Samvinnan - 01.10.1953, Blaðsíða 26
-K -K -><★★★★
-K -K
-K -K
-K -K -K
-K -K
* -K * ★ ★ ★ ★
C
T I R
ARMEN
PROSPER MÉRIMÉE
að kitla ímyndunarafl mitt, og ég gladdist yfir að fá þetta
tækifæri til að komast að raun um, hversu langt tatar-
arnir hefðu náð á þessu sviði.
Um leið og við töluðum saman, gengum við inn í veit-
ingahúsið og settumst við lítið borð, sem lýst var upp
með kerti í glervasa. Þá fyrst fékk ég tækifæri til að virða
stúlkuna vandlega fyrir mér, en nokkrir virðulegir gest-
ir, sem þarna sátu, störðu á okkur þrumu lostnir yfir að
sjá mig í slíkum félagsskap.
Mér er rnjög til efs, að Senorita Carmen hafi verið hrein-
ræktaður tatari. Að minnsta kosti var hún miklu fegurri
en.nokkur önnur stúlka, sem ég hef séð af þeim kynflokki.
Spánverjar segja, að kona verði að uppfylla þrjátíu skil-
yrði til þess að geta talizt fögur; þá á að vera hægt að skýr-
greina útlit hennar með 10 lýsingarorðum, og eigi hvert
þeirra við þrjú atriði í fari hennar.
Til dæmis á þrennt að vera svart: hárið, augnhárin og
augabrúnirnar; þrennt á að vera fíngert: fingurnir, var-
irnar og hárið o. s. frv. Urn framhald þessarar upptaln-
ingar skal vísað í Brantöme. Tatarastúlkan mín var ef til
vill ekki svo fullkomin í öllum greinum. Enda þótt hör-
und hennar væri fíngert, var það næstum eirbrúnt á lit.
Augun voru skásett, en þau voru stór og magnþrungin.
Varirnar voru þrýstnar, en fagurlega lagaðar, og á milli
þeirra skein í mjallhvítar tennur. Hárið, sem ef til vill
var dálítið gróft, var svart og sítt, og á það sló blárri
slikju eins og á hrafnsvæng. Til þess að þreyta ekki les-
endur mína með of langorðri lýsingu, skal ég aðeins bæta
því við, að einhver kostur var samfara hverjum galla í
fari hennar, og kostirnir voru ef til vill meira áberandi
vegna andstæðnanna. Fegurð hennar fól í sér eitthvað
óþekkt og villt. í fyrstu vakti andlit hennar undrun
manns, en enginn gat gleymt því. I augum hennar mátti
lesa sambland af ástríðuhita og grimmd, sem ég hef ekki
orðið var við hjá neinni annarri manneskju. „Augu tatar-
ans, augu úlfsins!“ er spænskur málháttur, sem ber vott
um mikla íhygli. Hafi lesendur mínir ekki tíma til að fara
í dýragarðinn til þess að athuga augnaráð úlfsins, ættu
þeir að minnsta kosti að gefa augum kattarins gaum,
þegar hann liggur í leyni fyrir spörfugli.
Nú munu menn skilja, að ég hefði gert mig að athlægi
með því að láta hana lesa í lófa mér á kaffihúsi. Ég bað
því þessa fögru völvu leyfis að mega fara heim með henni.
A því voru engin vandkvæði, en aftur spurði hún, hvérsu
framorðið væri og bað mig að láta úrið mitt slá.
„Er það í raun og veru úr gulli?“ spurði hún og virti
það fyrir sér full af áhuga.
Þegar við lögðum af stað á nýjan leik, var almyrkt orð-
ið. Flestar búðir voru lokaðar, og göturnar voru næstum
auðar. Við fórum y^fir brúna á Guadalquivir, og í útjaðri
borgarinnar námum við staðar fyrir framan hús, sem var
næsta hrörlegt á að líta. Dyrnar voru opnaðar af barni,
sem stúlkan mælti nokkur orð við á máli, sem ég skildi
ekki. Síðar komst ég að raun um, að það var Romany eða
chipa calli — tataramállýzka. Barnið hvarf þegar og
skddi okkur ein eftir í allstóru herbergi. Ekki var þar ann-
að húsgagna en lítið borð, tveir stólar og kista. Ekki má
ég heldur gleyma að minnast á vatnskrukku, hlaða af
appelsínum og fáeina lauka.
Strax og við vorum orðin ein, gekk tatarastúlkan að
kistunni og dró upp spil, sem báru vott um mikla og
stöðuga notkun, málmstein, þurrkaða eðlu og fáeina hluti
aðra, sem teljast urðu ómissandi við iðju hennar. Þá bauð
hún mér að krossa vinstri hönd mína með silfurpeningi,
og síðan byrjuðu töfrabrögðin fyrir alvöru. Það er óþarfi
að lýsa þeim í smáatriðum, en það var auðséð, að hún
var ekki venjuleg, auvirðileg spákona.
Til allrar óhamingju vorum við bráðlega trufluð. Dyr-
unum var hrundið upp, og inn kom maður klæddur brúnni
kápu, sem ávarpaði stúlkuna á miður blíðlegan hátt. Ekki
skildi ég, hvað hann sagði, en af raddhreimnum þóttist
ég ráða, að hann væri í mjög slæmu skapi. Stúlkan lét
hvorki í Ijós undrun né reiði við komu hans, en hljóp til
móts við hann, og af ótrúlegri mælsku mælti hún við hann
nokkrar setningar á þessu dularfulla máli, sem hún hafði
þegar notað í minni viðurvist. Orðið payllo, sem var end-
urtekið hvað eftir annað, var það eina, sem ég skildi. Ég
vissi, að tatararnir nota það um alla menn, sem ekki eru
af þeirra k}mflokki. Ég bjóst við, að hér væri átt við mig
og var viðbúinn að gefa mínar skýringar á alveg sérstak-
an hátt. Ég hafði þegar gripið um fót annars stólsins og
var að velta því fyrir mér, hvenær bezt myndi henta að
keyra hann í höfuðið á komumanni, þegar hann hratt
stúlkunni til hliðar og snaraðist til mín.
26