Samvinnan - 01.03.1958, Blaðsíða 25

Á slóðum ...
(Framh. af bls. 6)
um og landvinningum Tyrkja. Ibúar
Miklagarðs og hinn úrkynjaði borg-
arlýður voru ekki nógu herskáir til
að standast grimmum Tyrkjum snún-
ing í styrjöldum, „heldur voru þeir
eins og kvenfólk og höfðu engan kraft
til að berjast,“ eins og segir í einni
fornri heimild.
En ríkir voru þeir hinir „kvenlegu“
Miklagarðsmenn og Iand þeirra svo
auðugt af kjöti og víni, að annan eins
auð var þá hvergi að finna í víðri ver-
öld. Þar var sagt, að hver maður æti
og drykki undir sínum vínvið og
fíkjutré.
Scmnreynd sagnjrœði Snorra.
Dagurinn er fljótur að líða við
söguskoðun í Miklagarði. A þessum
fjarlægu slóðum verður maður ósjálf-
rátt svo tengdur sögunni og gömlum
minningum um fornar ferðir Vær-
ingja, að hugsunin gæti ósjálfrátt leitt
að því, að maður færi að leita að
Við Sæviðarsund. Mikligarður stendur á hæðum vestanmegin við sundið. Stutt
er yfir til Asíu og miklar skipaferðir milli Miðjarðarhafs og Svartahafsins. —
sporum þeirra í sandinum á Paðreim,
eða undir veggjum hinna fornu borg-
armúra. Það þarf ekki að segja hátt
íslenzkt orð til þess að það bergmáli
í Ægissif, og ef maður nefnir nafn
kirkjunnar eins og Snorri flytur okk-
ur það í bókum sínum ritað af vörum
Væringja, Ægissif, bergmálar það um
kirkjuna, nákvæmlega upp á hið
tyrkneska heiti hennar enn þann dag
í dag, svo ókunnugur maður, sem
stendur við hlið manns, segir kannske
á tyrknesku og þakkar Allah í hálf-
um huga: — Já, það er nafn musteris
vors.
Þannig er sagan, sífellt ævintýri
börnum söguþjóðar, hvar sem leiðir
liggja um fjarlæg lönd, þó ekki sé alls
staðar hægt að lesa sér leiðarlýsingu
af blöðum Snorra. Og þannig er það
þó austur við Sæviðarsund, þar sem
nú heitir Istanbul í Tj'rklandi.
— Æ, hver skollinn! . . . Nú held eg hann þrumi! . . .
Varð þess þá og eigi heldur langt að bíða, að i orðasennu
slægi innan girðingarinnar, og lét hvorugur annan eiga hjá
sér. Þær rnæðgur hlustuðu um stund á rifrildið, en sáu ekki
neitt; heslirunnarnir skýldu því, er fram fór.
— Eg skal lúberja þig! — Þú skalt liggja dauður fyrir fót-
um mér! heyrðu þær séra Sören hrópa, og um leið kváðu við
smellir, tveir eða þrír, líkast því sem þá er lófi hittir kinn.
Tók Níels þá að hella ókvæðisorðum yfir húsbónda sinn,
kallaði hann bófa og böðulskvikindi, svo og öðrum illum nöfn-
um. Dró þá niður í presti, en dynki heyrðu þær mæðgur tvo
eða þrjá, og rekublað og framan af skaftinu sáu þær bera við
loft, tvívegis. Hver verkfærinu sveiflaði gátu þær ekki um
borið, þar sem runnarnir skýldu, svo sem þegar var getið.
Síðan datt allt í dúnalogn.
Var þeim þá ekki farið að verða um sel, mæðgum, og höfðu
þær sig á brott hið skjótasta, — voru á leið út í hagann að
huga að kúnum. Framburður beggja var í öllum atriðum sam-
hljóða.
Að lokum spurði eg þær, hvort þær hefðu orðið piltsins var-
ar, er hann stökk út úr garðinum? Það höfðu þær ekki, og
hafði þeim þó orðið litið um öxl, og það oftar en einu sinni.
Enn sem komið var bar öllu saman við það, sem séra Sören
sjálfur hafði sagt mér í óspurðum fréttum, en hann kvað Níels
hafa hlaupið til skógar, þar sem hann er næstur garðinum, en
það er í suðurátt. Var því ofureðlilegt, að þær mæðgur ekki
höfðu séð til ferða hans.
A þeim grundvelli sagði eg við Martein brúsa, að sem sönn-
unargagn fyrir því, að bróðir hans hefði verið veginn, hefði
vitnisburður þeirra Kristínar og Elsu enga þýðingu. Nákvæm-
lega á sömu lund og þær mæðgur, hefði Vaðlaprestur sjálfur
skýrt mér frá öllum atvikum.
Meinfýsi nokkra þóttist eg sjá í brosi bónda, er hann
mæltist til að eg léti eigi hér við sitja, en tæki fyrir þriðja
vitnið. Sér virtist eg vel mega heyra, hvað hjáleigubóndi
Vaðlaklerks hefði fram að færa, sagði hann.
Tók eg þá einnig Jens Larsen til yfirheyrzlu, en hann skýrði
svo frá, að hann kvöld eitt síðla, þó ekki sama kvöldið, heldur
kvöldið eftir hvarf piltsins, að því er liann minnti, á heimleið
frá Tólþorpi hefði að vanda stytt sér leið með því að þræða
stíg þann, er liggur austan að urtagarðinum á Vöðlum. Hafði
hann þá heyrt þrusk nokkurt inni í garðinum, líkast því að
einhvér væri þar að verki; hefði sér þótt það óhugnanlegt,
en þar sem glaða tnnglsljós var á, hefði hann ekki getað stillt
sig um að gá betur að, hver það væri, er ætti svo annríkt
seint á kvöldi. Skrapp hann því úr tréskónum. klifraði upp
á grjótgarðinn og tókst að mjaka svo greinum til ldiðar, að
hann sá hverju fram fór. Var þar prestur að verki með nátt-
húfu á höfði og í innislopp — hafði hann tekið sér reku í hönd
og var eitthvað að laga fyrir fótum sér, svo sem til jafna jarð-
veginn. Annað hafði hjáleigubóndinn ekki séð, því einmitt f
því leit prestur út undan sér, svo sem hefði hann orðið hans
var. Beið bóndi þá ekki boðanna, ók sér hljóðlega ofan af
garðinum og hélt skelfdur áfram för sinni.
(Framh.)
SAMVINNAN 25