Réttur - 01.01.1943, Blaðsíða 45
RÉTTUR
49
hreyfingarinnar og lægstu félagseininganna. Kassner hafði unnið
að því síðan í janúar að koma þessu sambandi á. — Athygli hans
beindist að einni áletruninni: „Enn er hár mitt dökkt. . . . “ og það
var eins og val þessarar áletrunar hefði verið gert af einhverri
innri skynjun, næmari en sjóninni: fótatak nálgaðist.
Þeir voru nokkrir saman, þrír — fjórir menn, fimm — ekki
færri, kannski sex.
Sex stormsveitarmenn gátu ekki átt annað erindi þangað um
þetta leyti en pyndingar.
Dyr fjarlægs klefa voru opnaðar og þeim lokað, en stígvéla-
trampið datt snögglega í dúnalogn.
Það var ekki þjáningin, ekki dauðinn, sem var hræðilegast, held-
ur kvalalostug hugvitssemi mannanna, sem þarna lokuðu á eftir
sér. Hvar í heiminum sem var voru það gjörspilltir menn, sem
völdu sér þetta hlutskipti. Og kvalarinn er alltaf yfirsterkari hin-
um kvalda á síðuslu áföngum auðmýkingar og þjáninga.
Ef þeir skyldu pynda mig í því skyni að fá upplýsingar, sem ég
vissi ekki, yrði það árangurslaust. Því er bezt að slá föslu, að ég
viti ekki neitt.
Hugrekki hans einbeittist að því, að skilja manninn, sem að
nokkrum mínútum liðnum yrði á valdi þessara stígvélamanna frá
þeim Kassner, sem hann átti einhverntíma eftir að verða.
Ahrifavald fangelsisins var svo mikið, að verðirnir líka töluðu
1 lágum hljóðum. Snögglega fylltisl klefinn af öskri, langdregnu
eins og lungun þoldu, og loks deyjandi í stunu.
Hann varð að leita hælis í algjöru athafnaleysi, í ábyrgðarleysi
svefns eða brjálæðis, en halda sanit vörð með nægilega skýrum
huga til að geta varið sig, til að láta ekki eyðileggja sig hér, svo að
ekki yrði úr bætt, aðskilja sig í ótal þætti til að láta ekki uppi
ueitt, sem máli skipti.
Opið glumdi aftur, enn nístingslegra. Kassner rak fingurna í
hlustirnar. En það var til einskis, hugur hans hafði numið hljóð-
fuh þjáningarinnar, sem fæddi ópið, hann vissi nákvæmlega, hve-
nær það kæmi næst. Hann hafði verið í bardögum, en aldrei hafði
hann heyrt kvalaóp manns innan fjögurra veggja. Særðir menn á