Tíminn - 20.04.1996, Blaðsíða 11
Laugardagur 20. mars 1996
11
Innrás úr
geimnum vin-
sælust í sumar?
Sú mynd sem spáð er hvað
mestri velgengni í miðasölu í
Bandaríkjunum í sumar er
Independence Day. Hún verð-
ur frumsýnd í byrjun júní og
er flaggskip Fox-kvikmynda-
versins í harðri baráttu sumar-
myndanna um hylli áhorf-
enda. Hana prýða ekki neinar
stórstjömur á borð við Arnold
Schwarzenegger, en hann
mun engu að síður hella sér í
baráttuna með Eraser. Það em
frekar söguþráðurinn með til-
heyrandi tæknibrellum og að-
standendurnir sem gera Inde-
pendence Day líklega til vin-
sælda.
Hún er um innrás afls utan úr
geimnum sem ætlar að eyða
öllu sem fyrir er á jarðríki þann
4. júlí, sjálfan þjóðhátíöardag
Bandaríkjamanna. Auglýsingin
fyrir myndina segir meira en
mörg orð en þar stendur „Jörð:
Horfðu vel á hana. Þetta gæti
verið síðasta skiptið." Að sjálf-
sögðu er síðan hópur fólks sem
ætlar ekki að láta bjóða sér þetta
hlutskipti og berst á móti.
Þótt margir af aöalleikurun-
um séu þekktir á sínu sviöi geta
engir þeirra talist stórstjörnur á
bandarískan mælikvaröa. Það
eru Will Smith, Bill Pullman,
Jeff Goldblum og Mary
McDonnell sem fara með aðal-
hlutverkin en allir þessir leikar-
ar hafa átt mjög góða spretti
hvort sem miðað er við leiklist
eða velgengni í miðasölu. Það
síðarnefnda er oftast viðmiðið
hjá kvikmyndaverunum banda-
rísku.
Bill Pullman er sjálfsagt ein-
hver duglegasti leikarinn í
Hollywood í dag. Honum hefur
dúkkað upp í ótrúlegustu
myndum síðustu árin, bæði í
aðal- og aukahlutverkum, og
má þar nefna The Last Seducti-
on, Malice og While You Were
Sleeping. Hann þykir á mikilli
uppleið og það er öruggt að ef
Independence Day fer vel í
áhorfendur eiga störf hans eftir
Þaö eiga örugglega mörg geimskip eftir aö sjást í Independence Day.
KVIKMYNDIR
ÖRN MARKÚSSON
að hækka í verði.
Annað stórt hlutverk er í
höndum Jeffs Goldblum, sem er
þekktastur fyrir hlutverk sín í
Jurassic Park og hryllingsmynd
Davids Cronenberg, The Fly.
Hann hefur oftast farið ótroön-
ar slóðir í hlutverkavali, leikur
Leikföng vinna leiksigur
Leikfangasaga
(Toy Story) HHH 1/2
Leikstjóri: john Lasseter
Helstu leikraddir í enskri útgáfu: Tom
Hanks og Tim Allen
Helstu leikraddir í íslenskri útgáfu: Felix
Bergsson og Magnús jónsson
Bíóborgin og Sagabíó
Öllum leyfb
Hér er komin enn ein Disney-
teiknimyndin sem slegið hefur í
gegn um allan heim. Leikfangasaga
telst varla hefðbundin mynd frá
þeim bænum því hún er sú fyrsta
sem að öllu leyti er unnin i tölvu
og er að því leyti tímamótamynd.
Það er alveg ljóst að þetta form á
eftir að verða vinsælla hjá teiknur-
um og fleiri slíkar myndir eiga eftir
að fylgja í kjölfarið.
Það em leikföng sem eru í aðal-
hlutverkinu en þau vakna til lífsins
þegar enginn sér til þeirra. Viddi
kúreki er uppáhaldsleikfang stráks-
ins Adda og fer því fyrir öðrum
leikföngum en forystu hans er ógn-
að þegar glænýtt og tæknivætt leik-
fang, Bósi ljósár, birtist á afmælis-
daginn. Viddi verður afbrýðisamur,
hrindir Bósa út um gluggann og er
fyrir vikið gerður brottrækur úr
herbergi Adda af hinum leikföng-
unum. Hann sér að sjálfsögðu eftir
öllu saman og ákveður að hjálpa
Bósa en saman lenda þeir í miklum
ævintýmm. Þeirra helsta þraut er
ab sleppa frá stráknum í næsta
húsi, Sigga, en hans helsta skemmt-
un er að framkvæma uppskurði á
leikföngum.
Það er ótrúlegt hvað tekst að gera
skemmtilega, spennandi og frum-
lega sögu úr þessum efnivið. Leik-
föngin eru hvert um sig vel mótað-
ar persónur og hafa sinn djöful að
draga líkt og mannfólkið. Þarna er
m.a. taugaveikluð risaeðla sem á
erfitt með að taka höfnun og Pic-
asso er leikfang sem á í erfiðleikum
með að halda andlitinu í orðsins
fyllstu merkingu. Þau blandast inn
í spennandi atburðarrás þar sem yf-
ir stendur flutningur og Bósi og
Viddi verða að sleppa fyrst frá Sigga
til að komast með í nýja húsið.
Eins og við var að búast em
teikningarnar frábærar með til-
heyrandi andlitsgrettum og teygj-
anlegum skönkum. Tölvugrafíkin
er ágæt sem slík en gæði hennar
standa þó venjulegum teiknimynd-
um talsvert að baki. Það er reyndar
ólíklegt að þessi munur verði nokk-
ur þegar meiri reynsla er komin á
vinnslu tölvuteiknimynda.
Leikfangasaga er dæmi um það
sem Bandaríkjamenn gera hvað
best í kvikmyndagerð og þá ekki
síst Disney-fyrirtækið. Þetta er frá-
bær afþreying, fyrir börn jafnt sem
fullorðna, með skemmtilegum per-
sónum og spennandi framvindu.
Af samskiptum þjóðarbrota
Ne&anjar&ar (Underground)
Handrit: Dusan Kovacevic og Emir Kust-
urica
Leikstjóri: Emir Kusturica
A&alhlutverk: Miki Manojlovic, Lazar Ri-
stovski, Mirjana Jokovic, Slavko Stimac,
Ernst Slotzner, Srdan Todorovic, Mirjan-
va Karanovic og Milena Pavlovic.
Háskólabíó
Bönnub innan 16 ára
Það er ekki á hverjum degi
sem myndir frá Makedóníu rata
í kvikmyndahús hérlendis en
Neðanjarðar hlaut á síðasta ári
Gullpálmann í Cannes og út-
skýrir það sjálfsagt sýningu
hennar hér.
Myndin er öbrum þræði um
samband tveggja tveggja vina,
Markos og Svarts, allt frá því
þeir berjast saman gegn innrás-
arliði nasista í Belgrad í síðari
heimstyrjöld til ársins 1992 þeg-
ar geysar borgarastyrjöld í
gömlu Júgóslavíu. Samskipti
þeirra eru hins vegar táknræn
fyrir samskipti þjóðarbrotanna
sem berast á banaspjót. Þeir
elska báöir sömu konuna og
þegar Marko felur Svart ásamt
fleira fólki í kjallara sínum til að
forða þeim frá nasistum er hann
ekkert að láta hann vita þegar
stríðinu lýkur. Marko giftist
konunni, gerist handbendi Tit-
os og lætur fólkið í kjallaranum
framleiða vopn til að „baráttan"
geti haldið áfram. Þegar Svartur
kemst loksins úr kjallaranum 20
árum síðar og ætlar aldeilis að
berja á þýskum þá rambar hann
inn á tökustað kvikmyndar um
andspyrnuhetjuna Svart sem
átti að vera löngu dáinn.
Þessu efni eru gerð farsakennd
skil og Kusturica gerir stólpagrín
ab núverandi og fyrrverandi
löndum sínum. Stöku sinnum
er þó alvörunni hleypt aö, bæði
í formi fréttamynda af ýmsum
söguskeiöum og með sviðsetn-
ingu á hörmungum þeim sem
dundu yfir Júgóslavíu og síbar
yfir leifum hennar. Húmorinn
er öðruvísi, svo mikið er víst, þar
sem ærslin og lætin eru oft mjög
fyrirferðarmikil. Atriðin eru
misfyndin, stundum frábær en
stundum verða ærslin bara
þreytandi. Það hefði örugglega
mátt klippa myndina niður af
meiri hörku enda er hún tæpar
þrjár klukkustundir að lengd.
Það verður þó ekki annað sagt
en að öll sviðsetning og um-
gjörð sé til fyrirmyndar. Það eru
mörg frumleg og tæknilega vel
útfærð atriði sem ein og sér eru
veisla fyrir augað og sýna vel
vald Kusturica á miðlinum.
Af leikurum mæðir mest á
Miki Manojlovic og Lazar Ri-
stovski og standa þeir sig báðir
vel en þó sérstaklega sá síðar-
nefndi í hlutverki stríðsmanns-
ins Svarts.
Neðanjarðar er skemmtileg
nýjung í kvikmyndaflóruna hér-
lendis. Þrátt fyrir að hún sé
heldur of löng er þar stungið á
ýmsum kýlum í samskiptum
þjóðarbrotanna sem byggðu
Júgóslavíu fyrrverandi á tákn-
rænan og oftast fyndin máta.B
leóiaH EiBd ún sim cilBá
nokkurn veginn jafnmikið í
„sölumyndum" og ódýrari en
oft alvarlegri myndum. Gold-
blum á annars von á stórum
bita því persónan sem hann lék
í Jurassic Park, Dr. Malcolm, á
víst ab vera aðalpersóna fram-
haldsins sem rithöfundurinn
Michael Crichton er með í
smíðum.
Eins og áður sagði er spáin um
velgengni Indipendence Day
einnig byggð á aðstandendum
hennar. Leikstjórinn er Roland
Emmerich sem gerði hina
ágætu Stargate. Hún varð geysi-
vinsæl og væntingarnar eru því
miklar. Hann er einnig skrifaður
fyrir handritinu ásamt félaga
sínum og samstarfsmanni úr
Stargate, Dean Devlin.
Fox-kvikmyndaverið leggur
út í ærin kostnað, líkt og hin
verin, til að laða áhorfendur að
Indipendence Day, framlagi
sínu til sumarmyndanna.
Áherslan er öll á afþreyingu og
skemmtun í þessum myndum
en framleiðendur hafa þó í
gegnum tíðina oft farið yfir
strikið þegar kemur að kostnað-
inum. Þær geta ekki allar náð að
fanga áhorfendur. Skemmst er
að minnast Last Action Hero og
Waterworld í þessu sambandi
en þótt sú síðarnefnda hafi ver-
ið vel sótt dugði það engan veg-
inn upp í ævintýralegan kostn-
aðinn. Tæknibrellurnar skipa
stóran sess í Independence Day
og þær kosta skildinginn en
framleiðendurnir hafa mikla trú
á verkefninu og samkvæmt
slúðrinu í Hollywood á hún eft-
ir aö taka Schwarzenegger, Stall-
one og alla hina í bakaríiö. ■
MARKAÐSSETNING
ERLENDIS
Ríkisstjórn veitir á þessu
ári styrki til útflytjenda til
sérstakra markaðsaðgerða
á eftirfarandi sviðum:
ÁTAKSVERKEFNI OG
RÁÐGJÖF
M ARKAÐSR ANNSÓKIMIR OG
ÞEKKINGARÖFLUN
FRAMKVÆMD
MARKAÐSÁÆTLUNAR
Um styrki geta sótt fyrirtæki og einstaklingar með
skráð lögheimili á Islandi. Umsækjendur skulu
leggja fram umsóknir á þar til gerðum eyðublöðum
sem fást hjá Útflutningsráði Islands. Gert er ráð
fyrir að styrkirnir geti að jafnaði numið um
þriðjungi af skilgreindum kostnaði hvers verkefnis,
þó aldrei meira en helmingi. Umsækjendum ber að
gera grein fyrir því hvernig þeir hyggjast fjármagna
mismuninn.
Nánari upplýsingar um reglur vegna markaðsstyrkja
fylgja umsóknareyðublöðum. Umsóknarfrestur er til 10.
maí n.k. og umsóknum skal skila til Utflutningsráðs
íslands, Hallveigarstíg 1, 121 Reykjavík. Sími 511-4000
Fax 511-4040. Netfang : tradecouncil@icetrade.is
Upplýsingar og umsóknareyðublöð er einnig hœgt að
sœkja á Intei„etinu : http://www.icetrade.is/utras.html.
///
ÚTFLUTNINGSRÁÐ
ÍSLANDS
UTANRIKISRAÐUNEYTIÐ
WM