Morgunblaðið - 21.07.2006, Qupperneq 10

10 FÖSTUDAGUR 21. JÚLÍ 2006 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
„[…] þjóðníðingar, land-
sölumenn, vesalmenni,
leiguþý, mútuþegar, svikarar,
agentar, æsingamenn […]“
Björn Bjarnason skrifar um
Kalda stríðið í Lesbók.
á morgun
BLAÐAMAÐUR Morgunblaðsins
fékk staðfestingu á því að íslenska
sumarveðrið er ekki til að hrópa
húrra fyrir þegar Willy Ker tók á
móti honum í skútu sinni í Hafnar-
fjarðarhöfn. Ker er rúmlega átt-
ræður Breti og siglir um Norður-
Atlantshafið á skútu sinni. Það fyrsta
sem hann gerði þegar hann stakk
höfði út úr skútu sinni var að hneyksl-
ast yfir framferði veðurguðanna.
Willy sigldi hingað til lands ásamt
hátt á annan tug breskra skútna til að
fagna því að 150 ár eru liðin síðan
breski lávarðurinn Dufferin sigldi til
Íslands. Dufferin lávarður skrifaði
ferðasögu sína sem gefin hefur verið
út og hafa margir heillast af, þar á
meðal Willy sem fyrst sigldi hingað til
lands árið 1981 eftir að hafa lesið bók-
ina.
Hefur siglt til nær
allra hafna hér landi
Saga þjóðanna sem búa við Norð-
ur-Atlantshafið heillar hann og sér í
lagi þjóðflutningar víkinga frá Noregi
alla leið til Norður-Ameríku. „Það er
einkum það að kanna fáfarnar slóðir
og kynnast menningu þjóðanna hér
sem rekur mig áfram,“ segir Willy. Á
meðan hann talar um hvernig hann
hefur elt Eirík rauða og Leif heppna
um hafið vaggar skútan með Willy og
blaðamann innanborðs allhressilega
þar sem hún liggur í höfninni. „Mér
þykir ekkert spennandi við að sigla á
milli hafna við Miðjarðarhafið, sigl-
ingar snúast um að beisla frumöflin
en ekki að dóla um í golunni með fá-
klætt kvenfólk á dekkinu.“
Síðastliðin ár hefur hann siglt bæði
að norðurskautinu og suðurskautinu
og er þekktur sem einn af reyndustu
skútusjómönnum á Norður-
Atlantshafinu. Hann hefur safnað
miklum upplýsingum um Færeyjar,
Ísland og Grænland sem gefnar hafa
verið út í bók fyrir þá sem hingað
vilja ferðast á skútum. „Ég hef siglt
til næstum allra hafna hér á landi og
finnst mjög gaman að sigla hér. Það
mætti þó gera meira fyrir þá sem
ferðast um á skútum. Maður hefur
ekkert á móti því að borga hafn-
argjöld en mér finnst nú að hafnir
eins og sú í Reykjavík og þessi hér
megi bjóða upp á smáþjónustu fyrir
þá sem koma á skútum. Ferða-
mannaþjónustan hér ætti að beita sér
fyrir þessu.“
Þrátt fyrir að vera kominn á níræð-
isaldurinn siglir hann enn um höfin
og lætur það ekki á sig fá þó hann sé
einn um borð í skútunni sem er af
smærri gerðinni. „Það fylgir því að
verða gamall að unga fólkið keppist
ekki um að sigla með manni. Þegar
fólk þarf að lifa svona þröngt saman á
löngum siglingum þá er ég hræddur
um að hægt sé að finna skemmtilegri
ferðafélaga en 82 ára gamlan karl,“
segir Willy og hlær. „Það sem er erf-
iðast við að sigla einn er að fá nægan
svefn.“ Af því að stöðugt þarf að fylgj-
ast með því hvort skútan rekist á eitt-
hvað getur Willy aðeins sofið í tutt-
ugu mínútur í einu allan tímann sem
hann er á sjó. „Þetta er í rauninni
ekki ósvipað því sem ég geri þegar ég
hjálpa syni mínum í búrekstrinum.
Þá sefur maður stutta stund, vaknar
og athugar hvort ekki sé allt í lagi
með kindurnar og fer svo aftur að
sofa.“
Eiginkona hans siglir ekki lengur
með honum en fylgist þó vökulum
augum með ferðum hans. „Við höfum
það fyrir reglu að ég hringi í hana á
hverju einasta kvöldi klukkan átta.
Ef það bregst þá á hún að hringja í
neyðarþjónustu. Ég hef einu sinni
gleymt þessu, þá hringdi hún hins
vegar í bankann okkar og komst að
því að ég var að nota greiðslukortið
okkar í firði á Grænlandi. Ég fékk svo
kenna á því þegar ég hringdi í hana
næst.“ Hann viðurkennir þó alvar-
legur í bragði að auðvitað felist
áhætta í siglingum sem þessum. „Það
er alltaf áhætta í þessu en maður lær-
ir að meta hana og átta sig á því hve-
nær það sé skynsamlegt að vera
djarfur og hvenær ekki. Það er það
sem maður græðir með aldrinum.“
Er á níunda lífi
Það eru ekki margir sem sigla einir
svona langar leiðir og enn færri á ald-
ur við Willy. Hann segist þó vita að
hann geti ekki haldið þessu áfram
endalaust. „Ég hef sagt við son minn
að ég muni hætta þessu þegar ég
kemst ekki lengur úr beddanum. En
til að lifa lengur þá verður maður að
hafa gaman af einhverju. Ég held að
það sé áhugi minn á því að kanna og
sigla sem heldur mér gangandi. Ég er
alltaf að leita að nýjum stöðum,“ segir
Willy og fyrr en varir er hann búinn
að nefna fjóra staði á Grænlandi sem
hann langar að skoða, þar af einn þar
sem hann hefur þurft frá að hverfa
vegna skemmda á skútunni. „Það er
mikil heppni í þessu. Oft er sagt kett-
ir hafi níu líf. Kannski er ég á mínu ní-
unda. Maður getur ekki verið hepp-
inn endalaust.“
Siglir á norðurslóðum á níræðisaldri
Willy Ker sigldi hingað
til lands í fyrsta skipti
fyrir 25 árum og hefur
verið reglulegur gestur
síðan þá. Gunnar Páll
Baldvinsson ræddi við
Willy um borð í skútu
hans en á henni hefur
hann siglt heimskaut-
anna á milli.
Morgunblaðið/Eggert
Willy Ker á skútu sinni í Hafnarfjarðarhöfn.
gunnarpall@mbl.is
Í DRÖGUM að nýju lagafrumvarpi
um skipulags- og byggingarmálefni
sem unnið var að beiðni umhverfis-
ráðherra er lagt til að komið verði á
sérstöku landsskipulagi sem marki
stefnu stjórnvalda í skipulagsmálum
og fjalli einkum um það mál sem
varði almannahagsmuni. Fram kem-
ur í frumvarpinu að landsskipulags-
stefnu er eftir þörfum ætlað að sam-
ræma stefnu stjórnvalda í ólíkum
málaflokkum sem snerta skipulags-
gerð sveitarfélaga og í henni verður
m.a. stefna stjórnvalda um sjálfbæra
þróun útfærð. Hugmyndin er sú að
landsskipulagsstefna skuli lögð fyrir
Alþingi í formi tillögu til þingsálykt-
unar til 12 ára og getur hún náð til
landsins alls, einstakra landshluta
eða allrar efnahagslögsögunnar, en
endurskoða skuli stefnuna á fjögurra
ára fresti, þ.e. eftir hverjar kosning-
ar.
Mjög aðkallandi að fá
fram stefnu ríkisins
Samkvæmt frumvarpsdrögunum
er gert ráð fyrir að umhverfisráð-
herra ákveði áherslur landsskipu-
lagsstefnu hverju sinni, en að Skipu-
lagsstofnun verði falin framkvæmd
vinnunnar. Stofnuninni er þannig
ætlað að vinna drög að landsskipu-
lagsstefnu til ráðherra og hafa við þá
vinnu samráð við hlutaðeigandi
stofnanir, eins og Orkustofnun, Um-
hverfisstofnun og Vegagerð ríkisins,
auk þess að vera í nánu samráði við
Samband íslenskra sveitarfélaga.
„Það var orðið mjög aðkallandi að
til væri heildarstefna ríkisins í hinum
ýmsum málaflokkum, sem sveitar-
félögin vinna síðan úr hvert á sínu
svæði,“ segir Stefán Thors, skipu-
lagsstjóri ríkisins, þegar hann er
inntur eftir því hvers vegna ástæða
hafi þótt til að koma á landsskipulagi.
Segir hann hugsunina þá að lands-
skipulag sé rétthæsta skipulagsstig-
ið sem beri að taka tillit til við gerð
annarra skipulagsáætlana, s.s. aðal-
skipulag sveitarfélaganna, enda
nauðsynlegt að sveitarfélögin hafi
ákveðið leiðarljós í sinni vinnu, hvort
heldur það snúi að t.d. lagningu há-
lendisvega eða nýtingu orkuvinnslu-
svæða. Þess má geta að tekið er fram
í frumvarpsdrögunum að í kjölfar
setningar landsskipulagsstefnunnar
beri að laga gildandi skipulagsáætl-
anir að nýrri landsskipulagsstefnu.
Aðspurður segir Stefán hugmynd-
ina með landsskipulaginu vera þá að
þetta verði ákveðið stjórntæki. „En
síðan er það pólitísk ákvörðun á
hverjum tíma hversu nákvæmlega er
farið í saumana á hlutunum í skipu-
laginu,“ segir Stefán og bendir á að
enn eigi eftir að ákveða hvort skipu-
lagið eigi að vera mjög stýrandi
stjórntæki eða meira á almennum
nótum sem ekki feli neina bindingu í
sér, það sé á færi umhverfisráðherra
og Alþingis að ákveða það.
Lagt er til að frumvarpið taki gildi
1. janúar 2008, en umhverfisráðherra
stefnir að því að leggja frumvörpin
fyrir Alþingi á komandi haustþingi.
Nálgast má frumvarpsdrögin á vef
ráðuneytisins og er öllum gefinn
kostur á að koma á framfæri athuga-
semdum við drögin fyrir 15. ágúst
nk.
Landsskipulagi
ætlað að samræma
stefnu stjórnvalda
Eftir Silju Björk Huldudóttur
silja@mbl.is
SAMFYLKINGIN skorar á
samkeppnisyfirvöld að flýta
rannsókn á afleiðingum fá-
keppni á matvælamarkaði í
landinu og mótun tillagna til
að sporna gegn fákeppni.
Flokkurinn mun þá í haust
beita sér fyrir breytingum á
lögum sem ætlað er að tryggja
að fjármálaráðuneytið eitt, en
ekki landbúnaðarráðuneytið,
fari með ákvörðun um inn-
flutningstolla.
Í ályktun flokksins sem
send var út í gær kemur fram
að Samfylkingin styðji ein-
dregið hugmyndir um afnám
vörugjalda og innflutningstolla
á landbúnaðarafurðir í áföng-
um, í samræmi við þær til-
lögur sem kynntar séu í
skýrslu formanns matvæla-
verðsnefndar. „Samfylkingin
leggur áherslu á að samfara
afnámi innflutningstolla verði
gripið til tímabundinna að-
gerða til að tryggja hag
bænda og getu landbúnaðarins
til að standast aukna sam-
keppni, til dæmis með því að
auka beinan stuðning við upp-
byggingu bænda.“
Undrast flokkurinn hálf-
velgju ríkisstjórnarinnar í
garð tillagna um afnám tolla
og vörugjalda og átelur sinnu-
leysið sem þar kemur fram
gagnvart hagsmunum almenn-
ings.
Undrast
hálfvelgju
ríkisstjórn-
arinnar
Samfylkingin