Réttur - 01.01.1943, Side 16
20
RÉTTUR
engan, skýrði engum frá fyrirætlunum sínum, yfirgaf verksmiðjuna
án þess að þakka félögunum fyrir skemmtilegar samverustundir
um fjögurra mánaða skeið. Hann ætlar sjálfsagt að komast áfram,
hugsaði ég og fyrirgaf honum óskilsemina, því að hann hafði gleymt
að láta mig fá þessar „skitnu fimmtán krónur“. En Stína virtist hins
vegar ekki geta fyrirgefið honum hið kynlega brotthvarf. Hún var
föl og hljóð. Húri stóð stundum upp frá borðum, þegar minnst
varði, leit vonleysislega í kringum sig og gekk út úr stofunni til
þess að kasta upp. Gunna hló ekki framar, hristist ekki framar,
heldur fór hún einnig að standa upp frá borðum, þegar minnst
varði, líta vonleysislega í kringum sig og ganga út úr stofunni til
þess að kasta upp. Ef til vill gerði hún þetta einungis stallsvstur
sinni til samlætis. . . . Þær borðuðu báðar sáralítið, en samt urðu
þær ekkert grennri; sumir fullyrtu-jafnvel, að unnnál þeirra beggja
ykist einkennilega ört. En hvað sem því leið, þá sáu þær sér þann
kost vænstan að segja upp vinnunni og fara til Reykjavíkur. Ég
heyrði því fleygt meðal strákanna, að Fíladelfíusöfnuðurinn myndi
bráðlega eignast tvo nýja meðlimi. Og ýmsum getum var leitt að
faðerni þessara tveggja nýju meðlima, en þær getur hjöðnuðu
fljótt, því að við höfðum um annað að hugsa. Við heimtuðum
kauphækkun, en karlinn neitaði. Við hótuðum að gera verkfall, en
karlinn lét engan bilbug á sér finna. Síðan gerðum við verkfall,
en Gústi hafði forystuna á hendi og ráðfærði sig við ýmis félög í
Reykjavík. Tvö dagblöð skrifuðu skammir um okkur, en þrátt fyrir
það unnum við verkfallið eftir þriggja vikna stríð, fengum öllum
okk-ar kröfum framgengt og stofnuðum auk þess málfundafélag í
verksmiðjunni. Þú hefðir bara átt að sjá svipinn á karlinum, þegar
hann var að stauta sig fram úr hinni skrautletruðu auglýsingu, sem
Gústi hafði límt upp á vegginn í spunasalnum: Máljundafélagið
Marx heldur jund í kvöld. ...
Og nokkru síðar fór ég til bæjarins um nónbil á laugardegi. Eg
ætlaði að kaupa mér nokkrar bækur, eins konar fræðirit um þjóð-
félagsmál, því að ég átti ekki neina bók lengur, gamla sálmabókin
mín hafði horfið úr herberginu á óskiljanlegan liátt. Ég var líka
farinn að draga í efa, að ákveðinn stjórnmálaflokkur legði í vana