Samvinnan - 01.02.1940, Blaðsíða 12

SAMVINNAN
2. HEFTI
haframjölið sett út í ásamt grösunum, sem
eru vel þvegin. Soðið í 5 mín. og salt og
sykur látið í eftir smekk. Ágætt er að
sjóða þennan velling í moðsuðu, eru þá
grösin látin í, þegar sýður, potturinn lát-
inn í moðsuðuna í 1—2 klst., suðan látin
koma upp á eftir.
Fjallagrasagrautur.
60 gr. fjallagrös, 1 1. vatn, 1 1. mjólk,
salt.
Grösin eru hreinsuð, þvegin vel úr köldu
og heitu vatni og síðan söxuð. Þegar
mjólkin og vatnið sýður, eru grösin látin
út í og soðin við hægan eld í 2 klst., salt-
aður. Þennan graut er nauðsynlegt að
sjóða svona lengi, því hann þykknar ein-
göngu af grösunum. Grauturinn er borð-
aður heitur eða kaldur með mjólk út á.
Einnig er hann ágætur saman við skyr í
staðinn fyrir hafragraut, en ljúffengara
er að skyrið sé súrt. Þessi grautur er sér-
staklega heppilegur handa sjúklingum.
Fjallagrasagrjónagrautur.
60 gr. fjallagrös, 2 1. vatn, 100 gr. grjón
eða mjöl, salt.
Grösin hreinsuð, þvegin úr köldu og
heitu vatni, söxuð smátt. Þegar vatnið
sýður, eru grjónin, grösin og saltið látið í,
soðið í 10—15 mln. sé notað hafra- eða
byggmjöl, en ljúffengastur er grauturinn
með heilum bygggrjónum, en verður þá að
sjóða grjónin sér í 1—2 klst. áður en
grösin eru sett út í. Noti maður rúgmjöl
eða heilhveiti, verður það að sjóða fyrst
í vatninu og eru þá grösin soðin með í
siðustu 15 mínútumar. Þessi grautur er
borðaður saman við skyr eins og hafra-
grautur. Með því að nota grösin þarf
helmingi minna af grjónum. Þennan graut
má sjóða til nokkurra daga í einu.
Fjallagrasasagógrautur.
50 gr. fjallagrös, 1 1. vatn, 75 gr. sagó-
grjón, kanelstöng, salt og sykur.
Fjallagrösin era þvegin úr köldu og
heitu vatni, sett út í 1 líter af vatni. Þegar
sýður, er kanelstöngin og sagógrjónin látin
út í. Hrært í, þar til sýður aftur, og þá er
salt og sykur látið í eftir smekk. Soðið í
10 mín. eða þar til grjónin eru glær. Hellt
í skál, og sykri stráð yfir. Grauturinn
borðaður kaldur með sykri og rjóma-
blöndu.
Fjallagrasakaramellubúðingur.
25 gr. fjallagrös, 75 gr. sykur, 8 gr.
smjör, % 1. rjómi, 3 bl. matarlín,
2 msk. kalt vatn.
Fjallagrösin eru tínd gras fyrir gras og
þurrkuð með linklút. Grösin era rifin
mjög smátt í sundur, sykur settur á heita
og þurra pönnu, þar í blandað grösunum.
Pannan er hrist svo sykurinn og grösin
jafnist sem bezt, og nú er hrært í þar til
sykurinn er orðinn að karamellu, en við
og við er pannan tekin af eldinum, svo
grösin verði sem bezt brúnuð án þess að
sykurinn brenni. Þegar hvít froða byrjar
að koma, er smjörbiti settur á pönnuna,
hrært í þar til það er jafnt, þá er því hellt
á smurða bökunarplötu. Þegar það er orð-
ið hart og kalt, er það mulið með kefli,
þar til það er mjög smátt. Matarlímið er
sett í kalt vatn í 10 mín., kreist upp úr
og brætt yfir gufu. Út í það er hrært 2
matskeiðum af köldu vatni, matarlímið er
mátulega kalt, þegar ekki finnst velgja.
Rjóminn er þeyttur, karamellumylsnunni
er blandað í hann, þar í er hrært matar-
líminu í mjórri bunu. Hrært gætilega
fram og aftur, þar til búðingurinn er orð-
inn þykkur, settur í skál. Ef vill má
skreyta búðinginn með þeyttum rjóma og
þar yfir stráð karamellu.
Fjallagrasabúðingur.
30 gr. fjallagrös, 3 dl. saft (sæt), 1 1.
vatn, 2—4 bl. matarlím, 2 eggjahvítur,
1 dl. rjómi.
Grösin eru hreinsuð og þvegin, heitu
vatni hellt á þau, og bíði þar til það er
kalt. Grösin eru kreist upp úr vatninu og
söxuð þá frekar gróft. Vatn og saft er
blandað saman, þegar það sýður, eru grös-
in sett út í og soðið í 4 mín., þá er matar-
límið látið út í, sem áður hefur verið lagt
í kalt vatn um stund. Hellt í skál og kælt.
Þegar það byrjar að hlaupa saman, er
hinum stífþeyttu eggjahvítum blandað
gætilega saman við, látið í skál og skreytt
með þeyttum rjóma rétt áður en borðað
er. Bezt er að nota rabarbara- eða ribs-
saft í búðinginn, sé hún ekki rauð, er lát-
inn rauður ávaxtalitur í hana.
Fjallagrasarjómabúðingur.
25 gr. fjallagrös, % líter rjómi, % msk.
sykur, 3 bl. matarlím, 2 msk. vatn,
1—2 msk. syltutau.
Fjallagrösin hreinsuð, þvegin. Sjóðandi
vatni er hellt á þau og látið bíða í 2 klst.
Tekin upp úr, þerrað í línklút og söxuð
mjög smátt. Matarlímið lagt í kalt vatn
í 10 mín., kreist upp úr og brætt yfir gufu.
2 msk. af köldu vatni er látið í það og
það kælt. Rjóminn er þeyttur, þar í er
blandað sykrinum, matarlíminu og síðast
grösunum. Hrært hægt í búðingnum, þar
til hann er þykkur. Syltutauið er sett á
botninn í skál, þar á búðingurinn, sem
skreyttur er með syltutaui, áður en hann
er borðaður.
Fjallagrasate.
25 gr. fjallagrös, 1 líter vatn, 50—100
gr. kandís eða annar sykur.
Grösin eru hreinsuð, soðin í 15 mín. í
vatninu, síað á gasklút, safanum hellt í
pottinn aftur og soðinn augnablik með
sykrinum. Það gerir teið miklu ljúffeng-
ara og sérstaklega hollara, sé látinn sít-
rónusafi í það, þegar búið er að sjóða það
með sykrinum. Sérstaklega vil ég mæla
með þessu tei sem kvefmeðali handa
sjúklingum, er þá gott að setja það á hita-
brúsa, svo hægt sé að drekka það sjóð-
andi heitt öðru hverju.
Bæði sítrónusafa og sykur getur hver sett
út í eftir sínum smekk. Þetta er ágætis
drykkur, sem má drekka sér til hressingar
í staðinn fyrir te eða kaffi að deginum, og
er þá heppilegast og drýgst að setja sit-
rónusneið í hvern bolla, áður en teinu er
hellt í hann.
Hver uppskrift er ætluð 4—5 manns.
1 fullur hnefi af grösum er 20 grömm.
ATH. Séu grösin ekki vel hreinsuð, kem-
ur, remmu- og moldarbragð að réttunum.
Sænsk börn
hjálpa finnskum börnum.
Sænska samvinnumannablaðið Vi hefur
gengist fyrir því að sænsk börn söfnuðu
fé til styrktar finnskum bömum og út-
veguðu þeim dvöl á heimilum í Svíþjóð.
Hefur börnunum orðið vel ágengt, og
höfðu þau fengið dvalarstaði handa mörg
hundrað finnskum börnum, síðast er frétt-
ist. Eru nú hin finnsku börn óðum að
koma til hinna nýju heimkynna sinna,
eftir að hafa misst heimili sín og fyrir-
vinnu og eftir mikla hrakninga.
Blettir.
Blettir í fötum eru áhyggjuefni margra
kvenna. Stundum eru ekki önnur ráð
fyrir hendi en að láta „kemisk“-hreinsa
fatnaðinn. En oft má þó ná blettunum
úr heima. Kvenfólk kann yfirleitt mörg
ráð til þess að vinna bug á ýmiskonar
blettum. Hér skal nefnt eitt efni, sem
gott er að ná úr með ýmsum blettum.
Það heitir Trichlor-Aethylen og fæst í
lyfjabúðum. Tuska er vætt í því og blett-
urinn núinn með henni þangað til hann
hverfur. Flíkina skal viðra að því búnu,
því að Trichlor-Aethylen er mjög lyktar-
sterkt. Nauðsynlegt er að geyma það í
glasi með góðum tappa í, annars gufar
það upp.
28