Samvinnan


Samvinnan - 01.10.1953, Blaðsíða 14

Samvinnan - 01.10.1953, Blaðsíða 14
L I A M Irsk þjóðsaga, þýdd af Hermanni Pálssyni Einu sinni var maður, sem hét Líam og átti heima skammt frá Gallivi. Hann var bóndi. Einn dag kom land- eigandinn til hans og sagði: „Ég á hjá þér þriggja ára landskuld, og ef þú hefur ekki goldið mér fyrir vikulok, þá skal ég lirekja þig á vergang." „Ég ætla að fara til Gallivi á morg- un til að selja hveitihlass, og þegar ég hef fengið greiðslu fyrir, þá skal ég borga þér,“ sagði Líam. Um mors>uninn næsta dao; hlóð hann hveiti á vagninn og hélt af stað með hann áleiðis til Gallivi. Þegar hann liafði farið um hálfa aðra mílu frá bænum, kom heldri maður í veg fyrir hann og spurði: „Er það hveiti, sem þú hefur á vagninum?“ „Já,“ sagði Líam, „ég ætla að selja það svo að ég geti greitt landskuld.“ „Hversu mikið er á vagninum?" spurði heldri maðurinn. „Vel vegið tonn,“ sagði Líam. „Ég skal kaupa það af þér,“ sagði heldri maðurinn, „ég greiði fyrir hæsta markaðsverð. Þegar þú ert kominn að næstu vagngötu til vinstri, skaltu beygja inn á hana og nema ekki stað- ar fyrr en þú ert kominn að stóru húsi í dalnum. Ég skal vera þar fyrir og gjalda þér peningana.“ Líam kom að vagngötunni og hélt inn eftir henni unz hann kom að stóru húsi. Líam var undrandi, þegar hann sá stórt hús, því að hann var fæddur og uppalinn í nágrenninu og hafði aldrei séð jafnstórt liús, þótt hann þættist þekkja öll hús í fimm mílna fjarlægð frá sér. Líam kemur að hlöðu, sem var ná- lægt stórhýsinu, og koin sveinstauli út og sagði: „Hundrað þúsund sinnum velkominn, Líam,“ tók síðan sekk á bak sér og hvarf með inn. Því næst kom annar sveinn út, bauð Líam vel- kominn, setti sekk á bak sér og fór inn með hann. Sveinar héldu áfram að koma, bjóða Líam velkominn og taka með sér sekki, unz allt hveiti- kornið var horfið. Þá þyrptust svein- arnir allir að Líam, en Líarn sagði við þá: „Þið þekkið mig allir, en ég þekki engan ykkar.“ Þá sögðu þeir við liann, „larðu inn og snæddu hádegisverð, liúsbóndinn bíður eftir þér.“ Líam fór inn og settist að borði. Hann hafði ekki etið tvo munnbita, áður en svefnhöfgi sótti á hann, og féll liann undir borð. Þá gerði töfra- meistarinn gervimann, líkan af Líami og sendi hann lieim til konu Líams með hestinn og vagninn. Þegar hann kom til bæjar Líams, fór hann upp í herbergi, lagðist í rúmið og gaf upp öndina. Fregnin var ekki lengi að berast út, að Líam væri dauður. Konan setti upp vatn, og þegar það var heitt, þó hún líkið og lagði það á börur. Nágrann- arnir komu og syrgðu hjá líkinu og vorkenndu veslings konunni, en hún var þó ekki sorgmædd sjálf, því að Líam var gamall, en hún var ung. Næsta dag var líkið jarðsungið, og Líams var síðan ekki minnzt. Vinnupiltur var hjá ekkjunni, og hún sagði við hann: „Þú ættir að kvænast mér og taka við af Líami.“ „Það er of snemmt enn þá, þar sem maður er nýdauður á bænum,“ sagði piltur. „Við skulum bíða, þangað til Líam hefur legið viku í mold.“ Þegar Líam háfði sofið sjö daga og sjö nætur, kom lítill sveinn og vakti liann og sagði: „Þú hefur sofið viku. Við sendum hestinn og vagninn heim. Hérna eru peningarnir þínir, og farðu nú af stað.“ Líam komst heim, en enginn varð hans var, því að þá var liðið fram á nótt. Morguninn eftir fór ekkja Líams og vinnupilturinn til prestsins og báðu hann að gefa þau saman. „Hafið þið giftingartollinn með ykkur?“ spurði prestur. „Nei,“ sagði konan, „en við höfum svín heima, og þér getið fengið það í staðinn fyrir peninga.“ Prestur gaf þau saman og sagði svo: „Ég sendi eftir svíninu á morgun.“ Þegar Líam kom heim að bæjardyr- um, drap hann á dyr. Ekkjan og vinnu- piltur voru að hátta og spurðu, hver væri þar á ferð. „Ég,“ sagði Líam, „opnið fyrir mér.“ Þau þekktu röddina og vissu, að það var Líam. Konan sagði: „Ég get ekki hleypt þér inn, og þú mátt skammast þín fyrir að ganga aft- ur, þegar þú hefur legið sjö daga í gröfinni.“ „Ertu galin?“ spurði Líam. „Ég er ekki galin,“ sagði konan. „Hver einasti maður í sókninni veit, að þú ert dauður og að ég lét greftra þig sómasamlega. Hverfðu aftur til grafarinnar, og ég skal láta lesa messu fyrir veslings sál þinni á morgun.“ „Bíddu, þangað til dagar,“ segir Líam, „og ég skal launa Jrér spottið." Því næst fór hann út í kofann, þar sem hesturinn og svínið hans voru, lagðist niður í hálminn og sofnaði. Árla morguns daginn eftir sagði presturinn við dreng, sem hann hafði: „Farðu út að bænum hans Líams, og sæktu svín til ekkjunnar hans; ég gifti hana í gær.“ Drengurinn kom heim að bænum og drap á dyr með staf, sem hann 14

x

Samvinnan

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Samvinnan
https://timarit.is/publication/340

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.