Tíminn - 03.07.1992, Blaðsíða 1
Föstudagur
3. júlí 1992
120. tbl. 76. árg.
VERÐ í LAUSASÖLU
KR. 110.-
\ C.
!< iA líi' jpfl® ) f§í|§‘«|Pi
w-8 «
.11 * < |m giir
| ( ; J
í v ■■■ 11 f (
I JÉIfKfe iPl%u4íi í 4
Frá útifundinum á Lækjartorgi í gær.
Alþingi götunnar hefur fengið nóg af launamisrétti og vill að Alþingi Islendinga komi saman strax:
Mælirinn er fullur!
Mikið fjölmenni, hátt í 10 þúsund manns, var á útifundi á Lækjar-
torgi í gær þar sem þess var krafist að Alþingi kæmi strax saman og
hnekkti dómi Kjaradóms. Fólki virðist svíða sárt það ranglæti sem
birtist í að tekjuhæstu menn þjóðarinnar fái tugprósenta launa-
hækkanir meðan almenningur situr eftir með sín 1,7%.
Það voru ASÍ og BSRB sem stóðu fyr-
ir fundinum og ræðumenn voru tveir,
þeir Ögmundur Jónasson, formaður
BSRB, og Ásmundur Stefánsson, for-
seti ASÍ.
Ögmundur rakti í ræðu sinni bar-
áttu launafólks á undanfömum mán-
uðum um lagfæringar og leiðrétting-
ar á launatöxtum sem öllum var synj-
að um á þeim forsendum að þjóðar-
búið þyldi það ekki. Launamenn brast
kraft til að fylgja kröfúm sínum eftir
og sitja nú uppi með 1,7% launa-
hækkun. Um þetta hafi ekki verið
sátt Kjaradómur hafi búið til áttfald-
an launamun inn í launakerfið og nú
hafi fólk fengið upp í háls af misrétti í
kjaramálum þegar dómsvaldið hygli
hinum háu eftir að troðið hafi verið á
hinum lágu.
Hann sagði að aðeins næðist sátt og
samstaða í þjóðfélaginu ef hin lægri
laun yrðu hækkuð og tekjumunurinn
yrði minnkaður og dregið úr misrétt-
inu. Ekki yrði lengur vikist undan að
taka á ranglátri tekjuskiftingu í þjóð-
félaginu, hana yrði að laga. Niður-
stöður kjaradóms staðfesti að mis-
réttið í þjóðfélaginu og það sé orðið
samfélaginu hættulegt Nú stæðum
við á krossgötum, það yrði að taka á
málinu þegar í stað. Alþingi ætti að
koma saman nú þegar og horfast í
augu við þann veruleika sem hefur
orðið til þess að þjóðin segir einum
rómi: Nú verður ekki lengur undan
vikist
Ásmundur sagði m.a. í ræðu sinni að
fólk væri reitt yfir Kjaradómi og sætti
því ekki að ójöfnuðurinn í þjóðfélag-
inu væri aukinn. Það væri vilji fólks-
ins að Alþingi kæmi saman og tæki á
málinu.
Verkalýðshreyfingin hafi komið fram
af hófsemi og sýnt ábyrgðartilfinn-
ingu í kjarascunningum, en almennt
launafólk sætti sig ekki við 1,7% ef
Vinnuvikan var rúmlega 2
stundum styrrti hjá körlum og
tæplega 3 stundum styttri hjá
konum í apríl í vor en í sama
mánuði í fyrra, samkvæmt
vinnumarkaðskönnun Hagstof-
unnar.
í aprflmánuði sl. unnu karl-
arnir jafnaðarlega 50 stundir
(samtals í aðal- og aukastarfi)
en konur tæplega 34 stundir.
Könnunin náði til rúmlega 4
æðstu embættismenn fá 97%, þá
verði ábyrgðartilfinningin að ábyrgð-
arleysi. Ekki sé hægt að skipta þjóðfé-
laginu í tvennt, annars vegar þá sem
sýna ábyrgð og hins vegar þá sem eru
stikkfrí og ríkisstjómin verði að gera
sér grein fyrir að það getur aldrei nein
ríkisstjóm verið stikkfrí. Nú séu að-
eins tveir kostir fyrir hendi, annars
vegar sá að úrskurður Kjaradóms
gangi til baka og hinn að allir launa-
menn hækki um það sama og æðstu
embættismenn. Það væri nú óhjá-
kvæmilegt að velja aðra af þessum
tveimur leiðum og það væri óhjá-
þúsund manns 16- 75 ára. Rúm-
lega 87% karla og tæplega 75%
kvenna voru á vinnumarkaði
(þ.e. í vinnu eða atvinnulausir),
sem voru heldur hærri hlutföll
en fyrir ári. Athygli vekur að at-
vinnuþátttaka 16-19 ára hefur
aukist töluvert milli ára, eöa úr
46% upp í 54%. Aftur á móti
hefur hún minnkað meðal 60-
70 ára úr 78% niður í 74%, hvar
af aðeins um fjórðungur er ra-
kvæmilegt að Alþingi komi saman og
velji leiðina. Ríkisstjómin verði að
gera sér Ijóst að það er almenn krafa í
þjóðfélaginu að það sé gripið inn í og
hún verði að axla ábyrgð. Það þýði
ekki að segja við hinn almenna launa-
mann, vertu bara rólegur við skulum
skoða málið seinna. Almenningur í
þessu landi gerir tilkall til þess að
ójöfnuðurinn verði ekki aukinn og
fari þessi dómur fram, er krafan skýr
og henni verður fylgt eftir.
Við krefjumst þess að fá ekki minni
kauphækkun en æðstu embættis-
menn.
kinn til aukins atvinnuleysis.
Atvinnuþátttaka fólks er áber-
andi mest milli fertugs og
fimmtugs, hvar af 95% eru á
vinnumarkaði (2-3% fleiri en í
fyrra).
Atvinnuleysi hefur aukist veru-
lega milli ára, úr 1,8% fyrir ári í
3% sl. vor. Um 2,3% karla og
3,8% kvenna voru þá án vinnu
en vildu vinna.
Atvinnuleysi var hlutfallslega
Þessi fjölmenni fundur sýnir að það
er krafa almennings að Alþingi verði
kallað saman og það taki á málinu.
Fundinum barst fjöldi baráttukveðja
og óska. Að lokum var eftirfarandi
áfyktun borin upp til samþykktar:
„Utifundur á Lækjartorgi mótmælir
misrétti í kjaramálum og krefst þess
að Alþingi komi saman þegar í stað til
þess að bregðast við í þeirri stöðu sem
upp er komin í kjölfar Kjaradóms."
Tillagan var samþykkt með handa-
uppréttingu allflestra viðstaddra. Sjá
einnig umfjöllun á blaðsíðu 2
mest (5,3%) hjá fólki á þrítugs-
aldri, þá hjá fólki undir tvítugu
(4,5%) og einnig yfir meðaltal
(3,2%) hjá fólki á fertugsaldri.
Áðeins rúmlega 1,5% þeirra
sem komnir voru yfir fertugt
voru án vinnu óviljugir. Af
þessu leiðir að þótt aðeins um
fjórðungur vinnuaflsins sé und-
ir þrítugu þá er helmingur at-
vinnulausra á þeim aldri.
- HEI
-BS
Vinnuvikan styttist um
2-3 stundir milli ára