Tíminn - 14.06.1991, Blaðsíða 6

6 Tíminn
Föstudagur 14. júní 1991
Tíminn
MÁl.SVARI frjálslyndis, samvinnu og félagshyggju
Útgefandi: Framsóknarflokkurinn og
Framsóknarfélögin i Reykjavik
Framkvæmdastjóri: Kristinn Finnbogason
Ritstjórar: Indriði G. Þorsteinsson ábm.
Ingvar Gíslason
Aðstoðarritstjóri: Oddur Ólafsson
Fréttastjórar:- Birgir Guðmundsson
Stefán Ásgrímsson
Auglýsingastjóri: Steingrimur Gfslason
SkrifetofurLyngháls 9,110 Reykjavik. Sími: 686300.
Auglýsingasími: 680001. Kvöidsfmar Áskrift og dreifing 686300,
ritstjóm, fréttastjórar 686306, fþróttir 686332, tæknideild 686387.
Setning og umbrot: Tæknideild Timans. Prentun: Oddi hf.
Mánaðaráskrift kr. 1100,-, verð f lausasölu kr. 100,- og kr. 120,- um
helgar. Gmnnverö auglýsinga kr. 725,- pr. dálksentimetri
Póstfax: 68-76-91
Ekki við hæfi
Morgunblaðið birtir í gær frétt frá fréttaritara sín-
um í Brussel sem ástæða er til að veita sérstaka at-
hygli.
Efni fréttarinnar er að skýra frá því að fastanefnd
Spánverja hjá Evrópubandalaginu muni ekki falla
frá kröfu sinni um veiðiheimildir í „Norður-Atl-
antshafi", eins og það er orðað, gegn því að banda-
lagið taki upp fulla fríverslun með fisk.
Þetta sýnir að Spánverjar munu berjast af alefli
fyrir því að ráðherraráðið breyti í engu umboði
sínu til samninganefndar í viðræðum við Fríversl-
unarsamtök Evrópu um evrópskt efnahagssvæði.
Hvort önnur ríki Evrópubandalagsins séu á öðru
máli, þ.e. séu tilbúin að breyta umboðinu, skal
ósagt látið að sinni, en ólíklegt er að Spánverjar
eigi ekki einhvers stuðnings að vænta um sína
skoðun þegar á reynir. Jafnvel þótt forsvarsmenn
ýmissa Evrópubandalagsríkja væru hálfvolg í af-
stöðu sinni eða undir niðri samþykk því að slá af
kröfum í þessu tilfelli, er engan veginn víst að þau
stæðu í því að víkja frá hinum ákveðnu skilmálum
í umboðinu.
Fréttaritari Morgunblaðsins segir að fréttatil-
kynning fastanefndar Spánverja sé dagsett 7. þ.m.,
þ.e.a.s. á föstudaginn í fyrri viku, þótt ekki sé hún
birt fyrr en fimm til sex dögum eftir þá dagsetn-
ingu. Sé þessi dagsetning rétt má undarlegt heita
að efni þessarar yfirlýsingar skuli ekki hafa komist
í fréttir fyrr, ellegar að utanríkisþjónustan hefði
skýrt frá því í því mikla umtali sem er um þessi
samningamál á síðustu dögum viðræðnanna.
í þessu sambandi hljóta menn að minnast þess að
á allra síðustu dögum hefur utanríkisráðherra ver-
ið að lýsa ýmsum hugmyndum sem hann segir vera
til umfjöllunar á því umræðustigi sem samninga-
þófíð í Brússel er nú. Hann hefur sagt að gagn-
kvæmar veiðiheimildi milli íslands og Evrópu-
bandalagsins séu ekki útilokaðar í þeim umræðum
og hann hefur auk þess gefið í skyn að sveigja
mætti Evrópubandalagsþjóðir til stuðnings við
kröfu íslendinga um fríverslun með fisk með því að
leiða þeim fyrir sjónir gildi íslands fyrir evrópskar
hervarnir.
Þessi atriði hvort um sig eru ekki aðeins umdeil-
anleg sem umræðuefni í þessu tilviki, þau eru ekki
við hæfi. Eins og mál hafa þróast í þessum viðræð-
um er fullkomlega tímabært að hætta öllu tali um
gagnkvæmar veiðiheimildir, jafnvel þótt snúast
eigi um eitthvað það sem kann að sýnast minni-
háttar, enda ekkert algilt mat til á því hvað um
munar og hvað ekki í samningum af þessu tagi. ís-
lendingar eiga ekki af neinu tilefni að hleypa Evr-
ópubandalaginu inn í íslenska fískveiðilögsögu.
Hitt atriðið að blanda saman hernaðarlegu mikil-
vægi íslands og fríverslunarsamningi með fisk er
fyrst og fremst pólitísk meinloka sem vonandi líður
jafnskjótt hjá og hún yfirféll utanríkisráðherra af
skyndingu. Það mál verður nánar rætt í Tímabréfi
á morgun.
VÍTT OG BREITT I
—
Lífsstíll klóakanna
Geislavirkar skjaldbökur sem lært
hafa japanska bardagalist af rottu
og búa í skolplögnum New York-
borgar eru nýjustu átrúnaðargoð
yngstu kynslóðarinnar. Sjónvarp
rekur trúboðið fyrir þessar fyrir-
myndir bernskunnar og kaup-
menn sjá um að nóg úrval sé af
úniformum, vopnum og öðru
skjaldbökudrasli fyrír foreldra að
gefa börnum sínum.
Svo magnað er skjaldbökuæðið
að lögreglan í Reykjavík er farin að
draga börn upp úr skolpræsum og
hitaveitubrunnum, þar sem þau
feta í fótspor fyrirmyndanna sem
svamla í niðurgangi nokkurra
milljóna New Yorkbúa og kunna
japanska bardagalist.
Holræsarómantík er svosem ekk-
ert ný af nálinni. Byltingamenn og
undirheimalýður hélt til í og ferð-
aðist um holræsi Parísarborgar,
sem frægt er úr sögu og bók-
menntum.
Meira að segja klóökin undir New
York hafa lengi verið sögusvið
menningarvita sjónvarpanna. Há-
göfugt kvikindi með mannsskrokk
og nagdýrshaus, afkvæmi ræsa-
rottu og læknis sem féll fyrir kyn-
töfrum klóakbúans, er aðalsögu-
hetjan í margra ára gömlum fram-
haldsmyndaflokki, „Fríða og dýr-
ið“, sem metnaðarfullt og fram-
sækið sjónvarp hefur reglulega á
dagskrá sinni hér uppi á Islandi.
Fríða er ung og fögur kona, lög-
fræðingur að mennt, sem er yfir
sig ástfangin í ræsisbúanum með
risavaxinn rottuhnaus og leysa þau
í sameiningu hin flóknustu mál í
dauninum sem hlýtur að fylla
sögusviðið. Fríða lögfræðingur er
alltaf sallafín og vel til höfð í þessu
aðlaðandi umhverfi.
Klóakþættirnir um afkvæmi
læknisins og ræsarottunnar, sem
metnaðarfulla sjónvarpsstöðin
hefur sent út svo vel og lengi, ku
eiga að höfða til fullorðinna.
Menningarumhverfí
bamanna
Það að börnin leita niður í klóök-
in til að iðka ofbeldislist, eins og
skjaldbökurnar, fyrirmyndir
þeirra, er ofureðlileg afleiðing af
því sem fyrir þeim er haft. Þau
draga dám af því menningarum-
hverfi sem þeim er búið af samfé-
laginu og þar meö talin þeirra eig-
in heimili.
Það hefur verið sagt um sjónvarp
að það sé uppfinning frábærra
tæknisnillinga, sem þeir afhentu
svo fíflum til eignar og umráða.
Ömurlegt er til þess að hugsa að
fólk sem gerir sér grein fyrir hve
áhrifamiklum fjölmiðlum það
stjórnar skuli ráðskast með hugar-
heim barna sem fullorðinna með
þeim hætti sem mýmörg dæmi
sanna.
Lágmenningin situr ávallt í fyrir-
rúmi og efnisval og efnistök eru
eingöngu miðuð við skemmtana-
gildi og lágkúrulegt hugarfar
þeirra sem ryðjast um og troðast
til að láta týrur sínar tóra í tísku-
vinnunni eftirsóttu, að starfa við
áhrifamikla fjölmiðlun.
Það er klóakahugarfar uppalenda
sem beinir bömunum niður í hol-
ræsin til að leita ævintýra og lífs-
fyllingar.
Það er sama hugarfar sem hefur
eiturefnafíkla til skýjanna og gerir
þá að fyrirmyndum heilla kynslóða
unglinga. Átrúnaðargoðin em dá-
sömuð og auglýst í lifanda lífi og
iðulega lengi, lengi eftir ótíma-
bæran dauða af völdum ólifnaðar.
Svo er þeirri firrn haldið að fólki
að það séu einhverjir vesælir
smyglarar og enn vesælli götusalar
sem valda síaukinni eiturefnafíkn
ungdómsins með öllum þeim af-
leiðingum sem henni fylgja.
Lífsstíll auglýsinga-
mennskunnar
Þungavigtarmenn í auglýsinga-
heimi vímuefnanna eru vel stað-
settir inni í allflestum fjölmiðlum
og heldur t.d. ríkisvaldið úti dálag-
legum hópi áróðursmeistara þeirr-
ar menningar sem byggist á of-
skynjunum og múgseQun þeirra
sem fíla tilvemna í botn í fmm-
stæðu, ærandi hljómfalli orku-
frekrar hljóðaframleiðslu.
Ef eirdiver velkist í vafa um
hverra erinda fjölmiðlarnir ganga
ætti áhugi þeirra á þungarokkinu á
íþróttasvæði Kaplakrikans að færa
mönnum heim sanninn um hverj-
ir fá fríu auglýsingarnar.
Breskir karlar stefna hingað öðr-
um breskum körlum með auglýs-
ingum um fallegu og lauslátu ís-
lensku stúlkurnar sem fjölmenna
eiga á staðnum. Um þessi smekk-
legheit hefur aldrei neinn neitt að
segja, nema hvað Rannveig
TVyggvadóttir íar að efninu á blað-
síðu 51 í Mogga gærdagsins.
Bömin í skolpræsunum em tal-
andi dæmi um ægimátt lágkú-
mnnar sem áhrifamestu uppal-
endur samfélagsins halda að ung-
viðinu. En það er sama hvað hver
segir, holræsaskjaldbökur og
þungarokksfíklar em lífsstfil
bernsku- og æskufólks og þeir sem
á honum græða hafa fyrsta og síð-
asta orðið. OÓ