Tíminn - 18.04.1996, Blaðsíða 7

Fimmtudagur 18. apríl 1996
Wímtom
7
Töpuð útlán hlutfallslega meiri hjá íslandsbanka en öðrum innlánsstofnunum:
Bankar og sjóbir tapab
29 milljarba útlánum
Útlánatöp íslandsbanka voru
töluvert meiri heldur en hlut-
fallslega hjá hinum bönkun-
um og sparisjóöunum á árun-
um 1990-94. Á þessum árum
afskrifaði íslandsbanki end-
anlega 5.370 milljónir króna
af útlánum sínum. Þar til vib-
bótar hafbi bankinn lagt
2.890 milljónir króna (sem
svarar 5,4% heildarútlána
bankans) inn á afskriftar-
reikning til aö mæta enn frek-
ari töpum á útlánum, sem bú-
ist var við. Algerlega töpuð og
líklega töpub útlán íslands-
banka hafa því numið um
8.260 milljónum á þessum ár-
um, upphæð sem t.d. sam-
svarar hátt í fjórðungi (24%)
heildarinnlána bankans í árs-
lok 1994.
Flestar lánastofnanir lands-
manna urðu fyrir gríðarlegum
útlánatöpum á undanförnum
árum. Þótt Landsbankinn þurfti
að strika út hæstu upphæðirnar
voru þær samt nokkru lægra
hlutfall inn- og útlána heldur
en hjá íslandsbanka. Töpuð út-
lán hjá Búnaðarbanka og spari-
sjóðunum eru hlutfallslega
meira en helmingi lægri.
Endanlega afskrifuð útlán
helstu lánastofnana í landinu
námu 28.840 milljónum króna
á áðurnefndu fimm ára tímabili,
samkvæmt svari viðskiptaráð-
herra við fyrirspurn á Alþingi.
Þar til viðbótar höfðu þessar
stofnanir, í árslok 1994, lagt
14.750 milljónir til hliðar til að
mæta enn frekari útlánatöpum
sem reiknað var með. Endan-
lega töpuð og líklega töpuð út-
lán námu því samtals um 43,6
milljörðum króna í árslok 1994,
eða sem svarar 650.000 kr. á
hverja fjögurra manna fjöl-
skyldu í landinu svo dæmi sé
tekið.
Endanlega afskrifuð útlán
lánastofnana á árunum 1990-94
og framlag á afskriftarreikning
útlána í árslok 1994 skiptast
þannig:
Afskrifaö Afskr,-
'90-'94: reikn.:
M.kr. M.kr.
Landsbanki 7.350 4.715
íslandsbanki 5.370 2.890
Búnaðarbanki 2.260 1.190
Sparisjóðir 1.385 1.575
Innlánsstofn.: 16.370 10.540
Fiskv.sj. 1.090 740
Iðnlánasj. 1.720 775
Iðnþróunarsj. 940 150
Versl.lánasj. 110 60
Stofnlánad.landb. 720 360
Ferðamálasj. 120 30
Atvinnuv.sjóðir: 4.700 2.115
Byggöastofnun 2.710 1.075
Framkvæmdasj. 2.750 200
Atv.tr.sj.útfl.g. 1.510
Hlutafj.sjóður 730
Fjárf.l.sj.: 7.700 1.280
Íb.l.sj.ríkis. 70 820
Lánastofnanir = 28.840 14.750
Innistæða á afskriftarreikning
útlána sem hlutfall af heildarút-
lánum og ábyrgðum, er hæst hjá
Byggðastofnun (14%) og Fram-
kvæmdasjóði (11%). En þar á eft-
ir koma íslandsbanki (5,4%),
Landsbanki (5,2%), Iðnlánasjóð-
ur (5,1%) og Stofnlánadeild land-
búnaðarins (4%). Þessar lána-
stofnanir em þannig viðbúnar að
tapa umtalsverðum hluta útlána
sinna til viðbótar því sem þær
hafa þegar strikað endanlega yfir.
vegi lokab vib
Elliðaárbrú
Rafstöbvarvegi verður lokað
fyrir allri bílaumferð undir
Ellibaárbrú laugardaginn 20.
apríl vegna brúargerðar á
Vesturlandsvegi yfir Elliðaár.
Áfram verður opið fyrir um-
ferð gangandi og hjólandi undir
gömlu brúna og þá nýju sem
verið er að byggja. Gangandi og
hjólandi vegfarendur eru beðnir
um að sýna aðgát þegar farið er
um vinnusvæðið undir brúnni.
Gert er ráð fyrir að hægt verði
að aka á nýjan leik um Rafstöðv-
arveg undir nýju brúna 1. ágúst
nk. ■
Amerískur kennari á EgUsstöðum með framsœknar hugmyndir um túristatrekkerí á Héraði:
sé ormi, fegurb og skjóli
Philip Vogler er amerískur af
þýskum ættum og hefur bú-
ið á Egilsstöðum síðan 1982
og kennt þar ensku og þýsku
í Menntaskólanum. Síðast-
liðið sumar kviknaði hjá
honum hugmynd sem gæti
haft mikla þýöingu í ferba-
mennsku á Hérabi og gefið
ferbamönnum ástæðu til ab
dvelja þar lengur en nú er,
sem sé að leggja göngustíg
kringum gervallan Löginn
fyrir ofan brúna sem tengir
Fellabæ og Egilsstaði, alls
um 85-100 km leið.
Þannig var að Sigurður Blön-
dal sem býr í Hallormsstað var
að hjálpa Philip í útileikhús-
inu sem hann hefur séð um
síðastliðin ár. Philip keyrði
Sigurð heim í Hallormsstað að
verki loknu. „Þegar ég keyrði
aftur í átt til Egilsstaða þá var
fljótið svo fallegt að mér hug-
kvæmdist þetta til að fólk gæti
notið fegurðarinnar hérna,"
sagði Philip en hann hefur
rætt þessa hugmynd víða og
fengið góðar undirtektir.
Hann kynnti málið fyrir stjórn
Framfarafélags Fljótsdalshér-
aðs sem hefur nú tekið það
upp á sína arma og haldið
kynningarfundi í sveitarfélög-
unum sem eiga land að Lagar-
fljóti.
Hugmyndin er í megindrátt-
um sú að leggja stíg, fyrir
gangandi og hjólandi, kring-
um allt Lagarfljótið, og síðan
líklega sér reiðgötu. Ýmsar
leiðir væru færar í hönnun
slíks vegar, t.d. mætti nýta
gamlar göngu- og reiðleiðir.
„Svo fólk fái að-feta í spor for-
feðranna." Að sögn Philips
voru bátar á fljótinu fyrr á
þessari öld og út frá gömlum
ferjuhöfnum eru jafnvel
hlaðnar kermgötur sem gam-
an væri að nýta. Ætlunin er að
stígurinn yrði varðaður ýms-
um athyglisverðum áningar-
stöðum, einn álfasteinn hér,
gömul bæjarrúst þar, vegvísa
að fallegum útsýnisstöðum og
sérstökum trjátegundum o.fl.
Þarna væri því ýmislegt fleira
en kyrrðin og náttúran ein
sem gæti vakið áhuga vegfar-
enda. „En fyrst og fremst er
það náttúmfegurðin, skjólið af
uppvaxandi skógi og þessi
rómaöa veðurblíða sem fólk
kæmist í kynni við." Philip
bætti því við að auðvitað auð-
vitað ætti Lagarfljótsotmurinn
stóran þátt í beirri spennu sem_
ríkti um vatnið sjálft.
Ekki er búið að finna fram-
kvæmdaraðila og því óvíst
hvernig hugmyndin verði út-
færð. „En þetta á sennilega að
vera umhverfisvænn stígur í
anda grænnar ferðamennsku
og þá frekar malarstígur sem er
miklu minna áberandi en mal-
bik. Þá þyrfti væntanlega að
skipta um jarðveg til að hafa
sléttan og fastan stíg fyrir hjól-
reiðamenn." Philip leggur
áherslu á mikilvægi þess að
gera stíginn vel úr garði fyrir
hjólreiðamenn. „Fólk sem
ferðast á reiðhjóli er á hæfileg-
um hraða til að því finnist að
það komist hratt yfir en sé
samt að færa sig áfram fyrir
eigin afli og er þá um leið í
sambandi við náttúruna."
Enn er þessi hugmynd á
vinnslustigi og menn vilja
ekki flana að neinu enda í
mörg horn að líta þegar fram-
kvæmdir í sveitarfélögum eru
annars vegar eins og dæmin
sanna. Ætlunin er að kanna
málið mjög vel og fara helst
heim á hvern bæ, tala við
hvern bónda og kynna fyrir
öllum hlutaðeigandi hvaða
möguleikar felist í svona stíg
enda gæti hann aukið verð-
mæti jarðanna og fjölgað at-
vinnutækifærum í sveitinni.
„Því þetta fólk mun ekki þeyt-
ast bara í gegn á bíl á skömm-
um tíma heldur vera jafnvel
einhverja daga að ganga
þetta," sagði Vogler og áætlaði
að stígurinn yrði kannski
tveggja daga ganga. Þá sköp-
uðust margir möguleikar fyrir
bændur til að veita göngufólk-
inu ýmsa þjónustu og gist-
ingu, ■_______________-LÓA i