Réttur - 01.10.1969, Blaðsíða 8

EFTIRLEIKUR
Sjálfstæðisflokkurinn er pólitísk umgerð valda-
stéttanna og verður að gæta heildarhagsmuna
þeirra. Þó hinir sterkari ráði ferðinni, mega þeir
vart við því að keyra hina af sér. Flokkurinn hefur
þvi margs að gæta. Hann verður m.a. að gæta
að því, að hóparnir ryðjist ekki það hratt fram,
að hann fái ekki ráðið við félagslegan óróa og
umrót, sem gætu skapað honum pólitiska hættu.
Þá verður hann einnig að réyna að hafa gát á
því, að undirstaðan sé ekki étin upp. Til þess grlp-
ur hann til ýmissa ráða.
Einn daginn setur hann einhverja löggjöf, t.d. um
breytt hlutaskipti sjómanna útgerðinni í hag.
Annað sinn er gripið til styrkja eða lánafyrir-
greiðslu. Stundum hafa verkalýðsfélögin gert samn-
inga um fjármagn til íbúðabygginga og annarrar at-
vinnustarfsemi og slegið af í samningum um kaup.
Hvort slíkir samningar mega teljast viðbót við
það, sem annars hefði farið af fé til þessara greina
eða ekki, fer verulega eftir því, hversu óttinn við
óróann er mikill hjá flokknum ekki aðeins á með-
an samið er, heldur á meðan verið er að efna lof-
orðin. Sé hann lítill er hægt að semja um sama
fjármagnið ár eftir ár. Sé hann mikill, getur þetta
verið styrkur einstökum greinum og svæðum, sem
annars hefðu orðið út undan.
i þriðja stað kemur sú aðgerð, sem nú skal
verða vort daglega brauð í Efta: gengisfelling.
Lítið pennastrik, fljótgert. Erlendar skuldir hækka
að krónutölu, m.a. skuldir vegna fiskiskipa eða
samgöngutækja o. fl. Hér hleypur hið opinbera
undir bagga, þ.e. almenningur greiðir. Innflutnings-
vörur hækka að krónutölu og mundi leggjast þungt
á verzlunarstéttina, ef útsöluverð yrði ekki hækk-
að. Þá er það náttúrulega hækkað. Nú eiga þessir
aðilar að sjá sjálfir um sina hækkun. Fram að
þessu hafa gilt lög, sem skipa svo fyrir, að verð-
lag skuli hækka þannig, að fyrirtæki geti haldið
„eðlilegum" rekstri og hefur meirihluti verðlags-
nefndar túlkað það á sinn hátt: allt skal þar halda
velli (einnig aðskotahlutir í rekstri fyrirtækja eins
og utanferð hjónanna, námsstyrkur til sonarins,
heiðurslaun til stofnandans hans afa gamla, bill og
sími heimilisins o.þ.h.).
Hvað getur verkalýðurinn þá annað gert en bor-
ið hönd fyrir höfuð sér? öllu skal skellt á hann.
Biðið, er þá sagt. Nú fá útflutningsgreinarnar fleiri
krónur í sinn hlut og taka að dafna og aðrar fram-
leiðslugreinar fylgja í kjölfarið. Það tekur aðeins
tima, nokkra mánuði, jafnvel ár. Étið ekki upp
áhrifin! Nú verður að ná jöfnuði, heilbrigðum jöfn-
uði. Þannig er ætlunin að styrkja undirstöðuna,
sem allt báknið og stjórnleysið hvilir á og orsak-
að hefur kollsteypuna. Almenningur á að reisa aNt
við. Lágu launin skulu vera aðalkostur hagkerfis-
ins innan EFTA og tálbeita fyrir erlent fjármagn.
Óbreytt skipan: verðbólga fyrir báknið, gengisfell-
ing gegn kauphækkun og púkinn mun tútna út.
KENNISMIÐIR KERFISINS
Verðbólga og gengisfelling hafa margvísleg ó-
hrif, þó hér hafi aðeins verið drepið á megin-
drætti. Kennismiðir valdastéttanna og boðberar
óbreyttrar hagskipunar í þágu þeirra stétta, ganga
út frá gefnu ástandi og reyna að skýra það á sinn
hátt. Þar rikir sá grunntónn, að ástandið sé eðli-
legt og tilraunir til að breyta þar verulega um,
leiði af sér illt eitt. Þetta beri mönnum að skilja
og haga sér samkvæmt því.
Gengisfelling er þreytt skráning krónunnar gagn-
vart erlendri mynt til styrktar útflutningsgreinunum
og stafar einkum af því, segja þeir, að verðbólgan
hafi vaxið hraðar hérlendis en I aðalviðskiptalönd-
um okkar. Verðbólgan orsakast svo aftur af því,
að launafólk hafi í blóra við getu þjóðarbúsins
knúið á um of hátt kaupgjald, sem hafi kallað á
hækkandi verðlag, sem svo aftur hafi leitt verka-
lýðshreyfinguna fyrir tilverknað ábyrgðarlitilla for-
ingja, til þess að þvinga á ný fram hærra kaup-
gjald og keyrt þannig áfram verðbólguskrúfuna og
valdið því, að fella varð gengið. Því verði verka-
fólk að sýna nú skilning, annars fari skrúfan aftur
af stað með sömu afleiðingum og það sé engu
nær. Ekki stækki kakan þótt stærri bita sé krafizt.
Þetta er söngurinn, hringferðinni lokið. Hann er
lýandi og honum er ætlað að verka letjandi.
Með þessum aðgerðum og þessum söng er
valdastéttin að bjarga sjálfri sér og sinni aðstöðu,
hagkerfi og stefnu. Verkalýðsstéttin fær þar litlu
um ráðið í dag.
Útlánastarfsemi bankanna liggur undir mikilli
ásókn og það frá hópum, sem helzt eiga þar inn-
angengt. Vert væri að gefa því peningaútstreymi
meiri gaum, magni þess og notkun, þar er svolítið
gat.
Rikissjóður hefur svo það hlutverk að taka á sig
skellina og færa þá út í skattakerfið,
154