar bjóði vöruna á sama verði og
heimsmarkaðsverð segir til um.
Baldur sagði þarna vera um pólit-
íska spurningu að ræða. Hann kvað
það alls ekki vera rétt að keyra ætti
breytingu á mjólkurduftsverði í
gegn. „Vinnan er að byrja í þessu
máli og ótímabært er að tjá sig í
smáatriðum um hvernig henni á eft-
ir að miða eða hvenær henni lýkur.“
200 tonn af
mjólkurdufti
í Iandinu eru framleidd um 200
tonn af mjólkurdufti á ári, sem ein-
göngu er notað af íslenskum sæl-
gætisframleiðendum. Aðalfram-
leiðslan fer fram á Blönduósi, en þar
eru framleidd um 130 tonn á ári
sem er fjórðungur framleiðslunnar
þar. Mjólkurbússtjórinn þar taldi að
það verð, sem nú fengist fyrir ný-
mjólkurduftið, væri lágmarksverð
og framleiðslan gæti alls ekki staðið
undir lægra verði.
Eyjólfur Konráð Jónsson,
formaður
utanríkismálanefndar:
Samningum
um EES er
stefnt í voða
Jón Baldvin Hannibalsson utan-
rítósrádheira hefur látið þess get-
ið í viðtali við Dagblaðið, að gagn-
kvæmar veiðihelmiWir milii fs-
iendinga og Evrópubandaiagsins
séu alis ektó útiiokaðar.
Eyjólfur Konráð Jónsson, for-
maður utanrítósmátanefhdar Al-
þingis, segirí grein í Morgunblað-
inu í gær að með því „... væri
þverbrotin öli stefna Islendinga í
mesta hagsmunamáii okkar f ára-
tog.“
Tíminn haföi samband vlð Eyj-
óif: „Ég veit ekki hvort tnaður á
að halda að Dagblaðið hafi ekki
rétt eftir Jóni Baidvin, eða hvað.
Ég trúi því ekki fyrr en ég tek á
því, að gagnkvæmar veiðiheimild-
ir séu tii umræðu. Ailir stjóm-
máiaflokkamir hafa veriö sam-
mála um að ekki komi til grelna
að hleypa togurunum, sem við
rákum úr landheiginni fyrir 15 ár-
um, þangað inn aftur.
Stðan dyttja á okkur þessi ótíð-
indi með óbilgjama afstoðu Spán-
vetja, sem hafa ítrekað kröfur sín-
ar um veiðiheimildir og rétt ti) að
fjárfesta í fslenskum sjávarútvegi.
Þetta em hin verstu tíðindi.
Menn i ðiium flokkum hafa sagt
að veiðiheimildir komi ekki til
greina. Og krafa nm það þýðir að
við tokum ekki þátt í Evrópska
efnahagssvæðtnu. Þvi hefur m.a.
Jón Bafdvin lýst yfm Nú vflja
Spánvcrjar jafnvel seiiast lengra
og fá að fjárfesta hér og græða i
fiskvinnslunni líka. Ef maður
réttir þeim iffla flngur, taka þeir
alla hendina. Viö megum því ekk-
ert gefa eftir. En samningunum
um Evrópska efnahagssvæðið er
þannig stefht f hættu.
Og með samflot okkar og Norð-
manna, þá styrkjum við okkur
ekkert með því. Ég (æ ekki séð
hvemig það i að vera. Við höfum
mflthi meiri sérstöðu, og rnfldu
sterkari stöðu þess vegna, m.a.
vegna ákvæða í samningum, held-
ur en Norðmenn. Mér hefur hins
vegar aldrei komiö tii hugar að
blanda saman öryggishagsmun-
um og viðskiptura. En við vitum
að í þorskastríðunum beittu
NATO-rító sérfyrir iausn deilunn-
ar. Ég stól ekki hvað við eigum að
—HÞ
Lagður grunriur að hreinna og betra umhverfi í sveitinni:
Andakílshreppur rotþróarvæðist
Hreppstjórn Andakflshrepps í
Borgarflrði hefur gengist fyrir
því að settar verði upp rotþrær
fyrir öll heimili í hreppnum, sem
ekki höfðu áður slíkan búnað.
Hreppurinn er fyrsta sveitarfélag-
ið sem gengst fyrir sameiginlegu
átaki allra í sveitinni í þessum
efnum.
Borgarplast hf. hefur nú lokið við
að smíða rotþrærnar, en heima-
maður mun sjá um uppsetningu á
þeim.
í fýrra gerði hreppurinn ná-
kvæma úttekt á stöðu frárennslis-
mála í sveitarfélaginu. f Ijós kom
að af um 40 bæjum og öðrum bú-
stöðum vantaði rotþrær við 36.
Guðni Þórðarson, framkvæmdastjóri Borgarplasts hf., og Svava Kríst-
jánsdóttir, varaoddviti Andakílshrepps. Timamynd: Ámi Bjama
Því var ákveðið að sameinast um
að koma þessum málum í gott
horf. Með því að rotþróarvæða alla
mannabústaði hefur verið lagður
grunnur að hreinna og betra um-
hverfi í sveitinni. - SIS
vera að blanda þessu saman,“ seg-
Ir Eyjólfur Konráð Jónsson
-aá.
Stjörnumúgavélar
sem raka betur
• deutz fahr stjörnumúgavéiar raka heyínu f
lausa, hentuga múga fyrir bindivélar og
sjálfhleðsluvagna.
• deutz fahr stjörnumúgavélar eru sterk-
byggðar og raka vel f óslettu sem sléttu
landl.
• deutz fahr stjörnumúgavélar eru lyftu-
tengdar og meö snúnlngsbelsll sem fylglr vel
eftlr f beygjum.
• deutz-fahr stjörnumúgavélar eru auöveldar
í flutnlngi (og geymslu). Stjörnuarma má
meö örfáum handtökum taka af eöa setja á.
• deutz fahr stjörnumúgavélar eru fáanlegar f
vinnslubreiddum 2,90m, 3,30m, 3,70m, 4,20m
og 6,0m.
^PÚRg
ÁRMÚLA 11 - 128 REYKJAVlK - SÍMI 91-681500 - FAX 91-880345