Morgunblaðið - 14.02.2006, Page 36

36 ÞRIÐJUDAGUR 14. FEBRÚAR 2006 MORGUNBLAÐIÐ
DA VINCI-lykillinn eftir
Dan Brown trónir enn of-
arlega á bandaríska met-
sölulistanum yfir bækur. Á
fimmtudag var bókin í 2.
sæti listans sem tekin er
saman með gögnum frá öll-
um helstu bóksölustöðum í
Bandaríkjunum og ama-
zon.com og tekur til allra
seldra bóka, sama hverrar
tegundar.
Hluti af skýringunni
liggur án efa í væntanlegri
bíómynd sem gerð hefur
verið eftir bókinni, með
Tom Hanks í aðalhlutverki.
Hún verður frumsýnd á
Cannes-kvikmyndahátíð-
inni í maí.
Auglýsingaplaggat
fyrir kvikmyndina,
sem byggð er á bók-
inni Da Vinci-lykillinn.
Da Vinci-lykillinn
enn vinsæll
AP
KÓRMIÐILLINN hefur jafnan
reynzt íhaldssamasti vettvangur
nýrrar tónlistar. Einfaldlega fyrir þá
sök að hámenntaðir atvinnukórar eru
ekki á hverju strái, sízt í litlu landi.
Kannski bitur staðreynd að kyngja
fyrir suma höfunda, en á móti – í víð-
ari samfélagslegum skilningi – ákveð-
in trygging fyrir hollu jarðsambandi
við almenning, meðan aðrar greinar
eru uppfullar af virtúósum er sér-
hæfa sig í meira eða minna óspilandi
músík í járnlungaskjóli styrkjakerf-
anna.
Engu að síður hafa hér á seinni ár-
um sprottið upp fáeinir valinskipaðir
kammerkórar er ráða við kröfuharð-
ari verk en stærri áhugamannakór-
um er almennt kleift. Meðal nýjustu
viðbóta má telja Kammerkór Akur-
eyrar, er mér vitandi hefur enn lítt
borið fyrir eyru suðvesturhornsins.
A.m.k. heyrði ég hann í fyrsta skipti á
laugardaginn var, og skal ekki tví-
nónað við að uppljóstra að sú var hin
ánægjulegasta reynsla. Satt að segja
heyrði ég ekki betur en að Hymnodia
væri þegar í stakk búin til að blanda
geði við fremstu röð slíkra smærri
sönghópa í þessu landi. Er þá óþarfi
að tíunda sérstaklega undirstöðu-
kosti eins og samtakamátt, radd-
samvægi, inntónun og skýran fram-
burð. Flest heyrðist mér í sem næst
úrvalsflokki. Í ofanálag var söng-
gleðin næsta smitandi, og skiptir það
vitanlega ekki minnstu máli.
Tólf atriða dagskrá Hymnodiu í
hinni kórvænu Langholtskirkju hófst
á útsetningu Jakobs Tryggvasonar
(1907–99), organista Akureyr-
arkirkju, á íslenzka tvísöngslaginu
Rís upp, Drottni dýrð, úr karlatv-
ísöng í rómantíska sálmalagsfjór-
röddun. Hugljúf tónsetning Jóns
Hlöðvers Áskelssonar á passíusálmi
Hallgríms Péturssonar, Dýrð, vald
virðing, leiddi síðan í afstraktari tón-
setningu sambæjarmanns hans Dav-
íðs Brynjars Franzsonar á Laxness-
ljóðinu Hjá lygnri móðu, er fyrir vikið
skilaði ekki textanum jafnskýrt og
þjóðkunn útgáfa Jóns Ásgeirssonar.
Eftir Færeyinginn Kára Bæk (f.
1950) voru tvö lög við Heinesen, Va-
arstrofe og síðar Græsset grønnes, í
bráðfallegum nýklassískum anda
Knuts Nystedts o.fl. Hnausþykk
erkiamerísk hómófónía Stephens
Paulus í Pilgrims’ Hymn gerði og
mikla lukku. Lengsta verkið, Warn-
ing to the rich (1977) eftir sænska
Thomas Jennefelt – „e.t.v. mest flutta
norræna kórverk á síðasta fjórðungi
20. aldar“ – gerði sig undravel í
sterkri túlkun Hymnodiu með alla
ólíku effektana, þ. á m. tal og frammí-
köll, á hreinu. Örstutt latnesk tón-
setning Mäntyjärvis á Ave Maria
kom og skemmtilega fram úr
„sensurround“ uppstillingu meðfram
kirkjuveggjum og í anddyri.
Inntónunarlega vandmeðfarnasta
verkið, Water Night (1996) eftir Eric
Whitacre, útheimti m.a. þétta hljóm-
aklasa, en ekki virtust þeir standa
kórnum fyrir þrifum, enda var túlk-
unin í einu orði sagt stórglæsileg.
Seinna verk Brynjars, Eitt mér
skilst, þú Drottinn dýr í að mestu
fimmskiptum takti, kom kristals-
glært og klassískt fyrir í seiðandi
melódískri umgjörð, er kórinn skilaði
til fyrirmyndar vel.
Í fjallasal nefndist áheyrilegt verk
eftir Jón Hlöðver við ljóð Sverris
Pálssonar er kórinn frumflutti nú hér
syðra; sumpart í þjóðlegum/nýklass-
ísk-skandinavískum stíl, sumpart á
nútímalegra tónmáli, og var ekki sízt
borið uppi af eftirminnilegu meg-
instefi og tærum einsöng Helenu G.
Bjarnadóttur. Loks var klykkt út á
Vertu, Guð faðir, faðir minn (Hall-
grímur Pétursson) Jakobs Tryggva-
sonar, er hnykkti með melódískri
dúnmýkt á víðfeðmum tjáning-
armætti þessa stórefnilega norð-
lenzka kammerkórs.
Úrvalsraddir að norðan
TÓNLIST
Langholtskirkja
Verk eftir Jakob Tryggvason, Jón Hlöðver
Áskelsson (frumfl.), Davíð Brynjar Franz-
son (frumfl.), Kára Bæk, Stephen Paulus,
Thomas Jennefelt, Jaakko Mäntyjärvi og
Eric Whitacre. Hymnodia – Kammerkór
Akureyrarkirkju. Stjórnandi: Eyþór Ingi
Jónsson. Laugardaginn 11. febrúar kl. 17.
Myrkir músíkdagar
Ríkarður Ö. Pálsson
VANGAVELTUR Dantes Alighieri
um vatnið, himininn og jörðina, sem
lesa mátti í tónleikaskrá Myrkra mús-
íkdaga í Ými á laugardaginn, virtust
fremur barnalegar. Enda er textinn
frá árinu 1320 og er grundvallaður á
heimsmynd þess tíma. En þegar Thor
Vilhjálmsson hóf að lesa textann og
sérkennilegir hljómar tóku að berast
úr hátölurunum við sviðið, gerðist dá-
lítið einkennilegt.
Um var að ræða heimsfrumflutning
á verki eftir þekkt ítalskt tónskáld,
Maurizio Pisati, og var það fyrir rödd
Thors og tölvuhljóð, auk trompet- og
slagverksleikara. Stemningin var ein-
stök; djúp, fornfáleg rödd Thors og
annarsheimsleg tölvuhljóðin opnuðu
dyr inn í horfinn heim, allt í einu varð
textinn ekki lengur barnalegur, allt í
einu skynjaði maður veröldina með
augum miðaldamanna, allt í einu varð
vatnið, jörðin og himininn þrunginn
yfirskilvitlegri merkingu.
Ég held að við gerum okkur ekki
fyllilega grein fyrir því hversu heims-
mynd okkar hefur breyst gríðarlega
á síðustu árhundruðum. Gildi tón-
smíðarinnar eftir Pisati er að hún er
brú á milli lífsskilnings okkar og mið-
aldamannsins. Og það er ekkert smá-
ræði.
Þar með er ekki sagt að verkið sé
hafið yfir gagnrýni. Á tímabili var
framsögn Thors án tónlistar heldur
löng og var útkoman nokkuð lang-
dregin; væntanlega skildi minnihluti
tónleikagestanna ítölsku.
Ennfremur var nútímalegt
trommusettið hálfgert stílbrot; ég er
sannfærður um forneskjulegri
trumbur hefðu komið mun betur út.
Trommurnar áttu augljóslega að
tákna jörðina (slagverksleikarinn
Steef van Oosterhout kraup og sló
gólfið á tímabili), en trommusett er
alltof algeng sjón í poppgeiranum og
hljómurinn úr því of hversdagslegur
til að maður eigi auðvelt með að setja
það í svona óvenjulegt samhengi.
Hins vegar voru langir tromp-
ettónar Eiríks Arnar Pálssonar
áhrifaríkir, og þegar hann sveiflaði
hljóðfæri sínu í hringi og endurskap-
aði þar með teikningu Dantes af
himninum, jörðinni og vatninu, sem
sjá mátti í tónleikaskránni, var það
sérkennilega kyngimagnað. Vissulega
er trompettinn venjulegt nútíma-
hljóðfæri, en lögun hans og hljómur
hefur ekki breyst svo mikið í aldanna
rás. Í rauninni er hann tímalaus.
Flutningur verksins virtist pott-
þéttur fyrir utan þá annmarka sem
hér hafa verið nefndir. Thor las af
innlifun og rödd hans var svo djúp,
nánast myrk, að unaður var á að
hlýða. Trompetleikur Eiríks Arnar
var sömuleiðis tær, en einnig þrótt-
mikill, og slagverksleikur Steefs var
nákvæmur og kröftugur. Tölvuhljóðin
sem tónskáldið sjálft stjórnaði voru
líka einstök; bæði mjúk og dularfull.
Óneitanlega voru þetta eftir-
minnilegir tónleikar, a.m.k. breyttu
þeir skilningi mínum á veröldinni til
forna. Ég er sannfærður um að það á
við um fleiri tónleikagesti.
Ferðalag með tímavél
TÓNLIST
Ýmir
Maurizio Pisati: Questio. Flytjendur voru
Thor Vilhjálmsson, Steef van Oosterhout,
Eiríkur Örn Pálsson og Maurizio Pisati.
Laugardagur 11. febrúar.
Myrkir músíkdagar: Kammertónleikar
Jónas Sen
Stóra svið
SALKA VALKA
Fi 16/2 kl. 20 SÍÐASTA SÝNING!
WOYZECK
AUKASÝNINGAR
Fö 17/2 kl. 20 Lau 18/2 kl. 20
KALLI Á ÞAKINU
AUKASÝNINGAR UM PÁSKANA!
CARMEN
Su 19/2 kl. 20 Lau 25/2 kl. 20 UPPS.
Fö 3/3 kl. 20 Lau 4/3 kl. 20
Lau 11/3 kl. 20 Lau 18/3 kl. 20
RONJA RÆNINGJADÓTTIR
Lau 18/2 kl. 14 UPPS. Su 19/2 kl. 14 UPPS.
Su 26/2 kl. 14 UPPS. Su 26/2 kl. 17: 30
Lau 4/3 kl. 14 Su 5/3 kl. 14
Lau 11/3 kl. 14 Su 12/3 kl. 14
Lau 18/3 kl 14 Su 19/3 kl. 14
Lau 25/3 kl. 14 Su 26/3 kl. 14
Nýja svið / Litla svið
MANNTAFL
Mi 22/2 kl. 20 AUKASÝNING
ALVEG BRILLJANT SKILNAÐUR
Fi 16/2 kl. 20 UPPS. Fö 17/2 kl. 20 UPPS.
Lau 25/2 kl. 20 UPPS. Su 26/2 kl. 20 UPPS.
BELGÍSKA KONGÓ
Lau 18/2 kl. 20 UPPS. Su 19/2 kl. 20 UPPS.
Fi 23/2 kl. 20 Fö 24/2 kl. 20 UPPS.
Lau 4/3 kl. 20 Su 5/3 kl. 20
Fö 10/3 kl. 20 Su 12/3 kl. 20
GLÆPUR GEGN DISKÓINU
Mi 1/3 kl. 20 Fö 17/3 kl. 20
NAGLINN
Su 19/2 kl. 20 UPPS. Fö 24/2 kl. 40
Lau 25/2 kl. 20
HUNGUR
FORSÝNINGAR, MIÐAV. 1.200- Kr.
Í kvöld kl. 20 Mi 15/2 kl. 20 UPPSELT
Fi 16/2 kl. 20 Fö 17/2 kl. 17
Lau 18/2 FRUMSÝNING UPPSELT
MIÐASALA Í SÍMA 4 600 200
MIÐASALA LA ER OPIN FRÁ KL. 13-17
W.LEIKFELAWW G.IS
ALA@LEIKFELAGMIDAS .IS
Fullkomið brúðkaup
Fös. 17. feb kl. 19 AUKAS. - Örfá sæti laus
Fös. 17. feb kl. 22 AUKAS. - Örfá sæti laus
Lau. 18. feb kl. 20 UPPSELT
Lau. 18. feb kl. 22 Öfrá sæti - Síðasta sýning!
Miðasala opin allan sólarhringinn á netinu.
Maríubjallan
Mið. 15. feb. kl. 20 FORSÝNING - UPPSELT
Fim. 16. feb. kl. 20 FRUMSÝNING - UPPSELT
Sun. 19. feb. kl. 20 2.kortas - UPPSELT
Fim. 23. feb kl. 20 3.kortas - UPPSELT
Fös. 24. feb. kl. 19 4.kortas - Örfá sæti laus
Lau. 25. feb. kl. 19 5.kortas - UPPSELT
Lau. 25. feb. kl. 22 AUKASÝNING - Laus sæti
Fim. 2. mars kl. 20 6.kortas - Örfá sæti laus
Fös. 3. mars kl. 19 7.kortas - UPPSELT
Lau. 4. mars kl. 19 8.kortas - UPPSELT
Lau. 4. mars kl. 22 AUKASÝNING - Laus sæti3
10/3, 11/3, 17/3, 18/3
FÖS. 17. FEB. kl. 20 ÖRFÁ SÆTI LAUS
FIM. 23. FEB. kl. 20
FÖS. 3. MAR. kl. 20
MIND CAMP
eftir Jón Atla Jónasson
SUN. 19. FEB.
SÍÐUSTU SÝNINGAR
EF
eftir Valgeir Skagfjörð/
Einar Má Guðmundsson
VESTMANNAEYJAR
ÞRI. 21. FEB KL. 9 - UPPSELT
KL. 11 - UPPSELT
KL. 13 - UPPSELT
Námsmenn og vörðufélagar frá miðann
á 1000 kr. í boði Landsbankans
TAKMARKAÐUR SÝNINGARFJÖLDI

 
  
  
   

   
 
 
     
  

    ! " 

  

  

  # $  %  &   % $  %  '(()* +,- ./)
0   %0 $  % 1  2  2    %
   &    &  (3 - 4 (. &
555
  
 6
      

   


  
   
    

!" #"  $  %



 &  "%'(%') 

"
  *
 
% +,
  "% '(%--