Tíminn - 14.05.1992, Qupperneq 6

6 Tíminn
Fimmtudagur 14. maí 1992
Búist við vaxandi gagnrýni á kaþólsku kirkjuna fyrir kröfu hennar um einlífi presta:
Vatikaniö mun ekki
gefa eftir einlífiö
Sá atburður er írskur, kaþólskur
biskup varð að segja embætti sínu
laasu þar sem hann hafði orðið að
gangast við barni, kann að ieiöa til
slökunar í framkvæmd á hingað
til ósveigjaniegum kröfum kirkj-
unnar um einiífi presta. Aftur á
móti er óiíkiegt að Vatikanið
breyti afstöðu sinni í þessu efni
formlega.
Páfi áhyggjufullur
Heimildamenn þeir er fengist
hafa til að ræða efnið gegn því að
nafnleyndar sé gætt segja að Jó-
hannes Páll páfi hafi þungar
áhyggjur af málinu og óttist af-
leiðingar þess. Kvíði ríkir um að
þetta muni skaða orðstír írsku
kirkjunnar og leiða til grunsemda
um hve vel prestar hennar haldi
skírlífisheitið. „Þetta mun vissu-
lega valda umræðum um skírlífis-
heitið,“ segir einn, „en ég óttast
að þetta muni engu breyta."
Fyrir fáum dögum játaöi Eam-
onn Casey biskup að hann hefði
getið son fyrir 17 árum og notað
sjóði kirkjunnar til þess að greiða
móður hans lífeyri. Peningana
hefur hann nú endurgoldið.
Kaþólikkar á írlandi ætluðu ekki
að trúa eigin eyrum þegar 44 ára
bandarísk kona Annie Murphy
sagði að sonur hennar Peter hafði
fæðst eftir að hún hefði átt í „dá-
samlegu" ástarsambandi við Casey
á árunum eftir 1970.
Opinberlega hefur Vatikanið ekk-
ert látið frá sér heyra um mál
þetta. Einn starfsmanna þess
sagði að hann hefði engar heim-
ildir fyrir því að Vatikanið mundi
láta fara fram rannsókn á fjárreið-
um Galwaysóknar. Aðrar fregnir
herma að málið verði skoðað þeg-
ar aö því kemur að kjósa nýjan
biskup.
Samtök kvæntra
presta
Alþjóðleg samtök manna sem lát-
ið hafa af prestskap í því skyni að
kvænast munu sennilega nota
Casey- málið til þess að krefjast að
kaþólska kirkjan lofi prestum að
ráða því hvort þeir lifa ókvæntir.
Þá mun fólk sem andvígt er ein-
kvæni gera sér mat úr því. Mikið
veröur um málið skrifað. Mörg
dæmi verða tínd til og dregin upp
á yfirborðið. „Þetta mun skaða
kirkjuna," segir einn.
Samtök kvæntra presta segja að
kvæntir prestar séu um 100 þús-
und talsins og að flestir vilji snúa
sér aftur aö prestskap sem bæta
mundi úr hraðminnkandi áhuga á
prestsstarfinu síðustu þrjá áratug-
ina.
Talsmenn þess að prestar ráði
hvort þeir kvænast segja að
hneykslismál af þessu tagi, þar á
meðal dæmi í N-Ameríku um að
prestar hafi misnotað börn,
mundu ekki eiga sér stað ef menn
væru sjálfráðir í þessum efnum.
Rannsókn í Bandaríkjunum 1990
benti til þess að allt að þriðjungur
kaþólskra presta lifði kynlífi.
„Breytingar eru mjög örðugar.
Frá bæjardyrum páfa og háklerka-
samkundanna séð mun þetta áfall
engu breyta,“ segir einn.
Hin sögulegu rök
Gagnrýnendur segja að enginn
grundvöllur sé í Biblíunni fyrir
kröfunni um einlífi. Pétur postuli,
sem telst vera fyrsti páfinn, var
kvæntur. Alexander Borgia páfi
lifði í opinberum frillulifnaði.
Hann gekkst við fjórum börnum.
Héraðsbundin ráð í frumkirkjunni
urðu fyrst til að brjóta upp á að
biskupar, prestar og djáknar
skyldu lifa einlífi. Loks 1539 ákvað
ráðið í Trent að einlífi presta
skyldi gilda í Vesturkirkjunni.
Einn heimildamaður kveðst ótt-
ast að Casey-málið muni leiða til
ósanngjarnra alhæfinga. „Við lif-
um nú í heimi sem mjög er hallur
undir frjálsræði í ástamálum, en
dæmir hart þá presta sem ekki lifa
samkvæmt heiti sínu. En hitt
gleymist hve margir prestar eru
þessu sama heiti trúir."
Vaxandi efasemdir meðal Evrópubúa um Maastricht-samkomulagið:
Þjóðernissjónarmiðum
viröist vaxa ásmegin
V-Evrópubúar virðast vera að fá
bakþanka í sambandi við Evrópu-
Flugrán í Suður-Sómalíu:
Flutningavél
Rauða krossins
rænt í gær
Sex Sómalíumenn rændu í gær
flutningaflugvél frá Rauða kross-
inum. Flugvélin hafði lent með
hjálpargögn á flugvelli í Suður-
Sómalíu en áðru en gefist haföi
ráðrúm til að tæma vélina rudd-
ust mennirnir inn í vélina og var
henni síðan flogið til Nairobi í
Kenya en þar gáfu flugræningj-
arnir sig á vald yfirvalda.
Tálið er að flugræningjarnir hafi
verið að flýja undan blóðugri
borgarastyrjöld og upplausnar-
ástandi í Sómalíu og munu þeir
hafa ætlað að fljúga á einkavél frá
landinu en veriö neitað um elds-
neytisafgreiöslu og gripið þá til
þess ráðs að taka Rauða kross
flugvélina traustataki ásamt fimm
af áhöfn hennar. Flugstjórinn var
hins vegar skilinn eftir á flugvell-
inum.
Áhafnarmeðlimir vélarinnar eru
að sögn talsmanns Rauða krossins
þrír Svisslendingar, ítali og Þjóð-
verji og starfa allir að neyðarhjálp
í Sómalíu á vegum Rauða kross-
ins. Aðstoðarflugmaðurinn er
sagður hafa flogið vélinni eftir að
flugstjórinn hafði verið skilinn
eftir.
samstarfið og ekki vera einhuga um
hvers konar sameiningu í efnahags-
og stjórnmálalegu tilliti þeir eigi að
búa við í framtíðinni.
Umræðan um endurskoðun Maast-
richt- samkomulagsins um Evrópu-
bandalagið hefur dregið fram í dags-
Ijósið óeiningu um markmið og
leiöir, ekki aðeins í Danmörku og
Bretlandi eins og oft hefur verið fyrr,
heldur einnig nú í sjálfum fóstur-
löndum hugmyndarinnar um Evr-
ópubandalag — Frakklandi og
Þýskalandi.
Þeir sem verja vilja þjóðleg verð-
mæti og menningu mótmæla nú
harðlega 12 þjóða samkomulaginu
sem náöist í desember sl. um evr-
ópska mynt frá árinu 1999 og sam-
eiginlegri utanríkis- og varnar-
stefnu. — Endurskoðun Maastricht-
samkomulagsins þykir andstæðing-
um Evrvópusamruna vera heppilegt
tækifæri til að láta Ijós sitt skína,
segir embættismaður EB í Brússel.
Danska þingið hefur samþykkt með
yfirgnæfandi meirihluta Maastricht
samkomulagið en síðasta orðið þar
mun hins vegar verða sagt af kjós-
endum í kosningunum 2. júní nk.
Skoðanakannanir nú sýna að and-
stæðingar þess hafi nauman en vax-
andi meirihluta.
Þá sýna skoðanakannanir í Þýska-
landi að mikill fjöldi fólks er því
mjög mótfailinn að leggja niður hið
sterka þýska mark og taka upp gjald-
miðil sem þeir telja að verði óstöðug
„Esperantómynt".
Perez de Cuellar
kominn í bankaráö
Perez de Cuellar, fyrrum aðalritari
SÞ, hefur verið kjörinn í stjórn
bankafýrirtækis í Luxembourg sem
heitir Safra Republic Holdings SA
sem á og rekur banka sem heitir
Banque Safra-Luxembourg.
Tálsmaður bankans segir að de Cu-
ellar muni einkum starfa að athug-
unum á efnahags- og stjórnmálaleg-
um áhættuþáttum hjá þjóðfélögum.
Perez de Cuellar hætti störfum hjá
SÞ um síðustu áramót. Hann er nú
72 ára gamall.
Safra Republic Holdings rekur
bankaútibú í Frakklandi, Gíbraltar
Guernsey og Sviss.
Erlendar
fréttir
Moskva — Boris Jeltsín, for-
seti Rússlands, slapp með
skrekkinn í gær þegar þing-
menn á rússneska þinginu
felldu það með naumum meiri-
hluta að taka ekki til umræðu
vantrauststillögu á ríkisstjórn
Jeltsíns. Á sama tíma flutti Int-
erfax fréttastofan fréttir af því
að forsætiráðherra Azerbaijan,
Hasan Hasanov, hafi verið
steypt af stóii í innanríkisátök-
um í lýðveldinu.
Sarajevo, Júgóslavíu —
Skotmenn hófu skotríð á þús-
undirfriðarsinna sem voru
samankomnir í kröfugöngu fyr-
ir friði í Sarajevo, höfuðborg
lýðveldisins Bosníu-Herzegó-
vínu, í gær eftir að átök fóru
dvínandi þar. Talið er að þessir
skotmenn hafi verið Serbar. Á
sama tíma hittust utanríkisráð-
herrar Evrópubandalagsríkj-
anna í Lúxemborg
til að ráðgast um það hvort
viðurkenna ætti lýðveldin Bo-
sníu- Herzegóvínu og Make-
dóníu sem sjálfstæð fullvalda
ríki og varð niðurstaðan já-
kvæð.
Róm — Samkvæmt fyrstu töl-
um í ítölsku þingkosningunum
sem fram fóru um helgina er
samsteypustjórn mið- og
vinstrimanna á Ítalíu fallin.
Tokyo — Kínverskir og jap-
anskir forráðamenn skiptust á
gjöfum og vináttukveðju í gær
þegar formaður kínverska
kommúnistaflokksins, Jiang
Zemin, kom til Japan í heim-
sókn. Embættismenn í jap-
anska utanríkisráðuneytinu
sögðu í gær að allt benti til
þess að gengið yrði frá 5,26
milljarða dollara láni til Kín-
verja á næstu vikum.
Nikosía — íranir hafa sakaö
vestrænar ríkisstjórnir um að
vera í slagtogi með skemmd-
arverkamönnum sem ráðist
hafa gegn sendiráðum írans í
hinum ýmsu borgum á Vestur-
löndum að undanförnu. íranir
krefjast framsals ofbeldis-
mannanna.
Genf — Einn hæst setti emb-
ættismaður umhverfismála hjá
Sameinuðu þjóðunum sagði í
gær að skemmdir á ósonlag-
inu væru mun meiri en hingað
til hafði verið talið og lagði
með formlegum hætti til að
bann við ósóneyðandi efnum
myndi taka gildi strax að fjór-
um árum liðnum eða árið
1996.
London — Öflug sprengja
sprakk í Sohohverfi í London í
gær og leikur grunur á um að
Irski lýðveldisherinn hafi verið
þar að verki. Sprengingin veld-
ur Bretum nokkrum áhyggjum
enda verður gengið til kosn-
inga þa'r á morgun.
Bonn — Talsmenn stóru
flokkanna tveggja í Þýskalandi
töluðu í gær um nauðsyn þess
að leysa með hraði þann
vanda sem fylgdi sívaxandi
ásókn erlendra flóttamanna á
að komast inn í landið. Þessi
áhugi stóru flokkanna kemur í
kjölfar þess að öfgaöfl til
hægri, fjandsamleg útlending-
um, unnu mikið á í fylkiskosn-
ingum í tveimur fylkjum um
helgina.