Tíminn - 04.02.1995, Blaðsíða 10

'10

Laugardagur 4. febrúar 1995
SIGHVATUR BJÖRGVINSSON segir sérfrœbinga í hópi lœkna rába sig sjálfa í vinnu hjá ríkinu — hann reyni ab sporna
vib því ab fjármunir borgaranna fossi vibstöbulaust út um kranann — Gubmundur Árni hefur lýst yfir stubningi vib
tilvísanamálib í heilsugœsluhópi Alþýbuflokksins — samtök voru stofnub gegn úrrœbum rábherrans. Sighvatur er í
einkavibtali Tímans og segir:
Eru að slá skjaldborg
um tekjumöguleika sína
Sighvatur Björgvinsson set-
ur í afturábakgírinn í til-
vísanamálinu. Hann tjábi
blabamanni Tímans í einkavib-
tali í gær ab hann hyggbist
setja tilvísanakerfib á til 2 ára, -
- þab yrbi litib á þann tíma sem
reynslutíma fyrir kerfib. Ab
honum loknum geta yfirvöld
gert annab tveggja, sett kerfib á
til frambúbar, eba fellt þab nib-
ur og tekib upp núverandi
kerfi.
Reynt að skrúfa fyrir
lekan krana
„Allar götur frá 1993 höfum
við reynt að ná samningum við
sérfræbingana. Félag sérfræði-
lækna hefur neitab mér um ab
taka þátt í nefnd til að skoða til-
vísanakerfið, þeir sögbust ekki
hafa áhuga á því kerfi. Vib höf-
um reynt allar leibir til ab sporna
vib því að fjármunir borgaranna
fossi vibstöðulaust út um þennan
krana. Ekkert hefur borib árang-
_ur," sagði Sighvátur Björgvinsson
heilbrigðisráðherra í einkasam-
tali við Tímann í gær.
Sjálfrábnir í
vinnu sína
„Kerfið í dag er þannig að sér-
fræðingar geta með einu bréfi til
heilbrigðisyfirvalda tilkynnt ab
hérmeð hafi þeir opnab lækna-
stofu. Þar meb eru þeir farnir að
skrifa reikninga út á trygginga-
kerfið. Þab væri laglegt ef þetta
væri svona í menntakerfinu. Ég
nefni sem dæmi velmenntaðan
stærðfræöing sem kæmi heim.
Hann gæti meö einu bréfi til-
kynnt Háskóla íslands að hann
hefði hafið kennslu í stofu á
heimili sínu og tæki við öllum
áhugasömum íslendingum í
kennslu. Reikninginn gæti hann
þá sent til Háskólans. Sérfræðing-
amir í læknisfræði búa við þau
óvenjulegu kjör aö geta ráðið sig
sjálfir í ríkiskerfinu. Sérfræðing-
um hjá Tryggingastofnun fjölg-
aði á síöasta ári úr 350 í 362,"
sagði ráðherrann. Hann sagði
þaö undarlegt í þessu tilviki ab
verksalinn, læknirinn, hefði all-
an rétt. Verkkaupinn, ríkið, heföi
þar engan rétt.
Sjúklingar hjá
mörgum læknum
í senn
Sighvatur sagöi það verulegan
galla á núverandi kerfi að einn
og sami sjúklingurinn getur verib
hjá mörgum sérfræðingum í
senn. Þab væri ekki bara heimil-
islæknirinn hans sem ekkert vissi
um feril sjúklingsins. Heldur væri
engin yfirsýn neins staðar. Þab
væru dæmi um aö verið væri að
gera sömu rannsóknir á sama
sjúklingi fyrir marga lækna, og
kannski verið ab gefa sjúklingi
mismunandi lyf af fleirum en
einum lækni.
„Ég tel þab alrangt aö verið sé
að stofna velferð sjúklinga í voba
með tilvísanakerfinu. Þvert á
móti eru verið að tryggja það að
einhver abili í heilbrigðiskerfinu
hafi yfirlit yfir það hvað verið er
aö gera fyrir sjúkling og við sjúk-
ling. Hins vegar stefnir það heill
heilbrigðiskerfisins í voða ef allir
sérfræðingar hætta að vinna fyrir
Tryggingastofnun ríkisins þannig
að fólk geti ekki snúið sér til eins
eða neins með sín vandamál. Ég
trúi því einfaldlega ekki fyrr en
ég tek á því að þessir sérfræðing-
ar geri slíkt. Þetta tilvísanakerfi er
notað á flestum Norðurland-
anna, þar á meðal í löndum sem
talin eru hafa hvað besta þjón-
ustu. Margir okkar sérfræðinga
eru menntaðir í þessum löndum,
til dæmis í Svíþjóð og Dan-
mörku. Að þeir skuli leyfa sér að
tala um að verið sé að skerða sér-
fræöiréttindi þeirra með því ab
setja á tilvísanakerfi er undarleg
þversögn. Þetta kerfi er að finna í
allri annarri heilbrigðisþjónustu.
Til dæmis ferðu ekki til sjúkra-
þjálfará" öðru vísi en méð tilvís-
un. Ekki færbu röntgenmynd,
eða ferb í blóörannsókn án tilvís-
unar. Ég tala nú ekki um að
Sighvatur Björgvinsson hitti ígœr forsvarsmenn sérfrœbinga ab máli út af tilvísanakerfinu. Meb honum á
myndinni er Sigurbur Björnsson, formabur Sérfrœbingafélggs íslands, Gestur Þorgeirsson, formabur Lceknafélags
Reykjavíkur og Sverrir Bergmann, formabur Lœknafélags íslands. Tímamynd cs.
leggjast inn á spítala. Varla er
verið ab skerða réttindi þessara
lækna," sagði Sighvatur Björg-
vinsson.
Guðmundur Árni
sagöist styöja
tilvísanakerfiö
Athygli vekja ummæli Gub-
mundar Árna Stefánssonar í til-
vísanamálinu. Hann telur kerfib
best geymt niðri í skúffu ráð-
herra. Þetta hlýtur ab vera vond
staöa fyrir Sighvat Björgvinsson.
Hann segist hafa sagt allt sem
hann ætli aö segja um þab mál.
Og þó:
„Sjálfur hefur Guömundur
Árni sagt í vitna viðurvist að
hann styddi tilvísanakerfib.
Hann hefur sagt þetta til dæmis á
fundi heilbrigðishóps sem starfar
innan Alþýbuflokksins," sagbi
Sighvatur.
„Ég veit ekki hvort þingmeiri-
hluti er fyrir hendi fyrir tilvísana-
kerfi. Hitt veit ég ab þab var ríkur
þingmeirihluti fyrir því aö veita
mér heimild til að taka upp til-
vísanir. Ríkisstjórnin var einhuga
í málinu. Og málib hlaut líka
stuðning stjórnarandstöðuþing-
manna. Þannig veit ég að þetta
var skoöun Guðmundar Bjarna-
sonar, fyrrverandi heilbrigöisráð-
herra, og trúi ég því að það sé
enn hans skoðun að tilvísana-
kerfið sé skynsamlegt. Ég veit ab
þetta er skoðun Finns Ingólfsson-
ar, formanns þingflokks Fram-
sóknarflokksins. Þetta er skoðun
Svavars Gestssonar. Þab kann að
vera að vera að einhverjir þeirra
sem greiddu því frumvarpi at-
kvæði sitt, um ab ráöherra fengi
rétt til ab taka upp og ákvarða til-
vísanir, kunni að hafa snúist
hugur, þab má vera. En ég held
að þaö sé mikill meirihluti fyrir
þessu kerfi á Alþingi.
Sighvatur í mót-
mælabylgjunni
Fáir ráðherrar í íslenskri ríkis-
stjórn, ef nokkur, hafa fengib
annan eins skammt af mótmæl-
um hinna ýmsu hópa þjóðfélags-
ins. Svo langt gekk að stofnuð
voru sérstök samtök gegn Sig-
hvati og úrræbum hans. Við
spyrjum Sighvat út í þau mál.
„Það er einfaldlega þannig meb
mál eins og heilbrigðismálin að
þau eru afar viðkvæm. Þú veist
hvað þú hefur en þú veist ekki
hvað þú hreppir ef breytingar eru
gerðar. Það er mjög einfalt og
auðvelt aö æsa fólk upp í
hræðslu eins og gert var til dæm-
is við lyfjabreytingarnar. Við get-
um minnt á lætin um stofnun
Sogs. Því var haldið fram að sú
starfsemi yrbi stórhættuleg fyrir
umhverfib. Þar var sagt ab þyrfti
óhemjumikinn fjölda starfs-
manna. Mig minnir ab sagt væri
að það þyrfti 34 eða 35 sem áttu
bara að passa stiga. Þessi umræða
var í þessum dúr. Ég verð nú að
segja að það var ekki ég sem vakti
allt þetta moldviðri. Reynslan er
ólygnust og menn hafa reynsl-
una fyrir sér. Stofnuðu menn
ekki samtök, hétu þau ekki Al-
mannavernd eða eitthvað í þá
veruna? Þetta voru samtök ým-
issa voldugustu aðila í þjóbfélag-
inu ög áttu ab beinast gegn mér
og mínum úrræbum. Hvar eru
þau? Ég hef ekki orðib þeirra var
undanfarin misseri. Því miöur
var fólk gert hrætt og það er afar
ómaklegt að leika sjúklinga
þannig."
Þrjár varnarlínur
hagsmunaaöila
Sighvatur segir frá fundi sem
hann sótti nýlega hjá OECD og
fjallaði um kostnab í heilbrigðis-
þjónustu, en hann sátu ýmsir
þekktustu heilsuhagfræðingar í
heimi og fjórtán heilbrigbisráb-
herrar. Þar komu til umræðu erf-
iðleikarnir við að ná niður út-
gjöldum í heilbrigöisþjónustu.