Skinfaxi - 01.02.1930, Blaðsíða 14
38
SKINFAXI
talin gimsteinn í heimsbókmenntunum. Fleiri kvæði
eigum við í fornbókmenntum vorum, en Eddukvæðin
skara fram úr þeim öllum. Snorraedda er, eins og
nafnið bendir til, eftir Snorra Slurluson, sem er ein-
bver frægasti rithöfundur bcims. Þessi edda er nokk-
urskonar kennslubók í skáldskap. I henni eru, með-
al annars, sögur af guðum Norðurlandabúa. Edda er
talin mikið snilldarverk, eins og allt, sem Snorri
Sturluson ritaði.
íslendingasögur eru taldar að vcra í letur færðar
á 12. og 13. öld, en viðburðirnir, sem þær segja frá,
gerðust á 9., 10. og 11. öld. Þess vegna vefengja ýmsir
sögur þessar og efast um sannleiksgildi þeirra. Halda
þeir, að sagnirnar hafi lilotið að skekkjast og fjar-
lægjast sannleikann á svo löngum tíma, sem leið frá
því viðburðirnir gerðust, sem sögurnar segja frá, og
þar til þær voru rilaðar. Tortryggni þessi mun samt
vera á litlum rökum reist. Að vísu munu sögurnar
liljóta að hafa blandazt lijátrú og munnmælum, en
í aðalalriðum munu Islendingasögur vcra sannar.
Eigi vitum við, hverjir rilað iiafa íslendingasögur;
verðum við því að reisa allt á getgátum um það.
Sögurnar scgja flestar frá sérstökum mönnurn eða
ættum og ncfnast því ættarsögur. Aðrar eru hcraðs-
sögur, svo sem Njála, sem talin er einna merkust
þeirra. Er talið, að liún jafnist l'ullkomlega á við
það ]>ezta í bókmenntum heimsins. íslendingasögur
eru einkum taldar ritaðar á kjarngóðu máli. Eru þær
fyrirmynd annarra rita uin það. Málsnilldin og rit-
fimin skína út úr hverri blaðsíðu í þeim. Sá, sem
hefir lesið sögurnar einu sinni, freistast til að lesa
þær aftur. Er það fátítt um bækur. Fornbókmenntir
okkar liafa yfirleitt afarmikið bókmenntalegt gildi.
Bókmenntir okkar íslendinga að fornu lýsa einkar vel
live Islendingar hafa verið hugmyndarík þjóð. Hug-