Tíminn - 23.09.1993, Síða 1

i
m
*
■
<0
■
m
<0
H
C
C
b
Launavísitalan sú eina sem ekkert hækkar mánuð eftir mánuð:
Launin hækkað 0,8%
en framfærslan 5,3%
Byggingavísitalan hækkaði um 0,5% milli ágúst og september (f
195,7 stig fyrír október). Launavísitalan hækkaði hins vegar ekki
neitt og hefur nú veríð óbreytt í þrjá mánuðl.
Stöðnun launavísitölunnar heldur
aftur af hækkun lánskjaravísitöl-
unnar, sem hækkar aðeins um 0,3%
milii mánaða. Síðustu tólf mánuð-
ina hafa þær þijár vísitölur sem
mynda grundvöll lánskjaravísitöl-
unnar hækkað sem hér segir:
Vísitöluhækkanir á einu ári
Framfærsluvísitala............5,3%
Byggingavísitala..............3,6%
Launavísitala..............0,8%
Lánslg'aravísitala.........3,2%
Framfærslukostnaðurinn hefur
þannig hækkað ríflega sex sinnum
meira en launin síðustu tólf mán-
uðina. Það að Iaunin hafa nánast
staðið í stað hefur bæði haldið aft-
ur af hækkun byggingavísitölunn-
ar og samt verið ennþá áhrifarík-
ara í því að hindra hækkun láns-
kjaravísitölunnar. Hefðu laun
hækkað nokkum veginn í takt við
framfærslukostnaðinn má gera
ráð fyrir að lánskjaravísitalan hefði
hækkað kringum tveimur pró-
sentustigum meira, eða ámóta og
framfærsluvísitalan. - HEI
Þingflokkur Alþýðu-
flokksins:
Samkomu-
lag um
húsaleigu-
bætur
Samkomulag náðist um húsa-
leigubætur á þingflokksfundi Al-
þýðuflokksins í gær. Samkvæmt
óstaðfestum heimildum Tímans
felur samkomulagið í sér að húsa-
leigubætur verði fjármagnaðar
með spamaði í félagslega hús-
næðiskerfinu fyrsta árið eins og
Sjálfstæðisflokkurinn lagði til, en
að framvegis verði húsaleigubæt-
ur fjármagnaðar af almennu fé
sem varið er til húsnæðismála.
Samkomulagið mun einnig gera
ráð fyrir að húsaleigubætur komi
til framkvæmda í ársbyrjun 1995
eins og samþykkt ríkisstjómarinn-
ar gerir ráð fyrir.
Þótt lausn sé fundinn á þessu
deilumáli er óvíst hvort Jóhanna
Sigurðardóttir félagsmálaráðherra
kemur til með að styðja fjárlaga-
frumvarpið. Hún er áfram með
fyrirvara við nokkra þætti frum-
varpsins sem lýtur að heilbrigðis-
og tryggingamálum. -EÓ
Rómantík við Ægissíðll. Tlmamynd Aml Bjama
Heílbrigöiseftirlit sér ann-
marka á heiisdagskólanum:
gluggalaus-
II M flttfl ■ ■
um kjollurum
Heilbrigðiseftirlit Reykjavfkur
heimsækir um þessar mundir þá
skóla borgarinnar sem bjóða upp á
heilsdagsvistun til að athuga hvort
húsnæðið undir starfsemina full-
nægi reglum eftirlitsins. „í mörg-
um tiifellum er dálftið vafasamt
hvort þeir hafi búsnæði fyrir þetta
sem hægt er að segja að fullnægi
reglum," segir Friðrik Friðriksson
heifbrigðisfúiltrúi.
Friðrik segir að áætlað sé að kanna
það húsnæðí sérstaklega sem ætlað
er undir heilsdagsskólann en þess
má geta að heilbrigðiseftirlit
Reykjavíkur heimsækir flesta skóla
höfúðborgarinnar að minnsta kosti
einu sinni á ári. Hann segir að ekki
sé sérstök ástæða til að ætla að hús-
næðiö fullnægi ekki reglum en
bendir samt á að skólarnir hafí yfir-
leitt búið við nokkuð þröngan kost
og því þyki istæða til að kanna mál-
Heimildir herma að sumir skólar
sem bjóða upp á heilsdagsvistun
visti böm í gluggalausum kjöliur-
um og oft séu ailt of mörg börn
höfð saman í einni vistarveru. Frið-
rik viil ekki staðfesta þetta en segir
að eigi þessi lýsing víð rök að styðj-
ast séu aðstæður auðsjáanlega á
skjön við ákvæði heilbrigðisreglu-
gerðar.
Priðrik segir að aðstæður séu tnjög
misjafhar eftír hverfum hvað hús-
næði varðar. Hann veit dæmi þess
að húsnæði af þessu tagi hafi verið
notað til almcnnrar kennslu sumra
oísetinna skóla. „Við höfutn verið að
reyna að koma í veg fyrir að þannig
húsnæði sé hvorki nýtt undir
kennslu né aðra starfsemi skól-
anna,"segirFriðrik.
Eins og áður segir hefur Friðrik
heimsótt örfáa skóia. Hann segir að
skólamir séu þéttsetnastir fyrir há-
degi og það komi m.a. til af óskum
foreidra. Þetta þýðir að cftir hádegi
er rýmra undir starfsemi heilsdags-
skólans en ella.
Hann tekur þó fram að athugan-
ir á skólunum séu skammt á veg
komnar og býst við að niðurstöð-
ur úttektarinnar muni liggja fyrir
um mánaðamótin október nóv-
ember en þess má geta að skólar í
höfúðborginni munu vera 26 tals-
ins. -HÞ
Gott að vera aldraður á íslandi ef heilsan er góð og tekjurnar koma ekki eingöngu frá Tryggingastofnun ríksins.
Landssamband aldraðra:
Stjórnvöld hunsa óskir aldraðra
„Stjómvöld hafa ekki séö ástæöu til aö hafa samráð við jafn fjölmenn
samtök og Landssamband aldraðra þegar eitthvað er í uppsiglingu
um þeirra málefni. Við höfum sótt það töluvert að fá svokallaðan sam-
ráðsrétt þar sem viö höfum engan samningsrátt, en ekki fenglö nein-
ar undirtektir viö þeirrí beiðni,“ segir Guðríður Ólafsdóttir, fram-
kvæmdastjórí Landssambands aldraðra.
Aðspurð sagði hún að það væri að
flestu leyti gott að vera aldraður svo
framarlega sem viðkomandi væri ekki
veikur og þyrfti ekki eingöngu að lifa
á tekjum frá Tryggingastofnun ríkis-
ins.
íslensk stjómvöld virðast eiga margt
ólært í samskiptum sínum við samtök
aldraðra miðað við það sem gengur
og gerist á öðrum Norðurlöndum. í
Noregi er Ld. lögbundið að fjármála-
ráðherra og heilbrigðisráðherra hafi
samráð við samtök aldraðra þegar
málefni þeirra eru annarsvegar. Þótt
samráðið sé ekki lögbundið í Svíþjóð
þykja það engu að síður sjálfsögð
vinnubrögð þarlendra stjómvalda og
svo er trúlega einnig hjá mörgum
öðrum siðvæddum þjóðfélögum.
Aftur á móti hafa samtök aldraðra á
íslandi fengið til umsagnar fmmvörp
frá Alþingi sem hafa fjallað um mál-
efni þeirra og hefur svo verið sl. tvö ár.
Óttast um
velferðarkerfið
Eins og kunnugt er hafa samtök
aldraðra mótmælt harðlega þeim
áformum stjómvalda, með heilbrigð-
is- og tryggingaráðherra í farar-
broddi, að afnema eingreiðslur til líf-
eyrisþega og öryrkja og koma á nýrri
skattlagningu í formi heilsukorta.
„Ef það verður farið að plokka meira
í velferðarkerfið en orðið er óttumst
við að það sé upphafið að annarri
stjómsýslu en verið hefur. Þar á ég við
að þeir sem hafa efni á að tryggja sig
eða greiða íyrir sig inná stofnunum
og sjúkrahúsum muni ganga fyrir, en
hinir lenda útí kuldanum," segir Guð-
ríður Ólafsdóttir.
Fyrir skömmu sátu fulltrúar frá
Landssambandi aldraðra norræna
ráðstefnu eftirlaunaþega f Finnlandi
þar sem m.a. var fjaliað um efnahags-
og félagslegar aðstæður eftirlauna-
þega á Norðurlöndum.
Þátttakendur á ráðstefnunni voru
sammála um að norrænt velferðar-
kerfi mætti ekki undir neinum kring-
umstæðum bresta eða líða undir lok.
Varað var sérstaklega við því að
stjómvöld færðu sér í nyt tíma-
bundna erfiðleika í efnahagslífi þjóð-
anna til að rýra félagsleg réttindi aldr-
aðra. Lögð var áhersla á nauðsyn þess
að þjóðartekjum væri skipt á réttlátan
hátt og að eftiahagsleg vandamál yrðu
ekki eingöngu leyst með niðurskurð-
arhnífnum og auknum álögum á aldr-
aða.
Jafnframt var lögð þung áhersla á að
með vinnuframlagi sínu og þátttöku í
þjóðfélaginu hefðu eftirlaunaþegar
unnið sér rétt til mannvirðinga til
jafns við aðra. Jafnframt vilja norræn-
ir eftirlaunaþegar spoma við tilbúnu
kynslóðabili, brúa það bil og auka
skilning meðal allra aldurshópa. -grh