Tíminn - 09.03.1994, Blaðsíða 3

Mibvikudagur 9. mars 1994
wnmwB
3
Geir Magnússon, forstjóri Olíufélagsins:
Lítrinn myndi
lækka um eina
kr. í Reyk j aví k
Geir Magnússon, forstjóri Ol- olíukaupendur eins og útgerb- lögum um flutningsjöfnim, en
íufélagsins, segist telja aö ef
flutningsjöfnun á olíu yröi af-
numin mundi verö á olíu og
bensíni lækka um eina krónu
á höfuöborgarsvæöinu, en
verö annars staöar á landinu
mundi í sumum tilfellum
hækka umtalsvert eöa breyt-
ast lítiö. Hann segir jafnfranít
aö búast mætti viö aÖ stórir
Alþýbubandalagiö:
Ríkisstjóm-
in bibjist
lausnar
„Miöstjóm Alþýöubandalags-
ins telur brýnt aö ríkisstjómin
biöjist lausnar, efnt veröi til
alþingiskosninga og þjóöinni
gefinn kostur á aö velja nýja
landsstjómarstefnu," segir í
stjómmálaályktun miöstjóm-
ar AB.
Þar segir ennfremur aö í staö
þess aö glíma við lausnir á
vanda atvinnulífsins, standi
ráöherrar í linnulausum þræt-
um um orðalag í búvörulögum,
ráöherra vilji kaupa þyrlu en
annar ekki og tillögur um Vest-
firði valdi strax ágreiningi og úl-
fúð. Þá séu eðlilegar siöareglur
um starfshætti og samstarf ráð-
herra og stjómarflokka þver-
brotnar.
Atvinnuleysið er orðiö aö djúp-
stæöu vandamáli þar sem sjö
þúsund manns em án atvinnu
og ekkert lát á fjölgun í röðum
atvinnulausra. Heilu atvinnu-
greinamar eru að hrynja, höfuö-
fyrirtæki margra byggöarlaga að
stöövast, málefni sjávarútvegar
kominn í ógöngur, haröar deilur
um stefnumótun í landbúnaði
og hrikalegur samdráttur ein-
kennir almennan iönaö. -grh
arfyrirtæki mundu komast aö
hagstæöari samningum viö
olíufélögin en aörir ef þau
gætu staðgreitt olíuna.
Stjómarflokkamir em nú meö
til umfjöllunar frumvarp, sem
Sighvatur Björgvinsson við-
skiptaráöherra hefur lagt fram,
um aö afnumin veröi öll flutn-
ingsjöfnun á olíu og bensíni. í
dag er verö á olíu jafnað milli
landshluta þannig aö veröið er
alls staöar það sama. Tæplega
ein króna af hverjum lítra af
bensíni og olíu er sett í sérstak-
an flutningsjöfnunarsjóð, en
sjóðurinn veltir árlega um 800
milljónum króna.
Geir Magnússon sagði að það
væri pólitískt úrlausnarefni
hvort það eigi að vera flutnings-
jöfnun á olíu og bensíni. Það sé
stjómmálamanna að ákveða
hvort lög eigi að kveða á um það
að verð á olíu skuli vera það
sama alls staöar á landinu. Þetta
sé auk þess stórt byggðamál.
Geir sagði að olíufélögin myndu
ekki leggjast gegn breytingu á
þau muni benda á afleiðingar
breytingar.
Forstjóri Skeljungs hefur sagt
að hann eigi ekki von á að af-
. nám flutningsjöfnunar muni
leiða til þess að verð á olíu verði
mismunandi milli landshluta.
Hann sagðist telja að olíufélög-
in myndu jafna verðið innbyrð-
is. Geir sagðist vera algerlega
ósammála þessu.
„Ég fullyrði aö þetta mun ekki
verða framgangur máia á frjáls-
um markaði. Samkeppnin er
alltaf hörðust um stóra hags-
munina. Samkeppnin á Reykja-
víkursvæðinu er mjög hörð og
hún myndi breytast og harðna
ef flutningsjöfnun yrði afnum-
in."
Geir sagöist vera þeirrar skoð-
unar að verð á oh'u og bensíni
mundi lækka um u.þ.b. eina
krónu á lítra á höfuðborgar-
svæðinu ef flutningsjöfnun yröi
afnumin. Þar myndu olíufélög-
in berjast af fullri hörku, en
annars staðar mundi verðið
hækka eða standa í stað.
Ceir Magnússon, forstjórí Olíufélagsins.
Geir sagði að breyting á flutn-
ingsjöfnun gæti einnig haft
veraleg áhrif á stöðu útgeröar-
innar. Það hljóti að verða erfið-
ara að gera skip út frá stöðu á
landsbyggðinni þar sem olía er
seld á hærra verði en á suðvest-
urhomi landsins. Eins megi
reikna með að stórir útgerðarað-
ilar myndu fá olíuna á lægra
verði ef þeir t.d. bjóöast til að
staðgreiða hana á meðan aðrir
kaupa ohuna með 45 daga
vaxtalausu láni. -EÓ
Skiptar skoöanir um afnám flutningsjöfnunar á olíu og bensíni:
Semja bændur viö eitt olíu-
félag að sænskri fyrirmynd?
Skiptar skoðanir eru um
frumvarp viöskiptaráöherra
um afnám flutningsjöfnun-
arsjóös og innkaupajöfnun-
ar á bensíni og olíu. Tals-
menn fiskvinnslu og útgerö-
ar telja þaö til hagsbóta en
bændur og aörir íbúar dreif-
býlisisins óttast aö eldsneyt-
iskostnaöur þeirra muni
hækka.
Gunnlaugur Júhusson, hag-
fræðingur Stéttarsambands
bænda, útilokar ekki þann
möguleika að samtök bænda
muni ganga til samninga um
að skipta við eitt olíufélag og
fá þannig magnafslátt fyrir
heildina, eins og sænsku
bændasamtökin hafa gert, ef
framvarp viðskiptaráðherra
um afnám flutningsjöfnunar-
sjóðs og innkaupajöfnunar á
olíu og bensíni nær fram að
ganga.
„Flutningsjöfnun er til þess
að jafna á milli þeirra sem eru
færri og smærri og þeirra sem
era stærri og sterkari," segir
hagfræðingur Stéttarsam-
bandsins.
Gunnlaugur segir að afnám
flutningsjöfnunarsjóðs og
innkaupajöfnun á veröi olíu
og bensíns muni í grundvall-
aratriðum hafa þær afleiðingar
Afstaöa UÚ til laga um landanir erlendra skipa mótast af hagsmunum heildarinnar en ekki
einstakra félagsmanna:
Kristján slær á bjartsýni Sighvats
„Afstaöa okkar mótast ekki
af hagsmunum einstakra fé-
lagsmanna okkar heldur af
hagsmunum heildarinnar,"
segir Kristján Ragnarsson,
formaöur LÍÚ. Hann vísar
því á bug aö breytinga sé aö
vænta á afstööu samtaka út-
vegsmanna til laga 'sem
banna löndun afla úr erlend-
um skipum í íslenskum
höfnum sem veiddur er úr
sameiginlegum stofnum á
meöan samningar um nýt-
ingu þeirra liggja ekki fyrir.
Sighvatur Björgvinsson, iðn-
aðar- og viöskiptaráðherra,
sagði á blaðamannafundi á
dögunum þegar kynnt var
verkefni um markaðssókn og
þróun í skipaiðnaði, að vilji
væri til þess innan ríkisstjóm-
ar að breyta þessum lögum svo
erlend skip gætu landað hér-
lendis. Hann ýjaði einnig að
því að afstaða útvegsmanna til
málsins væri að breytast og
vitnaði í því sambandi m.a. til
hagsmuna Útgerðarfélags Ak- -
ureyringa varöandi landanir
og þjónustu við Mecklenbur-
gertogaranna þar nyrðra. En
sjávarútvegsráðuneytið hafn-
aði nýverið umsókn fyrirtæk-
isins um undanþágu frá lög-
unum vegna eins þýsku togar-
anna. Þessa afstöðu ráðuneyt-
isins telur fjármálastjóri UA
bera vitni um skammsýni og
„úreltan hugsunarhátt" í dag-
blaðinu Degi á Akureyri.
Að mati ráðherra mundi það
án efa verða til þess að fjölga
verkefnum í skipaiðnaði og
skjóta styrkari stoðum undir
atvinnugreinina ef löndunar-
banninu yrði aflétt. Auk þess
mundu ýmisskonar viðskipti
og þjónusta viö erlendu skipin
geta oröið umtalsvetð og
koma hinum ýmsum sviðum
atvinnuhfsins til góða.
Formaður LÍÚ segir það vera
hagsmuni heildarinnar að
semja við Grænlendinga um
skiptingu á karfastofninum og
koma í veg fyrir að þeir selji EB
veiðiheimildir sem ekki eiga
sér neinar fiskifræðilegar for-
sendur, eða allt að 55 þúsund
tonn af karfa á ári. Kristján
segir að það eigi ekki að stuöla
að því að nýta þessar veiði-
heimildir með því að sækja
þær frá íslandi.
„Það mun auka sóknina og
þýðir bara það aö það komi
minna í hlut okkar veiðiskipa.
Það er ekki okkai stefna," segir
formaður LÍÚ.
Hann segir að erlendum skip-
um, sem stundi úthafskarfa-
veiðar, sé frjálst að landa afla
sínum hérlendis þar sem ekki
hefur þótt ástæða til aö tak-
marka veiðar í þann stofn. En
öðru máli gegnir um veiðar úr
gullkarfastofninum sem talinn
er ofveiddur og í hættu stadd-
ur. -grh
að mismunur á eldsneytis-
verði mundi aukast á milli
dreifbýlis og suðvesturhoms-
ins. Af þeim sökum sé þessi
stefnumótun sem framvarpið
felur í sér veralegt áhyggjuefni
fyrir bændur og búalið á sama
tíma og miklir erfiðleikar era í
landbúnaði.
Hann segir að það sé svo ann-
að mál og erfitt að segja nokk-
uð til um það á þessari stundu
hvort aukin samkeppni á milli
olíufélaganna og jafnvel ein-
hver hagraeðing innan hvers
félags, mundi leiða til þess að
verð á olíu og bensíni muni
eitthvað lækka.
Kristján Ragnarsson, formað-
ur LÍÚ, fagnar frumvarpi við-
skiptaráöherra um afnám
flutningsjöfnunar á ohu og
telur að það verði til mikilla
hagsbóta fyrir útveginn og
vonar að það nái fram að
ganga. Hann telur að það
muni ekki leiða til þess aö ol-
íukostnaður útgerða úti á
landi muni hækka vegna
þeirra stórviðskipta sem olíu-
kaup útgerða eru.
Amar Sigurmundsson, for-
maður Samtaka fiskvinnslu-
stöðva, segir að langflestir inn-
an sjávarútvearsins telji fram-
varp viðskiptaráðherra af hinu
góða.
„Þetta kæmi eina helst illa
við þá sem eru í landbúnaði,"
segir Amar Sigurmundsson.
-grh