Tíminn - 04.02.1995, Blaðsíða 2

2

Laugardagur 4. febrúar 1995
Vaxandi ríkisskuldir áhyggjuefni. Sverrir Geirmundsson, ritstjóri Vísbendingar, um sögulegt
mark ríkisskulda sem eru orbnar meiri en árstekjur ríkissjóös:
Ellefu af hverjum 100
kr. fara í vaxtagreibslur
Hlutfall erlendra skulda rík-
issjóös hefur farib mjög vax-
andi á síbustu árum og í árs-
Þorsteinn setu-
ráðherra í Hag-
virkismálinu
Forsætisrábherra hefur skipab
Þorstein Pálsson seturábherra til
ab úrskurba í málefnum tengd-
um vibskiptum Hafnarfjarbar-
bæjar vib fyrirtækib Hagvirki-
Klett hf. á árunum 1992-1994.
Rannveig Gubmundsdóttir fé-
lagsmálarábherra hefur, meb vísan
til stjórnsýslulaga, vikib úr sæti vib
mebferb og úrskurð kærumáls varð-
andi ákvarbanir bæjarstjórnar
Hafnarfjarbar í tengslum vib fjár-
málaleg vibskipti hennar vib áður-
nefnt fyrirtæki. ■
Níu yfirlæknar
stybja Sighvat
„Yfirlæknar heilsugæslustööva í
Reykjavík og á Seltjarnarnesi lýsa
yfir fullum stuðningi við þá fyrir-
ætlan heilbrigöisráðherra að taka
upp tilvísanakerfi." Þessa yfirlýs-
ingu undirrituöu yfirlæknar níu
heilsugæslustöðva og sendu m.a.
til fjölmiöla. ■
lok 1993 nábu þessar skuldir
því sögulega marki ab verba
hærri en ríkistekjur á einu
ári. Þetta segir Sverrir Geir-
mundsson, hagfræbingur og
ritstjóri Vísbendingar sem
kom út í gær. Vitnar Sverrir í
þessu efni í skýrslu Ríkisend-
urskobunar um endurskob-
un ríkisreiknings 1993.
Fram kemur í greininni ab
skuldasöfnun erlendis hefur
vaxib mjög á síðustu ámm.
Em þær um 51% af öllum
skuldum ríkisins. Til saman-
burbar er slíkt hlutfall til
muna lægra í nágrannalönd-
um, 13% í Noregi, 12% í Sví-
þjób, 23% í Þýskalandi, en
Finnar með 43% svo dæmi séu
tekin, en þær tölur eiga reynd-
ar vib árin 1990 og 1991.
Heildarskuldir, innlendar og
erlendar, á A-hluta námu alls
270,1 milljarbi króna í árslok
1993 og höfbu þá vaxib um
rúmlega 74 milljarba að raun-
gildi á aðeins fimm árum, og
ekki hvað síst árin 1992 og
1993, sem að hluta stafar af
gengisfellingum þau ár. Á
sama tíma stóðu ríkistekjur
nánast í stað.
Fjármagnskostnaður hefur
því orðið sífellt stærri út-
gjaldaliður hjá ríkinu. Á árinu
Gríptu

84.979,-
stgr.
1993 voru vaxtagjöldin um
12,3 milljarðar króna, eða sem
svarar því að ríkissjóður greiði
11 krónur af hverjum 100 í
vexti.
Segir Sverrir í grein sinni að
ljóst sé að hallarekstur undan-
genginna ára hafi leitt til þess
aö stórum hluta ríkistekna sé
nú ráðstafað með „sjálfvirk-
um" hætti til innlendra og er-
lendra fjármagnseigenda.
Svigrúm stjórnvalda til aö
hafa áhrif á tekjuskiptinguna
og veita fjármunum til arð-
samra opinberra framkvæmda
hafi aö sama skapi þrengst
verulega. ■
Útlánsvextir
ekki lægri
í fjögur ár
Útlánsvextir banka og spari-
sjóba hafa ekki verib lægri í
fjögur ár, segir í grein eftir Ól-
af K. Ólafs í Vísbendingu,
vikuriti um vibskipti og efna-
hagsmál.
Ariö 1994 var fimmta árið í
röð sem raunávöxtun óverð-
tryggðra skuldabréfalána
banka og sparisjóða var hærri
en verðtryggöra lána. Var
raunávöxtun skuldabréfalána
sú lægsta síðan 1990, enda
þótt nokkrar hækkanir yrðu á
útlánsvöxtum á seinni árs-
helmingi síðasta árs, segir í
greininni í Vísbendingu. ■
jöfnunargjald á útflutta unna matvöru:
Gæti þýtt óbeinan útflutn-
ing á landbúnabarvörum
Verbi greidd jöfnunargjöld af
hráefni í unna útflutta mat-
vöru, gæti þab þýtt hagsbætur
fyrir landbúnabinn í formi
óbeins' útflutnings, þar sem
hráefni úr landbúnabi yrbi
notab í matvöru í neytenda-
pakkningum.
Heimild til þess að leggja
jöfnunargjöld á innflutta mat-
vöru og greiða í staðinn jöfnun-
argjöld af hráefni, sem notað er
í unnin jnatvæli til útflutnings,
skapar nýja möguleika í mat-
vælaiðnaði, til þess að fullvinna
vöm og flytja út. Þetta á ekki
einungis við í landbúnaði, held-
ur kemur fullvinnsla á fiskafurð-
um einnig til með aö njóta góðs
af.
„Þetta er forsenda fyrir því að
matvælaiðnaðurinn geti full-
unnið verulega unnar vörur til
útflutnings í neytendapakkn-
ingum," segir Haukur Halldórs-
son, annar af formönnum sam-
einaðra bændasamtaka. Haukur
segir að í þessu geti falist mögu-
leikar til nokkurs konar óbeins
útflutnings landbúnaðarvara,
s.s. í formi osts, eggja, kjöts,
grænmetis o.fl. í unnum vörum.
Önnur ríki innan EES beita
jöfnunargjöldum við útflutning
á landbúnaöarafurðum. Inn-
flutningur er tollaöur og út-
flutningur nýtur styrkja. Geng-
ið er út frá s.k. gagnkvæmnis-
reglu, sem gerir ráð fyrir því að
samkeppni sé á grundvelli hag-
kvæmni og framlegðar. Mark-
miðið er að framleiðendur borgi
sama verð fyrir sambærilegt
hráefni alls staðar innan EES.
GSM síma
á góöu veröi
ERICSSON
ERICSSON POCKET
GH 337
Léttur og handhægur GSM farsími
sem vegur aðeins um 197 gr og er
með 2 Watta sendistyrk. Minni fyrir
númer og nöfn. Hleðsluspennir
fyrir rafhlöður fylgir.
f stgr.
Beocom
BEOCOM 9500
Beocom frá Bang & Olufsen.
Úrvals hönnun og gæði.
Beocom vegur aðeins um.197 gr
og hentar því einstaklega vel í vasa
og veski. Sendistyrkurinn er 2 wött.
Síminn er einfalaur í notkun með
minni fyrir númer og nöfn.
Hleðsluspennir fyrir rafhlöður fylgir.
MOTOFtOLA
MOTOROLA 8200
Nýjasti og léttasti GSM síminn frá Motorola vegur aðeins
149 gr með minnstu gerð rafhlöðu. Sendistyrkurinn er
2 Wött. Flipi er á símanum sem lokar takkaborðinu.
Hægt er að stilla á titrara í stað hringingar.
Símanum fylgir fullkomið hleðslutæ! '
og tvær rafhlöður.
98.900,-
stgr.
Ef þú.kaupir Motorola síma
hjá Pósti og síma nýtur þú
hraðskiptaþjónustu Motorola
um allan heim vegna mögu-
legra bilana á ábyrgðartíma.
MOTOROLA 7200
Viðurkennd Motorola gæði. Lítill og léttur
GSM farsími. Sendistyrkurinn er 2 Wött.
Flipi er á símanum sem lokar takkaborðinu.
100 númera skammvalsminni.
Símanum fylgir fullkomið hleðslutæki
og tvær rafhlöður.
f stgr.
Visa og Eurocard
raðgreidslur
Fjöldi fylgihluta fáanlegur.
Traust viðgerðar- og varahlutaþjónusta.
POSTUR OG SÍMI
Söludeild Ármúla 27, sími 63 66 80
Söludeild Kringlunni, sími 63 66 90
Söludeild Kirkjustræti, sími 63 66 70
og á póst- og símstöðvum um land allt.