Tíminn - 12.07.1996, Blaðsíða 9

Föstudagur 12. júlí 1996
9
Kína:
Leitin að
siöferðinu
Kínverjar búa nú vib töluvert breytta lífshœtti frá því sem ábur var, og er ekki laust vib ab sumum finnist sem sib-
ferbismálum hafi hrakab.
Ráöamenn í Kína hafa nú ýtt af
staö herferð í því skyni aö bæta
siðferði Kínverja. Til þess að
hafa yfirumsjón með þessu
verkefni hefur veriö stofnuð
sérstök Akademía í siðvísindum
sem hefur það hlutverk að móta
hina „fullkomnu siðferðis-
veru". Eða sú er a.m.k. hug-
myndin.
Sérstök þörf er talin á þessu
átaki vegna þess að einstaklings-
hyggja er nú orðin nánast allsráð-
andi í Kína þar sem hver reynir að
skara eld ab sinni köku og hugsar
fyrst og fremst um eigin hag.
Efnahagsumbæturnar eru komn-
ar á fullt skrið og skilja eftir sig
tómarúm í siðferðisefnum.
Luo Guojie prófessor er í for-
svari fyrir nýju akademíunni, og
hann lýsir markmiðum sínum á
eftirfarandi hátt: „Siðferðisverur
hrækja ekki, æpa ekki, troðast
ekki framfyrir í biðröbum heldur
rétta þær öðmm hjálparhönd og
eiga vinsamleg samskipti við út-
lendinga á jafnréttisgrundvelli.
Þær unna gamla heiminum okkar
og aðhyllast jákvæbu hliðarnar á
kommúnismanum og markaðs-
umbótunum," segir hann og er
ekki annað að sjá en að honum sé
fyllsta alvara.
Félagi hans, doktor Jiao Guoc-
heng, bætir við með hugsjóna-
glampann brennandi í augunum:
„Hin nýja siðferöisvera breibir
hlýju yfir allt og hjálpar öðrum
við að vaxa og þroskast eins og
grasið græna á vorin."
Svo virðist sem Akademían leiti
sér einkum efnivibar í gamla
viskubrunna ættaða frá Konfús-
íusi og leggi áherslu á fjölskyld-
una ásamt fórnfýsi í anda Maós
formanns, að viðbættu svolitlu
kryddi úr markaöshagfræðinni.
Þar við bætist svo góður skammt-
ur af föðurlandsást.
Nýjar fyrirmyndir
Meðan Maó Zedong réð lögum
og lofum í Kína voru fórnfúsir
verkamenn og bændur gerðir að
hetjum sem allir áttu að taka sér
til fyrirmyndar. Þegar Deng Xia-
oping komst til valda breyttist
það og þá voru það hinir nýríku
sem kunnu að notfæra sér mark-
aðskerfið sem urðu hetjur samfé-
lagsins. En nú em áróðursmeistar-
arnir aftur farnir að snúa sér að
hugsjónum í anda Maós, þótt
með nokkuð öðmm hætti sé.
Nýju fyrirmyndirnar eru eink-
um þeir sem ekki hafa látið spill-
ast og hafa stundað dyggðugt líf-
erni þrátt fyrir allt sem gengið
hefur á. Ein af nýju fyrirmyndun-
um er t.d. Li Runwu, fyrrverandi
varaborgarstjóri í Beijing. Leikrit
sem fjallar um hann og nefnist
„Góði maðurinn Li Runwu"
gengur nú fyrir fullu húsi í Beijing
— þótt reyndar hafi það vafalaust
sitt að segja fyrir aðsóknina að
áhorfendur eru keyrðir í rútum í
leikhúsið beint frá vinnustöðun-
um.
En það sem virðist vera mikil-
vægast við Li og gerir hann ab
hetju nýju siðapostulanna er að
hann flæktist ekki í nein þeirra
hneykslismála sem skotið hafa
upp kollinum á undanförnum ár-
um. Hann lést 56 ára gamall úr
hjartaslagi, og er sagt að honum
hafi orðið svo mikið um það þeg-
ar flett var ofan af umfangsmiklu
mútuhneyksli meðal náinna sam-
starfsmanna hans.
Boöoröin níu
Um allt land er fólki uppálagt
aö fylgja boðorðunum níu: Að
unna fööurlandinu, unna vinn-
unni, unna menntuninni, gæta
að umhverfinu, virða lögin, virða
opinberar eignir, virða aldraða,
fylgja fjölskylduáætluninni og
dýrka samfélagsandann.
í Sjanghæ hefur auk þess verið
hrint af stokkunum sérstakt átak
til þess að hjálpa þeim sem eru í
nauðum staddir. Og í borginni
Nanjing er búið að banna blóts-
yrði sem og allt sem telst vera
óviðeigandi hegðun.
Vonast forsvarsmenn herferð-
arinnar til þess að með aögerðum
sem þessum megi vinná á móti
einstaklingshyggjunni sem land-
læg hefur orðiö í kjölfar efnahags-
umbótanna. Hins vegar virðist
mörgum sem æðstu stjórnvöld
landsins séu ekki nema hálfvolg í
stuðningi sínum við herferðina.
Er jafnvel ekki örgrannt um að
ýmsir þykist sjá gamla Maóista á
bak við þetta allt saman. Þótt rík-
isstjórnin styðji herferðina í orði
kveðnu, eru markaðsumbæturnar
þó látnar hafa forgang eftir sem
áður.
-gb/Politiken
Ástríður Torfadóttir
Ástríður Torfadóttir eða Ásta eins
og hún var kölluð var fædd að
Krossi í Lundarreykjadal 18. ágúst
1905. Foreldrar hennar voru Ástríð-
ur Hannesdóttir frá Deildartungu
og Torfi Jónsson bóndi á Krossi og
síöar í Gilsstreymi.
Ásta missti móður sína við fæð-
ingu og var skírð hennar nafni.
Amma hennar, Vigdís Jónsdóttir í
Deildartungu, tók hana í fóstur og
var Ásta í hennar skjóli til þess er
hún var 7 ára, er móðursystir henn-
ar Vigdís Hannesdóttir giftist Sig-
urði Bjarnasyni frá Hömrum í Reyk-
holtsdal árið 1912. Flutti hún með
þeim hjónum að Oddsstöðum í
Lundarreykjadal. Var hún þar fram
yfir fermingaraldur, fór þá í vistir og
í Kvennaskólann á Blönduósi.
Hinn 28. júní 1932 giftist hún
Hannesi Frímanni Jónassyni, fædd-
um í Fagradal á Hólsfjöllum 24. júlí
1902, d. 12. júlí 1966, miklum
dugnaðar og ágætismanni. Þau
settu saman bú á Akranesi og
bjuggu lengst af í Norðtungu (Suð-
urgötu 88).
Þau eignuðust 3 syni.
Sigurð Ástvald f. 22. febrúar
1938. Eiginkona hans heitir Svala
ívarsdóttir frá Stykkishólmi, þau
eignuðust 4 börn. Sigurður er lát-
inn;
Birgir Viktor f. 29. september
1941. Eiginkona hans heitir Laufey
Kristjánsdóttir frá Vestmannaeyj-
um, þau eiga 2 börn;
Jón Kristján f. 10. nóvember
1947. Eiginkona hans heitir Birna
Kristjánsdóttir frá Vestmannaeyj-
um, þau eiga 3 börn. Jón átti barn
áður en hann kvæntist.
Með Ástu er gengin mikilhæf
sómakona sem alla tíð var að gera
öðrum gott. Ræktarsemi hennar við
frændfólk verður ekki gleymt. Alla
tíð voru kærleikar á milli heimila
hennar og systranna frá Oddsstöð-
t MINNING
um. Ótaldar verða gistinætur
skyldra sem vandalausra um lengri
eða skemmri tíma á heimili Ástu og
Hannesar.
Að leiðarlokum er þetta skrifað
sem lítill þakklætisvottur fyrir vin-
semd og hiýhug við Oddsstaða-
heimilin frá fyrstu tíð til síðustu
stundar með samúðarkveðjum til
aðstandenda hennar. Ástríður
Torfadóttir verður jarðsett frá Akra-
neskirkju föstudaginn 12. júlí.
Oddsstaðasystur
Ástríður Torfadóttir húsmóðir í
húsinu Norðtungu á Akranesi til
margra ára, síðast búsett á Dvalar-
heimilinu Höfða er látin. Ástríður
var fóstursystir móður minnar og
var ákaflega kært þeirra á milli og
reyndar milli þeirra systra allra.
Ásta Torfa, eins og hún var yfir-
leitt kölluð, trúlega í upphafi til að-
greiningar frá Ástríði Sigurðardótt-
ur húsfreyju á Oddsstöðum, kom að
minnsta kosti einu sinni á sumri
upp að Oddsstöðum á æskuheimili
mitt að heimsækja fóstursystur sín-
ar og frændfólk, en móðir mín
Hanna Vigdís Sigurðardóttir og
systir hennar Ástríður bjuggu þá
tvibýli á Oddsstöðum. Oddsstaðir
voru jafnframt æskuheimili Ástu
Torfa, en hún var í fóstri hjá ömmu
minni og afa, Vigdísi Hannesdóttur
og Sigurði Bjarnasyni, frá sjö ára
aldri og fram yfir fermingu.
Oftar en ekki dvaldi Ásta í nokkra
daga á Oddsstöðum og mér rennur
seint úr minni gæska hennar og
góðlyndi. Aldrei sá ég Ástu bregða
skapi, hún var alltaf ljúf og vildi öll-
um gott gera eins og hún frekast
mátti. Þannig mun ég minnast
hennar. Ég heimsótti hana af og til
út á Akranes, bæði á heimili hennar
við Suðurgötu og eins á Dvalar-
heimilið Höfða. Aldrei var við-
brugðið gestrisni hennar, alltaf bar
hún fram góðgerðir nánast hvernig
sem á stóð. Síðast heimsótti ég Ástu
í vor, ásamt móður minni og dótt-
ur, nöfnu Ástu. Ásta hafði greini-
lega gaman af heimsókn litlu nöfnu
sinnar, þó heilsan væri þá farin að
gefa sig töluvert.
Ég og fjölskylda mín sendum að-
standendum Ástu innilegar samúð-
arkveðjur um leið og við þökkum
fyrir að hafa fengið að kynnast
mildi hennar, góövild og kærleika.
Olgeir Helgi Ragnarsson
Yngvi M. Gunnarsson
Fæddur 23. jum 1915
Dáinn 9. júlí 1996
Mig langar með nokkmm orðum
aö minnast þessa gamla skólabróður
míns og félaga, sem lést þann 9. júlí
s.l. á Skjólvangi í Hafnarfirði.
Yngvi M. Gunnarsson var fæddur
í Kasthvammi í Laxárdal. Hann var
sonur hjónanna Þóru Gunnarsdótt-
ur og Gunnars Marteinssonar. Tíu
ára fluttist hann að Bjarnarstöðum í
Bárðardal, þar sem hann síðan ólst
upp. Hann giftist eftirlifandi konu
sinni, Ásheiði Guðmundsdóttur,
1964, en þau slitu samvistum árið
1978. Þau áttu fjögur börn: Gunnar
Jón, giftur Sigrúnu Björnsdóttur;
Þóra Valný, gift Mark Neal; Inga
Hildur, gift Vigni Almarssyni, og
Aöalsteinn Dalmann, giftur Þórdísi
Másdóttur. Fyrir hjónaband eignað-
ist Yngvi einn son, Gunnar Hinrik,
giftan Agnete Nyberg, þau búa í Sví-
þjóð.
Yngvi hóf ungur nám í Héraðs-
skólanum á Laugum í Suður-Þing-
eyjarsýslu. Eftir útskrift þaðan lá
leiðin í Búnaðarskólann á Hvann-
eyri, en þaðan útskrifaðist hann
vorið 1941 og flutti heim í átthag-
ana.
Á árunum fyrir norðan stundaði
Yngvi öll helstu landbúnaðarstörf,
en eftir að hann flutti í Garðabæinn
vann hann lengst af í áhaldahúsi
bæjarins.
Það er óhætt að fullyrða að Yngvi
t MINNING
M. Gunnarsson er einn af eftir-
minnilegustu skólafélögum mínum
úr Hvanneyrarskóla. Þar þurfti þó
nokkuð til, miðað við það mannval
sem þar hafði safnast saman úr öll-
um landsfjórðungum.
Yngvi vár mjög góður námsmað-
ur og einn þeirra, sem lásu mikið út
fyrir það námsefni sem kennarar
settu fyrir. En það svið, sem hóf
hann þó helst upp yfir flesta aðra
bekkjarfélagana, var þessi sérþing-
eyska skáldskapargáfa, þar sem allir
hlutir gátu orðið honum að yrkis-
efni. Flestir bekkjarfélaganna höfðu
lokið einhverju framhaldsnámi eftir
barnaskóla, þ.e. gagnfræða- eða hér-
aðsskólanámi. Hér var því um
þroskaðan mannskap að ræða. Við
bekkjarfélagarnir litum þó oft upp
til Yngva og hann því talinn fremst-
ur meöal jafningja.
Ég tel að við bekkjarfélagar Yngva
höfum flestir gert ráð fyrir að hann
ætti fyrir höndum frekara nám, með
tilliti til þess að andinn væri líkam-
anum sterkari. En hér fór á annan
veg, eins og oft vill verða.
Eg treysti mér ekki til að dæma
um hversu mikill búhöldur þessi
gamli skólafélagi kann að hafa orð-
ið, en mér býður í grun að honum
hafi farið líkt og mörgum öðrum
bekkjarfélaganna, að honum hafi
látið annað betur en að afla lífsvið-
urværis síns með heyskapartólum
og tækjum, hlaupandi eftir beljum
og rollum út um víðan völl, þó það
sé í sjálfu sér með virðulegri störfum
og þjóðlegum frá aldaöðli. Með
Yngva M. Gunnarssyni er genginn
góður drengur, sem öllum þeim er
þekktu hann er mikil eftirsjá að.
Um leið og ég sendi öllum hans
aðstandendum mínar innilegustu
samúðarkveðjur, þá bið ég góðan
Guð að geyma og varðveita sálu
hans. Við sem eftir lifum eigum
minninguna um góðan dreng.
Guttonnur Sigurbjömsson