Tíminn - 26.01.1996, Blaðsíða 16

Föstudagur 26. janúar 1996
Ve&rib (Byggt á spá Veburstofu kl. 16.30 í gær)
• Suburland til Breibafjarbar: Hæg breytileg átt og bjart vebur. Hiti
frá 4 stigum nibur í 2ja stiga frost.
• Vestfirbir og Strandir og Norburland vestra: Norban gola og bjart
vebur. Hiti um og rétt undir frostmarki.
• Norburland eystra til Austfjarba: Hæg breytileg átt og lítilsháttar
slydda eba snjókoma í fyrstu en léttir síban til. Hiti í kringum frostmark.
• Subausturland: Hæg breytileg átt og lítils háttar rigning í fyrstu <
léttir síban til. Hiti 0 til 5 stiq.
i stig
Páll Pétursson.
„Stál og hnífur" merki
félagsmálaráöherrans?
Aðbúnabur
kannabur
hjá farand-
verkafólki
Vegna frum-
kvæöis félags-
málaráöherra
hefur Vinnu-
eftirlit ríkisins
nú sent um-
dæmisstjórn-
um og eftirlits-
mönnum sín-
um um land
allt dreifibréf
þar sem fariö er fram á aö kann-
aöur veröi sérstaklega aöbúnaö-
ur farandverkafólks, ekki síst er-
lends farandverkafólks. í bréf-
inu er talaö um aö skoöaöar
veröi persónuhlífar, s.s. stígvél
og hlíföarföt; starfsmannabúöir
og hvort fariö hafi fram fræösla
um réttindi og aöbúönaö.
Bréf þetta kemur í kjölfar
bréfs sem Páll Pétursson félags-
málaráöherra sendi Vinnueftir-
litinu þar sem hann vakti at-
hygli á aö af gefnu tilefni væri
ástæöa til aö skoöa þessi mál.
Ráöherra hefur ekki viljaö nefna
sérstaklega þaö eöa þau dæmi
sem voru hvati þessara bréfa-
skrifa hans.
Farþegum SVR
hefur fjölgab
Strætisvagnar Reykjavíkur
sendu í gær frá sér tölur um
farþegafjölda á síöasta ári.
Heildarfjöldi farþega var
7,324 milljónir og hafði þá
fjölgaö um rúm 200 þúsund
eöa tæp 3% frá árinu áöur.
Skipting farþeganna var
þannig áriö 1995: Börn voru
7,3%; Unglingar 12-15 ára
voru 13,5%; aldraðir og ör-
yrkjar 15%; aðrir voru 64%. ■
Hlutfall skatttekna af landsframleiöslu ífyrra ekki veriö lœgra síöan 1987:
Halli ríkissjóðs 1,5 milljarði
kr. umfram fjárlög árið 1995
Bráöabirgöatölur um af-
komu ríkissjóös voru kynnt-
ar á fundi meö fjármálaráð-
herra í gær. Halli ríkissjóös
nam 8,9 milljörðum króna
sem svarar til 2% af lands-
framleiöslu. Þetta er 1,5
milljaröa króna meiri halli
en fjárlög geröu ráö fyrir
sem má fyrst og fremst rekja
tii aukinna útgjalda og
skattalækkunar vegna kjara-
samninga á árinu. Hlutfall
skatttekna af landsfram-
leiöslu lækkaöi og hefur ekki
verið lægra síöan á „skatt-
lausa árinu" 1987.
Heildartekjur ríkissjóös
námu 114,4 milljörðum króna
sem er 2,3 milljörðum kr.
meira en gert var ráð fyrir í
fjárlögum. Friðrik Sophusson
fjármálaráðherra sagöi þaö
vonbrigöi aö hallinn ykist
þrátt fyfir meiri tekjur en áætl-
að var en kjarasamningarnir
heföu þar átt stóran þátt auk
þess sem sá sparnaöur sem
stefnt var aö í heilbrigðisgeir-
anum heföi ekki náðst.
Heildarútgjöld ríkissjóös
námu í fyrra 123,4 milljöröum
króna sem er 27,1% af lands-
framleiðslu. Frávikið frá fjár-
lögum nemur því 3,9 milljörð-
um króna til hækkunar en
hækkun heildartekna er rakin
til betra efnahagsástands en
ráö var fyrir gert. Heildarlán-
tökur ríkisins lækkuðu milli
ára og hafa ekki verið lægri í
rúman áratug.
Innlend fjáröflun ríkissjóös
fór líkt og tvö undangehgin ár
eingöngu fram meö útboöi
ríkisverðbréfa en vextir á rík-
isvíxslum hækkuðu nokkuð
framan af ári, fyrst og fremst
vegna versnandi lausafjár-
stööu innlánsstofnana og
gjaldeyrisútstreymis í kjölfar
Friörik Sophusson á tali viö blaöamann í gœr.
þess aö skammtimahreyfingar ársbyrjun. Ríkissjóður leitaði
fjármagns voru gefnar frjálsar í meira á erlendan lánamarkaö
Halli ríkissjóðs
Tímamynd: BC
en innlendan en minnkandi
lánsfjárþörf ríkisins aö undan-
förnu hefur stuölað að lægri
vöxtum innanlands skv.
skýrslu fjármálaráöuneytisins.
-BP
Súluritiö sýnir halla ríkissjóös afvergri þjóöarframleiöslu 1988-1995.
Cert er ráö fyrir 4 milljaröa króna halla á þessu ári.
Valdatafliö í Columbia Aluminium, samningaviörœöur í gangi:
íslandshugmynd Petersons
olli óróa hjá starfsmönnum
Hugmyndir Kenneths Peter-
son, forstjóra Columbia Alum-
inium, um álver á íslandi eöa í
Venesúela ollu miklum óróa
meöal starfsmanna Columbia,
sem eru jafnframt eigendur
hlutabréfa í fyrirtækinu, en eru
í minnihluta. Útþensluhug-
myndin leiddi af sér þær aö-
geröir sem starfsmenn hafa nú
gripiö til. Nú er rætt vestra um
hugsanleg kaup Peterson á
hlutabréfum starfsmanna fyrir
um 4 milljaröa íslenskra króna.
Hin leiöin er aö starfsmenn
kaupi Peterson út úr fyrirtæk-
inu.
Ekkert nýtt kom fram í gær
varðandi þá óvissu sem komin er
upp meö Columbia-álverið og
staðsetningu þess. Hins vegar
þykir ljóst að Kenneth Peterson
og stjórnarmenn ESOP, sem er
eignarhaldsfélag starfsmanna í
Columbia, sátu á ströngum
fundum í fyrradag.
Garöar Ingvarsson hjá MIL,
Markaðsskrifstofu iðnaöarráðu-
neytis og Landsvirkjunar, sagöi í
gær aö menn vonuðust til aö
samningar næðust milli aðil-
anna, dómstólaleiðin gæti orðiö
löng og ströng, en það væri líka
til í dæminu aö málið færi hratt í
gegn. Sú staða sem nú er komin
upp, þegar minnihlutaeigendur
segjast ætla aö nýta sér forkaups-
rétt samkvæmt samningi viö Pet-
erson, er óvenjuleg í viöskiptum.
Hún er tilkomin vegna samninga
frá 1987, þegar Ken Peterson
kom nánast eins og frelsandi
engill að fyrirtækinu, þar sem
starfsmenn sáu fram á lokun
vinnustaðarins. Saman unnu
menn sig út úr vandanum, og
Peterson bauö upp á aö um 650
starfsmenn sem gerðust hluthaf-
ar, gætu keypt hann út úr fýrir-
tækinu í fyllingu tímans. Þá datt
engum manni í hug að til þessa
mundi koma. Peterson mun
reyndar einnig vera einn stærsti
eigandinn í ESOP sem starfsmaö-
ur fyrirtækisins.
Álver utan Bandaríkjanna, á ís-
landi eða í Venesúela, mun starf-
mönnum ekki lítast á og hafa
þær hugmyndir valdiö óróa og
leitt til þeirra aðgerða sem nú
blasa við. Peterson vill hins vegar
efla reksturinn og auka sem
mest. Hagur Columbia hefur
aldrei veriö betri. Hver eignar-
hlutur í fyrirtækinu er nú met-
inn á 250 dali, eöa 107 dölum
hærri en trúnarmannaráð ESOP
mat hlutinn í árslok 1994. -JBP
Trésmiöafélag
Reykjavíkur:
80-90 manns
á atvinnu-
leysisskrá
Um 80-90 manns eru á at-
vinnuleysiskrá hjá Trésmiöa-
félagi Reykjavíkur fyrir utan
þá sem stundab hafa „gráa"
verktakastarfsemi og eru á
skrá hjá Atvinnuleysistrygg-
ingasjóöi.
Grétar Þorsteinsson formað-
ur Samiðnar segir að því miður
sé atvinnuástandið hjá tré-
smiðum svipaö og það var á
sama tíma í fyrra og m.a. var sl.
haust verra en haustið þar á
undan. Þótt ekki hafa oröið
vart við fjölgun á atvinnuleys-
isskránni í sl. desember önd-
vert við það sem áður hefur
verið, þá komu 30 manns á
skránna í þessum mánuði og
viðbúiö að erfitt verði hjá
mörgum á næstu mánuðum
fram til vors.
Formaður Samiðnar telur
aftur á móti líkindi vera fyrir
því að atvinnuástandið muni
skána eitthvað þegar líöa tekur
á vorið og sumarið og þá jafn-
vel til lengri tíma. Það helgast
m.a. af meintum margföldun-
aráhrifum vegna stækkunar ál-
versins og auknum hagnaöi
fyrirtækja almennt.
-grh