Morgunblaðið - 21.07.2006, Page 11

MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 21. JÚLÍ 2006 11
FRÉTTIR
EFTIRLITSSTOFNUN EFTA (ESA) hefur sent
íslenskum stjórnvöldum rökstutt álit þess efnis, að
búsetukröfur, sem gerðar eru í reglum um náms-
lán hér á landi, séu taldar mismuna erlendum far-
andverkamönnum og fjölskyldum þeirra. Búsetu-
skilyrðin er að finna í 13. gr. laga um Lánasjóð
íslenskra námsmanna og kveða á um að til að fá
lán frá sjóðnum þurfi umsækjandi að hafa verið
búsettur hér á landi síðustu tvö ár eða þrjú ár af
síðustu tíu. Reglan, sem kom inn í lögin árið 2004,
tekur jafnt til íslenskra ríkisborgara sem ríkis-
borgara landa á EES-svæðinu.
Í tilkynningu ESA segir að EES-samningurinn
geri ráð fyrir að farandverkamenn njóti sama rétt-
ar til félagslegra hlunninda og verkamenn, sem
búsettir eru í viðkomandi ríkjum og að fjármögn-
un náms sé talin til slíkra hlunninda. Stofnunin
segir að þótt reglurnar gildi jafnt um íslenska rík-
isborgara sem aðra EES-þegna eigi Íslendingar
auðveldara með að uppfylla þær og því felist óbein
mismunun í reglunum. Segist ESA telja, að ís-
lensk stjórnvöld hafi ekki sýnt fram á, að slík mis-
munun sé réttlætanleg. Tilgangur rökstudds álits
er að veita ríkjum lokafrest til að grípa til aðgerða
áður en máli er vísað til EFTA-dómstólsins. Ís-
land hefur þrjá mánuði til að bregðast við.
Steingrímur Ari Arason, framkvæmdastjóri
LÍN, segir að ekki verði gripið til sérstakra við-
bragða af hálfu sjóðsins vegna álits ESA enda
þyrfti að koma til lagabreyting ef verða ætti við
kröfum stofnunarinnar. Hann segir að stjórn
sjóðsins hafi ekki borist margar kvartanir vegna
búsetuskilyrða en þó fundið fyrir óánægju hjá Ís-
lendingum sem hefur verið synjað um lán þar sem
þeir hafi ekki búið hér á landi í tvö ár eða sam-
anlagt þrjú ár af síðustu tíu.
Segir búsetuskilyrði
LÍN jafngilda mismunun
LÍFSLEIKNINÁMSKEIÐ á vegum siglingaklúbbsins
Sæfara á Ísafirði stendur nú sem hæst og eru þar 19
krakkar á öllum aldri sem læra hinar ýmsu greinar úti-
vistar og ævintýramennsku undir handleiðslu Alberts
Magnússonar.
Krakkarnir læra að róa kajak og sigla fjórum gerð-
um af skútum auk þess sem farið er í hjólaferðir, klifur,
klettasig, gönguferðir og fleira. Þá er kennd hjálp í við-
lögum sem nauðsynleg er öllum þeim sem hyggjast
stunda útivist og sport, ekki síst þeim sem stunda sigl-
ingar.
Námskeiðahaldið hefur mælst mjög vel fyrir hjá
börnum og foreldrum og hafa fyrirtæki á Ísafirði stutt
framtakið.
Á Ísafirði hefur á síðustu árum verið að byggjast upp
mikil þekking á siglingum á kajökum og skútum. Að-
staða til að stunda siglingar er mjög góð og náttúran
einstök.
Morgunblaðið/Halldór Sveinbjörnsson
Læra saman á kajaka og skútur
Eftir Þóri Júlíusson
thorirj@mbl.is
UMBOÐSMAÐUR Alþingis hefur
komist að þeirri niðurstöðu að
annmarkar hafi verið á undirbún-
ingi, efni og formi þeirra ákvarð-
ana sem veiðimálastjóri tók árið
2004, með setningu reglna um
bann við netaveiði á göngusilungi í
sjó í Eyjafirði, Skjálfanda og
Þistilfirði á tilteknu tímabili á ári
hverju.
Hann beindi því þeim tilmælum
til stjórnvalda, nú Landbúnaðar-
stofnunar, að þessar ákvarðanir
yrðu teknar til endurskoðunar.
Þetta kemur fram í áliti umboðs-
manns frá 11. júlí síðastliðnum.
Í álitinu rakti umboðsmaður
ákvæði þágildandi 14. gr. laga um
lax- og silungsveiði, en veiðimála-
stjóri hafði byggt ákvarðanir sínar
á heimild í 7. mgr. þeirrar laga-
greinar.
Niðurstaða umboðsmanns var í
grundvallaratriðum fjórþætt. Í
fyrsta lagi taldi hann að sú fram-
kvæmd veiðimálastjóra að taka
umræddar ákvarðanir eingöngu
með setningu almennra stjórn-
valdsfyrirmæla hefði ekki verið í
samræmi við lög. Í öðru lagi var
það niðurstaða umboðsmanns að
það hefði verið í andstöðu við skil-
yrði nefndrar lagagreinar um „til-
tekinn tíma“ að afmarka gildistíma
reglnanna við ótilgreint árabil. Í
þriðja lagi komst umboðsmaður að
þeirri niðurstöðu að það hefði með-
al annars verið tilgangur ákvarð-
ana veiðimálastjóra að vinna gegn
veiðum á göngusilungi í sjó um-
fram lagaheimildir annars vegar
og sætta ósætti hagsmunaaðila við
það fyrirkomulag sem Alþingi
hafði ákveðið um bann við veiðum
á laxi í sjó en leyfa veiðar göngu-
silungs hins vegar. Umboðsmaður
sagði þessi sjónarmið ekki hafa
verið í samræmi
við þá lagaheim-
ild sem byggt
var á. Í fjórða
lagi var það nið-
urstaða umboðs-
manns að máls-
meðferð
veiðimálstjóra
hefði ekki verið í
samræmi við þá
grundvallarreglu
stjórnsýsluréttar, rannsóknarregl-
una, að málsatvik skuli upplýst
nægjanlega áður en ákvörðun er
tekin.
Bannið ekki byggt á rökum
Haukur Halldórsson, forsvars-
maður félags sjávarréttareigenda
veiðiréttar við austanverðan Eyja-
fjörð, segist fagna niðurstöðu um-
boðsmanns en hún hafi verið í
samræmi við það sem kærendur
málsins áttu von á.
„Þetta [bann við netaveiðum]
var ekki byggt á neinum rökum
heldur var um að ræða geðþótta-
ákvörðun veiðimálastjóra. Ráðu-
neytið tilkynnti umboðsmanni í
fyrra að þessar reglugerðir yrðu
dregnar til baka en ekkert virðist
hafa verið gert í því,“ segir Hauk-
ur og bendir á að það sé dapurt að
þurfa að verja hendur sínar gagn-
vart stjórnsýslunni.
Aðspurður segir Haukur að hér
séu töluverðir hagsmunir í húfi og
þeir fari vaxandi.
„Þetta eru lífsgæði sem tengjast
ferðamennsku og öðru. Það eru
fæstir sem eru að veiða í net til
sölu en flestir eru að veiða fyrir
sjálfa sig og stunda þetta sér til
ánægju.“
Haukur hefur rætt álit umboðs-
manns við landbúnaðarráðherra og
segist ekki hafa trú á öðru en að
málið verði tekið til endurskoðunar
í kjölfarið.
Álit umboðsmanns Alþingis gagnrýnir hvernig staðið var að netaveiðibanni
Annmarkar á banni við netaveiði
Haukur
Halldórsson
SAMTÖK verslunar og þjón-
ustu – SVÞ – segja ummæli
Geirs H. Haarde, forsætisráð-
herra, um skýrslu matvæla-
nefndar vera óskiljanleg, en
þau sé efnislega á þá leið að
innflytjendum, heildsölum og
smásölum sé ekki treystandi til
að láta lækkun tolla og skatta á
matvæli, þ.á m. sælgæti, skila
sér til neytenda í lægra vöru-
verði. Þetta kemur fram í til-
kynningu sem SVÞ sendi frá
sér.
Ennfremur segir í tilkynn-
ingunni að þessi ummæli séu
óskiljanleg og benda samtökin
á að versluninni sé treyst til að
innheimta einn af aðalskatt-
stofnum ríkisins og hefur ýms-
ar skyldur í því sambandi. Ekki
hafi borið á því að umræddur
stjórnmálamaður hafi efast um
ágæti þess fyrirkomulags og að
niðurfelling innflutningstolla á
grænmeti sem og lækkun virð-
isaukaskatts á sumum matvör-
um hafi hvort tveggja skilað sér
í lægra vöruverði. SVÞ krefjast
því skýringa á þessum ummæl-
um ráðherra.
Skilja ekki
ummæli
ráðherra
BÆJARSTJÓRN Bolungarvíkur
hefur ráðið Grím Atlason sem bæj-
arstjóra Bolungarvíkur næsta kjör-
tímabil. Grímur er 35 ára þroska-
þjálfi að mennt en
hefur undanfarin
ár rekið umboðs-
fyrirtæki fyrir
tónlistarmenn
undir nafninu
Austur-Þýska-
land og hefur
meðal annars tón-
listarfólkið og
hljómsveitirnar
Emilíönu Torrini,
Mezzoforte, KK, Ellen Kristjáns-
dóttur, Hjálma og fleiri á sinni
könnu.
Grímur er kvæntur Helgu Völu
Helgadóttur, leik- og fjölmiðlakonu,
og eiga þau fjögur börn. Grímur mun
hefja störf sem bæjarstjóri í Ástar-
viku Bolungarvíkur sem hefst 13.
ágúst næstkomandi.
Ráðinn bæj-
arstjóri Bol-
ungarvíkur
Grímur Atlason
LÖGREGLAN í Reykjavík gerði á
miðvikudag könnun á búnaði reið-
hjóla í einu hverfa borgarinnar. Sam-
kvæmt upplýsingum frá lögreglunni
reyndist ýmsu ábótavant hvað varð-
aði lögbundinn búnað reiðhjóla en
auk þess virðist sem börn og ung-
lingar séu ekki nægilega dugleg að
nota öryggishjálma þegar þau eru á
hjólum, línuskautum eða hlaupahjól-
um. Meirihluti þeirra barna og ung-
linga sem lögreglan ræddi við notaði
ekki hjálm.
Lögreglan segir að forráðamenn
verði að fylgja því betur eftir að börn
þeirra noti nauðsynlegan öryggis-
búnað. Á miðvikudag hafi t.d. verið
ekið á ungan dreng á hlaupahjóli sem
slasaðist við það á höfði, en þar hefði
hjálmurinn komið að góðu gagni.
Notkun
öryggishjálma
ábótavant
♦♦♦
ÞORGERÐUR Katrín Gunnarsdóttir
menntamálaráðherra segir að látið
verði reyna á þetta mál fyrir EFTA-
dómstólnum, enda fallist ráðuneytið
ekki á túlkun ESA um að í reglunni um
búsetuskilyrði felist mismunun.
Reglan segir Þorgerður að taki jafnt
til allra, Íslendinga sem ríkisborgara
EES-svæðisins. Spurð hvaða áhrif það
hefði ef málið tapaðist segir Þorgerður
erfitt að segja til um það á þessu stigi
en ljóst sé að ef öll skilyrði um búsetu
falli úr gildi verði LÍN að eins konar
óútfylltum tékka gagnvart öllum á
EES-svæðinu.
„Það er ljóst að löggjafarvaldið er
okkar megin,“ segir Þorgerður og
bætir við að fara verði varlega í að
eftirláta evrópskri eftirlitsstofnun að
ráðskast með stofnun eins og LÍN.
Látið reyna á málið fyrir EFTA-dómstólnum
Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir
HINSEGIN dagar í Reykjavík,
samtök sem sjá um undirbúning og
skipulag Gay Pride-göngunnar og
Hinsegin daga, hafa sent mótmæli til
borgarstjórnar Ríga og innanríkis-
ráðherra Lettlands vegna ákvörðun-
ar borgaryfirvalda þar að banna
gleðigöngu samkynhneigðra í borg-
inni. Auk þess hafa samtökin sent
Valgerði Sverrisdóttur utanríkisráð-
herra bréf þar sem hún er hvött til að
mótmæla ákvörðuninni.
Heimir Már Pétursson, fram-
kvæmdastjóri Hinsegin daga, sagði
við Fréttavef Morgunblaðsins í gær
að samtökin hefðu mótmælt því þeg-
ar gangan var bönnuð í Varsjá í Pól-
landi í fyrra en svo virtist sem rétt-
indi samkynhneigðra væru lítils virt
í austanverðri Evrópu.
Mótmæla
banni í Ríga
SEX manns voru fluttir á slysadeild
eftir harðan árekstur á gatnamótum
Reykjanesbrautar og Aðalgötu í
Keflavík í gærmorgun. Þrír bílar
áttu hlut að máli, fólksbíll, jeppi og
sex manna fólksflutningabíll. Eng-
inn hinna slösuðu var þó talinn alvar-
lega slasaður þrátt fyrir beinbrot
sem af hlutust hjá sumum.
Slysið atvikaðist þannig að ekið
var aftan á bíl sem var að beygja út
af Reykjanesbrautinni inn á Aðal-
götu og hentist hann í veg fyrir ann-
an bíl sem var að koma úr gagn-
stæðri átt. Lögreglan í Keflavík
rannsakar málið.
Sex fluttir
á slysadeild
♦♦♦
♦♦♦