Tíminn - 29.09.1993, Blaðsíða 3

Miðvikudagur 29. september 1993
Tíminn 3
Innlegg heilbrigðisráðherra í ár fjölskyldunnar er að hætta rekstri
dagheimila ríkisspítala:
Afleiðingarnar
verða skelfilegar
„Þetta varðar 700 til 800 böm og foreldra þeirra á öllu landinu. Ég
skil ekki hvemig þetta á að geta gerst nema með skelfilegum af-
leiðingum," segir Marta Sigurðardóttir, leikskólafulltrúi rikisspít-
aia, um uppsagnir á dagheimilum spítalanna og áform heilbrigðis-
ráðherra um að færa rekstur dagvistarstofnana sjúkrahúsa til
sveitarfélaga með nær engum fyrirvara.
Marta segir að þessar breytingar
þurfi miklu lengri aðlögunartíma
en þá þrjá mánuði sem ráðherrann
boðar. „Þetta er í svartasta skamm-
deginu og á miðju skólaári hjá
bömunum. Þetta verður ótrúlegt
rask hjá ótrúlegum fjölda fólks.
Þetta er gott innlegg inn í ár fjöl-
skyldunnar sem á að vera á næsta
ári eða hitt þó heldur," bætir Marta
við.
Hún segir að um helmingur
þeirra, sem nýta sér dagvistunar-
þjónustu ríkisspítala, sé hjúkrun-
arfræðingar en bendir á að þetta sé
misjafnt og nefnir sem dæmi Borg-
arspítala en þar nýta hjúkmnar-
fræðingar hátt í 70% af dagvistar-
rýmunum. Hún telur að í heildina
megi búast við að þessar aðgerðir
snerti um 600 starfsmenn.
Marta bendir á að um 90% starfs-
manna séu sambúðar- eða hjóna-
fólk sem myndu ekki njóta for-
gangs miðað við reglur sveitarfé-
laga um dagvist bama.
Marta sat í gær fund með helstu
stjórnarmönnum ríkisspítala þar
sem uppsagnir starfsfólks dag-
heimilanna, um 90 talsins, vom
undirbúnar en í dag á að afhenda
þeim uppsagnarbréf. Þá segir
Marta að jafnframt verði send út
bréf þar sem foreldmm verði sagt
upp dagvistarrýmum.
Hún hefur eftir stjórnarmönnum
að heilbrigðisráðherra hafi kallað
þá á sinn fund s.l. föstudag þar sem
hann tjáði þeim þessar aðgerðir.
Hún segir þá samt enn bíða eftir
bréfi með nánari fyrirmælum sem
þeir vom ekki búnir að fá í gær. Að
sögn Mörtu þarf að senda út á ann-
að þúsund bréf til foreldra bama
og starfsfólks fyrir mánaðamót.
-HÞ
Þau leika I Englum f Amerfku.
Leikfélag Reykjavíkur í Borgarleikhúsi:
Englar í Ameríku
Þann 22. október .verður frumsýnt á
Stóra sviðinu í Borgarleikhúsinu
leikritið Englar í Ameríku eftir ung-
an Bandaríkjamann, Tony Kushner.
Englar í Ameríku er í tveim hlutum
og verður sá fyrri frumsýndur í Borg-
Hjúkrunarfræðingar eru þegar farnir að huga að uppsögnum hætti ríkið rekstri dagheimila sem:
Kæmi harðast niður á
bráðadeildum spítalans
Ragnheiður Haraldsdóttir, hjúkmnarforstjóri á Landspítalanum,
segir að hjúkmnarfræðingar séu þegar famir að huga að uppsögn-
um til að vera undir það versta búnir, hætti ríkið rekstri dagheimila
um áramót. Hún telur að hætti þeir störfum af þessum sökum,
muni það bitna harðast á bráðadeildum spítalans. Þá telur hún að
önnur starfsemi spítalans myndi einnig raskast. Hún segir að fólk
sé mjög uggandi yfir þessum hugmyndum.
„Ég er ekki reiðubúin til að reyna
að horfast í augu við það ef megnið
af þessu starfsfólki gengur út því það
yrði það alvarlegt," segir Ragnheið-
ur og vonast til að Alþingi geri ein-
hverjar breytingar á þessari tillögu
heilbrigðisráðherra um að hætta
rekstri dagheimila sjúkrahúsanna
og spara með því um 200 millj. kr.
Hún segir að til sín hafi komið fyrir-
spumir hjúkmnarfræðinga þar sem
þeir óski eftir skýmm upplýsingum
um það hvort þetta eigi að gerast
fyrir mánaðamót. „Þeir vilja þá segja
upp störfum sínum samtímis," segir
Ragnheiður.
Hún segir að 152 böm hjúkmnar-
fræðinga séu nú á dagheimilum
Landspítalans og nýti þau um helm-
ing allra dagheimilisrýmanna. Þess
má geta að á Landspítalanum starfa
hátt í 400 hjúkmnarfræðingar og
mun láta nærri að fyrrnefndar að-
gerðir snerti um 100 þeirra.
Ragnheiður telur að grípa þurfi til
óskipulegra lokana deilda eftir ára-
mót, fari allt á versta veg. Þar á hún
við stórhækkuð vistunargjöld eða
tepptan aðgang að dagheimilunum.
Hún segir að mjög illmögulegt
verði að stýra því hvaða deildum
yrði að loka en telur að hætti hjúkr-
unarfræðingar störfum vegna þessa,
kæmi það harðast niður á bráða-
deildum spítalanna. Þar starfa
yngstu hjúkrunarfræðingamir sem
hafa af augljósum ástæðum helst
nýtt sér þjónustu dagheimilanna.
Ragnheiður tekur samt fram að
þama sé verið að draga upp dekksta
mynd af því ástandi sem kynni að
skapast og flestir trúi ekki að málin
fari á þann veg.
Ragnheiður segir að enn hafi ekki
borist formlegt ráðherrabréf til yfir-
stjómar ríkisspítala. „Hins vegar
heyri ég á öllu að við verðum að fara
að miða við það að þessu starfsfólki
verði sagt upp störfum sem vinnur á
dagheimilunum og þar með verði
þessum dagheimilisrýmum sagt
upp,“ segir Ragnheiður.
Auk hjúkrunarfræðinganna eru
vistuð böm fjölmargra annarra
stétta á bamaheimilum ríkisspítala.
Þar bendir Ragnheiður á hópa eins
og líffræðinga, ljósmæður, meina-
tækna, félagsráðgjafa, aðstoðar-
lækna, sjúkraliða o.fl.
Hún bendir á að þó að það kunni að
hljóma eins og forréttindi í augum
einhverra, að spítalar reki dagheim-
ili fyrir starfsfólkið, þá sé um að
ræða bráðnauðsynlegan þátt í
rekstri þessara stofnana. Þar vísar
hún til sérstæðs vaktafyrirkomulags
sem og þess að 90% starfsmanna
séu hjónafólk sem njóti ekki for-
gangs hjá sveitarfélögum.
Ragnheiður hefur heyrt hugmynd-
ir um foreldrarekin dagheimili en
telur að slök launakjör starfsfólks
séu ekki til að stuðla að slíkum
rekstri. „Það er mjög erfitt að sjá
annað en að hér kæmi til verulegra
uppsagna ef þessi þjónusta yrði
skert mjög mikið," segir Ragnheið-
ur. -HÞ
arleikhúsinu í október. Ber hann
undirtitilinn Nýtt árþúsund nálgast
og gefur það nokkuð til kynna hvaða
efnistökum höfundurinn beitir. Fáir
veita því athygli að við nálgumst brátt
hin sögulegu tímamót árþúsunda-
skipta í sögu mannkynsins. Við slík
tímamót reyna menn og samfélög að
skoða hug sinn og hag, hefja nýja
sókn og bæta fyrir gamlar syndir. í
leiknum, sem gerist á árunum 1985
til 1986 í Bandaríkjunum, árum veltu
og bjartsýni frjálshyggjunnar, segir
frá afdrifum tveggja para; ungra
hjóna sem eru mormónatrúar og
tveggja ungra manna í sambúð. Rek-
ur leikurinn ekki aðeins sundrungu
sambandanna af ólíkum ástæðum,
heldur skoðar hann heilindi og
tryggð, ást og óbeit, smán og skömm
í mannlegu sambandi.
Leikendur eru átta: Ámi Pétur Guð-
jónsson, EllertÁ. Ingimundarson, El-
va Ósk Ólafsdóttir, Jakob Þór Einars-
son, Jón Hjartarson, Magnús Jóns-
son, Margrét Ólafsdóttir og Steinunn
Ólafsdóttir. Leikstjóri er Hlín Agnars-
dóttir. Stígur Steinþórsson gerir leik-
mynd, Elfar Bjamason sér um lýs-
ingu og Þórhallur Einarsson semur
tónlist. Veturliði Gunnarsson þýðir
verkið en dramaturg er Páll Baldvin
Baldvinsson.
Nafn piltsins
Pilturinn sem lét lífið eftir að hafa
ekið á hross við Hólmavík um helg-
ina hét Kjartan Friðgeir Þorsteins-
son. Hann var 17 ára gamall, til
heimilis að Hafnarbraut 33, Hólma-
vík.
Iðnaðarhorfur heldur að batna:
Samdráttur í starfs-
mannafjölda og veltu
Veltusamdráttur í almennum iönaöi milli áranna 1991 og 1992 var
um 7,7% ef reiknað er á föstu verðlagi. Sé stóriöja tekin með er
þessi samdráttur aðeins minni eða um 7,2%. Þetta kemur fram í
niðurstöðum „Iðnaðarhorfa", könnun Félags íslenskra iðnrekenda
og Landsambands iðnaðarmanna.
Samkvæmt þessum niðurstöðum
hefur starfsmönnum í almennum
iðnaði fækkað um 6% milli áranna
1992 og 1993, en svo virðist sem
ástandið sé heldur að skána og hægt
hafi á samdrættinum. Ef fyrstu átta
mánuðir ársins í ár eru bomir sam-
an við sama tíma í fyrra er veltusam-
drátturinn um 7,1% (8,3% með
stóriðju) en fækkun starfsmanna er
um 5,2% (5,3% með stóriðju). Þess-
ar niðurstöður sýna mun minni
samdrátt á þessu ári en síðustu Iðn-
aðarhorfúr, sem náðu til fyrstu sex
mánaða þessa árs, gáfu til kynna.
Samkvæmt könnuninni er ástand-
ið verst í húsgagna- og trjávömiðn-
aði, en ástandið er einnig slæmt í
stóriðju og í greinum tengdum fjár-
festingum, s.s. steinefnaiðnaði og
málm- og skipasmíðaiðnaði. Veiðar-
færagerð er hins vegar ljós punktur í
þessu myrkri því þar kemur fram
bæði aukin velta og aukning í fjölda
starfsmanna.
- BG
AUGLYSING
UM INNLAUSNARVERÐ
VERÐTRYGGÐRA
SPARISKÍRTEINA RÍKISSJÓÐS
FLOKKUR INNLAUSNARTÍMABIL INNLAUSNARVERÐ*) Á KR. 10.000,00
1980- 2.fl. 1981- 2.fl. 1982- 2.fl. 1987-2.fl.A 6 ár 25.10.93- 25.10.94 15.10.93- 15.10.94 01.10.93 - 01.10.94 10.10.93 - 10.10.94 kr. 271.070,90 kr. 164.704,50 kr. 115.569,30 kr. 29.380,50
*) Innlausnarverð er höfuðstóll, vextir, vaxtavextir og verðbætur.
Innlausn spariskírteina ríkissjóðs ferfram í afgreiðslu
Seðlabanka íslands, Kalkofnsvegi 1, og liggja þar jafnframt
frammi nánari upplýsingar um skírteinin.
Reykjavík, september 1993.
SEÐLAB ANKIÍSLANDS