Náttúrufræðingurinn - 1990, Blaðsíða 49
2. mynd. Vargakjaftur. Myndin er fengin úr grein Sulaks (1984). Bathysaurus ferox from
Sulak (1984).
vera sú lengsta sem vitað er um eða
21,5 cm, hún vóg 159,5 g.
Lýsing: Frenja er þykkvaxinn og
vambmikill mið- og djúpsjávarfiskur,
sem fer líkast til einförum (Bertelsen,
1986) (3. mynd). Hausinn er stór og
kjaftur mikill með oddhvassar og hár-
beittar tennur í efra og neðra skolti.
Eins og hjá flestum tegundum af und-
irættbálki sædyfla er hrygnan miklu
stærri en hængurinn, sem lifir mestan
hluta ævi sinnar fastur á hrygnunni.
Augun eru mjög smá. Uggar eru stór-
ir og áberandi, sérstaklega bak- og
raufaruggi, þar sem geislar eru mjög
langir. Kviðugga vantar á fullorðna
fiska. Bakuggi er í meðallagi langur,
hæstur um miðju en lægstur að aftan-
verðu. Raufarugginn er u.þ.b. helm-
ingur af lengd bakugga. Sporðblaðka
er nokkuð stór og liðgeislótt. Kviður
er mjög síður og getur þanist mikið
út. Hrygnan hefur lítið „veiðarfæri“ á
enni en ekkert ljósfæri er hinsvegar á
enda þess. Það að „veiðarfærið“ er án
ljósfæris, ásamt geislum bak- og rauf-
arugga, greinir frenjur frá öðrum
sædyflum.
Litur: Frenja er svört.
Geislar: B: 19-22, R: 17-19.
Heimkynni: Frenjur finnast á hita-
beltis- og heittempruðum svæð-
um Atlantshafs og Kyrrahafs (Bert-
elsen, 1986). Tvær frenjur hafa fund-
ist í Norðaustur-Atlantshafi, það er
sú sem hér er getið um vestur af ís-
landi og hin norðaustur af Asoreyj-
um.
Það var í fyrri hluta júní 1990, sem
frenja kom í vörpu togarans Krossvík-
ur, AK 300, þegar hann var að grá-
lúðuveiðum vestur af Víkurál, á 900-
1100 m dýpi.
Lífshættir: Frenjan er miðsævis- og
djúpfiskur. Hún tælir til sín bráð með
„veiðarfærinu“ sem er framan á enn-
inu. Bráðin er helst fiskar, smokkfisk-
ar og krabbadýr (Bertelsen, 1986).
Hængarnir leita uppi hrygnuna með
skynfærum (að öllum líkindum er hér
um efnaskyn að ræða) og festa sig á
hana, með hjálp króka, sem eru um-
myndaðar tennur efra og neðra skolts.
Hjá sumum ættum sædyfla gróa hæng-
arnir fastir við kvið hrygnunnar, æðar
og skinn vaxa saman og þannig fær
hængurinn næringu frá hrygnunni.
Hrognum er sleppt í hlaupkenndum
215