Réttur - 01.01.1943, Page 68

72
RÉTTUR
BÆKUR EFTIR R. PALME DUTT
A ræðupalli veldur Palme Dutt vonbrigSum fyrst í staS, þeim
sem lesiS hafa hinar snjöllu bækur lians um alþjóSastjórnmál, og
fylgzt meS Notes of tlie month, hinum víSfrægu marxistisku skil-
greiningum samtíSarviSburSa í Labour Monlhly, tímaritinu, sem
hann hefur stjórnaS meS alúS og röggsemi á þriSja áratug. RæSu-
flutning hans skortir þá ytri fullkomnun, sem hrífur áheyranda
samstundis. En þegar fram í ræSuna sækir, þokast fyrstu áhrifin
fjær, efniS og meSferS þess er meS sömu einkennum og rit hans.
SíSustu leifar vonbrigSanna hverfa, þegar Dutt er farinn aS tala
viS mann. StórskoriS andlitiS glevmist, en eftir verSur minningin
um snör og leiftrandi augu í djúpum tóttum, hlustandi athvgli og
skarpan skilning.
R. Pahne Dutt er kunnur lesendum Réttar. Þegar 1927 vakti
Einar Olgeirsson athygli á Labour Monthly, er veriS hefur og er
eitt bezta tímarit um sósíalisma, verkalýSshreyfingu og alþjóSa-
stjórnmál, sem út er gefiS á Vesturlandamálum. StríSstímaútgáfa
þess eru lítil hefti og þunn, en svo hættuleg talin brezkum máttar-
völdum, aS bannaS er aS flytja þau út úr Bretlandi. (Slíkt bann
er nú á Daily Worker, aSalmálgagni brezka kommúnistaflokksins
og meira aS segja á Soviet Russia To-day, blaSi Sovétvinafélags-
ins!). Frá seinni árum minnast lesendur Réttar greina Dutts urn
núverandi styrjöld, er birtust í árgöngunum 1939 og 1941.
SÍSasta bók hans heitir Britain in tlie world jront, og er efni
hennar, eins og nafniS bendir til, staSa Bretlands í heimsfylking-
unni gegn fasismanum; verkefnin sem styrjöldin fær brezku þjóS-
inni til úrlausnar; tálmar, sem enn hindra hlífSarlausa og algjöra
þátttöku Breta í baráttunni. En hér er ekki látiS sitja viS skilgrein-
ingu ástandsins, heldur lagSar fram tillögur, ermiSaaSskjótumsigri
og undirbúningi nýrra þjóSfélagshátta aS stríSinu loknu. Bókinni
lýkur meS kafla um verklýSshreyfinguna og styrjöldina, þá skyldu
hinna voldugu brezku verkalýSssamtaka aS vinna aS sigri í styrj-
öldinni, koma á einingu innan raSa sinna, svo hún megni aS taka
forustu baráttunnar gegn fasismanum, geti tekiS forustu þjóSar-