Morgunblaðið - 13.05.2008, Blaðsíða 29

MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 13. MAÍ 2008 29
væntanlega verið sannfærð um betri
vist hjá þeim en á jörðinni. Megi
henni verða að ósk sinni.
Arnþór Helgason.
Fjóla var ásamt þeim Helga og
Tryggva einn af fyrstu nemendum
mínum eftir að ég kom heim sem
blindrakennari. Þarna mætti mér
lífsglöð, brosandi tíu ára stúlka sem
ég varð fljótt vör við að var alltaf
syngjandi. Hún var þá búin að vera
blind í u.þ.b. tvö ár. Hún var fljót að
læra blindraletrið og tileinka sér allt
nám. Hún var einstaklega lagin í
höndunum og prjónaði sokka, trefla
og margt fleira. Ég var litin horn-
auga þegar ég sagði að Fjóla Björk
væri að prjóna tvíbandaða barna-
peysu og það gerði hún af sinni al-
kunnu snilld. Hnyklarnir voru settir í
plastpoka og þeir merktir með sínum
rétta lit, perlur notaðar til að telja
umferðir og þá var minni ekkert að
vanbúnaði. Fjóla Björk var alla tíð
bæði samviskusöm og metnaðar-
gjörn. Það dugði ekki að fá minna en
níu komma fimm og helst tíu í sem
flestum greinum. Það var ekki nóg
með að Fjóla Björk missti sjónina.
Um ellefu ára aldurinn fór hún að
missa heyrn. Á tímabili fór ég viku-
lega með hana í heyrnarmælingu upp
á Heilsuverndarstöð og því miður var
útkoman alltaf verri og verri og að
lokum missti hún alveg heyrnina.
Þetta var löng þrautaganga með
heyrnartæki og aðgerðum og alltaf
stóðu mamma, pabbi, Lára Jóna og
Böðvar eins og klettar við hlið henn-
ar. Þessu öllu tók Fjóla mín með jafn-
aðargeði og lærði að tileinka sér
heyrnleysingjastafrófið þegar það
var stafað í lófann á henni. Þegar
Fjóla Björk var í grunnskóla lærði
hún vélritun. Þetta kom sér vel fyrir
hana þegar tölvuvæðingin fyrir
blinda fór í gang. Hún lærði á sína
tölvu og notaði blindraletursskjá til
að lesa textann. Þannig gat hún verið
í póstsambandi við marga aðila. Hún
fylgdist vel með því hvernig börnum
mínum vegnaði og síðan barnabörn-
um. Hún las alla tíð mikið og var
mjög fróðleiksfús og fylgdist með
fréttum, t.d. með því að lesa Mogg-
ann á netinu svo og ýmis tímarit. Eft-
ir að Fjóla var komin um tvítugt fór
hún fram á fullorðinsfræðslu sem
hún og fékk. Ég tók hana í íslensku
og bókmenntir en Ragnhildur í
bakstur og matargerð. Fjóla elskaði
að matbúa og bjóða í kaffi. Hún var
mjög músíkölsk, spilaði á píanó alla
tíð, líka eftir að hún missti heyrnina.
Pabbi hennar spilar á harmoniku og
Fjóla Björk vandist því strax í barn-
æsku að hlusta á tónlist og syngja.
Hún hlustaði á fiðluleik með því að
leggja höndina á fiðluna á meðan
spilað var á hana. Hún var ótrúlega
fær í að lýsa umhverfi og aðstæðum
þó svo að hún hvorki heyrði né sæi.
Hún lýsti fyrir mér leiðinni sem hún
fór á milli húsa í Vogum á Vatns-
leysuströnd. Hún sagði nákvæmlega
hvar rimla vantaði og hvar væri gat á
girðingum. Einu sinni fóru þær syst-
ur til Tyrklands og fóru þar í tyrk-
neskt bað. Fjóla Björk lýsti því svo
vel fyrir mér að mér fannst ég hafa
verið þar og fann lyktina af olíunni.
Fjóla Björk var mjög trúuð og treysti
Guði. Ég veit því að hún á góða heim-
komu. Við Óli sendum Sigga, Rúnu,
Láru Jónu, Böðvari og fjölskyldunni
allri okkar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Margrét F. Sigurðardóttir.
Elsku Fjóla Björk mín. Mér finnst
svo erfitt að hugsa til þess að þú sért
farin frá okkur, ég á svo margar góð-
ar minningar frá því að ég var pínu-
lítil og þangað til í dag, t.d. öll ferða-
lögin sem við fórum í saman; þegar
þú spilaðir á píanóið heima hjá
ömmu og afa fyrir mig og þegar þú
kenndir mér að segja „viltu kaffi,
mamma og pabbi“ á táknmáli; þegar
við fórum til Marmaris saman, vá ég
gleymi því aldrei, versla, liggja í sól-
baði og allar skemmtanirnar á kvöld-
in og þú skemmtir þér alltaf jafn vel.
Við eyddum öllum jólum og áramót-
um saman og mun sá tími í framtíð-
inni verða skrýtinn án þín og mikið
mun vanta, elsku Fjóla mín. Ég
lærði svo mikið af þér, þú varst alltaf
svo jákvæð og falleg, alveg yndisleg
við okkur systkinin. Þegar ég eign-
ast börn ætla ég að segja þeim hvað
þau áttu yndislega frænku.
Fjóla mín, núna ertu komin á betri
stað og komin með sjón og heyrn, ég
veit að núna líður þér vel.
Þar sem englarnir syngja sefur þú
sefur í djúpinu væra.
Við hin sem lifum lifum í trú
að ljósið bjarta skæra
veki þig með sól að morgni
veki þig með sól að morgni.
Drottinn minn faðir lífsins ljóss
lát náð þína skína svo blíða.
Minn styrkur þú ert, mín lífsins rós
tak burt minn myrka kvíða.
Þú vekur hann með sól að morgni.
Þú vekur hann með sól að morgni.
Faðir minn láttu lífsins sól
lýsa upp sorgmætt hjarta.
Hjá þér ég finn frið og skjól.
Láttu svo ljósið þitt bjarta
vekja hann með sól að morgni
vekja hann með sól að morgni.
Drottinn minn réttu sorgmæddri sál
svala líknarhönd
og slökk þú hjartans harmabál
slít sundur dauðans bönd.
Svo vaknar hann með sól að morgni.
Svo vaknar hann með sól að morgni.
Farðu í friði vinur minn kær
faðirinn mun þig geyma.
Um aldur og ævi þú verður mér nær
aldrei ég skal þér gleyma.
Svo vöknum við með sól að morgni
svo vöknum við með sól að morgni.
(Bubbi Morthens)
Ég elska þig að eilífu.
Sjáumst seinna.
Þín
Berglind Ýr.
Englar lífs míns,
hinar heilögu meyjar,
vaka yfir mér og gæta,
lýsa mér leiðina gegnum lífið
að eilífu.
(Ásgeir Jóhannsson.)
Þrátt fyrir að Fjóla Björk hefði
hvorki sjón né heyrn var hún góður
hlustandi og fylgdist vel með því sem
var að gerast í kringum hana.
Ákveðni, trú og lífsvilji var það sem
kom henni í gegnum lífið, hún var
kona sem fór sínar eigin leiðir.
Fjóla naut þess að sækja hina
ýmsu menningarviðburði, var mikill
tónlistarunnandi og spilaði oft á pí-
anóið, sér og öðrum til ánægju.
Fjölskyldan var henni mjög kær.
Hún hélt alltaf góðu sambandi við
sína nánustu og fylgdist vel með því
sem gerðist í þeirra lífi. Henni var
líka mjög annt um heimilis- og
starfsfólk í Stigahlíðinni og fjöl-
skyldur þeirra.
Andleg málefni voru henni hug-
leikin og hún vissi stjörnumerki allra
sem tengdust henni. Fjóla talaði
stundum um að englar pössuðu sig
og nú er hún orðin engill, sem heyrir
og sér.
Við erum öll þakklát fyrir að hafa
fengið að kynnast Fjólu Björk og er-
um ríkari fyrir vikið. Við söknum
hennar öll og minning hennar verður
alltaf í hjörtum okkar.
Við sendum foreldrum, systkinum
og öðrum aðstandendum okkar
dýpstu samúðarkveðjur.
Íbúar og starfsfólk, Stigahlíð 71.
Einstakur starfsmaður er fallinn
frá. Fjóla Björk vann í rúma tvo ára-
tugi á Blindravinnustofunni. Á þeim
tíma lærðum við, samstarfsfólk
hennar, mikið af henni. Jákvæðni og
þrautseigja einkenndu hennar störf
og þrátt fyrir einangrun, sökum
daufblindu, lagði hún sig fram við að
fylgjast með samstarfsfólki og lífinu
í samfélaginu. Góð dæmisaga af
Fjólu er frá síðasta kaffitímanum
okkar fyrir jól. Þá spurði Fjóla hvort
ekki væri viðeigandi að við myndum
öll syngja saman Bráðum koma
blessuð jólin. Síðan tók hún af skarið
og hóf sönginn. Svo fór að allir
starfsmenn tóku undir og sungu
saman undir stjórn Fjólu. Líf án
heyrnar og sjónar hefur vafalaust
verið erfitt en Fjóla tókst á við það á
þann hátt að hún vakti aðdáun hvert
sem hún kom.
Við eigum eftir að sakna Fjólu
mikið og lífið á Blindravinnustofunni
verður ekki eins án hennar.
Við sendum foreldrum, systkinum
og öðrum ástvinum okkar innileg-
ustu samúðarkveðjur.
F. h. Blindravinnustofunnar,
Margrét Gunnarsdóttir fram-
kvæmdastjóri.
Elsku besta Fjóla Björk.
Ég sendi þér kæra kveðju,
nú komin er lífsins nótt.
Þig umvefji blessun og bænir,
ég bið að þú sofir rótt.
Þó svíði sorg mitt hjarta
þá sælt er að vita af því
þú laus ert úr veikinda viðjum,
þín veröld er björt á ný.
Ég þakka þau ár sem ég átti
þá auðnu að hafa þig hér.
Og það er svo margs að minnast,
svo margt sem um hug minn fer.
Þó þú sért horfinn úr heimi,
ég hitti þig ekki um hríð.
Þín minning er ljós sem lifir
og lýsir um ókomna tíð.
(Þórunn Sigurðardóttir)
Takk fyrir ánægjulegar samveru-
stundir.
Knús í hálsakotið, guð geymi þig.
Þinn
Jón Baldvin.
Við Fjóla kynntumst árið 1973 í
blindradeild Laugarnesskóla þegar
ég var 6 ára og hún 13 ára. Við urð-
um góðar vinkonur þrátt fyrir ald-
ursmun. Hún tók mér opnum örm-
um og veitti mér stuðning með
nærveru sinni og hlýju. Ég var barn
að tileinka mér nýjar aðstæður, yf-
irgefa fjölskylduna og Fjóla var
klettur sem ég gat hallað mér að og
notið skjóls. Ósjaldan laumaði ég lít-
illi hendi minni í hennar í skólabíln-
um og handtakið var þétt og fast.
Hún skynjaði óttann og óöryggið og
var óspör á stuðning.
Ég fór oft heim með Fjólu og við
brölluðum margt. Þá var ég dálítið
uppátækjasöm og uppreisnargjörn.
Fjóla siðaði mig til, útskýrði fyrir
mér hvað væri rétt og rangt. Skóla-
ferðirnar í Katlagil, sumarbústað
skólans eru mér minnisstæðar. Flest
vorum við yngri en Fjóla og hún var
stundum eins og mamma okkar,
sussaði á okkur þegar átti að fara að
sofa og hélt okkur góðum á sinn
milda en ákveðna hátt.
Þegar ég útskrifaðist úr grunn-
skóla og flutti á Selfoss slitnaði sam-
bandið í nokkurn tíma. Fjóla hafði
misst heyrnina og við gátum ekki
haft símasamband. Við endurnýjuð-
um vináttuna þegar ég flutti í hús
Blindrafélagsins. Hún starfaði á
Blindravinnustofunni og ég á
Blindrabókasafninu og við hittumst
oft. Hún hafði tileinkað sér sérstakt
fingramál sem ég lærði. Fjóla kom
stundum í heimsókn til mín, við eld-
uðum saman, fórum í gufubað og
heimsóttum aðra íbúa hússins. Við
deildum tvöföldu rúmdýnunni minni
á nóttunni, vöknuðum, ristuðum
okkur brauð, spjölluðum saman um
heima og geima og vorum bestu vin-
konur í heimi!
Við áttum margt sameiginlegt,
höfðum báðar gengið í gegnum
grunnskólanám sem blindir nem-
endur, vorum ungar blindar stúlkur
sem áttu lífið framundan. Eftir að
Fjóla lærði á tölvu og tölvupóst urðu
samskiptin nær dagleg. Þegar hún
eignaðist sérstakan gsm-síma með
blindraletursskjá fórum við að senda
hvor annarri sms og þá skiptu staður
né stund engu máli, við gátum alltaf
verið í sambandi.
Þrátt fyrir að Fjóla hefði misst
sjón og heyrn missti hún aldrei
áhugann á umhverfinu. Eitt sinn,
rétt fyrir jólin, kom ég til hennar.
Hún bað mig að kenna sér að setja
jóladisk í tölvuna þannig að jólatón-
listin ómaði í herberginu. Hún vildi
hafa hlutina eins og hinir, spila jóla-
tónlist þó að hún heyrði hana ekki.
Hún las útdrátt úr Mogganum dag-
lega og fylgdist með því sem efst var
á baugi. Síðasta skiptið sem við
spjölluðum saman var á afmælisdag-
inn hennar, 14. mars. Hún bað mig
að senda sér lista yfir vorfuglana og
lýsa því hvernig þeir syngja. Hún
hlakkaði til sumarsins, ætlaði að
læra að þekkja fleiri blóm og var
ákveðin í að njóta góðviðris.
Fjóla var trúuð og ég er sannfærð
um að trúin hjálpaði henni þegar
einmanaleikinn sótti að og dagarnir
voru erfiðir. Ég vil trúa því að nú
finni hún ilminn af blómunum, heyri
í fuglunum og geti notið alls þess
sem hún fór vissulega á mis við stór-
an hluta ævi sinnar.
Elsku Rúna, Siggi, systkini, ætt-
ingjar og vinir. Guð styrki ykkur í
sorginni og fylli huga ykkar sem eft-
ir lifa af góðum minningum. Guð
blessi minningu elsku vinkonu minn-
ar.
Ágústa Gunnarsdóttir.
Elsku Fjóla min.
Það var mjög gaman að vinna hjá
þér og að heyra þig syngja og á tákn-
máli Ástarfaðir himinhæða, lagið
þitt, og þú varst svo flott og frábær.
Ég minnist þess hvað við gerðum
margt skemmtilegt, ég var að kenna
þér táknmálið og þú varst ótrúlegt
fljót að læra. Við töluðum mikið sam-
an, unnum líka handavinnu og föndr-
uðum og það var rosalega gaman. Og
við vorum bestu vinkonur. Þér
fannst allt skemmtilegt og frábært
og líka að spila píanó, það var alveg
meiri háttar hvað þú varst klár.
Mikið var gaman þegar við fórum
til Danmerkur, við skemmtum okkur
rosalega vel og nutum þess að versla
í búðum og vorum alveg veikar í að
kaupa margt fallegt. Við fórum líka á
veitingahús og borðuðum góðan mat.
Við fífluðumst og skemmtum okkur
vel og hlógum mikið. Það var æð-
islega gaman að heimsækja hóp-
ferðafólkið daufblinda frá Finnlandi,
Svíþjóð, Noregi og Danmörku og þú
gast talað við þau með táknmáli. Það
var alveg frábært og gaman að sjá
þig, alltaf brosandi, ánægð og ham-
ingjusöm. Ég var svo stolt af þér,
svo gistum við í lýðskólanum Caast-
berggaard. Það var líka gaman að
senda þér tölvupóst og þú svaraðir
mér og við spjölluðum saman. Ég
þakka þér fyrir allt. Þótt þú hafir
verið lengi veik þá varstu baráttu-
kona og hefur alltaf verið.
Ég mun alltaf minnast þín og
þeirra stunda sem við áttum saman
og á margar myndir og myndbönd af
þér og margt fleira og mér þykir svo
vænt um þig og hvíldu nú í friði.
Þín besta vinkona, sem er sjálf
heyrnarskeyrt.
Jóna Björg Pálsdóttir.
Þegar að Fjóla var sextán ára
lentum við af tilviljun saman í
tveggja vikna hópferð til Bretlands
með fötluðum ungmennum. Við
deildum saman hótelherbergi í
London og þá hófust kynni okkar
sem byrjun á órofinni vináttu sem
hélst óslitin í yfir þrjátíu ár. Mér lík-
aði strax mjög vel við Fjólu. Hún var
svo jákvæð og skemmtileg og kunni
að spila svo vel á munnhörpu. Í þess-
ari ferð skoðuðum við ótal margt
sem of langt yrði upp að telja en ég
sé enn fyrir mér ljósmyndina sem
tekin var af okkur Fjólu á bílasýn-
ingu þar sem við stöndum fyrir
framan glæsilegan bláan Cadillac
sem Paul McCartney átti og við
höfðum skoðað hátt og lágt. Ég tók
strax eftir hvað Fjóla var lifandi og
hafði mikinn áhuga á öllu í kringum
sig. Eftir að við komum heim frá
Bretlandi héldum við vináttunni við
með heimsóknum.
Ekki man ég hvenær Fjóla missti
heyrnina því við héldum áfram að
hittast og fóru samskiptin þannig
fram að ég skrifaði blindraletur og
hún talaði á móti. Ég man eftir
mörgum skemmtilegum samveru-
stundum sem við áttum ýmist hjá
mér eða heima hjá henni og foreldr-
um hennar þar sem manni var alltaf
tekið með kostum og kynjum. Mér
er minnisstætt þegar hún bauð okk-
ur Ágústu eitt sinn heim og þegar
við gengum inn stéttina barst á móti
okkur harmonikkutónlist og þegar
nær dró kom í ljós að Fjóla stóð fyrir
utan húsið við hlið pabba síns sem
spilaði á nikkuna til að taka vel á
móti okkur. Alltaf var hún fljótari en
við að koma með óskir um óskalög
þrátt fyrir að hún þyrfti að skynja
tónlistina með því að snerta harm-
onikkuna.
Fljótlega eftir að Fjóla flutti í
Stigahlíðina bauð hún okkur Ágústu
heim og þegar við kvöddumst stakk
hún upp á því að hér eftir myndum
við hittast mánaðarlega. Síðustu
átján ár höfum við hist reglulega
einu sinni í mánuði, hver heima hjá
annarri, ýmist í matar- eða kaffiboð.
Við prófuðum líka að fara saman út
að borða en komumst að því að það
hentaði okkur betur að hittast í ró-
legheitum heima.
Upp kemur mynd af einni heim-
sókn þeirra Fjólu og Ágústu til mín.
Við Ágústa vorum báðar búnar að fá
okkur gsm-síma með talgerfli í og
Fjóla var nýbúin að fá sérstakt tæki
til að senda og taka á móti sms-skila-
boðum. Þarna sátum við vinkonurn-
ar þrjár steinþegjandi hlið við hlið í
sófanum allar pikkandi á símana og
tæknin óspart notuð til tjáskipta.
Það var frábært að geta notað sms-
sendingar og tölvusamskipti við
Fjólu. Mörg skemmtileg bréf hef ég
fengið frá henni með lifandi lýsing-
um á ferðalögum hennar innanlands
og utan. Fjóla var hreinskiptin,
trygglynd og mjög trúuð. Hún var
fróðleiksfús og hafði gaman af ýmsu
grúski. Fylgdist vel með þjóðmálum
og fékk daglega fréttir úr dagblöð-
um sendar frá Blindrabókasafninu.
Hún var myndarleg í höndunum og
prjónaði listavel. Fjóla var mikill
fagurkeri, átti marga fallega muni
og var alltaf sérlega smekklega
klædd. Ég er þakklát fyrir að hafa
átt Fjólu að vinkonu. Hún gaf svo
mikið af sér og kenndi mér svo
margt.
Elsku Rúna, Siggi og fjölskylda,
ég sendi ykkur mínar dýpstu sam-
úðarkveðjur.
Brynja Arthúrsdóttir.
Í dag kveð ég Fjólu Björk, hetj-
una sem hvorki sá né heyrði en lifði
lífinu svo fallega að það voru forrétt-
indi að fá að kynnast henni. Ef til er
himnaríki, englar og hörpusláttur þá
er Fjóla nú þar fallegasti engillinn,
frjáls, sjáandi og heyrandi.
Ég var svo lánsöm að fá að kynn-
ast Fjólu fyrir nokkrum árum og
fylgjast með því hvernig hún tók ör-
lögum sínum af einstöku æðruleysi
og kenndi mér um leið að það er
hægt að varðveita hreint og fallegt
hjarta þrátt fyrir örlög sem flestum
þættu óvægin og grimm.
Þegar hún var tólf ára gömul
skrifaði hún fallegt ævintýr sem hún
tileinkaði fjölskyldunni sinni. Sagan
var um litla blinda og heyrnarlausa
stúlku sem dreymdi að til hennar
kæmi töfradís sem gaf henni eina
ósk. Litla stúlkan óskaði þess að fá
sjónina og heyrnina til baka svo hún
gæti heyrt fuglana syngja og séð
blómin vaxa og ég trúi því að nú hafi
óskin loksins ræst.
Við Fjóla skrifuðumst á og hitt-
umst annað slagið þar sem við rædd-
um lífið og tilveruna og hún reyndi
að útskýra fyrir mér þann þögla og
dimma heim sem var hennar og oft
var sár og einmanalegur en þó mun
oftar ótrúlega bjartur. Ef fólk sýndi
henni hlýju og hún gat fengið að
fylgjast með og taka þátt í lífinu var
hún glöð. Hún átti einstaka fjöl-
skyldu sem hún elskaði, sem studdi
hana á allan hátt og gerði henni
kleift að ferðast og upplifa ævintýr.
Ég mun aldrei gleyma síðustu
ferðunum okkar með Daufblindra-
félaginu þar sem fjölskyldan var
sannkallaður gleðigjafi og pabbi
Fjólu spilaði uppáhaldslagið hennar
„Hærra minn guð til þín“ á nikkuna
og hún hlustaði með höndunum.
Ég þakka Fjólu samfylgdina og
votta fjölskyldunni innilega samúð.
Þórey.
Kær æskuvinkona er látin.
Minningar streyma fram um
ótal stundir sem við áttum sam-
an við spil, föndur og annað sem
við fundum okkur til skemmt-
unar. Ég hugsa með þakklæti
til minnar traustu vinkonu.
Guð gefi fjölskyldu og ástvin-
um Fjólu Bjarkar styrk í sorg-
inni.
Sjöfn Jónsdóttir.
HINSTA KVEÐJA