Réttur - 01.01.1943, Qupperneq 8

12
RÉTTUR
Reykjavík sjálfkjörnir til trúnaðarstarfa og valda í þjóðfélaginu?
Arið 1942 varð það fyrsta sinni, og vakti enga verulega athygli,
að efri deild Alþingis kaus verkamann til forsætis. Það má þó
marka, að ekki hefur öllum verið rótt. Reykvískt auðvaldsmálgagn,
Vísir, gat ekki stillt sig um að birta ritstjórnargrein, þar sem frá því
er skýrt, að það sé sannarlega ekkert „gaman“ fyrir menn eins og
ritstjóra Vísis og félaga hans, að sjá Steingrím Aðalsteinsson í for-
setastól efri deildar Alþingis, að það sé yfirleitt ekkert gaman hvern-
ig sósíalistar vaði uppi. Ritstjórinn reynir þó að hugga sig við,
að þetta sé stundarfyrirbæri og tækifæri Verði til að jafna um
verkalýðinn síðar. Atburðir ársins 1942 ættu þó að hafa gert flest-
um íslendingum það ljóst, að efling verkalýðssamtakanna, bæði
verkalýðsfélaganna og Sósíalistaflokksins, er ekki stundarfyrirbæri,
heldur eðlileg þróun þjóðfélagsmála laust fyrir miðja tuttugustu
öldina. Og það ber vott um þó nokkurt yfirlæti að ætlast til þess,
að íslenzkum þjóðfélagsmálum verði úr þessu skipað með hliðsjón
af því, hvort Vísisritstjórinn og aðrir auðvaldssinnar hafi gaman af.
Ýmsir góðir menn hafa kvartað um vöntun á íslenzkri borgar-
menningu, og talið allt að því örvænt, að hún myndist nokkurn
tíma. Engin menning, ekki heldur „borgarmenning“, skapast fyrir
frómar óskir. Það þarf sterk þjóðfélagsöfl til að vekja nýjar menn-
ingarbylgjur, og um það verður tæpast deilt, að eina þjóðfélags-
aflið, sem getur vakið og ræktað þéttbýlismenningu á íslandi, gefið
henni nógu breiðan grundvöll og traustan,fengið henni formoginni-
hald, er alþýðan og samtök hennar. Sameining verkalýðsfélaganna
í Alþýðusambandi íslands virðist nú þegar gefa verkalýðssamtök-
unum nýja útsýn, skerpa vitund þeirra um hið mikla hlutverk, sem
bíður. Það er enginn ómyndarsvipur á hinu nýja tímariti Alþýðu-
sambandsins, Vinnunni, sem hóf útkomu fyrir nokkrum vikum.
Grein varaforseta sambandsins, Stefáns Ogmundssonar, í þessu
fyrsta hefti, er skýr vottur þess stórhugs og víðsýnis, sem einkenna
mun starf Alþýðusambandsins á næstu áratugum.
Alþýðuflokkarnir eiga nú 17 þingmenn af 52, um tuttugu þúsund
fullorðinna landsmanna, af þeim sextíu þúsundum sem atkvæði
greiddu í kosningunum 18.—19. okt. 1942, vottuðu þeim fylgi. í