Réttur - 01.07.1982, Side 34
inn, — er milljónum saman atvinnulaus
og valdlaus hvaö vinnuafl hans snertir,
sem forðum gaf honum valdið til verk-
falla er stöðvuðu framleiðslu þjóðfélags-
ins. Slíkur verkalýður yrði í svipaðri
aðstöðu og öreigalýður Rómar forðum,
máski reynt að halda honum í skefjum
með „brauði og leikjum“ sem þá. En
viðbúið er að verkalýður nútímans léti
ekki bjóða sér slíkt líf — og risi upp gegn
þessu ómennska þjóðfélagi og valdhöfum
þess. Og þá er hættan að auðvaldið hefði
á sínum snærum þrælvopnað, fjölmennt
og hálaunað lið, hvort sem það héti
ríkislögregla, varðlið, mafía eða annað
og þetta lið murkaði niður þann verkalýð,
sem dirfðist að rísa upp gegn auðmanna-
valdi og vélmennum þess. (Við skulum
muna að Mafían sem glæpafélag er þegar
eitt ríkasta og voldugasta aflið í Banda-
ríkjunum)3.
Þetta er ótrúlegur og óhugnanlegur
möguleiki — og verður vonandi aldrei
meir. en hann er til sem möguleiki, ef
verkalýður allra landa er ekki á verði um
þróun þjóðfélagsins, tilveru sína og vald
sitt til að ráða mannfélaginu. Það er hollt
að minnast aðvörunar Matthíasar Joch-
umssonar í kvæðinu til Vestur-íslendinga.:
„Prælajörð þér veröldin verður,
verk þín sjálfs nema geri þig frjálsan.“
3. Sósíalisminn — arftaki
auðvaldsskipulagsins
„Hann (kommúnisminn) erhið einfalda,
sem torvelt er að framkvæma“.
(Bertold Brecht: Úr „Lofgjörð um kommúnism-
ann.“ Erlingur E. Halldórsson þýddi)
Ef auðvaldsskipulagið því ekki lýkur
lífi sínu á annan hvorn þann veg, sem að
framan er tilgetið, heldur víkur smám
saman fyrir æðra og betra mannfélagsstigi,
sósíalismanum, þá getur samt upplausnar-
og rotnunar-saga þess orðið ljót, löng og
hættuleg. Þetta gerspillta þjóðfélag, sem
tórir á ágirndar- og gróðahvöt sinni, eitrar
út frá sér, sem rotnandi lík, spillir og sýkir
einmitt þau öfl, sem í uppruna sínum eru
heilbrigð og ættu að leysa það af hólmi.
Glæpirnir, mafíurnar, eiturlyfin o.s.frv.
eru ein mynd rotnunarinnar. Önnur hætta
er siðferðileg niðurlæging hluta af vinn-
andi stéttunum, er menn selja sig pen-
ingagimdinni gersamlega á vald, en gleyma
því að samhjálp og samheldni vinnandi
stéttanna og hugsjón þeirra um mannfé-
lag réttlætis og bræðralags er frumburðar-
réttur þessara stétta til forustu í þróun og
björgun mannlegs samfélags.
Það verður því háð mismunandi löng
og hörð barátta í hinum ýmsu löndum
jarðarinnar fyrir afnámi auðvaldssskipu-
lagsins og vér sjáum þegar af reynslunni;
Chile, Vietnam, E1 Salvador o.s.frv. hve
ægilega fórnfreka ofstækisfyllsta og vold-
ugasta auðstétt jarðar gerir slíka baráttu,
svo ekki sé minnst á hverju Sovétþjóðirn-
ar forðum urðu að fórna í stríðinu við
fasismann: 20 milljónum mannslífa.
En það getur, einmitt vegna þessa
voðavalds, tekið heila öld og meira að
koma aðeins sósíalismanum á í flestum
löndum jarðar, — og eru samt hin tækni-
legu skilyrði þegar að skapast fyrir fram-
kvæmd sjálfs kommúnismans með þeirri
örtölvubyltingu, sem nú er hafin.
Sósíalisminn er eina þjóðskipulagið,
sem fært er um að taka við af kapítalism-
anum.
Leiðirnar til sósíalismans og hann sjálf-
162