Samvinnan - 01.12.1940, Blaðsíða 14
SAMVINNAN
10. HEFTI
íslandskvikm. samvinnufélagannna
Framh. af 152. síðu.
Maturinn var til reiðu er við komum og var vel og
rausnarlega á borð borið, íslenzkur matur eins góður
og hann beztur getur verið, einkar vel matreiddur.
Flaga er hið mesta myndarbýli og var ánægjulegt að
koma þar.
Að máltíðinni lokinni héldum við ferðinni áfram
austur yfir Skaftártungur og Skaftáreldahraun, sem
er um 30 km. á breidd og talið vera mesta samfellda
hraun í heimi, sem runnið hefur í einu gosi.
Að Kirkjubæjarklaustri komum við síðari hluta
dags. Það er fallegt og staðarlegt að sjá heim að
Klaustri, sem stendur undir lágri hamrahlíð, sem er
græn og gróin alveg upp að hamrastöllunum. Á
Klaustri er vel og reisulega byggt. Þar er, auk þriggja
bæjarhúsa, stórt og myndarlegt kaupfélagshús, þing-
hús og svefnskáli fyrir gesti, sem að garði bera, því
þar er gestkvæmt mjög á sumrum. Utar í túninu
er íbúðarhús prestsins. íbúðarhús prestsins er nýbyggt,
og ætti að byggja þar kirkjuna næst þegar hún verður
byggð. Á Kirkjubæjarklaustri mun fyrsta kirkja á ís-
landi hafa verið reist og er það óviðkunnanlegt að þar
skuli ekki jafnan vera kirkja. Öll hús eru þar raf-
lýst, eins og víðast i Skaftafellssýslu. Virtist ekki
þörf á að spara rafstrauminn, því ljós voru ekki slökkt
um hádaginn. Á Klaustri tók Siggeir Lárusson útibús-
stjóri kaupfélagsins á móti okkur með mikilli gest-
risni, og var einkar ánægjulegt að koma þar.
Siggeir Lárusson hafði látið taka allar vörur út úr
geymsluhúsi kaupfélagsis og varð það hinn ágætasti
kvikmyndasalur, þegar búið var að slá þar upp hækk-
andi bekkjum og gat húsið þá rúmað um 100 manns.
Um kvöldið sýndi ég kvikmyndina, og voru þar um
70 áhorfendur. Var þetta í fyrsta sinn, sem kvikmynd
hafði verið sýnd í Skaftafellssýslu austan Víkur, að
mér var sagt, og voru því allmargir áhorfendur þar,
sem aldrei höfðu fyrr séð kvikmynd. Ég held að óhætt
sé að segja, að allir hafi þar haft hina mestu ánægju
af sýningunni.
Daginn eftir, sem var sunnudagur, fórum við af stað
kl. 7 um morguninn. Ekki veitti af að taka daginn
snemma, því ferðinni var heitið til Reykjavíkur um
kvöldið. Kl. 7 átti sýningin að hefjast á Stokkseyri,
og önnur sýning kl. 9 á Eyrarbakka.
Við komum við í Vík og borðuðum miðdegisverð hjá
Sigurjóni kaupfélagsstjóra, en dvöldum þar ekki að
öðru leyti. En i Vík skipti um veður og fengum við úr-
hellisslagviðri alla leiðina frá Vík að Stokkseyri. Ferðin
gekk þó vel,og við komum í tæka tíð að Stokkseyri. Þar
var fullt hús áhorfenda. Þegar ég kom að Eyrarbakka
var samkomuhúsið þar alveg troðfullt, svo ég ætlaði
tæpast að komast inn með sýningarvélina, svo ekki
þurfti því að kvarta um að sýningin væri ekki vel sótt.
Klukkan um hálf tólf var sýningunni lokið og við
héldum af stað til Reykjavíkur. Þegar við vorum að
fara af stað stakk kanadiskur undirforingi höfðinu
inn í bílinn og bað mig að lofa sér að sitja í að Hvera-
gerði. Sagðist hann hafa verið á sýningunni, en hefði
fylgt stúlku heim á eftir, verið of lengi og misst af her-
mannabílnum. Leyfði ég honum að sitja í, en hann
sagði mér æfisögu sína á leiðinni og frá undanhaldinu
frá Dunquirk yfir Ermarsund, en þar hafði hann ver-
ið með.
Ferðin til Reykjavíkur gekk að óskum, en þreyttur
var ég eftir að hafa ekið 330 km. leið á heldur slæm-
um vegi og sýnt og talað í 4 tíma ítroðfullum húsum í
svækjulofti. Þessum leiðangri var lokið, og hafði,
eins og sá fyrri um Norður- og Austurland, orðið mér
til mikillar ánægju. Því hvað er ánægjulegra en að
ferðast um hinar fögru islenzku sveitir, hitta greint og
gestrisið sveitafólk, sem er boðið og búið til þess að
veita manni hverskonar greiða? Ég hafði líka meiri
ánægju af ferðalaginu vegna þess að mér fannst ég
geta veitt fólkinu nokkra ánægju á móti með sýningu
kvikmyndarinnar og jafnframt kynnt því fegurð
landsins, atvinnuhætti og nokkrar merkilegustu fram-
kvæmdir samvinnufélaganna. Og loks sannfærðist ég
betur en nokkru sinni fyrr um fjölbreytni og fegurð
íslenzkrar náttúru í litum og línum. Gl. R.
Innrás í England.
Vegna hinna stöSugu umræða um inn-
rás Þjóðverja í England rifjast upp sag-
an um tilraun, sem Frakkar gerðu til
innrásar í England 20. febr. 1797 undir yfir-
stjóm, Hocke hershöfðingja. Það var 4000
manna her, sem lagði af stað frá Frakk-
landi. 1300 þeirra komust á land í Wales
undir forystu íra, sem hét Tate, en hinir
gátu aldrei komizt að landi, sökum óhag-
stæðs veðurs. Af þeim frásögnum, sem
til eru um atburð þenna verður ekki ljóst
hvemig móttökumar hafa fyrst verið, en
herinn virðist hafa verið full sigurviss, því
hann mun meira hafa hugsað um að
skemmta sér en að framkvæma hemaðar-
aðgerðir. Rétt hjá þeim stað, sem herinn
komst á land hafði nýlega strandað skip
með portvínsfarmi og það notaði hinn
franski her sér og drakk óspart. Þrem
dögum eftir landgönguna safnaði lávarð-
ur í nágrenninu nokkmm mönnum undir
vopn og lagði til orustu við innrásarher-
inn, sem var auðunninn, sökum þess hve
dmkknir liðsmennirnir voru. Nokkrir féllu,
en flestir voru teknir til fanga. Um kvöld-
ið, þrem dögum eftir innrásina, undir-
ritaði foringi innrásarhersins loforð um
algjöra uppgjöf, á veitingakránni ,3oyal
Oak“ í Fishguard. Þannig lauk þeirri inn-
rásartilrauninni í England. — En nú bið-
ur allur heimurinn með kvíða eftir því,
Útkoma þessa heftis hefir dreg-
izt vegna vöntunar á pappír.
162