Morgunblaðið - 20.09.2006, Blaðsíða 42
42 MIÐVIKUDAGUR 20. SEPTEMBER 2006 MORGUNBLAÐIÐ
menning
AÐALHEIÐUR er ein af líflegri
listamönnum landsins, bæði í atorku,
sýningarhaldi og list sinni, og tréfíg-
úrur hennar eru mörgum kunnar.
Aðalheiður notar það sem til fellur
við list sína, hjá henni lifnar hver
spýta við í ótrúlegri hugkvæmni og
skemmtilegri útfærslu. Vinnuaðferð
hennar er að einhverju leyti bernsk
en Aðalheiður er menntuð myndlist-
arkona og nálgast viðfangsefni sitt á
öðrum forsendum, niðurstaðan er
fáguð og verk sem búa yfir innsæi og
jafnvel smáatriði eins og hökusvipur
eða það hvernig hendi er stillt á
mjöðm lifna við. Í Listasafni Árnes-
inga sýnir Aðalheiður þó nokkurn
fjölda mannsmynda í fullri stærð,
flestar frístandandi en einnig lág-
myndir á vegg. Líka þó nokkrar and-
litsmyndir, spýtur sem sýnast með
einu handtaki breytt í lifandi mann-
eskju. Í flestum fígúrum hennar búa
svo sterkir karakterar að hægt væri
að ímynda sér heilu sögurnar í
kringum þær, eða að þær eigi sér
fyrirmynd í raunveruleikanum, sem
stundum er raunin, en Aðalheiður
hefur m.a. gert myndir af fólki sem
hún minnist frá æskuárum sínum.
Kannski á rausnarlegi maðurinn á
bekknum sína fyrirmynd, en hann er
svo ljóslifandi þar sem hann situr og
hallar sér fram svo sveigja kemur á
bakið. Það má ímynda sér að húfan
sem Drengur með húfu ber hafi ver-
ið kveikjan að tilurð hans en erfiðara
er að ráða í áleitnu myndina af bik-
iníklæddu konunni með bleikmáluðu
táneglurnar, hvert er hún að fara
með hamarinn? Nokkuð góð ímynd
íslenskra kvenna í dag og ef til vill
fyrirmynd litlu stúlkunnar með
gjörðina sem stendur hjá henni. Það
er sérkennileg spenna í myndinni af
stúlku sem krýpur með skál, eins og
hún gæti allt eins haft eitthvað allt
annað í höndunum, hver veit hvað.
Lágmyndir Aðalheiðar eru eðlilega
ekki eins virkar í rýminu og fígúrur
hennar og sumar sterkari en aðrar
en afar lofandi engu að síður. Að-
alsmerki Aðalheiðar er meðal annars
hrein sköpunargleði, og henni miðlar
hún frábærlega til áhorfenda í verk-
um sínum. En hún gefur áhorf-
endum einnig kost á að spreyta sig á
spýtunum í smiðju frammi í safninu.
Stórt borð þakið trékubbum sem til
hafa fallið, verkfæri og lím sem
margir hafa nýtt sér og prýða smíð-
isgripir áhorfenda margar hillur.
Þetta er afar lifandi og skemmtileg
sýning hjá Aðalheiði og um leið
synd hversu lítið líf virðist vera í
Listasafni Árnesinga, það er spurn-
ing hvort kynningarstarfsemi safns-
ins virki vel. Unglingur sem grúfir
sig í fartölvu er ekki besta andlit
safnsins út á við, þegar ég kom við
sat enginn á kaffistofunni og engin
kaffilykt í loftinu, þó er tafla þar sem
auglýstar eru m.a. vöfflur, ætli hann
baki þær drengurinn? Safnið hefur
sýnt metnað í starfsemi sinni og
móttaka þess og öflun gesta er hluti
af henni. Eflaust er hér eitthvað við
að eiga sem á sér sína orsök og verð-
ur vonandi bætt úr því svo fleiri geti
notið þeirra áhugaverðu sýninga
sem safnið býður upp á.
Líf í timbrinu
Óheft sköpunargleði „Fáguð verk sem búa yfir innsæi og jafnvel smáat-
riði eins og hökusvipur eða það hvernig hönd er stillt á mjöðm, lifna við.“
MYNDLIST
Listasafn Árnesinga
Til 23. september. Opið í september og
október lau. og sun. frá kl. 14–17. Að-
gangur ókeypis.
Aðalheiður S. Eysteinsdóttir
Ragna Sigurðardóttir
JAPANSKA leikhúsið Theatre du
Sygne frá Tókýó hefur undanfarinn
áratug heimsótt Evrópu reglulega
með sýningar á evrópskum verkum.
Það kemur nú í fyrsta sinni til Ís-
lands í tilefni af því að 50 ár eru liðin
frá því að Ísland og Japan tóku upp
stjórnmálasamband. Snegla tamin
eða The Taming of the Screw eftir
William Shakespeare er viðfangs-
efnið. Einn af fyrstu gamanleikjum
þessa höfundar sem hefur að við-
fangsefni eldgamalt og vinsælt þema
leikhússins og bókmenntanna:
Hvernig temja megi tannhvassar,
sjálfstæðar eiginkonur er ekki láta
að stjórn. Ærsl eru í fyrirrúmi, svik
og prettir, dulargervi, leikur er í
leiknum, herrar nota þjóna og allt
gerist það á Ítalíu.
Upphaflegum inngangi er hér
sleppt og í stað þess hefst sýningin
með vestræna brúðarmarsinum,
vestrænu brúðkaupi, brúðkaups-
veislu þar sem faðir brúðgumans (?)
tilkynnir í gamansömum tón að nú
verði leikin dæmisaga fyrir brúð-
hjónin (vissulega nauðsynleg breyt-
ing á okkar feminísku tímum!) og
hefst þá verkið.
Í fyrstu verður maður svolítið
pirraður, heldur að hér eigi að fara
að framfæra Shakespeare upp á
hefðbundinn vestrænan hátt nema
hvað tungumálið væri óskiljanlegt,
og ekki jók textavélin á bjartsýnina
því enski textinn var ekki saminn af
Shakespeare heldur þýddur úr jap-
önsku. En svo breyttist allt. Texta-
vélin varð ónauðsynleg. Austrið
sigrast á vestrinu.
Sviðsmyndin er sáraeinföld, fjög-
ur þunn teppi hanga úr rá með mál-
aðri panoramamynd í pastellitum af
ítalskri borg. Þeim má snúa við og
kemur þá önnur borg. Og þau má
lýsa til að þrengja svið. Á milli tepp-
anna eru innkomur, á bak við þau er
leikið, þrír stólar, kubbar eru af og
til notaðir, stundum teppisbútur
lagður á gólf, annars eru það leik-
ararnir sjálfir sem eru aðalatriðið. Í
búningum ríkir algjört frelsi, ekkert
raunsæi, að ákveðnu marki eru þeir
vestrænir en fallega tengdir við jap-
anskar hefðir og lyfta ákaflega vel
upp karakterum, karakter-
einkennum. Og skemmtilegt hvernig
í búningum er búinn til leikur í leikn-
um, eða þegar Katarína flyst í annað
hérað, aðra borg á heimili Petruc-
hios þá er eins og við séum komin í
heimkynni hirðfíflanna, sagan um
tamningu hennar fær þar með nýja
fjarlægð, verður ýktur leikur í leikn-
um.
Í hundrað og tíu mínútur án hlés
rennur reyndar leikurinn fram,
hraður, mjúkur, áreynslulaus með
skýrri atburðarás, skýru látbragði,
skýrum persónum og skýrri afstöðu
þeirra hverrar til annarrar; af jap-
anskri fimi er slegist og velst um,
kómískar sítúasjónir gerðar lifandi
og undir þær leikur stúlka gam-
ansama japanska strengjatónlist á
hljóðfæri sem heitir Shamisen eða
snákur. Og aftur og aftur fyllist
maður aðdáun yfir hversu miklu
meira vald þessir leikarar hafa á
hreyfingum sínum og látbragði en
þeir íslensku. Þótt Atsuko Ogawa í
hlutverki Katarínu og Gouki Ogawa
í hlutverki þjónsins Grumios hafi
hrifið mest. Í lokin reyndust hundr-
að og tíu mínúturnar hafa liðið hratt
og enn einu sinni frammi fyrir aust-
rænum leiklistarhefðum skilur mað-
ur af hverju allir þeir sem endurnýj-
uðu vestrænt leikhús á tuttugustu
öld töldu sig þurfa að leita til upp-
runa þess í Austurlöndum.
María Kristjánsdóttir
Vestrið í austrinu
LEIKLIST
Theatre du Sygne
Eftir William Shakespeare. Leikstjóri:
Hisao Takase. Leikmynd: Izumi Mat-
zuoka. Lýsing: Reiko Kasawa. Búningar
Yuako Ozaki, Noami Shinohara. Tónlist:
Shioko Miyaki. Leikarar: Atsuko Ogawa,
Mitsutaka Tachikawa, Shiro Arai, Gouki
Ogawa, Hirokazu Hayashi, Motonobo
Hoshino, Ken Honjo, Yohei Matsukado,
Kazuro Yano, Yasuhiro Wakita,Seiko
Tano og Izumi Matzuoka.
Stóra svið Þjóðleikhússins kl. 20.00,
laugardaginn 16. september.
Snegla tamin
Miðasalan er opin alla daga nema mánudaga kl. 14-18 og fram að sýningu sýningardaga.
Símasala kl. 10-18 þriðjudaga - föstudaga. Miðasala á Netinu allan sólarhringinn.
BROTTNÁMIÐ ÚR KVENNABÚRINU - eftir W. A. Mozart
Frumsýning fös. 29. sep. kl. 20
2. sýn. sun. 1.okt. kl. 20 – 3. sýn. fös. 6. okt. kl. 20 – 4. sýn. sun. 8. okt . kl. 20
5. sýn. fös. 13. okt. kl. 20 - 6. sýn. sun. 15. okt. kl. 20
www.opera.is opera@opera.is Sími: 511 4200
Kynning fyrir sýningu í boði Vinafélags íslensku óperunnar kl. 19.15
Námskeið um Mozart og Brottnámið úr kvennabúrinu hjá
EHÍ hefst 3. október. Skráning í síma 525 4444 – endurmenntun@hi.is
RONJA RÆNINGJADÓTTIR
Sun 24/9 kl. 14 Lau 30/9 kl. 14
Sun 1/10 kl. 14 Sun 8/10 kl. 14
VILTU FINNA MILLJÓN?
Sun 24/9 kl. 20 Lau 30/9 kl. 20
Fös 6/10 kl. 20 Sun 15/10 kl. 20
FOOTLOOSE
Fös 22/9 kl. 20 Lau 23/9 kl. 20
Fim 28/9 kl. 20 Fös 29/9 kl. 20
HVÍT KANÍNA
Nemendaleikhúsið frumsýnir nýtt verk eftir
hópinn.
Fös 22/9 kl. 20 frumsýning UPPS.
Lau 23/9 kl. 20 hátíðarsýning UPPS.
Sun 24/9 kl. 20 Mið 27/9 kl. 20
BANNAÐ INNAN 16 ÁRA.
Engum hleypt inn án skilríkja.
ÞAÐ BORGAR SIG AÐ
GERAST ÁSKRIFANDI
Áskriftarkort á 5 sýningar á 9.900.
Þeir sem gerast áskrifendur fyrir 20.sept. fá
gjafakort í Borgarleikhúsið í kaupbæti.
Nánari uppl. á www.borgarleikhus.is
PINA BAUSCH
LOKSINS Á ÍSLANDI!
Dansleikhúsið frá Wuppertal undir stjórn
Pinu Bausch verður með 4 sýningar á
verkinu Água í Borgarleikhúsinu.
Í kvöld kl. 20 UPPS.
Síðasta sýning
Miðaverð 4.900.
MEIN KAMPF
Lau 23/9 frumsýning UPPS.
Mið 27/9 kl. 20 UPPS.
Fös 29/9 kl. 20
Lau 7/10 kl. 20
Sun 8/10 kl. 20
ÁSKRIFTARKORT
Endurnýjun áskrftarkorta stendur yfir!
Mein Kampf e. George Tabori
Amadeus e. Peter Shaffer
Fagra veröld e. Anthony Neilson
Dagur vonar e. Birgi Sigurðsson
Söngleikurinn Grettir e. Ólaf Hauk Símonar-
son, Þórarinn Eldjárn og Egil Ólafsson.
Lík í óskilum e. Anthony Neilson
Ronja ræningjadóttir e. Astrid Lindgren
Viltu finna milljón? e. Ray Cooney.
Belgíska Kongó e. Braga Ólafsson
Íslenski dansflokkurinn
og margt, margt fleira.
www.leikfelag.is
4 600 200
Kortasala í fullum gangi!
Áskriftarkort er ávísun á góðan vetur. Vertu með!
Leikhúsferð með LA til London - UPPSELT
Karíus og Baktus
Lau 23. sept kl. 14 UPPSELT, Frumsýning
Lau 23. sept kl. 15 UPPSELT
Sun 24. sept kl. 14 UPPSELT, 2. kortasýn
Sun 24. sept kl. 15 Aukasýning
Lau 30. sept kl. 14 3. kortasýn, örfá sæti laus
Sun 1. okt kl. 14 UPPSELT, 4. kortasýn
Sun 1. okt kl. 15 UPPSELT
Sun 1. okt kl. 16 Aukasýning
Næstu sýn 8/10, 15/10, 22/10
HUNDRUÐ seljenda á eBay-
vefsíðunni reyna nú að hagnast á
andláti ástralska krókódílaáhuga-
mannsins Steve Irwins sem lést
þegar gaddaskata stakk hann í
hjartastað 4. september sl. Ýmis
varningur tengdur Irwin er þar til
sölu án heimildar fjölskyldu Irwins
og óvíst hvort hlutirnir tilheyrðu
honum.
Meðal varnings eru stutt-
ermabolir, límmiðar á stuðara bif-
reiða og áletraður minnisvarði úr
gleri og marmara sem í er grafið:
,,Steve Irwin. Krókódílaveiðimað-
urinn. 22.2. 1962–4.9. 2006. Þú
verður ávallt elskaður“.
Annar notandi eBay auglýsir til
sölu bankavíxil með andlitsmynd af
Irwin og kostar hann 29 dollara.
Sumir notendur reyna meira að
segja að selja áströlsk dagblöð frá
dánardegi Irwins og fá allt að 20
dollara fyrir.
Notendur
eBay hagn-
ast á andláti
Steve Irwins
Fréttir á SMS