Skinfaxi - 01.05.2000, Side 20
þessum tíma búa þau í ákveðnu meðferðar- og
skemmtanaumhverfi, þ.e. við förum í íþróttahús, í
körfubolta, fótbolta o.s.frv., ferðumst um landið,
förum í útilegur o.fl. Þessir krakkar hafa ekki getu
né elju til að sitja heilan dag í gegnum stíft talað
prógramm eins og við fullorðna fólkið. Þess vegna
erum við með þessa skemmtidagskrá. Þegar
meðferðinni er lokið tekur við eins árs
eftirmeðferð sem er í formi ráðgjafar, þar sem farið
er yfir stöðuna og þeim hjálpað í gegnum
atvinnumsóknir ofl. Við höldum því eins vel utan
um þau og við getum. Þetta er langtímameðferð
hjá okkur en er þó ekki lokað úrræði. Það eru allar
hurðir opnar og þau mega ganga út þegar þau
vilja. En það er hægt að telja nánast á fingrum
annarrar handar þau skipti sem þau hafa gengið
út."
- Hvernig gengur að útvega þeim vinnu?
„Það gengur mjög vel en það er eitt sem fólk
áttar sig ekki á að á meðan þau voru í neyslu þá
áttu þau alltaf peninga og ef þau vantaði fjármagn
gátu þau búið það til með því að stela, svíkja og
pretta. Um leið og þú ferð síðan að kenna þessum
krökkum að haga sér í samræmi við það sem
samfélagið ætlast til af þeim þá standa þau allt í
einu frammi fyrir því að eiga ekki krónu. Vegna
þess að þau kunna ekki þessa aðferð að verða sér
úti um peninga á heiðarlegan hátt til að geta lifað
af. En þarna koma félagsmálasamtök og
dómsmálaráðuneytið inn í dæmið en við eigum í
góðu samstarfi við þau vegna þess að 99% af
krökkunum eigað afbrotaferil að baki."
finna að þau eru að missa tökin eftir að hafa verið í meðferð. Þau nýta sér
þetta í nokkrum mæli. Við hjálpum þeim einnig inn á áfangaheimili ef
aðstæður heima fyrir eru þannig að þau geta ekki verið þar. Þau stunda
ársprógrammið mjög vel sem segir það að við erum að gera rétta hluti."
- En hvernig er að
reka meðferðarheimili á
Kjalarnesi?
„Það er frábært og
við gátum ekki verið
heppnari með húsnæði. Þetta
er aðeins út úr en samt inni í
bænum og dvalargestir sjá
alltaf borgarljósin sem tengir
þau við bæinn. "
- Hver eru helstu
vandamál unglinga í dag
almennt?
„Þau eru margþætt
og það er alls ekki auðvelt að vera unglingur í dag því það er stöðugt áreiti
á þau, t.d. krafa um að standa sig, það er stíft skólakerfi,klæðnaður skiptir
máli o.s.frv. Mér finnst samfélagið koma fram við unglinga af mikilli
vanvirðingu. Unglingar eru hálfpartinn fyrir því þau eru að smjatta á lífinu
og eru hvorki börn né fullorðin."
- Er neyslan að aukast í dag?
„Eg er búinn að vera í þessu alla ævi. Fyrst sjálfur dópaður og ruglaður
og síðan edrú til margra ára. Mér finnst ástandið mjög svipað. Það eru sömu
hlutir að gerast og fyrir 20 árum, það eru bara fleiri í neyslunni í dag en fyrir
20 árum og sá yngsti sem ég veit um var 10 ára. Ástæðan fyrir auknum
fjölda í neyslu er fyrst og fremst sú að það er meira framboð af fíkniefnum
og auðveldara að nálgast þau."
- Þú segir aö 99% krakkanna sem koma til
ykkar séu með afbrotaskrá á bak við sig og
flest eru þau í mikilli neyslu. Stafar ykkar aldrei
ógn af þeim?
„Nei, þetta eru yndislegir krakkar og þegar
rennur af þeim þá birtist barnið í þeim því öll
höfum við þá þrá að vera elskuð. Því fleiri
gaddaólar sem þau bera og úr því harðara
umhverfi sem þau koma því mýkra er hjartað á
bak við ólarnar. Þetta útlit er óttinn þeirra og
aðvörun um að enginn megi koma nálægt þeim
því þeim líði illa."
- Þegar krakkarnir leita til ykkar veröa þau
að ganga í gegnum þetta 9 vikna prógramm
eða geta þau dvalið hjá ykkur í styttri tíma?
„Þau geta komið til okkar í skemmri tíma.
Einnig koma þau oft til okkar í vikudvöl ef þau
- Er viö einhvern aö sakast?
„Það er raunverulega ekki við neinn að sakast þessir krakkar eru sjálfum
sér verstir. Það er enginn sem er ábyrgur fyrir þessu. Foreldrar eru að gera
eins vel og þeir geta en þeir eru mishæfir til þess. Það vill enginn meiða
börnin sín en stundum er það þannig að foreldrarþ kunna ekki betur. Það
sem mér finnst erfiðast að horfast í augu við er að það er ekki nógu mikil
vakning í þjóðfélaginu um þetta málefni og því erum við að missa stjórnina
á þessu. Vímuefnaneysla er að verða of algeng, afbrotum og morðum hefur
fjölgað. Þetta er allt að gerast þrátt fyrir að við séum að eyða fleiri
milljörðum í þennan málaflokk."
- Erum við þá með vitlausa stefnu í þessum málum?
„Eg held að íslenska samfélagið og stjórnvöld eigi að setja þetta upp á
borðið og spyrja hvað við séum að gera vitlaust. En ekki að verja og réttlæta
þær aðferðir sem virka ekki. Við eigum að læra af mistökunum og
viðurkenna þau. Ekki að koma með bráðabirgðalausnir og halda áfram í
sama farinu. Við þurfum því að fara í naflaskoðun og þora að viðurkenna
mistökin."