Samvinnan - 01.02.1940, Blaðsíða 6

SAMVINNAN
2. HEFTI
Atvinnulífið 1939
Loðdýraræktin. Niðurl.
Loðdýrarækt hefur mjög mikið
aukizt síðustu árin, sérstaklega
hefur eldi silfurrefa aukizt, og
vafalaust hefur silfurrefarækt ver-
ið arðvænlegur atvinnuvegur, þar
sem vel hefur tekizt.Mest hafa búin
hagnazt á því að selja lífdýrin, og
er hætt við að hagnaðurinn verði
ekki eins mikill, þegar ekki verður
um aðra sölu að ræða en á skinn-
unum á erlendum markaði. Tala
loðdýra hefur verið sem hér segir:
Silíurrefir Blárefir Minkar
1936: 1378 319 500
1937: 2Í352 350 850
1938: 4221 682 2000
1939: 6798 1736 4750
Mest hefur aukningin orðið síð-
astliðið ár. Á þessum árum hefur
loðdýrabúunum fjölgað úr 127 upp
í urr 600 nú. Mest er silfurrefaeldi
í Húnavatnssýslu, en minkarækt
mest í Gullbringusýslu. Ekki er
gott að segja hver áhrif stríðið
hefur á loðskinnamarkað, en ekki
væri ólíklegt að eftirspurn eftir
skinnum minnkaði eitthvað í bili,
þar sem fólk mun heldur spara við
sig kaup á skrautvöru á slíkum
erfiðleikatímum.
Ræktun og byggingar.
Nýræktun hefur verið svipuð og
næsta ár á ■ undan, eða eitthvað
meiri. í jarðræktarstyrk hefur
verið greitt svipað og áður, eða um
600 þús. kr. Endurbygging sveita-
bæja var svipuð. Jafnhárri upp-
hæð, eða svo til, hefur verið varið
til húsabygginga bæði árin, 670
þús. 1938 en 672 þús. 1939, og voru
213 íbúðarhús reist í sveitum á ár-
inu, og var meðalkostnaðarverð
húsanna 8500 kr. Auk þessa hefur
nokkru fé verið varið í endurbygg-
ingarstyrki. Mikil þörf er á að
byggja upp marga sveitabæi, en
hætt er við að nú taki alveg fyrir
allar ný- eða endurbyggingar
sveitabæja meðan á stríðinu stend-
ur. Má gott þykja, ef hægt verður
að halda bæjunum við.
Sala landbúnaðarafurða.
Sala þessara afurða gekk vel á
árinu, og verðið fór hækkandi á
þeim flestum síðari hluta ársins.
Að öðru leyti vísast til greinar Jóns
Árnasonar framkvæmdastjóra, á
öðrum stað í blaðinu.
Fiskveiðarnar.
Flotinn hefur verið álíka mikill
á síðastliðnu ári og því næsta á
undan. Skipunum hefur fækkað,
en lestatalan hefur aukizt, vegna
þess, að þau ný skip, sem komið
hafa í stað þeirra, sem farizt hafa
eða verið eyðilögð, hefur verið
meiri. Þannig hefur skipunum
fækkað um 14, en lestatalan aukizt
um 1998 lestir. Tala botnvörpunga
var síðastliðið haust 36, og ann-
arra gufuskipa, notaðra til fiski-
veiða, 27, en mótorskip yfir 12 smál.
voru 552. Allur fiskiskipaflotinn var
því á síðastliðnu hausti 615 sam-
anlagt 26.432 lestir brúttó. Eitt
gufuskip fórst á árinu; var það
togarinn „Hannes ráðherra“, en í
stað hans var keyptur annar tog-
ari, „Jón Ólafsson“.
Vertíðin hófst, eins og síðastl.
ár, í ársbyrjun. Tíð var einmuna-
góð í janúar og febrúar, og gátu
bátar þá stundað veiðar betur og
jafnar en dæmi eru jafnvel til, og
afli var dágóður. Á síðari hluta ver-
tíðarinnar var tíðarfar lakara og
gæftir og afli minni. Þorskaflinn
á öllu landinu varð 37.710 smál.,
miðað við fullverkaðan fisk, en
4.959 smál. hertur fiskur og flök.
(Þyngd þessa fiskar er miðuð við
slægðan fisk.) Fiskbirgðir voru í
landinu um áramót 9.838 smál.
Rétt eftir áramótin voru seldar
7000 'smál., svo birgðir eru nú mjög
litlar.
Fleiri skip stunduðu síldveiði en
nokkru sinni fyrr, eða alls 225 skip.
Síldveiði var treg framan af, og
brást svo að segja alveg í júní.
Síðan kom síldin í stórum hrotum,
en var óstöðug. Veiði skipanna var
misjöfn og heildaraflinn töluvert
minni en næsta ár á undan, þrátt
fyrir þennan mikla skipaflota. —
Verð síldarinnar, sem verksmiðj-
urnar borguðu, var líka hærra en
árið áður, eða kr. 6.70 í stað kr.
4.50. Heildaraflinn var síðastliðin
3 ár sem hér segir:
Saltsíld Bræðlusíld
1939: 260.990 tn. 1.169.830 hl.
1938: 345.000 — 1.530.000 —
1937: 210.000 — 2.172.000 —
Fisk- og síldarsalan.
Verð síldarinnar var hærra en í
fyrra og var af Síldarútvegsnefnd
ákveðið í byrjun kr. 18.85 pr. tn.
f. o. b. Nam þessi hækkun á tunn-
unni kr. 2.50 ísl. Síldin seldist
greiðlega, sérstaklega saltsíldin,
sem mestöll seldist til Svíþjóðar.
Þær 30 þús. tn. matjessíldar, sem
samið var um sölu á til Póllands,
seldust ekki þangað vegna ófrið-
arins, en þær var hægt að selja
til annarra landa. Nokkuð var selt
af síld, veiddri í fyrravor í Faxa-
flóa, ísaðri til Þýzkalands, og hefði
sjálfsagt orðið framhald á þeirri
sölu, ef stríðið hefði ekki brotizt
út.
Salan á þorski var með 'sama
hætti og áður. Samband íslenzkra
fiskframleiðenda sá um söluna.
Verðið var að meðaltali heldur
hærra en árið áður, og hefur út-
borgunarverð til framleiðendanna
verið kr. 80.00 fyrir skippund af
fullverkuðum stórfiski, 75 kr. fyrir
Labra, en kr. 0.22—0.29 pr. kg. af
saltfiski, og kr. 0.38 fyrir þveginn
Framh. á 30. bls.
22