Lesbók Morgunblaðsins - 06.09.2008, Blaðsíða 12

Eftir Sigrúnu Sigurðardóttur
sigruns@lhi.is
Y
firgefin hús. Eldavél sem
ekki er lengur í notkun.
Tómar barhillur. Skot-
færageymslur. Tómar
þvottavélar í löngum röð-
um. Óopnaður glugga-
póstur. Líkgeymsla. Bíl-
skúr flotaforingja. Gul
vatnsrennibraut. Barnslegar teikningar mál-
aðar beint á vegg í yfirgefinni sjúkrastofu.
Tómar innstungur. Draugabær.
Á köldum desemberdegi þegar myrkrið
grúfði sig yfir Ísland gekk Bragi Þór Jósefsson
milli húsa í yfirgefinni herstöð uppi á Mið-
nesheiði. Herinn var þá nýfarin. Keilir ekki enn
orðin til. Ljósmyndarinn, sem var þarna kom-
inn til að vinna lítið verkefni fyrir tímaritið Hús
og híbýli, hreifst af því sem fyrir augu bar,
stemningunni og umhverfinu. „Allt í einu laukst
upp fyrir mér hversu einstakt og merkilegt
þetta var. Herinn var farinn og ekki búið að
taka ákvörðun um hvað ætti að gera við öll þau
hús, tæki og tól, sem hann skildi eftir. Allt var
enn óhreyft. Ég fann það því strax að ég yrði að
gera eitthvað meira úr þessu verkefni og að það
mátti ekki bíða lengi. Það varð að skrásetja
þetta með einhverjum hætti áður en allt breytt-
ist. Auk þess fannst mér þetta mjög áhugavert
fagurfræðilega séð.“ Bragi fékk styrk frá Þró-
unarfélagi Keflavíkurflugvallar og fleiri aðilum
til að vinna áfram með verkefnið og mynda yf-
irgefna herstöðina í bak og fyrir. Afraksturinn
birtist meðal annars á sýningu íslenskra sam-
tímaljósmyndara sem opnuð verður í Þjóð-
minjasafni Íslands í maí næstkomandi undir yf-
irskriftinni Endurkast.
Nýr vettvangur fyrir ljósmyndara
Félag íslenskra samtímaljósmyndara (FÍSL)
stendur að sýningunni í samstarfi við Þjóð-
minjasafnið og Listahátíð í Reykjavík, en Bragi
er einn af stofnfélögum FÍSL. „Tilgangurinn
með stofnun FÍSL var að vekja athygli á starfi
íslenskra ljósmyndara og skapa umræðuvett-
vang þar sem bæði ljósmyndarar og áhuga-
menn um ljósmyndir gætu talað saman og
skipst á skoðunum. Einn helsti vettvangurinn
til að koma verkum sínum á framfæri er að
halda sýningar. Mér hefur hins vegar oft á tíð-
um þótt það frekar tilgangslaust og ekki svara
kostnaði fyrir ljósmyndara. Staðreyndin er sú
að ljósmyndasýningar eru almennt mjög vel
sóttar hér á Íslandi og oft betur sóttar en aðrar
myndlistarsýningar – en þær eiga sér stutt líf.“
Bragi metur það einnig svo að umræða um ljós-
myndasýningar sé ekki mikil hér á landi.
„Kannski er ástæðan sú að íslenskir ljósmynd-
arar og áhugamenn um ljósmyndir hafa ekki
staðið nógu vel saman. FÍSL er hugsað sem
eins konar svar við þessu. Við viljum vekja at-
hygli á ljósmyndinni sem sjónrænum miðli í víð-
um skilningi.“
Meðlimir FÍSL eiga það sameiginlegt að
Allar breytingar skapa for
Þegar herinn var nýfarinn og Keilir ekki enn
orðinn til myndaði Bragi Þór Jósefsson herstöð-
ina á Miðnesheiði. Afraksturinn má sjá á sýning-
unni Endurkast sem lýkur í Þjóðminjasafninu
14. september. Hér er rætt við Braga Þór um
ljósmyndirnar og ljósmyndalistina yfirleitt.
Morgunblaðið/Valdís Thor
Bragi Þór „Ljósmyndun er fyrir mér sprottin
af djúpri þörf fyrir að tjá mig um það sem ég
upplifi og sé í umhverfi mínu.“
hafa lokið háskólanámi í ljósmyndun frá listahá-
skólum víðs vegar um heim en hafa farið ólíkar
leiðir að námi loknu. Ólíkt flestum öðrum í
hópnum skilgreinir Bragi sig ekki sem mynd-
listarmann. „Ég finn til lítillar samkenndar með
íslenskum myndlistarmönnum. Ég lít fyrst og
fremst á mig sem ljósmyndara en er ekki að
velta mér mikið upp úr því hvað felst í því. Ég
hef ríka þörf fyrir að tjá mig með því að taka
myndir og vinn samhliða að mörgum ólíkum
verkefnum. Mín atvinna er að taka ljósmyndir
fyrir tímarit, fyrirtæki og stofnanir og það get-
ur verið mjög áhugavert og ögrandi en sam-
hliða þeirri vinnu hef ég alltaf unnið að mínum
persónulegu verkefnum. Það eru þá verkefni
sem ég vinn meira frá hjartanu. Ljósmyndun er
það sem ég hugsa um alla daga og það er í
gegnum ljósmyndir sem ég tjái mig. Ljós-
myndir mínar eru fyrst og fremst heimild um
mína persónulegu sýn á heiminn,“ segir Bragi
með áherslu og bætir við eftir smáumhugsun:
„Auðvitað hefur maður líka þörf fyrir að koma
sínum verkum á framfæri, hvort sem það er í
tímaritum, bókum eða á sýningum, en það
skiptir mig ekki öllu máli í hvaða samhengi það
er gert.“
Bragi hefur sýnt á jafnólíkum stöðum og í
Perlunni og á Kjarvalsstöðum. Fyrstu einka-
sýningu sína hélt hann á Kjarvalsstöðum árið
1990. Þar sýndi hann svarthvítar götu-
ljósmyndir frá New York. Myndirnar tók Bragi
eftir að hann lauk námi frá Rochester Institute
of Technology í Bandaríkjnum árið 1986 og hélt
til New York þar sem hann starfaði um tíma.
„Ég vann sem aðstoðarmaður í ýmsum ljós-
myndastúdíóum í New York og öðlaðist þannig
góða reynslu. Þetta var ágæt leið til að læra inn
Gamli kirkjugarðurinn „Birt-
an finnst mér vera mjög mik-
ilvæg og mér þykir gaman að
mynda í spennandi ljósi.“
Næturlíf borgarinnar „Þetta
er fyrst og fremst mín sýn á
borgina og hugsanlega deili
ég þeirri sýn með öðrum.“
Völlurinn „Það
varð að skrásetja
þetta með ein-
hverjum hætti áður
en allt breyttist.“
12 LAUGARDAGUR 6. SEPTEMBER 2008 MORGUNBLAÐIÐ
lesbók